Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

UZASADNIUUZAENIE

Sygnatura akt

III K 18/21

Jeżeli został złożony wniosek o uzasadnienie wyroku jedynie co do rozstrzygnięcia o karze i o innych konsekwencjach prawnych, wypełnić część 3–8 formularza

1.USTALENIE FAKTÓW

0.1.Wyroki wydane wobec skazanego

Lp.

Sąd, który wydał wyrok albo wyrok łączny

Data wyroku albo wyroku łącznego

Sygnatura akt sprawy

1.1.1.

Sąd Rejonowy w Głubczycach (punkt I części historycznej wyroku łącznego)

z dnia 25 lipca 2006 roku

II K 127/04

1.1.2.

Sąd Rejonowy w Nysie (punkt II części historycznej wyroku łącznego)

z dnia 21 marca 2007 roku

II K 456/06

1.1.3.

Sąd Okręgowy w Opolu (punkt III części historycznej wyroku łącznego)

z dnia 23 grudnia 2008 roku

III K 113/05

zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

z dnia 22 grudnia 2009 roku

II AKa 180/09

zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

z dnia 9 maja 2011 roku

II AKa 58/11

1.1.4.

Sąd Okręgowy w Opolu (punkt IV części historycznej wyroku łącznego)

z dnia 23 czerwca 2014 roku

III K 9/07

1.1.5.

wyrok łączny Sądu Okręgowego w Opolu (punkt V części historycznej wyroku łącznego)

z dnia 2 października 2015 roku

III K 98/15

1.1.6.

Sąd Okręgowy w Opolu (punkt VI części historycznej wyroku łącznego)

z dnia 26 czerwca 2017 roku

III K 110/15

zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu

28 grudnia 2017 roku

II AKa 322/17

1.1.7.

Sąd Okręgowy w Poznaniu (punkt VII części historycznej wyroku łącznego)

z dnia 20 marca 2017 roku

XVI K 31/10

zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

18 czerwca 2018 roku

II AKa 211/17

uchylonym częściowo wyrokiem Sądu Najwyższego w Warszawie

2 grudnia 2020 roku

V KK 226/19

1.1.8.

wyrok łączny Sądu Okręgowego w Poznaniu, który utracił moc na skutek wyroku Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020r. w spawie o sygn. akt VKK 226/19

z dnia 25 września 2018 roku

XVI K 169/18

zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu

17 stycznia 2019 roku

II AKa 250/18

0.1.Inne fakty

1.1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Faktem udowodnionym jest prawomocne skazanie A. K. wymienionymi w części 1.1.1. – 1.1.7 wyrokami skazującymi, w tym wydanym wobec skazanego wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Opolu (punkt V części historycznej wyroku łącznego).

wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19

1 - 2

wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10

9 - 60

wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2018 roku w sprawie II AKa 211/17

61 - 65

wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie III K 113/05

126 - 140

wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 22 grudnia 2009 roku w sprawie II AKa 180/09

141

wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 2011 roku w sprawie V KK 219/10

142

wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 9 maja 2011 roku w sprawie II AKa 58/11

143 - 144

wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 23 czerwca 2014 roku w sprawie III K 9/07

145 - 152

wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 11 sierpnia 2015 roku w sprawie II AKa 107/15

153 - 156

wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie III K 110/15

157 - 159

wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 28 grudnia 2017 roku w sprawie II AKa 322/17

160 - 175

wyrok łączny Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 2 października 2015 roku w sprawie III K 98/15

176 - 177

2.

Faktem udowodnionym jest skazanie A. K. wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 września 2018 roku w sprawie XVI K 169/18, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2019 roku w sprawie II AKa 250/18, którym połączono skazanemu kary łączne pozbawienia wolności orzeczone wyrokami Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie III K 110/15, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 28 grudnia 2017 roku w sprawie II AKa 322/17 oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2018 roku w sprawie II AKa 211/17, wymierzając skazanemu w ich miejsce karę łączną 6 lat pozbawienia wolności.

Faktem udowodnionym jest także, że na skutek częściowego uchylenia wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19 wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10, wyrok łączny Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 września 2018 roku w sprawie XVI K 169/18, zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2019 roku w sprawie II AKa 250/18, utracił moc i zaszła konieczność wydania z urzędu nowego wyroku łącznego wobec A. K., dlatego z urzędu wszczęto postępowanie o sygn. akt III K 18/21 o wydanie nowego wyroku łącznego.

wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19

1 – 2

wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10

9 - 60

wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2018 roku w sprawie II AKa 211/17

61 - 65

wyrok łączny Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 września 2018 roku w sprawie XVI K 169/18

91 - 92

wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2019 roku w sprawie II AKa 250/18

93

3.

Faktem udowodnionym jest, że skazany w dacie wydania wyroku łącznego nie odbył w całości kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie III K 110/15, jak również nie odbył w całości kar jednostkowych 2 lat i 6 miesięcy oraz 2 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności orzeczonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10, zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu dnia 18 czerwca 2018 roku w sprawie II AKa 211/17 - w zakresie w jakim nie został uchylony wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19, a które stały się częściami składowymi kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonej wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 25 września 2018 roku w sprawie XVI K 169/18, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2019 roku w sprawie II AKa 250/18 (postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 6 kwietnia 2020 roku w sprawie V Kow 4492/20 udzielono skazanemu przerwy w karze).

- dane z NOE SAD

- dane o wykonaniu kar zawarte w aktach Wp

k. 8, 66, 73 – 74, 75 - 76

4.

Faktem udowodnionym jest odbycie przez skazanego w całości kar pozbawienia wolności orzeczonych:

- wyrokiem Sądu Rejonowego w Nysie z dnia 21 marca 2007 roku sygn.. akt II K 456/06 - wobec upływu okresu próby, na który warunkowo zawieszono wykonanie kary pozbawienia wolności i upływu 6 miesięcy od zakończenia okresu próby, w którym to czasie nie zarządzono wykonania kary warunkowo zawieszonej,

- wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 2 października 2015 r. w sprawie III K 98/15 obejmującym skazania A. K. w sprawach III K 113/05 Sądu Okręgowego w Opolu oraz III K 9/07 Sądu Okręgowego w Opolu wobec warunkowego przedterminowego zwolnienia skazanego postanowieniem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 28 grudnia 2015r. sygn. akt V Kow 6611/15 z okresem próby do dnia 28 grudnia 2017 roku, które nie zostało odwołane.

dane z NOE SAD

- dane o wykonaniu kar zawarte w aktach Wp

81 - 82

- dane o karalności z KRK

95

5.

