Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 października 2014 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący : SSO Agnieszka Wieczorek

Protokolant: st.prot. sąd. Agnieszka Krzyżaniak

po rozpoznaniu w dniu 08 października 2014 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa B. K.

przeciwko A. W.

o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli

1.  oddala powództwo;

2.  kosztami postępowania obciąża powoda i zasądza od niego na rzecz pozwanej kwotę 3.617,00 zł.

/-/A. Wieczorek

UZASADNIENIE

W dniu 3 stycznia 2013 roku do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynął pozew B. K.przeciwko A. W.o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli, iż przenosi na rzecz powoda własność nieruchomości położonej w S. T. (1)nr (...)obejmującej działkę (...), dla której Sąd Rejonowy w Wolsztynie prowadzi Księgę Wieczystą za nr (...). Ponadto powód wniósł również o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych, a także o udzielenie zabezpieczenia na czas trwania procesu, poprzez nakazanie wpisania ostrzeżenia w KW nr (...)prowadzonej dla nieruchomości położonej w S. T. (1)nr (...)przez Sąd Rejonowy w Wolsztynie o toczącym się postępowaniu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 12 października 1992 roku, przed zawarciem związku małżeńskiego z pozwaną, otrzymała ona od niego darowiznę na zakup w/w nieruchomości. Następnie pozwana za pieniądze powoda nabyła przedmiotową nieruchomość, zawierając ze zbywcą umowę w formie aktu notarialnego, stając się tym samym jedyną właścicielką tejże nieruchomości.

Ponadto powód wskazał, iż w dniu 12 grudnia 2008 roku złożył pozwanej oświadczenie o odwołaniu darowizny z powodu rażącej niewdzięczności. W sprawie o zobowiązanie pozwanej do złożenia oświadczenia woli na rzecz powoda orzekał Sąd Okręgowy w Poznaniu, sygn. akt: I C 3219/08, który w dniu 31 marca 2011 roku oddalił powództwo powoda. Powód niniejszym pozwem wskazał, iż w sprawie pojawiły się nowe fakty, o których powziął wiadomość rok przed złożeniem drugiego oświadczenia o odwołaniu darowizny dokonanej na rzecz pozwanej w dniu 10 listopada 2012 r. Jako przesłankę rażącej niewdzięczność obdarowanej względem darczyńcy powód wskazał między innymi zdradę małżeńską, wnioskowanie przez pozwaną o eksmisję powoda, naliczenie przez pozwaną czynszu za bezumowne korzystanie z nieruchomości w S. T. (1)nr (...) w której obecnie zamieszkuje powód, próby wyłudzenia alimentów od powoda, używanie obelżywych, wulgarnych słów w stosunku do powoda i jego rodziny, nakłanianie i namawianie przez pozwaną córki do mówienia nieprawdy i ograniczenia kontaktów z pozwanym, braku wsparcia w chorobie powoda, rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji dotyczącej firmy powoda na portalu internetowym, a także zeznawanie nieprawdy w innych toczących się postępowaniach sądowych.

Postanowieniem z dnia 29 kwietnia 2013 roku sąd oddalił wniosek powoda w przedmiocie udzielania zabezpieczenia. W dniu 19 sierpnia 2013 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu oddalił zażalenie powoda.

W odpowiedzi na pozew z dnia 4 października 2013 roku pozwana A. W. (2) wniosła o odrzucenie powództwa w całości, ewentualnie o oddalenie powództwa w całości w stosunku do pozwanego. Pozwana nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych oraz na podstawie 177 § 1 k.p.c. o zawieszenie przedmiotowego postępowania do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia powództwa zawisłego przed Sądem Okręgowym w Poznaniu, pod sygnaturą akt: I C 1179/12/2 o zapłatę kwoty 200,000,00 zł. Swoje stanowisko uzasadniała wskazując, że o to samo roszczenie pomiędzy tymi stronami sprawa została już osądzona. Ponadto pozwana wskazała, iż w jej zachowaniu nie można dopatrzeć się rażącej niewdzięczności, nie przejawia ona względem byłego męża wrogich zachowań, przez cały okres małżeństwa dostosowywała się do poglądów powoda, przejęła na siebie ciężar opieki nad dzieckiem i ustępowała powodowi w kwestiach zarządu majątkiem wspólnym. Natomiast złożenie przez pozwaną pozwu o eksmisję, czy też naliczanie czynszu za bezumowne korzystanie z nieruchomości jest jedynie przejawem ochrony jej własności i znajduje oparcie w przepisach prawa.

