Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 czerwca 2016r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział IX Gospodarczy

Przewodniczący: SSO Ewa Jesionowska-Formalik

Protokolant: st. sekr. sąd. Jolanta Drzazga

po rozpoznaniu w dniu 30 maja 2016r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., KRS nr (...)

przeciwko: (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., KRS nr (...)

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 125.111 zł 75 gr (sto dwadzieścia pięć tysięcy sto jedenaście złotych siedemdziesiąt pięć groszy ) wraz z ustawowymi odsetkami:

-od kwoty 28.626 zł 26 gr od dnia 14 maja 2014r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 55.880 zł 32 gr od dnia 17 maja 2014r. do dnia zapłaty,

-od kwoty 40.605 zł 17 gr od dnia 28 maja 2014r. do dnia zapłaty,

- z tym, że odsetki od dnia 01 stycznia 2016r. są ustawowymi odsetkami za opóźnienie.

II. Kosztami postępowania obciąża pozwanego i z tego tytułu zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 9.873 zł.

E. J.-F.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 07 maja 2015r. powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na swoją rzecz kwoty 125.111,75 zł wraz z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 28.626,26 zł za okres od 14 maja 2014r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 55.880,32 zł za okres od dnia 17 maja 2014r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 40.605,17 zł za okres od dnia 28 maja 2014r. do dnia zapłaty.

Powód wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą, w ramach której zajmuje się w szczególności sprzedażą drewna. Pozwany prowadzi działalność w branży budowlanej. W 2013r. do powoda zgłosił się dawny współpracownik prezesa zarządu powoda (G. C.), A. S. (1). Zaproponował jemu współpracę w handlu drewnem, w ramach prowadzonej przez siebie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w G.. Ponieważ jednak nie był on w stanie samodzielnie finansować zakupu drewna od powoda, zaproponował, że w transakcjach między powodem a No S. pośredniczyć będzie pozwany, kupując drewno od powoda i sprzedając spółce (...). No S. miała zamawiać drewno od powoda i organizować jego dalszą sprzedaż, zaś pozwany miał być nabywcą drewna. Spółka (...) miała rozliczać się wyłącznie z pozwanym. Prezes zarządu powoda G. C. wyraził zgodę na taką formę współpracy i wkrótce została ona podjęta, choć strony nie ujęły tego w formie pisemnej. W ramach tej współpracy A. S. (1) zamawiał towar i określał miejsce dostawy. Zdarzało się, że takie zamówienie musiało być potwierdzone przez pozwanego. Najczęściej jednak zamówienia składał u powoda A. S. (1), a o konieczności zapłaty za towar informował pracownika pozwanego. Towar był kierowany w różne miejsca wskazywane przez A. S. (1) (do pozwanego albo bezpośrednio do dalszych odbiorców). Odbiorem towaru zajmowali się głównie pracownicy spółki (...) Sp. z o.o. Ogółem obroty w ramach tej współpracy osiągnęły poziom 623.765,63 zł. Do pewnego momentu współpraca układała się dobrze. Powód wystawiał faktury na pozwanego, który przyjmował faktury bez zastrzeżeń i regulował należności, które z nich wynikały. Niezależnie od tego pozwany rozliczał się ze spółką (...). Ta spółka nigdy nie płaciła powodowi za zamówiony towar. Wedle powoda spółka (...) rozliczała się jednak z pozwanym. Problemy z rozliczeniem między powodem a pozwanym rozpoczęły się w maju 2014r. W tym miesiącu powód sprzedał pozwanemu 8 ładunków tarcicy. Faktury za te ładunki zostały doręczone pozwanemu, który do końca 2014r. nie zgłosił do nich żadnych zastrzeżeń. Co więcej, pozwany potwierdził otrzymanie faktur VAT za te ładunki przesyłając powodowi skany jego faktur VAT z prezentatą pozwanego. Towar objęty fakturami został odebrany przez spółkę (...) Sp. z o.o., która nie zgłaszała zastrzeżeń do jakości towaru. O dostarczeniu towaru A. S. (2), pełnomocnik (...) Sp. z o.o. tradycyjnie zawiadomił pracownika pozwanego, J. M. (1), drogą elektroniczną przesyłając mu protokoły odbioru oraz listy CMR, jak również przyporządkowując faktury VAT wystawione przez powoda do konkretnych listów przewozowych. Zdaniem powoda ta korespondencja mailowa potwierdza opisany wyżej model współpracy między pozwanym a spółką (...). Pozwany ostatecznie nie uiścił należności powoda za ww. 8 ładunków tarcicy. Jak wynikało z rozmów prezesa zarządu powoda z przedstawicielami pozwanego, wynikało to z faktu, że spółka (...) nie regulowała swoich zobowiązań wobec pozwanego. Z załączonej do pozwu korespondencji mailowej między pracownikiem pozwanego a A. S. (1) wynika zdaniem powoda, że pozwany informował spółkę (...) o wpłynięciu do niego 8 faktur VAT wystawionych przez powoda i zamierzał uregulować zobowiązania objęte tymi fakturami. Nie kwestionował tych faktur. Odbyły się trójstronne rozmowy między powodem, pozwanym a spółką (...). W ich wyniku powód odebrał towar objęty fakturami nr (...). Natomiast towar objęty fakturami (...) nie mógł być już odebrany przez powoda, albowiem był odsprzedany innym podmiotom. Powód domaga się zapłaty należności za towar od spółki (...) S.A., odmawiając skorygowania 4 faktur i wystawienia nowych na spółkę (...). Wedle powoda doszło bowiem do zawarcia w sposób dorozumiany umowy między powodem, pozwanym a spółką (...), na podstawie której spółka (...) w porozumieniu z pozwanym zamawiała u powoda towar dla pozwanego, który powód fakturował na pozwanego (który był formalnie nabywcą towaru i zapewniał finansowanie). Spółka (...) zajmowała się następnie zbyciem towaru i samodzielnie rozliczała się z tego tytułu z pozwanym. Za zawarciem tego typu umowy przemawiają, zdaniem pozwanego, następujące fakty :