Faktem udowodnionym jest, że skazany wykonał w całości kary grzywny:

- orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Głubczycach z dnia 25 lipca 2006 roku w sprawie II K 127/04 (wykonana w dniu 17 maja 2007r.),

- orzeczoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 23 grudnia 2008 roku sygn.. akt III K 113/05 (wykonana w dniu 4 lipca 2013r.);

- orzeczoną wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 2 października 2015 r. w sprawie III K 98/15,

- orzeczoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie III K 110/15 (wykonana w dniu 28 stycznia 2019r.);,

- dane o karalności z KRK,

- dane o wykonaniu kar zawarte w aktach wykonaw-czych

95

6.

Faktem udowodnionym jest, że skazany nie wykonał kary 200 stawek dziennych grzywny po 600 zł orzeczonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 r. sygn.. akt XVI K 31/10, wobec czego Sąd Okręgowy w Poznaniu nieprawomocnym postanowieniem z dnia 26 stycznia 2021 roku w sprawie III 1 Ko 24/21 wydał w stosunku do niego postanowienie o zamianie kary 200 stawek dziennych grzywny na zastępczą karę 100 dni pozbawienia wolności. Przedmiotowe postanowienie jest na dzień orzekania wyroku łącznego nieprawomocne wobec wniesienia przez skazanego zażalenia.

postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 26 stycznia 2021 roku w sprawie III 1 Ko 24/21

7.

Skazany A. K., syn M. i K. z domu N., urodził się (...) w G.. Jest w związku małżeńskim, z którego posiada dwoje dzieci – syna T. K. oraz córkę L. K.. Skazany wraz z rodziną od sierpnia 2020 roku przebywa w Holandii. Małżonka skazanego utrzymuje się z prowadzenia gospodarstwa rolnego w G., z czego osiąga roczny dochód rzędu 150.000 zł, a nadto prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...), z której uzyskuje dochód w wysokości ok. 100.000 zł rocznie. Z twierdzeń małżonki A. K. wynika, że skazany w miejscu zamieszkania zachowuje się spokojnie, bierze czynny udział w wychowaniu dzieci, a także nie nadużywa alkoholu, nie ma kontaktu z narkotykami.

Z poprzedniego związku małżeńskiego skazany posiada dwie dorosłe córki – S. K. oraz D. K., które na stałe zamieszkują w Wielkiej Brytanii i utrzymują regularny kontakt z ojcem.

A. K. posiada wykształcenie średnie jako mechanik pojazdów samochodów, a do czasu osadzenia w jednostce penitencjarnej pomagał małżonce w prowadzeniu jej działalności gospodarczej pod firmą Gospodarstwo Rolne (...), gdzie dotychczas jest ubezpieczony w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.

Jedyny majątek skazanego stanowi mieszkanie o powierzchni 65 m2 położone w G. przy ul. (...).

Skazany od 2017 roku w wyniku wypadku samochodowego ujawnia problemy z kręgosłupem i w chwili obecnej porusza się o dwóch kulach i oczekuje na kolejną operację kręgosłupa, która ma polegać na usunięciu kręgu, wszczepieniu implantu i stabilizacji śrubami. Z uwagi na stan zdrowia skazany w chwili obecnej nie jest zdolny do podjęcia zatrudnienia.

kwestionariusz wywiadu środowisko-wego dot. skazanego sporządzony przez kuratora zawodowego sądowego

wywiady i opinie o skazanym zawarte w aktach spraw dołączonych

123 - 124

1.1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

brak faktów nieudowodnionych

------------

-----------

1.Ocena Dowodów

0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.2.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.2.1.1. – 1.2.1.6.

- dane z NOE SAD dot. skazań A. K. zawartych w wyroku łącznym,

- odpisy wyroków z uzasadnieniami oraz postanowień o zaliczeniu okresu pozbawienia wolności na poczet kar i spraw wykonawczych wydanych wobec skazanego zawarte w aktach głównych i wykonawczych sprawy o wydanie wyroku łącznego oraz w aktach spraw dołączonych,

- dane o karalności z KRK,

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy pozostawały całkowicie bezsporne i wynikały ze wskazanych dokumentów, których wiarygodność i prawdziwość danych w nich zawartych nie zostały przez żadną ze stron zakwestionowane, a i Sąd Okręgowy nie znalazł żadnych podstaw, by uczynić to z urzędu. Sąd uznał za wiarygodne te dokumenty załączone do akt sprawy, albowiem zostały one sporządzone przez właściwe organy w granicach przysługujących im kompetencji oraz w formie przewidzianej przez przepisy. Sąd nie znalazł podstaw do podważenia ich autentyczności, czy też prawdziwości zawartych w nich twierdzeń, w większości są to bowiem dokumenty urzędowe.

1.2.1.1. – 1.2.1.6.

- kwestionariusz wywiadu środowiskowego odnośnie skazanego sporządzony przez kuratora zawodowego sądowego

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy pozostawały całkowicie bezsporne i wynikały również z wywiadu środowiskowego na temat skazanego przeprowadzonego przez Kuratora Zawodowego Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu P. C.. Rzetelność sporządzonego przez kuratora kwestionariusza i prawdziwość danych w nim zawartych nie zostały przez żadną ze stron zakwestionowane, a i Sąd Okręgowy nie znalazł żadnych podstaw, by uczynić to z urzędu, skoro sporządzona została przez kompetentną osobę, dysponującą odpowiednimi kwalifikacjami do oceny zachowania skazanego w czasie pozostawania przez niego na wolności.

0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.2.1 albo 1.2.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.2.1.1. – 1.2.1.6.

- dane z NOE SAD w zakresie w jakim nie obejmowały skazań A. K. zawartych w wyroku łącznym – k. 67 – 72, 77 – 80, 83 - 90

Wskazane dane z NOE SAD nie dotyczyły wszystkich skazań A. K. objętych wyrokiem łącznym.

1.PODSTAWa KARY ŁĄCZNEJ

Lp.