W dniu 20 listopada 2013 roku Sad oddalił wniosek o odrzucenie pozwu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny :

W dniu 12 października 1992 roku przed Notariuszem S. J.w Kancelarii Notarialnej w W.pozwana nabyła własność nieruchomości o powierzchni 0,920 ha obejmującą działkę nr (...)położoną w T. S. (1)od E. K.oraz M. K. (1), dla której Sąd Rejonowy w Wolsztynie prowadzi Księgę Wieczystą o nr (...).

Dowód: bezsporne, kopia aktu notarialnego z dnia 12 października 2012 roku (k. 249-250), odpis księgi wieczystej (k. 242).

Cała kwota, za którą została sfinalizowana umowa sprzedaży pochodziła od powoda. Środki na zakup przedmiotowej nieruchomości powód przekazał pozwanej w ramach darowizny. Pozwana dokonała transakcji zakupu w/w nieruchomości, gdyż w tamtym czasie powód pozostawał w związku małżeńskim z pierwszą żoną, z którą nie miał uregulowanych spraw majątkowych.

Dowód: kopia uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 31 marca 2011 roku o sygnaturze akt: I C 3219/08 (k. 54-63), kopia aktu notarialnego z dnia 12 października 2012 roku (k. 249-250), odpis księgi wieczystej (k. 242), oświadczenie o transakcji finansowej dotyczącej sprzedaży domu (k.381).

W dniu 6 marca 1988 roku powód wraz z pozwaną przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w W.zawarli związek małżeński. Pozwana A. W. –. K.pozwem z dnia 14 kwietnia 2008 roku wniosła o rozwiązanie małżeństwa bez orzekania o winie. Dnia 17 czerwca 2009 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział XII Cywilny, sygn. akt: XII C 955/2008/15 rozwiązał małżeństwo stron przez rozwód z winy obojga. Wskazując, iż zarówno powód, jak i pozwana zachowywali się w stosunku do siebie w sposób naganny i nie właściwy. Sąd Okręgowy w Poznaniu Wyrokiem z dnia 4 października 2011 roku oddalił apelację powoda, w której domagał się zmiany wyroku i uznania wyłącznej winy pozwanej za rozpad małżeństwa.

Dowód: bezsporne, kopia wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu, Wydział XII Cywilny, z dnia 17 czerwca 2009 roku, sygn. akt: XII C 955/2008/15 (k. 295), kopia uzasadnienia wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 31 marca 2011 roku o sygnaturze akt: I C 3219/08 (k. 54-63).

Powód wraz z pozwaną obecnie spotykają się przede wszystkim na salach sądowych. Strony niniejszego sporu wytaczają przeciwko sobie nawzajem szereg postępowań. Powód wszczął przeciwko pozwanej powództwo o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli, o obniżenie alimentów, o zapłatę kwoty 200.000,00 starych złotych, o rozliczenie nakładów poczynionych na przedmiotowej nieruchomości, powód złożył także zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa kradzieży przez pozwaną, a nadto o składaniu fałszywych zeznań i mówieniu nieprawdy podczas zeznań w toku jednej ze spraw sądowych, złożył zawiadomienie o braku zameldowania pozwanej w miejscowości J., pozwana wszczęła przeciwko powodowi powództwo o rozwód i alimenty, o alimenty, o wydanie nieruchomości oraz postępowanie egzekucyjne. Nadto pozwana również wzywała pozwanego do płacenia czynszu z tytułu bezumownego korzystania z lokalu.