- fakt wielokrotnej dostawy towaru przez powoda pozwanemu o wartości ponadto 600.000 zł wg opisanego wyżej schematu współpracy,

- fakt wielokrotnej zapłaty za towar przez pozwanego bez względu na to, kto składał zamówienia u powoda, tj. pozwany czy spółka (...),

- fakt istnienia rozliczeń finansowych pomiędzy pozwanym a spółką (...) na znaczne kwoty pieniężne,

- fakt braku jakichkolwiek wcześniejszych płatności ze strony (...) na rzecz powoda, mimo wielokrotnego składania zamówień przez ten podmiot u powoda,

- fakt niekwestionowania przez pozwanego – przez długi czas - spornych faktur ani co do zasady, ani co do wysokości,

- fakt prowadzenia przez J. M. (1), pracownika pozwanego z A. S. (2) z (...) Sp. z o.o. w dniach 04-05 czerwca 2014r. korespondencji, której przedmiotem było przyporządkowanie dokumentów odbioru i listów CMR do faktur VAT wystawionych przez powoda na pozwanego,

- fakt prowadzenia między J. M. (2) a A. S. (1) korespondencji mailowej w dniu 10 czerwca 2014r., w której J. M. (1) wprost zapowiedział zapłatę należności powoda objętych spornymi fakturami,

- fakt niezakwestionowania przez spółkę (...) spornych faktur wystawionych na pozwanego, mimo iż faktury te były załączone do korespondencji J. M. (1) z A. S. (1),

- fakt zapowiedzi ze strony (...) Sp. z o.o., iż zaspokoi ona ponoszone przez pozwanego „koszty finansowania” opisanych transakcji (por. korespondencja mailowa z dnia 10 czerwca 2014r.)

Powód w uzasadnieniu pozwu wskazał, że niniejszym pozwem dochodzi zapłaty kwoty 125.111.75 zł objętych fakturami

- nr (...) z dnia 06 maja 2014r. na kwotę brutto 28.626,26 zł z terminem płatności na 13 maja 2014r.

- nr (...) z dnia 09 maja 2014r. na kwotę brutto 26.536,00 zł z terminem płatności na 16 maja 2014r.

- nr (...) z dnia 09 maja 2014r. na kwotę brutto 29.344,32 zł z terminem płatności na 16 maja 2014r.

- nr (...) z dnia 20 maja 2014r. na kwotę brutto 40.605,17 zł z terminem płatności na 27 maja 2014r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie obliczonymi od dat wymagalności.

Z ostrożności procesowej powód podał, że gdyby sąd uznał, iż nie doszło do zawarcia umowy w ramach opisanej współpracy trójstronnej, to zachowanie pozwanego można by traktować jako kumulatywne przystąpienie do długu.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 02 czerwca 2015r., sygn. akt IX GNc 520/15, Sąd zasądził na rzecz powoda dochodzone pozwem należności.