Sąd, który wydał wyrok albo wyrok łączny, data wydania wyroku albo wyroku łącznego i sygnatura akt sprawy

Kary lub środki karne podlegające łączeniu

1.

wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku, sygn. akt III K 110/15

Kara łączna 2 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

2.

wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie sygn. akt XVI K 31/10, zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu dnia 18 czerwca 2018 roku w sprawie II AKa 211/17, częściowo uchylony wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie sygn. akt V KK 226/19

Kary jednostkowe:

- 2 lata i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

- 2 lata i 1 miesiąc pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach połączenia kar lub środków karnych z wyjaśnieniem podstawy prawnej

Na podstawie art. 85 § 1 i § 2 k.k., art. 85a k.k., art. 86 § 1 i § 4 k.k. – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 23 czerwca 2020 roku - w związku z art. 19 ust. 1 in fine ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015r., poz. 396) w zw. z art. 4 § 1 k.k. w zw. z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 oraz art. 568a § 1 pkt 2 k.p.k., art. 569 § 1 i 2 k.p.k. oraz art. 575 § 2 k.p.k. Sąd połączył karę łączną 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie o sygn. akt III K 110/15 oraz kary jednostkowe 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i 2 (dwóch) lat i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie o sygn. akt XVI K 31/10 i wymierzył w ich miejsce skazanemu A. K. karę łączną w wymiarze 5 (pięciu) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

Zaznaczyć należy na wstępie, że zmiany w zasadach orzekania kary łącznej wynikające z ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086) nie mają zastosowania w niniejszej sprawie, albowiem w art. 81 ust. 1 ww. ustawy wskazano, że przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej (dot. orzekania w przedmiocie kary łącznej) w art. 38, w brzmieniu dotychczasowym, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a w art. 81 ust. 2 w.w. ustawy wskazano, że przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej (dot. orzekania w przedmiocie kary łącznej) w art. 38, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. W ustawie z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 nie zawarto takich przepisów przejściowych, jak przepis art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 396), który uregulował wówczas kwestię tzw. intertemporalną w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku. Powołany przepis art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw regulował, że przepisów rozdziału IX ustawy Kodeks karny, w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą Kodeks karny, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw. Brak podobnej regulacji w ustawie z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086) oznacza zdaniem Sądu, że przepisy rozdziału IX ustawy zmienianej (dot. orzekania w przedmiocie kary łącznej), w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą (tj. w brzmieniu obowiązującym od 24 czerwca 20202r.), stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, czyli od 24 czerwca 2020r. i aby stosować przepisy art. 85 i nast. k.k. w brzmieniu obowiązującym od dnia 24 czerwca 2020r. konieczne jest, aby wszystkie kary podlegające łączeniu prawomocnie zostały orzeczone po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 19 czerwca 2020r.

Wobec skazanego A. K. po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 1086) nie został wydany żaden wyrok, co uniemożliwiało zastosowanie wobec skazanego przepisów znowelizowanych w myśl wskazanej ustawy.

Mając jednak na uwadze, że A. K. popełniał przestępstwa oraz był skazywany na przestrzeni długiego okresu czasu, rozważenia wymagała kwestia, które przepisy dotyczące kary łącznej winny mieć zastosowanie w odniesieniu do obecnie orzekanej wobec niego kary łącznej w wyroku łącznym, tj. obowiązujące od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku, czy też obowiązujące do dnia 1 lipca 2015 roku.

Stosownie jednak do art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r., poz. 396) przepisów rozdziału IX Kodeksu karnego (dot. kary łącznej) w brzmieniu nadanym tą ustawą, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej kodeks karny, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Wskazać należy, że wyroki w sprawach II K 127/04 Sądu Rejonowego w Głubczycach, II K 456/06 Sądu Rejonowego w Nysie oraz III K 113/05 Sądu Okręgowego w Opolu uprawomocniły się przed 1 lipca 2015 roku i kary nimi orzeczone zostały w całości wykonane. Natomiast po wskazanej dacie granicznej (1 lipca 2015r.) uprawomocniły się orzeczenia w stosunku do A. K. wydane przez Sąd Okręgowy w Opolu w sprawach III K 9/07, III K 98/15 (wyrok łączny) i III K 110/15 oraz przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie XVI K 31/10 (w zakresie w jakim nie został uchylony wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19). Jednocześnie należy mieć na względzie, iż zgodnie z przepisem art. 4 § 1 k.k. jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio jeśli jest względniejsza dla sprawcy.

Rozważając więc możliwość zastosowania w niniejszej sprawie ustawy obowiązującej do dnia 1 lipca 2015 roku, bądź od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 23 czerwca 2020 roku, należy wskazać co następuje:

Zgodnie z treścią art. 85 k.k. w brzmieniu sprzed 1 lipca 2015 roku – regulującym podstawową przesłankę wydania wyroku łącznego – orzeczenie kary łącznej jest możliwe, jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny co do któregokolwiek z tych przestępstw. Warunkiem niezbędnym jest przy tym, by wymierzone skazanemu kary były karami tego samego rodzaju lub takimi, które w myśl przepisów podlegają łączeniu.

Celem zachowania przejrzystości czynionych rozważań Sąd w pierwszej kolejności odniesie się do orzeczonych wobec skazanego kar pozbawienia wolności, a następnie kar grzywny.

Mając na uwadze przytoczone wyżej zasady, uznać należy, że pierwszym z chronologicznie wymienionych na wstępie wyrokiem wydanym wobec skazanego jest wyrok Sądu Rejonowego w Nysie z dnia 21 marca 2007 roku w sprawie II K 456/06, którym jednak A. K. wymierzono karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby, przy czym wobec faktu, iż nie zarządzono skazanemu wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności orzeczonej wskazanym wyrokiem, nie jest ono uwzględniane przy orzekaniu kary łącznej pozbawienia wolności w wyroku łącznym, bo nie byłoby możliwe już zarządzenie wykonania tej kary wobec upływu okresu próby i 6 miesięcy po okresie próby. Zatem kara pozbawienia wolności wymierzona wyrokiem w sprawie II K 456/06 z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie mogła zostać połączona w wyroku łącznym, czy to według przepisów obowiązujących do 30.06.2015r., czy to według przepisów obowiązujących od 1.07.2015r., bo choć nadal figuruje to skazanie w informacji z Krajowego Rejestru Karnego jako niezatarte, mimo, iż upłynął już okres próby i okres 6 miesięcy po upływie okresu próby i nie zarządzono wykonania tej kar pozbawienia wolności we wskazanym okresie, to obecnie - w związku z brzmieniem przepisów art. 76 § 1 i 1b k.k. oraz art. 108 k.k. - skazanie to nie jest zatarte z uwagi na kolejne skazania w sprawach opisanych wyżej w punktach od 1.1.3. do 1.1.7. Z uwagi na powyższe chronologicznie kolejnym wyrokiem, a zarazem pierwszym wyrokiem, który podlegał rozważaniu przy wydawaniu nowego wyroku łącznego jest wyrok Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie III K 113/05, zmieniony wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 22 grudnia 2009 roku w sprawie II AKa 180/09 oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 9 maja 2011 roku w sprawie II AKa 58/11, którym A. K. wymierzono kary:

a) za przestępstwo z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 284 § 2 k.k. popełnione w okresie od dnia 13 do 15 marca 2000 roku - 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny po 50 zł,

b) za ciąg trzech przestępstw z art. 272 k.k. popełnionych w okresie od 28 stycznia 2003 roku do dnia 10 kwietnia 2003 roku - 10 miesięcy pozbawienia wolności,

c) za przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. popełnione w dniu 18 sierpnia 2003 roku 6 miesięcy pozbawienia wolności;

przy czym wskazane jednostkowe kary pozbawienia wolności zostały sprowadzone do kary łącznej 1 roku i 7 miesięcy pozbawienia wolności.

Przed datą wydania wskazanego wyroku (23.12.2008r.) skazany popełnił czyny osądzone wyrokami w sprawach:

1.  Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 23 czerwca 2014 roku w sprawie III K 9/07 za przestępstwo z art. 286 § 1 k.k. popełnione w okresie od 29 października do 30 października 1999 roku – skazany na karę 1 roku pozbawienia wolności oraz 100 stawek dziennych grzywny po 50 zł;

2.  Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie III K 110/15 zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 grudnia 2017 roku w sprawie II AKa 322/17:

a)  za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 282 k.k. i z art. 158 § 1 k.k. w zw. z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. popełnione w dniu 25 lutego 1999 roku na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i grzywnę w wymiarze 100 stawek dziennych po 50 zł,

b)  za przestępstwo z art. 263 § 1 k.k. popełnione w dniu 23 marca 2000 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności,

c)  za przestępstwo z art. 229 § 3 k.k. popełnione w styczniu 2004 roku na karę 2 lat pozbawienia wolności,

przy czym wskazane jednostkowe kary pozbawienia wolności zostały sprowadzone do kary łącznej 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności;

3.  Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10, zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2018 r. w sprawie II AKa 211/17, częściowo uchylonego wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19:

a)  za przestępstwo z art. 258 § 1 k.k. popełnione w okresach od początku 2003 roku do 18 sierpnia 2003 roku i od 1 września 2004 roku do 9 listopada 2004 roku i od 7 lutego 2005 roku do 29 października 2007 roku na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

b)  za ciąg przestępstw z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. popełniony w okresie od pierwszej połowy 2007 roku do dnia 24 lipca 2007 roku na karę 2 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych po 600 zł.

Mając powyższe rozważania na uwadze Sąd Okręgowy, łącząc kary pozbawienia wolności orzeczone wobec A. K. wyrokami Sądu Okręgowego w Opolu w sprawach III K 113/05, III K 9/07, III K 110/15 oraz Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10 byłby uprawniony do orzeczenia kary łącznej zamiast kar jednostkowych orzeczonych wskazanymi wyrokami, według zasad obowiązujących do 30 czerwca 2015r., w granicach od 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (najsurowsza z kar jednostkowych) do 14 lat i 11 miesięcy pozbawienia wolności (suma kar jednostkowych).

Sąd wyłącznie celem przypomnienia wskazuje, iż na gruncie przepisów dotyczących zasad orzekania kary łącznej obowiązujących przed 1 lipca 2015 roku łączeniu podlegać mogły wyłącznie kary jednostkowe orzeczone za popełnione przestępstwa, a nie kary łączne.

Stosownie natomiast do przepisów obowiązujących od dnia 1 lipca 2015 roku, art. 85 § 1 k.k. wskazuje, że jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Według § 2 tego przepisu, podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 k.k., w całości lub części kary lub kary łączne za przestępstwa.

Mając powyższe na uwadze wskazać należy, iż skazanemu pozostały do wykonania obecnie wyłącznie: kara łączna 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie III K 110/15, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 29 grudnia 2017 roku w sprawie II AKa 322/17 oraz kary jednostkowe 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności orzeczone wobec niego wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 r. w sprawie XVI K 31/10, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2018 r. w sprawie II AKa 211/17, częściowo uchylonym wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19.

Zgodnie z art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym po dniu 1 lipca 2015 roku, sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności; karę pozbawienia wolności wymierza się w miesiącach i latach, nadto rzeczone zasady wymiaru kary łącznej stosuje się odpowiednio jeśli przynajmniej jedną z kar podlegających łączeniu jest już orzeczona kara łączna (art. 86 § 4 k.k.).

Łącząc zatem skazanemu kary orzeczone we wskazanych wyżej wyrokach III K 110/15 (kara łączna) i XVI K 31/10 (dwie kary jednostkowe), które nie zostały dotychczas przez skazanego odbyte w całości, sąd mógł orzec karę łączną pozbawienia wolności w granicach od 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (najsurowsza z kar jednostkowych) do 7 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności (suma kary łącznej oraz dwóch kar jednostkowych orzeczonych wobec skazanego).