Dowód: zeznania powoda (k. 321-322, k. 531-532), zeznania powódki (k. 532-533), zeznania świadka: K. K. (1) (k. 437), M. K. (2) (k.438), pozew o rozwód z dnia 15 grudnia 2008 roku (k. 49-52), kopia wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 31 marca 2011 roku, o sygnaturze akt: I C 3219/08 wraz z uzasadnieniem (k. 54-63), Wyrok nakazowy z dnia 11 czerwca 2008 roku, sygnatura akt: VI W 184/08 (k. 229), Pozew o ustalenie nieważności umowy darowizny wraz ze zmianą powództwa (k. 296-307), zawiadomienie do Prokuratury Rejonowej w Jaworznie z dnia 29 września 2011 roku (k. 233-234), Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 17 czerwca 2009 roku o rozwód i alimenty (k. 295), protokół z posiedzenia Sądu Rejonowego w Jaworznie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich, z dnia 18 listopada 2011 roku, sygnatura akt: III RCps 109/11, III RCps 16/11, III RC 180/10 sprawa o alimenty (k. 201-214, 219- 220), kopia protokołu z posiedzenia Sądu Rejonowego w Jaworznie, III Wydział Rodzinny i Nieletnich, z dnia 25 maja 2011 roku, sygnatura akt: III RC 187/10, o obniżenie alimentów, (k. 215-216), wezwanie do wydania nieruchomości z dnia 18 listopada 2011 roku (k. 199), wezwanie do płacenia czynszu z tytułu bezumownego korzystania z lokalu z dnia 20 lutego 2012 roku (k. 200), zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 24 lutego 2012 roku (k. 240), wezwanie do dokonywania potrąceń z renty lub emerytury z dnia 24 sierpnia 2014 roku (k. 241),

Powód pismem z dniu 10 listopada 2012 roku odwołał darowiznę dokonaną na rzecz pozwanej z powodu rażącej niewdzięczności. Jako powody odwołania i przejawy rażącej niewdzięczności ze strony pozwanej wskazał: zdradę małżeńska pozwanej z K. C., złożenie wniosku o eksmisję powoda, który jest osobą chorą, naliczenie czynszu za bezumowne korzystanie z nieruchomości w S. T. (...), próbę wyłudzenia od powoda alimentów, zeznawanie nieprawdy i zatajenia w sprawie III RCps 38/12, używanie wobec powoda obelżywych i wulgarnych słów w obecności osób obcych, członków rodziny powoda i córki stron, używanie obelżywych i wulgarnych słów w stosunku do rodziny powoda, mówienie nieprawdy co do tego, że pieniądze na zakup nieruchomości nie pochodziły od powoda, zarzucanie powodowi w obecności sąsiadów czynów amoralnych, namawianie córki stron do mówienia nieprawdy na temat powoda, nastawiania córki przeciwko ojcu, brak udzielenia pomocy powodowi w chorobie oraz opisywanie nieprawdy i kompromitowanie firmy powoda.

Dowód: odwołanie darowizny z dnia 10 listopada 2012 roku (k.69).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty urzędowe i prywatne zgromadzone w niniejszej sprawie, oraz w oparciu o zeznania świadków: K. K. (1), J. S., M. K. (2), A. K. (3), A. B., Z. M., A. C..

Zgromadzone w sprawie dokumenty urzędowe i prywatne należało uznać za wiarygodne. Zgodnie z treścią art. 244 k.p.c. dokumenty urzędowe stanowią dowód tego co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Zgodnie natomiast z treścią art. 245 k.p.c. dokumenty prywatne stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie. Prawdziwość dokumentów zgromadzonych w sprawie nie była kwestionowana przez strony.