Pismem z dnia 23 czerwca 2016r. pozwany w ustawowym terminie wniósł od powyższego nakazu zapłaty sprzeciw. W sprzeciwie wniósł o oddalenie powództwa w całości, zawiadomienie o toczącym się postępowaniu spółki (...) oraz wezwanie jej do wzięcia udziału w postępowaniu na podstawie art. 84 kpc, a także zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany podał, że pozwany nigdy nie złożył ani nie potwierdził zamówień złożonych przez (...) Sp. z o.o. powodowi oraz że to ta spółka winna być obciążona kosztami dostaw tarcicy. Pozwany przyznał, że strony pozostawały w stałych stosunkach handlowych, prowadząc trójstronną współpracę. Pozwany wskazał, iż był związany ze spółką (...) umową, w ramach której pozwany kupował od kontrahentów towar, a następnie sprzedawał go spółce (...). Jednak wszelkie zamówienia (...) winne być potwierdzone przez pozwanego. Pozwany nie upoważnił spółki (...) do składania zamówień w imieniu i na rzecz pozwanego. W dniu 08 maja 2014r. doszło do rozwiązania porozumienia handlowego pozwanego z No S. ze skutkiem na dzień 09 maja 2014r. Przyczyną tej decyzji było to, że (...) Sp. z o.o. zaprzestało regulowania swoich zobowiązań wobec pozwanego, ponadto wyczerpało limit kredytu kupieckiego. Po rozwiązaniu porozumienia pozwany zaprzestał składania zamówień u powoda, ponadto nie przystąpił kumulatywnie do długu spółki (...) wobec powoda. Pozwany wskazał nadto, że korespondencja między przedstawicielami pozwanego a spółką (...) nie potwierdza tezy powoda o dorozumianej umowie trójstronnej. Kwestia przyporządkowania faktur do poszczególnych listów przywozowych wiąże się z faktem, że pracownik pozwanego chciał ustalić, czy zamówienia, których dotyczą sporne faktury, były złożone jeszcze w okresie obowiązywania porozumienia z dnia 05 grudnia 2013r. Odnośnie zaś wezwania spółki (...) do zapłaty za dostawy i zbliżającym się terminie płatności faktur wystawionych przez powoda, to w korespondencji mailowej nie jest wskazane, jakich faktur korespondencja dotyczy. Pozwany wskazał nadto, że powód odkupił część tarcicy objętych czterema fakturami VAT bezpośrednio od spółki (...) oraz na rzecz tej spółki zobowiązał się pokryć koszty suszenia. Zatem to (...) był kontrahentem powoda, nie zaś pozwany. Pozwany podał dalej, że nie kwestionował faktur, chciał bowiem wyjaśnić kwestie ze spółką (...), a następnie w drodze rozmów trójstronnych. Dopiero kiedy nie odniosło to skutku, pozwany zakwestionował sporne faktury i odmówił ich zapłaty.

Spółka (...) Sp. z o.o. pomimo prawidłowego zawiadomienia, nie wzięła udziału w sprawie.

W toku procesu stron podtrzymały swe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 05 grudnia 2013r. zostało zawarte porozumienie handlowe pomiędzy spółką (...) Sp. z o.o. a pozwanym. Przedmiotem porozumienia byłą współpraca handlowa w zakresie obrotu towarowego tarcicami, kantówkami i okleinami naturalnymi (§1). W ramach współpracy pozwany zobowiązał się do:

- zakupu tarcic i oklein zgodnie z pisemnymi wskazaniami/zamówieniami No S. zawierającymi typ, rodzaj, klasę, cenę towarów oraz dostawcę,

- w zależności od potrzeb do świadczenia usług suszenia, magazynowania i konfekcjonowania tarcic i oklein zgodnie ze wskazaniami/ zamówieniami (...),

- odsprzedaży zakupionych tarcic i oklein na rzecz (...) na zasadzie pierwokupu (§2 ust. 1).

Strony uzgodniły ponadto, że pozwany dokonując odsprzedaży tarcic i oklein, do kosztów zakupu ww. towarów uzgodnionych z dostawcą doliczy marżę handlową z tytułu odsprzedaży towarów z dodatkowym wydłużonym terminem płatności, przenoszącym termin płatności uzgodniony przez pozwanego i wskazanego przez (...) dostawcę, która wynosić będzie określony procent kosztów zakupu (§2 ust. 2).

Dowód: porozumienie handlowe z dnia 5 grudnia 2013r. (k. 150-151).