Porównując zatem granice, w których sąd mógłby orzec o karze łącznej na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 30 czerwca 2015 roku oraz obwiązujących w okresie od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 23 czerwca 2020 roku, niewątpliwie względniejsze w myśl art. 4 § 1 k.k., albowiem wymiernie korzystniejsze dla skazanego, jest orzeczenie kary łącznej na podstawie przepisów obowiązujących w okresie od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 23 czerwca 2020 roku, w szczególności z uwagi na górną granicę możliwej do wymierzenia kary łącznej, która na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 30 czerwca 2015 roku jest ponad dwukrotnie wyższa od tej, którą można orzec na podstawie przepisów późniejszych. Nadto mając na uwadze odstęp czasowy pomiędzy poszczególnymi czynami zabronionymi popełnionymi przez skazanego, osądzonymi wskazanymi wyżej wyrokami, oraz wielość dóbr prawnych, które naruszył skazany w ramach swojej przestępczej działalności uznać należy, iż orzeczenie wobec A. K. kary łącznej w wyroku łącznym przy zastosowaniu przepisów obowiązujących przed 1 lipca 2015 roku byłoby dla niego dużo mniej korzystne od zastosowania przepisów obowiązujących w okresie od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 23 czerwca 2020 roku odnośnie wymiary kary łącznej. Jedynie na marginesie sąd wskazuje, iż nawet zaliczenie A. K. okresu dotychczas odbytych kar pozbawienia wolności na poczet kary łącznej orzeczonej na podstawie przepisów sprzed 1 lipca 2015 roku, powodowałoby, że pozostała do odbycia przez niego kara pozbawienia wolności byłaby wymiernie dłuższa od tej orzeczonej na podstawie przepisów późniejszych, przy zastosowaniu tych samych zasad orzekania kary łącznej, oczywiście uwzględniając fakt, że według przypisów obowiązujących przed 1 lipca 2015r. łączeniu podlegają także kary w całości wykonane.

Mając powyższe rozważania na uwadze sąd, orzekając w niniejszej sprawie karę łączną w nowym wyroku łącznym wobec A. K., zastosował przepisy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 roku do dnia 23 czerwca 2020 roku jako względniejsze dla skazanego w myśl art. 4 § 1 k.k.

Z kolei w zakresie orzeczonych wobec skazanego A. K. kar grzywny, mając na uwadze przepisy obowiązujące przed 1 lipca 2015 roku, uwzględniając jako pierwszy chronologicznie wyrok wydany w sprawie II K 127/04 w dniu 25 lipca 2006r., mając na uwadze daty popełnienia kolejnych przestępstw osądzonych wyrokami wskazanymi w części historycznej wyroku, możliwa byłaby do orzeczenia względem skazanego kara łączna grzywny obejmująca skazania: w sprawach Sądu Rejonowego w Głubczycach w sprawie II K 127/04 (wykonana w całości kara grzywny 200 stawek dziennych po 50 zł), Sądu Okręgowego w Opolu w sprawach: III K 113/05 (wykonana w całości kara grzywny 100 stawek dziennych po 50 zł), III K 9/07 (kara grzywny 100 stawek dziennych po 50 zł) oraz III K 110/15 (wykonana w całości kara grzywny 100 stawek dziennych po 50 zł), przy czym możliwa wówczas do orzeczenia wobec skazanego kara łączna grzywny oscylowałaby w granicach od 200 stawek dziennych (najwyższa z kar jednostkowych) do 500 stawek dziennych (suma kar jednostkowych). Nie podlegałaby natomiast z w/w grzywnami łączeniu kara grzywny orzeczona w sprawie XVI K 31/10, gdyż wymierzono ją za przestępstwa popełnione już po wydaniu wyroku w sprawie II K 127/04. Mając jednak na uwadze, że dużo korzystniejsze jest dla skazanego wymierzenie mu kary pozbawienia wolności w oparciu o przepisy obowiązujące w okresie od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku, będą one znajdowały również zastosowanie w odniesieniu do wymierzonych A. K. kar grzywny, które jednak zostały wykonane w całości, poza karą grzywny orzeczoną w sprawie XVI K 31/10 Sądu Okręgowego w Poznaniu, w zakresie której Sąd Okręgowy w Poznaniu postanowieniem z dnia 26 stycznia 2021 roku w sprawie III 1Ko 24/21 orzekł nieprawomocnie o jej zamianie na karę zastępczą 100 dni pozbawienia wolności (przedmiotowa kara podlegałaby odrębnemu wykonaniu również na gruncie przepisów obowiązujących przed 1 lipca 2015 roku z uwagi na brak warunków z art. 85 k.k.), tj. nie będzie możliwe orzeczenie obejmującej ich kary łącznej grzywny. Reasumując, mając na uwadze fakt, iż kara grzywny w sprawie III K 110/15 została wykonana w całości, kara grzywny orzeczona w sprawie XVI K 31/10 nie wykonana dotąd podlegać musi odrębnemu wykonaniu, gdyż według przypisów art. 85 § 1 i 2 k.k. obowiązujących w okresie od 1 lipca 2015r. do 23 czerwca 2020r. łączeniu podlegają jedynie nie wykonane choćby w części kary.

Reasumując powyższe rozważania Sąd Okręgowy wskazuje, że zastosowanie w przypadku skazanego będą miały w myśl zasady wynikającej z art. 4 § 1 k.k. przepisy obowiązujące od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku, jako względniejsze.

Przystępując zatem do analizy warunków do orzeczenia kary łącznej wobec skazanego A. K. według wskazanych wyżej zasad, przypomnieć należy, iż zgodnie z art. 569 § 1 k.p.k. właściwy Sąd wydaje wyrok łączny w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów, jeżeli zachodzą ku temu warunki określone w szczególności w art. 85 k.k., a więc sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, a podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za ww. przestępstwa, z ograniczeniem wynikającym z art. 85 § 3 k.k. w brzmieniu obowiązującym od 15 kwietnia 2016 roku.

Wobec powyższego, ustalając, że w dacie wyrokowania (12 marca 2021 roku) podlegała wykonaniu wobec skazanego A. K. jedynie kara łączna 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie o sygn. akt III K 110/15, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 28 grudnia 2017 r. w sprawie II AKa 322/17 oraz kary jednostkowe 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i 2 (dwóch) lat i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności orzeczone wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku sygn. akt XVI K 31/10, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2018 roku w sprawie II AKa 211/17, uchylonym częściowo wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19, możliwe było połączenie tych jednorodzajowych kar pozbawienia wolności łącznej i jednostkowych za przestępstwa osądzone w sprawach opisanych w części historycznej niniejszego wyroku łącznego w pkt VI i VII, przy czym podstawą orzeczenia kary łącznej w wyroku łącznym były wymierzone i podlegające wykonaniu w całości lub w części kary jednostkowe oraz kara łączna za ww. przestępstwa. Sąd był zatem uprawniony do orzeczenia kary łącznej zamiast kar jednostkowych oraz kary łącznej pozbawienia wolności orzeczonych wskazanymi wyrokami w granicach od 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności (najsurowsza z kar podlegających łączeniu) do 7 (siedmiu) lat i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności (suma kar orzeczonych wyrokami w sprawach III K 110/15 oraz XVI K 31/10).