Oceniając zeznania świadków to Sąd większość z tych zeznań uznał za mało przydatne dla rozstrzygniecie sprawy, bowiem świadkowie albo nie mieli wiedzy na temat zarzutów stawianych przez powoda, albo ich relacja dotyczyła okresu wcześniejszego niż objęty niniejszym postępowanie tj. czasów sprzed listopada 2011 roku, bowiem Sąd prowadził postępowania dowodowe w zakresie czy pozwana dopuściła się działań stanowiących rażącą niewdzięczność w stosunku do powoda, a jeśli tak, to czy powód o takich działaniach powziął wiedzę w okresie jednego roku przed złożeniem oświadczenia o odwołaniu darowizny. W pozostałym zakresie Sąd oddalił wnioski dowodowe, ponieważ nie były one istotne dla przedmiotowego postępowania.

Oceniając zeznania przesłuchiwanych świadków to jak wiarygodne Sąd uznał zeznania K. K. (1) i J. S., przy czym jak wskazano powyżej świadkowie ci nie wiedzieli nic na poparcie zarzutów stawianych pozwanej przez powoda w oświadczeniu o odwołaniu darowizny.

Oceniając zeznania świadka M. K. (2) i A. K. (3) to Sąd mimo, że są to osoby bliskie dla powoda uznał ich zeznania za wiarygodne, choć mało przydatne dla sprawy, bowiem świadkowie ci odnosili się do relacji miedzy stronami, jakie miały miejsce w czasie trwania małżeństwa, w toku sprawy rozwodowej, albo wskazywali na to co świadkowie dowiedzieli się od samego powoda. Dodatkowo jeśli chodzi o zaznania świadka M. K. (2) to podawała ona, iż o negatywnych wypowiedziach pozwanej na temat powoda mówiła mu latem 2013 roku, a więc już po złożeniu przez powoda oświadczania o odwołaniu darowizny. Odnośnie zeznań świadka A. K. (3) to były one nieprzydatne gdyż świadek od 2011 roku nie miała żadnego kontaktu z pozwaną, jedynie w 2012 roku pozyskała ona w sposób pośredni informację od sprzedawcy sklepu, w którym robiła zakupy zarówno świadek jak i pozwana, iż pozwana mówiła sklepikarzowi, że jest w konflikcie z powodem oraz, że powód jest osobą zakłamaną i krzywdzi pozwaną oraz ich wspólną córkę W..

Zeznania świadka A. B. Sąd uznał za niemal całkowicie nieprzydatne dla sprawy bowiem dotyczyły w znacznej większości okresu, kiedy pozwana zamieszkiwała jeszcze razem z powodem, tj. do 2008 roku. Odnośnie roku 2011 roku świadek wskazał jedynie, że w 2011 roku świadek będąc na terenie swojej posesji (nieopodal posesji, która jest przedmiotem sporu), słyszał wymianę zdań pomiędzy powodem, a pozwaną. Przyznał, iż pozwana była wówczas bardzo krzykliwa, obrażała powoda, używała wulgarnych słów. Jednakże nie widział on dokładnie pozwanej, ponieważ nie chciał się przyglądać, a jego posesję oddzielają od innych posesji drzewa i krzewy.

Również mało przydatne były zeznania świadka A. C. bowiem nie orientowała się w bezpośredniej sytuacji stron i miała jedynie informacje od wspólnych znajomych na temat relacji pozwanej z powodem, a nie bezpośrednich obserwacji. Pośrednio słyszała jedynie, iż pozwana nazywa powoda „skończonym chamem” i „katem rodziny”. Jednakże, nie jest w stanie określić, jakie konkretne słowa wyrażała pozwana pod adresem powoda, ani kiedy to było i kiedy o tym miał się dowiedzieć sam powód. Świadek przyznała, iż nie słyszała na własne uszy sformułowań, wypowiadanych przez pozwaną, które stawiałyby powoda w złym świetle. Jednakże wskazała, iż negatywne informacje zasłyszane pośrednio przez wspólnych znajomych powielały się, a jeżeli były już wypowiadane, nigdy nie były to dobre słowa. Świadek wskazała również, iż powzięła wiadomość o negatywnych wpisach zamieszczonych na forum internetowym dotyczącym firmy prowadzonej przez powoda. Z tych wpisów świadek wywnioskowała, że były one sporządzone przez swojego byłego męża i pozwaną, którzy wg niej żyją ze sobą w konkubinacie. Złe opinie o powodzie zasłyszane przez świadka nasiliły się w 2011-2012 roku.