A. S. (1), prezes zarządu (...) Sp. z.o.o. zgłosił się w 2013r. do prezesa zarządu powoda G. C. z propozycją współpracy. Odbyły się spotkania, na Ukrainie i w Polsce, w obecności dostawcy z Ukrainy, gdzie przedstawiono schemat współpracy. Towar sprzedawany był przez powoda do pozwanego, a pozwany odsprzedawał towar spółce (...). Podczas spotkań A. S. (1) kontaktował się e-mailowo i telefonicznie z W. D. z P., a także z wiceprezesem A., w celu zamówienia towaru bezpośrednio u dostawcy. Powód, pozwany i spółka (...) współpracowały od 2013r. Towar – tarcicę – początkowo zamawiał u powoda główny księgowy pozwanego, W. D.. Odszedł on z pracy 31 marca 2014r. Łącznie zrealizowano ok. 20 ładunków na kwotę ok. 600.000 zł. Płatności były realizowane przez pozwanego bez opóźnień. Ta forma współpracy wynikała z braku możliwości finansowych i wiarygodności handlowej spółki (...) Sp. z o.o. Pozwany był swego rodzaju gwarantem finansowym.

Dowód: zeznania za powoda G. C. (k. 333-335 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.), zeznania świadka A. C. (k. 299-300 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 04 kwietnia 2016r.), zeznania świadka W. D. (k. 305-307 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 05 kwietnia 2016r.), zeznania za pozwanego T. A. (k. 335-336 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.), zeznania świadka J. M. (1) (k. 303-305 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 05 kwietnia 2016r.), przykładowe faktury wystawione na pozwanego i potwierdzenia przelewu (k. 44-53).

Zamówienia u powoda składała, poza początkiem współpracy, bezpośrednio spółka (...). W imieniu tej spółki zamówienia składali telefonicznie bądź osobiście P. C. oraz A. S. (1). P. C. składając zamówienia nie kontaktował się z pozwanym. Wiedział wprawdzie, że pozwany uczestniczy we współpracy, ale nie miał polecenia kontaktowania się z nim. P. C. przestał składać zamówienia do powoda po 30 czerwca 2014r. P. C. zamawiał towar u G. C.. Towar dostarczany był bezpośrednio do dalszego odbiorcy. Przyjeżdżał tam P. C., analizował towar, jaki dojechał z zamówieniem, odbierał CMR i inne dokumenty. Dokumenty te P. C. dostarczał do A. S. (2), pełnomocnika (...) sp. z o.o. Oprócz P. C. towar u powoda zamawiał również A. S. (1) podczas osobistych spotkań z G. C. lub telefonicznie. W czasie, gdy jeszcze u pozwanego pracował W. D., to on składał zamówienia do powoda, bądź potwierdzał zamówienia składane przez No S.. Faktury przesyłane były przez powoda do pozwanego.

Dowód: zeznania świadka P. C. (k. 331-333 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 maja 2016r.), zeznania za powoda G. C. (k. 333-335 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.), korespondencja mailowa powód – (...) – pozwany z dnia 19 grudnia 201 r., 23 grudnia 2003r. , zamówienie pozwanego, faktura (k. 54-59), wiadomość mailowa z dnia 17 stycznia 2014r. wraz z fakturą nr (...) (k .60-63), wiadomość mailowa z dnia 21 stycznia 2014r. wraz z fakturą nr (...) (k .64-65), zamówienia pozwanego wraz z fakturami (k. 153-k. 182).

Towar objęty spornymi fakturami zamówił u powoda A. S. (1) podczas osobistych spotkań i telefonicznego uzgodnienia szczegółów z G. C.. Spotkanie odbyło się w S. na przełomie lutego, marca 2014r. w obecności dostawcy z Ukrainy. Ustalono ilość ładunków – osiem i miejsce dostawy – pięć ładunków do firmy (...) w S., trzy bezpośrednio do firmy (...) w okolicach G.. Dostawy zostały zrealizowane. Towar odebrał na miejscu u odbiorcy P. C., który działał z ramienia firmy (...).

Dowód: zeznania za powoda G. C. (k. 333-335 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.), protokoły odbioru tarcicy przez (...) Sp. z o.o. (k. 80-82).

W maju porozumienie handlowe z dnia 05 grudnia 2013r. zostało rozwiązane przez pozwanego z firmą (...). Przyczyną rozwiązania porozumienia było zadłużenie No S. w stosunku do pozwanego rzędu 300.000 – 400.000 zł

Dowód: zeznania za pozwanego T. A. (k. 335-336 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.), dokument „rozwiązanie porozumienia handlowego” z dnia 08 maja 2014r. (k. 183).