Zważyć należy zatem, że zgodnie z art. 569 § 1 k.p.k. właściwy Sąd wydaje wyrok łączny w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów, jeżeli zachodzą ku temu warunki określone w szczególności w art. 85 k.k. (w niniejszej sprawie w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku), czyli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, a podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89, w całości lub w części kary lub kary łączne za w/w przestępstwa, z ograniczeniem wynikającym z art. 85 § 3 k.k. (w brzmieniu obowiązującym od 15 kwietnia 2016 roku). Zgodnie z treścią art. 85 § 3 k.k. jeżeli po rozpoczęciu, a przed zakończeniem wykonywania kary lub kary łącznej sprawca popełnił przestępstwo, za które orzeczono karę tego samego rodzaju lub inną podlegającą łączeniu, orzeczona kara nie podlega łączeniu z karą odbywaną w czasie popełnienia czynu.

Regulacja wprowadzona przepisem art. 85 § 2 k.k. i art. 86 § 4 k.k., powoduje, że podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 k.k., w całości lub części kary lub kary łączne za przestępstwa, o których mowa w § 1 art. 85 k.k., przy czym zasady wymiaru kary łącznej określone w § 1 – 3 art. 86 k.k. stosuje się odpowiednio, jeżeli przynajmniej jedną z kar podlegających łączeniu jest już orzeczona kara łączna.

Mając powyższe rozważania na uwadze Sąd połączył skazanemu karę łączną pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu z dnia 26 czerwca 2017 roku w sprawie III K 110/15, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 28 grudnia 2017 roku w sprawie II AKa 322/17 oraz kary jednostkowe orzeczone wobec niego wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 20 marca 2017 roku w sprawie XVI K 31/10, zmienionym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 18 czerwca 2018 roku w sprawie II AKa 211/17, uchylonym częściowo wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 2020 roku w sprawie V KK 226/19, wymierzając w ich miejsce skazanemu A. K. karę łączną w wymiarze 5 (pięciu) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, a pozostawiając odrębnemu wykonaniu na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. wyroki podlegające połączeniu wskazane w punkcie 1 sentencji wyroku w zakresie nie objętym wyrokiem łącznym. Sąd uznał jednocześnie, że w odniesieniu do wskazanych wyżej podlegających łączeniu kary łącznej i kar jednostkowych, wskazanych w pkt VI i VII części historycznej wyroku, nie zachodzi negatywna przesłanka wymierzenia kary łącznej określona w art. 85 § 3 k.k. (i to także przy uwzględnieniu zmian tego przepisu od 15 kwietnia 2016 r.), a co jednoznacznie wynika z analizy dat popełnienia przestępstw osądzonych w tych sprawach i danych dotyczących odbywania przez skazanego kar w poszczególnych sprawach.

1.WYMIAR KARY

Przytoczyć okoliczności, które sąd uwzględnił przy wymiarze kary łącznej

Zastrzec na wstępie trzeba, iż celem postępowania w sprawie o wydanie wyroku łącznego jest nie tyle polepszenie sytuacji skazanego, ale jej uporządkowanie. To zaś, czy lub w jakim zakresie wymiar orzeczonej kary łącznej będzie skutkiem absorpcji kar mniej surowych przez najsurowszą albo skutkiem kumulacji wszystkich podlegających łączeniu kar jednostkowych zależy od okoliczności, o których poniżej. Trzeba bowiem wyjaśnić, iż nie można zgodzić się z poglądem, że interes ten polega na orzekaniu kary łącznej w sposób maksymalnie korzystny dla skazanego.

W myśl art. 86 § 1 k.k. – w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku - „Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 20 lat pozbawienia wolności”.

Zatem, zgodnie z treścią art. 86 § 1 k.k. Sąd, wymierzając karę łączną, ma wyznaczone granice jej wymiaru. Granicę dolną stanowi najwyższa z wymierzonych kar, natomiast granicę górną stanowi suma kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa. Z powyższego wynika, iż kara łączna może być wymierzona przy zastosowaniu zasady absorpcji, zasady kumulacji lub zasady asperacji – częściowej absorpcji i częściowej kumulacji. W orzecznictwie znaleźć można poglądy, iż kara łączna w wyroku łącznym nie może stwarzać większej dolegliwości od tej, jaka wiązałaby się z kolejnym wykonaniem poszczególnych wyroków podlegających łączeniu (por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 października 2000 roku III KKN 340/00). Nie oznacza to jednak, iż kara łączna ma przynosić skazanemu oczekiwaną przez niego korzyść. Kary łącznej nie można traktować jako instytucji mającej na celu łagodzenie prawno-karnych konsekwencji dla sprawcy kilku przestępstw, czy też instytucji traktowanej jako „swego rodzaju ustawowe złagodzenie kary (zob. P. Kardas, w: Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I. Wydanie II, pod red. A. Zolla, Kraków 2004 roku, s. 1115). Instytucja kary łącznej nie jest instrumentem łagodzenia orzeczonych za pozostające w zbiegu przestępstwa kar, zaś sam fakt pozostawania dwóch lub więcej przestępstw w zbiegu nie stanowi okoliczności łagodzącej. Kara łączna jest orzekana wobec sprawcy, który popełnił dwa lub więcej przestępstw, a to z kolei jest istotnym czynnikiem prognostycznym przemawiającym za orzeczeniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 20 października 2001 roku, II AKa 154/01, Prok. i Pr. 2002r., z. 4, poz. 26). Orzekając karę łączną w warunkach wyroku łącznego, Sąd winien kierować się względami, jak przy orzekaniu kary łącznej w wypadku jednoczesnego osądzenia kilku czynów. Zgodnie wszak z art. 85a k.k. orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Trzeba przy tym pamiętać, iż wymierzając karę łączną nie można poddawać ponownej analizie i uwzględniać okoliczności, które legły u podstaw wymiaru poszczególnych kar jednostkowych. Sąd powinien natomiast przede wszystkim rozważyć, czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono kary podlegające łączeniu, zachodzi ścisły związek przedmiotowo – podmiotowy (tak: postanowienie Sądu Najwyższego z 7 października 2002 roku, II KK 270/02, Legalis nr 310876) oraz bliskość czasowa. Winno się nadto uwzględnić okoliczności, jakie zaszły już po wydaniu poprzednich wyroków, przede wszystkim mieć na uwadze proces resocjalizacji skazanego, a także względy indywidualno - i generalno - prewencyjne. Analizując związki łączące realnie zbiegające się przestępstwa trzeba pamiętać, iż kara łączna winna być wymierzona przy zastosowaniu zasady absorpcji im większa zachodzi łączność przedmiotowa i bliskość czasowa pomiędzy poszczególnymi przestępstwami lub wtedy, gdy jedno z pozostających w zbiegu przestępstw zdecydowanie dominuje nad pozostałymi. Ponadto, niezależnie od możliwości zastosowania przy wymiarze kary łącznej zasady pełnej absorpcji, asperacji, jak i zasady pełnej kumulacji, oparcie wymiaru kary na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia, stąd priorytetową zasadą wymiaru kary łącznej powinna być zasada asperacji (por. P. Kardas, w: Kodeks karny..., s.1137 op. cit.). Wyrok łączny jest wszak instytucją mającą racjonalizować wymiar kary, a nie służyć wyłącznie poprawie sytuacji skazanych. Dlatego też stosowanie absorpcji przy wymiarze kary łącznej nie może być sprzeczne z zapobiegawczymi i wychowawczymi celami kary i działać demoralizująco na sprawców przestępstw, służąc odbieraniu kary łącznej jako instytucji będącej swoistym premiowaniem popełniania przestępstw (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 września 2016 roku, sygn. III KK 140/16, LEX nr 2142559).