Za nieprzydatne Sąd uznał zeznania świadka Z. D. M., bowiem świadkowi temu nic nie było wiadomo na temat, aby pozwana rozpowszechniała wśród rodziny i znajomych powoda informacje, które byłby dla niego krzywdzące i nieprawdziwe i w żaden sposób nie interesowała się ona sprawami rodzinnymi powoda i pozwanej.

Świadek J. W. oraz W. K. pouczone o prawie odmowy składania zeznań, oświadczyły, że nie będą zeznawać w przedmiotowej sprawie.

Zeznania powoda okazały się niewiarygodne w takim zakresie, w jakim nie zostały przyznane przez stronę pozowaną, albo nie wynikały z materiału dowodowego, który Sąd uznał za wiarygodny bowiem opierały się na domysłach, przypuszczeniach i własnych interpretacjach. W odniesieniu do przedstawienia szeregu incydentów wskazujących na rażącą niewdzięczność pozwanej w stosunku do powoda, Sąd uznał, iż zeznania te są niewiarygodne, oparte na niejasnych tłumaczeniach, nadto chaotyczne, lakoniczne oraz nieprecyzyjne.

Natomiast zeznania pozwanej Sąd uznał za wiarogodne choć mało przydatne, bowiem w zakresie istotnym dla niniejszego postępowania pozwana ograniczyła się jedynie do zaprzeczenia stawianym jej zarzutom, w pozostałym zakresie w szczególności co do relacji między stronami przed rokiem 2011 poruszana przez nią kwestie nie miały znaczenia dla sprawy.

Sąd oddalił wniosek dowodowy o otworzenie nagrań z monitoringu, złożonych przez powoda do akt sprawy, ponieważ powód nie wykazał, iż nie mógł powołać niniejszego dowodu w pierwszej sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu o zobowiązanie do złożenie oświadczenia woli, o sygnaturze akt: I C 3219/08, skoro nagrania dotyczyły okresu, gdy strony jeszcze mieszkały razem, a przede wszystkim nie przekonał Sądu, iż o treści nagrań, które zdaniem powoda miały świadczyć o tym, iż zaszły przesłanki do kolejnego złożenia oświadczania o odwołaniu umowy darowizny dowiedział się w okresie roku przed złożeniem tego oświadczania. Niewiarygodna okazała się wersja powoda o tym, iż nie odtwarzał nagrań z powodu popsutego sprzętu, biorąc pod uwagę fakt, iż dokonane zostały w czasie gdy strony jeszcze mieszkały razem, a pozwana wyprowadziła się w roku 2008. Sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego są twierdzenia powoda o tym iż wcześniej nie podejmował prób odtworzenia nagrań, w sytuacji tak ostrego konfliktu między stronami, toczącej się sprawy rozwodowej oraz wielu innych postępowań inicjowanych przez powoda.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie w związku z odwołaniem darowizny z powodu rażącej niewdzięczności pozwanej, powód domagał się zobowiązania pozwanej do złożenia oświadczenia woli, iż przenosi na rzecz powoda własność nieruchomości położonej w S. T.nr (...) obejmująca działkę (...), dla której Sąd Rejonowy w Wolsztynie prowadzi Księgę Wieczystą za nr (...).

Zgodnie z treścią art. 898 § 2k.c. darczyńca może odwołać darowiznę już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności, przy czym zgodnie z treścią art. 899§3 k.c. darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do odwołania dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.

Natomiast zgodnie z art. 405 k.c. w zw. z art. 898 § 1 k.c. przedmiot darowizny winien zostać wydany darczyńcy w naturze, bądź też należy zwrócić darczyńcy jego wartość.

Może to uczynić poprzez złożenie na piśmie oświadczenia woli obdarowanemu (art. 900 k.c.).

Zgodnie z art. 899 § 3 k.c. darowizna nie może być odwołana po upływie roku od dnia, w którym uprawniony do dowołania darowizny dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego.

Nadto, gdy strony sporu, nie potrafią porozumieć się w kwestii zwrotu przedmiotu darowizny, w myśl przepisu art. 64 k.c. darczyńca ma prawo, ubiegać się przed sądem, aby ten zobowiązał obdarowanego do złożenia stosownego oświadczenia woli. Wówczas nałożenie przez sąd obowiązku złożenia oświadczenia woli będzie równoznaczne z dokonanie czynności prawnej np. z przeniesieniem własności. Tym samym, jeżeli bowiem sąd potwierdzi istnienie obowiązku złożenia oświadczenia woli, nie ma przeszkód, by prawomocne orzeczenie w tej sprawie zastępowało żądane przez uprawnionego zachowanie. (R. Majda,” Kodeks Cywilny. Komentarz. Część Ogólna.”, pod red. P. Książak, wyd. 2, LEX 2014).

W powyższym stanie faktycznym nie ma przeszkód by przyznać powodowi uprawienie do żądania zastąpienia prawomocnym orzeczeniem sądu obowiązku pozwanej do złożenia stosownego oświadczenia. Jednakże tylko i wyłącznie wówczas, gdy obdarowany spełnia ustawowe przesłanki.

Pozwany zachował formę pisemną przy składaniu pozwanej oświadczenia o odwołaniu darowizny, co nie budzi wątpliwości Sądu.

Natomiast Sąd w zachowaniu obdarowanej względem darczyńcy nie dopatrzył się rażącej niewdzięczności. Pojęcie „rażącej niewdzięczności” nie zostało zdefiniowane w przepisach prawa, jest to pojęcie wieloznaczne, niedookreślone i nieostre. Wyrok Sądu Apelacyjnego z Łodzi z dnia 18 lipca 2014 r. o sygnaturze akt: I ACa 63/14 stanowi, iż w pojęciu "rażącej niewdzięczności" nie mieszczą się zachowania, które mogą być oceniane jako niewłaściwe, z racji naruszenia reguł życia w rodzinie, ale nie wykraczają poza granice zwykłych konfliktów życia codziennego, zwłaszcza jeśli konflikt taki jest sprowokowany lub podtrzymywany na skutek zachowań samego darczyńcy. Zatem, aby stanowić o „rażącej niewdzięczności” należy brać pod uwagę konkretny stan faktyczny oraz konkretne okoliczności danej sprawy. Ponadto nie ma zamkniętego katalogu zachowań, który mógłby być matrycą wyjątkowych przypadków. Odwołanie darowizny z powodu rażącej niewdzięczności jest określane mianem swoistej "kary cywilnej", stanowiąc przejaw najszerzej pojętej odpowiedzialności za własne działanie (J. Dąbrowa, Wina jako przesłanka odpowiedzialności cywilnej, Wrocław 1968, s. 22). Pod pojęcie rażącej niewdzięczności podpada tylko takie zachowanie obdarowanego, polegające na działaniu lub zaniechaniu (nieczynieniu) skierowanym bezpośrednio lub nawet pośrednio przeciwko darczyńcy, które, oceniając rzecz rozsądnie, musi być uznane za wysoce niewłaściwe i krzywdzące darczyńcę. Wchodzi tutaj w grę przede wszystkim popełnienie przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub czci albo przeciwko majątkowi darczyńcy oraz o naruszenie przez obdarowanego spoczywających na nim obowiązków wynikających ze stosunków osobistych, w tym również rodzinnych, łączących go z darczyńcą, oraz obowiązku wdzięczności (wyrok SN z 7 maja 2003 r., IV CKN 115/01, LEX nr 137593). „Rażącą niewdzięczność” musi cechować znaczne nasilenie złej woli skierowanej na wyrządzenie darczyńcy krzywdy czy szkody majątkowej.