W przedmiotowej sprawie, oceniając związki zachodzące między realnie zbiegającymi się przestępstwami, które objęto karą łączną, jak w pkt 1 części rozstrzygającej wyroku łącznego, czyli między przestępstwami osądzonymi w sprawach o sygn. akt III K 110/05 oraz XVI K 31/10, zauważyć należy, że przedmiot ochrony osądzonych wymienionymi wyrokami przestępstw jest różnorodny, albowiem skazany chociażby tylko w sprawie III K 110/05 dopuszczał się przestępstw przeciwko mieniu w formie usiłowania (usiłowanie wymuszenia rozbójniczego) w połączeniu z przestępstwem przeciwko życiu i zdrowiu w formie sprawstwa (pobiciu wraz z dokonaniem uszczerbku na zdrowiu), a także przestępstw przeciwko porządkowi publicznemu (posiadanie broni lub amunicji) oraz przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego w postaci przekupstwa osoby pełniącej funkcje publiczne. Natomiast w sprawie XVI K 31/10 A. K. został skazany za przestępstwa przeciwko porządkowi publicznemu (udział w zorganizowanej grupie przestępczej) oraz przestępstw penalizowanych w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii. Podsądny w ramach wyroków wchodzących w skład wyroku łącznego został skazany za popełnienie pięciu całkowicie odmiennych czynów zabronionych naruszających zupełnie różne sfery chronione przez aparat państwowy. Powyższe w ocenie Sądu przemawia za zastosowaniem wobec A. K. przy wymiarze kary łącznej pozbawienia wolności zasady asperacji bliżej kumulacji. Sąd miał również na względzie, że pomiędzy czynami, za które A. K. został skazany w sprawach III K 110/15 oraz XVI K 31/10 zachodziła duża rozbieżność czasowa. Skazany popełniał przestępstwa w okresie od 25 lutego 1999 roku do dnia 29 października 2007 roku, przy czym Sąd miał na uwadze, że skazany w swojej przestępczej działalności miał dłuższą przerwę przypadającą na okres od 24 marca 2000 roku do początku 2003 roku. W ocenie Sądu Okręgowego analiza czasokresów działalności przestępczej A. K. jasno wskazuje, że działalność przestępcza w życiu skazanego nie miała charakteru incydentalnego i pozwala na zastosowanie wobec skazanego przy orzekaniu kary łącznej pozbawienia wolności zasadę asperacji zbliżoną do kumulacji. Wskazane wyżej okoliczności przemawiały zdaniem Sądu za zastosowaniem przy wymiarze kary łącznej pozbawienia wolności zasady asperacji, co też znalazło swój wyraz w wymiarze kary łącznej, jaką Sąd orzekł wobec skazanego A. K. w punkcie 1 części rozstrzygającej wyroku (zaznaczyć należy, iż zgodnie z art. 86 § 1 i § 4 k.k. Sąd mógł wymierzyć karę łączną w granicach od 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności do 7 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności, gdyż granice te zakreślała najwyższa z wymierzonych poprzednio kar, czyli kara 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności do sumy łączonych kar).

Wymierzając karę łączną w wyroku łącznym nie można poddawać ponownej analizie i uwzględniać okoliczności, które legły u podstaw wymiaru poszczególnych kar jednostkowych, jednak w sytuacji, gdy według znowelizowanych przepisów art. 85 i nast. k.k. łączeniu w wyroku łącznym podlegają już poprzednio orzeczone kary łączne, a nie jednostkowe, to okoliczność ta nie pozostaje bez znaczenia przy wymiarze kolejnej kary łącznej, skoro de facto już raz (przy wymiarze kar łącznych w wyrokach jednostkowych) uwzględnione zostały związki przedmiotowe i czasowe zachodzące pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami i znalazło to swój wyraz w takim, a nie innym wymiarze kar łącznych, podlegających obecnie łączeniu w ramach wyroku łącznego. Dlatego zgodnie z art. 85a k.k. (obowiązującym od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku), orzekając karę łączną w wyroku łącznym, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Winno się nadto uwzględnić okoliczności, jakie zaszły już po wydaniu poprzednich wyroków, przede wszystkim mieć na uwadze proces resocjalizacji skazanego, a także względy indywidualno - i generalno - prewencyjne.