Na względzie należy mieć również, iż to na powodzie w myśl ogólnej zasady, zawartej w art. 6 k.c. spoczywa ciężar dowodu, że to pozwana dopuściła się względem niego rażącej niewdzięczności.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy to powód winien był przedstawić dowody, na poparcie swoich twierdzeń, tak by ukazać ujemne zachowania pozwanej względem powoda, zachowania umyślne i nieusprawiedliwione, czego jednak w żaden sposób nie uczynił. Powód wskazał, iż w sprawie zaszły nowe okoliczności, które nie były mu wcześniej znane, a które to nastąpiły w okresie czasu od 10 listopada 2011 roku do 10 listopada 2012 roku. Swoje żądanie powód oparł m.in. na twierdzeniu, iż był poniżany i obmawiany przez żonę. Na okoliczność tę jednak pozwany nie przytoczył żadnych konkretnych dowodów. Owszem powód miał pewne poszlaki, przypuszczenia oraz informacje zasłyszane pośrednio jednakże to za mało, by stanowić o „rażącej niewdzięczności” pozwanej względem powoda.

Powód powoływał się również na fakt, iż pozwana w toku pierwszej sprawy o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli, przed Sądem Okręgowym w Poznaniu, o sygnaturze akt: I C 3219/08 zeznawała nieprawdę. Powód wskazał, iż w związku z mówieniem przez pozwaną nieprawdy zawiadomił o tym fakcie Prokuraturę, która wszczęła przeciwko niej dochodzenie. Natomiast zawiadomienie przez powoda o popełnieniu przez pozwaną przestępstwa i prowadzenie przez Prokuraturę postępowania wyjaśniającego, nie stanowi o popełnieniu przez pozwaną czynu przestępczego. Pozwana nie została przez oskarżona o składanie fałszywych zeznań, dlatego fakty te nie mają znaczenia dla przedmiotowej sprawy. Na uwadze należy mieć także fakt, iż Sąd pozostaje związany ustaleniami faktycznymi jedynie prawomocnego wyroku skazującego. Ponadto skoro pozwana zeznawała nieprawdę w sprawie I C 3219/08, to powód wiedzę na ten temat powziął już w chwili składania przez nią zeznań.

Co do zarzutu, iż pozwana dopuściła się nie jednej, a kilku zdrad, w tym także zdrady z K. C. pozostając jednocześnie w związku małżeńskim, powód nie udowodnił, ani tego, aby taki fakt miał miejsce a ponadto tego, aby o okoliczności tej dowiedział się w okresie od listopada 2011 roku. W sprawie o rozwód Sąd Okręgowy orzekł rozwód z uznając winę oby stron, w tym winę pozwanej, a podstawą tego była zdrada małżeńska, dlatego też odkrycie faktu, iż tych zdrad było więcej nie miało obecnie większego znaczenia, a to wobec faktu, iż Sąd Okręgowy w sprawie I C 3219/08 analizował już kwestie winy w kontekście rażącej niewdzięczności i uznał, iż w całokształcie zachowań obu stron postępowania, a w szczególności zachowań powoda w trakcie trwania małżeństwa zdrada pozwanej nie może stanowić rażącej niewdzięczności.

Oprócz bezzasadności zarzutów skierowanych przez powoda w stosunku do pozwanej, Sąd stwierdził, iż większość dowodów załączonych do akt sprawy stanowi materiał znany powodowi przed dniem 10 listopada 2011 roku. Wobec czego dowody te nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygania w przedmiotowej sprawie. Część dowodów pochodziła z zakończonych postępowań, które toczyły się pomiędzy stronami w przeszłości. Zatem nie mogło one zostać uznane za istotne dla niniejszej sprawy.

Ponadto powód swoje roszczenie oparł tylko na pewnych przypuszczeniach, poszlakach, które nie znalazły oparcia w dowodach. Brak było konkretnych twierdzeń, dowodów i wniosków, powód snuł swoje wizje jedynie na podstawie domysłów. Dowody powoda opierały się jedynie na pewnych indywidualnych interpretacjach oraz ogólnikach, jak choćby te dotyczące zarzutu zamieszczania przez pozwaną na temat powoda uwłaczających wpisów na portalu internetowym. Powód nie udowodnił od tego faktu, nie wykazał, iż działanie to jest bezpośrednim działaniem pozwanej.

Jeśli chodził o zachowania pozwanej realizującej swoje prawa celem ochrony własności, to Sąd nie dopatrzył się tu zachowań niezgodnych z prawem. Pozwana jest jedyną prawną właścicielką nieruchomości położonej w S. T.nr (...)obejmującej działkę (...)dla której Sąd Rejonowy w Wolsztynie prowadzi Księgę Wieczystą za nr (...). Zatem może korzystać z pełni praw i dochodzić wszelkich wynikłych z ochrony swoich praw roszczeń. Sąd w przedmiotowym zachowaniu pozwanej nie widzi przesłanek, które mogłyby stanowić o nadużyciu prawa, ani tym samym o „rażącej niewdzięczności”. Za takie zachowanie nie może być uznane wystąpienie przez pozwaną przeciwko powodowi z pozwem o eksmisję, czy z żądaniem o zapłatę za bezumowne korzystanie z nieruchomości. Podobna sytuacja dotyczy wystąpienia pozwanej z żądaniem o zasądzenie alimentów, bowiem znajduje to swoje prawne uzasadnienie w treści art. 60§3 k.r.o. czyli jest zachowaniem, do którego pozwana jest w pełni uprawniona.

Nadto Sąd podkreśla, iż nie neguje możliwości pewnych zachowań mogących dotykać powoda np. pojawiających się w zeznaniach świadka K. K. (2) twierdzeń pozwanej o tym, że w poprzednim jej związku dochodziło do przemocy, albo incydentu kłótni miedzy stronami z roku 2011, który opisywał świadek A. B.. Jednak niezależnie od tego, czy były to informacje prawdziwe czy nie, to jednak jest to niewystarczające, by w zachowaniu pozwanej dopatrywać się „rażącej niewdzięczności”.

Reasumując Sąd uznał, iż wskazane przez powoda okoliczności mające stanowić podstawę odwołania darowizny, albo występowały już w okresie wcześniejszym niż rok przed złożeniem oświadczenia, powód o nich wiedział i były już przedmiotem rozpoznania przez Sąd w poprzednio w sprawie I C 3219/08, alby przynajmniej zarzuty te mogły być przez powoda zgłoszone, ponadto zarzuty, które powód formułował pod adresem pozwanej mające miejsce w okresie lat 2011-2012 nie stanowiły takich zachowań, które można by uznać za rażącą niewdzięczność i wreszcie w pozostałym zakresie okoliczności podnoszone przez powoda nie zostały przez niego udowodnione. Z uwagi na powyższe Sąd orzekł o oddaleniu powództwa.

Orzeczenie o kosztach znajduje uzasadnienie w art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 i 2, a także § 6 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U.02.163.1348 z późn. zm). Sąd obciążył powoda tymi kosztami mając na względzie zwolnienia go od kosztów sądowych, nie dopatrzył się natomiast podstawy nie obciążać powoda kosztami zastępstwa procesowego strony przeciwnej,

SSO Agnieszka Wieczorek