W świetle powyższego, miarkując wymiar kary łącznej pozbawienia wolności wobec skazanego A. K., zważyć należy, iż - jak wynika z kwestionariusza wywiadu środowiskowego sporządzonego przez Kuratora Zawodowego Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu skazany w miejscu zamieszkania zachowuje się spokojnie, bierze czynny udział w opiece nad dziećmi, a także nie nadużywa alkoholu oraz nie ma kontaktów z narkotykami. W stosunku do A. K. nie podejmowała także interwencji Policja, a on sam twierdzi że przestrzega norm prawnych. W ocenie Sąd wywiad ten nie może mieć jednak decydującego znaczenia przy ocenie postępów procesu resocjalizacji skazanego, mając na uwadze dotychczasowy tryb życia skazanego, wielokrotną karalność, nie wyciąganie wniosków z poprzednich skazań, a także umiarkowane opinie penitencjarne zawarte chociażby w aktach sprawy XVI K 169/18.

Biorąc zatem pod uwagę całokształt okoliczności w przedmiotowej sprawie, Sąd uznał za słuszne i sprawiedliwe, zastosowanie zasady asperacji odnośnie opisanego w pkt 1 sentencji zbiegu przestępstw i w konsekwencji na tej zasadzie wymierzono skazanemu karę łączną w wymiarze 5 (pięciu) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

Reasumując, karę łączną pozbawienia wolności, wymierzoną skazanemu przy zastosowaniu zasady asperacji, odnośnie zbiegu ustalonego w pkt 1 części rozstrzygającej wyroku, należy uznać za sprawiedliwą i adekwatną wobec okoliczności sprawy. Takie ukształtowane kary łącznej czyni zadość wymogom prewencji indywidualnej w stosunku do skazanego, jak i wymogom oddziaływania społecznego, raz jeszcze podkreślając nieopłacalność popełnienia przestępstw. Orzekając taką karę łączną Sąd uwzględnił wszystkie okoliczności mające wpływ na jej wymiar, czyniąc zadość wymaganiom ustawowym i wymaganiom ugruntowanego orzecznictwa. W ocenie Sądu orzeczona w tym wyroku kara łączna i związana z nią dolegliwość nie przekracza stopnia winy sprawcy, uwzględnia stopień szkodliwości społecznej czynów, osiągnie cele zapobiegawcze i wychowawcze, spowoduje motywację skazanego do zmiany postępowania w przyszłości, jak również uwzględnia potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, wpływając na przekonanie, że przestępstwo nie uchodzi bezkarnie, lecz spotyka się ze sprawiedliwą karą.

1.Wymiar Środka karnego

Przytoczyć okoliczności, które sąd uwzględnił przy łącznym wymiarze środka karnego

brak orzeczenia o środkach karnych w wyroku łącznym

1.Inne ROZSTRZYGNIĘCIA Zawarte w WYROKU łĄCZNym

Zwięźle o powodach uzasadniających inne rozstrzygnięcia z wyroku łącznego, w tym umorzenie postępowania, zaliczenie okresów na poczet kary łącznej

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 2 części rozstrzyga-jącej wyroku

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. w zw. z art. 577 k.p.k. na poczet orzeczonej w punkcie 1 części rozstrzygającej wyroku kary łącznej pozbawienia wolności Sąd zaliczył skazanemu: okres jego rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie XVI K 31/10 Sądu Okręgowego w Poznaniu od dnia 29 października 2007 roku do dnia 9 marca 2010 roku oraz okres odbytej kary łącznej w sprawie XVI K 169/18 Sądu Okręgowego w Poznaniu od dnia 6 marca 2018 roku godz. 17:40 do dnia 6 kwietnia 2020 roku godz. 15:10.

pkt 3 części rozstrzyga-jącej wyroku

Na podstawie art. 576 § 1 k.p.k. wyroki podlegające połączeniu wskazane w punkcie 1 - w zakresie nie objętym wyrokiem łącznym – Sąd pozostawił odrębnemu wykonaniu.

pkt 4 części rozstrzyga-jącej wyroku

Na podstawie art. 572 k.p.k. w zw. z art. 85 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. w związku z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015r., poz. 396) w zw. z art. 81 ust. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 roku o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, Sąd umorzył postępowanie o wydanie wyroku łącznego wobec skazanego w pozostałym zakresie - z uwagi na brak warunków do wydania wyroku łącznego.

Zaznaczyć należy, analizując warunki do wydania wyroku łącznego wobec A. K. według zasad obowiązujących w okresie od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku, że nie podlegały łączeniu z karami orzeczonymi w sprawach opisanych wyżej w pkt VI i VII części wstępnej wyroku, kary orzeczone wobec skazanego pozostałymi wymienionymi na wstępie wyrokami, ponieważ te pozostałe kary zostały w całości wykonane - i jest to obecnie – według zasad wymiaru kary łącznej – przesłanka negatywna postępowania o wydanie wyroku łącznego, skutkująca koniecznością umorzenia postępowania o wydanie wyroku łącznego w tym zakresie. Na podstawie wskazanych przepisów nie było także prawnej możliwości orzeczenia wobec skazanego kary łącznej grzywny, albowiem wszystkie orzeczone wobec niego kary grzywny zostały wykonane, poza karą grzywny orzeczoną w sprawie XVI K 31/10 Sądu Okręgowego w Poznaniu, która zatem podlega odrębnemu wykonaniu i w zakresie której Sąd Okręgowy w Poznaniu postanowieniem z dnia 26 stycznia 2021 roku w sprawie III 1 Ko 24/21 nieprawomocnie orzekł o jej zamianie na karę zastępczą 100 dni pozbawienia wolności.

1.KOszty procesu

Punkt rozstrzygnię-cia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt 5 części rozstrzyga-jącej wyroku

Na podstawie art. 626 § 1 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k. oraz art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (jedn. tekst: Dz. U. z 1983 r. Nr 49 poz. 223 ze zm.) zwolniono skazanego od obowiązku zapłaty kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa i nie pobrano od niego opłaty.

Sąd zwolnił skazanego od obowiązku zapłaty kosztów sądowych, obciążając nimi Skarb Państwa i nie pobrał od niego opłaty, a orzeczenie takie podyktowane jest sytuacją majątkową skazanego, który w chwili obecnej nie jest nigdzie zatrudniony i z uwagi na swój stan zdrowia nie jest zdolny do pracy (obecnie A. K. porusza się przy pomocy dwóch kul i oczekuje na operację kręgosłupa).

1.PODPIS

Poznań, dnia 1 kwietnia 2021r

Sędzia Dorota Biernikowicz