Płatności za 8 dostaw powoda były opóźniane przez pozwanego. G. C. skontaktował się z J. M. (1), przedstawicielem pozwanego, który powiedział, że dokumenty są przygotowywane. Poinformował również G. C., że No S. nie realizuje zobowiązań wobec pozwanego. Było w okolicach czerwca, maja 2014r.

Dowód: zeznania za powoda G. C. (k. 333-335 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.).

W dniach 04 czerwca 2014r. – 05 czerwca 2014r. odbyła się korespondencja mailowa między przedstawicielem pozwanego J. M. (1) a A. S. (2) z (...), która dotyczyła przyporządkowania faktur za sporne 8 ładunków do dokumentów przewozowych.

Dowód: wiadomości mailowe w dniach 04 czerwca 2014r. -12 czerwca 2014r. (k. 66-68).

J. M. (1) w wiadomości mailowej z dnia 10 czerwca 2014r. wystosował wezwanie do No S., dotyczące uregulowania należności wobec pozwanego. W mailu tym wskazał, że w najbliższym czasie będą realizowane płatności przez pozwanego na rzecz (...) – 8 faktur o łącznej wartości 284.102,06 brutto. W odpowiedzi A. S. (1) odpisał tego samego dnia, że (...) ureguluje należności wraz z dodatkowymi kosztami finansowania.

Dowód: wiadomości mailowe z dnia 10 czerwca 2014r. (k. 83-84).

Faktury za przedmiotowe 8 ładunków zostały wystawione przez powoda w ciężar pozwanego i jemu doręczone. Pozwany faktury te zaksięgował w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i rozliczył pod względem podatkowym. Co do czterech faktur, towar został następnie odebrany przez powoda, a powód wystawił odpowiednie faktury korygujące. Do zapłaty pozostały następujące faktury VAT:

- nr (...) z dnia 06 maja 2014r. na kwotę brutto 28.626,26 zł z terminem płatności na dzień 13 maja 2014r.

- nr (...) z dnia 09 maja 2014r. na kwotę brutto 26.536,00 zł z terminem płatności na dzień 16 maja 2014r.

- nr (...) z dnia 09 maja 2014r. na kwotę brutto 29.344,32 zł z terminem płatności na dzień 16 maja 2014r.

- nr (...) z dnia 20 maja 2014r. na kwotę brutto 40.605,17 zł z terminem płatności na dzień 27 maja 2014r.

Dowód: faktura nr (...) z dnia 06 maja 2014r. wraz z protokołem odbioru i listem przewozowym (k. 86-92), faktura nr (...) z dnia 09 maja 2014r. wraz z protokołem odbioru i listem przewozowym (k. 93-98), faktura nr (...) z dnia 09 maja 2014r. wraz z protokołem odbioru i listem przewozowym (k. 99-104), faktura nr (...) z dnia 20 maja 2014r. wraz z protokołem odbioru i listem przewozowym (k. 105-109), faktura nr (...) z dnia 16 maja 2014r. (k. 110), faktur nr (...) z dnia 20 maja 2014r. (k. 111), faktura nr (...) z dnia 22 maja 2014r. (k. 112), faktura nr (...) z dnia 22 maja 2014r. (k. 113), faktura korygująca nr (...) z dnia 30 czerwca 2014r. do faktury nr (...) r. (k. 114), faktura korygująca nr (...) z dnia 30 czerwca 2014r. do faktury nr (...) (k. 115), faktura korygująca nr (...) z dnia 30 czerwca 2014r. do faktury nr (...) (k.116), faktura korygująca nr (...) z dnia 30 czerwca 2014r. do faktury nr (...) (k.117), zeznania za powoda G. C. (k. 333-335 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.), zeznania świadka R. S. (k. 300- 301 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 04 kwietnia 2016r.).

W związku z zaistniałą sytuacją, w celu polubownego rozstrzygnięcia sporu jesienią 2014 r. odbyło się spotkanie, w którym brali udział T. A., A. S. (1), A. S. (2) oraz G. C.. Nie doszło jednak do podpisania porozumienia.

Dowód: zeznania za pozwanego T. A. (k. 335-336 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.), zeznania za powoda G. C. (k. 333-335 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 30 czerwca 2016r.).

Pismem z dnia 27 października 2014r. powód wezwał pozwanego do uiszczenia należności z tytułu niezapłaconych 4 faktur na kwotę 123.111,75 zł. Pozwany odmówił zapłaty tej kwoty, argumentując, że sporny towar nie został przez niego zamówiony. Powód wystosował w dniu 25 listopada 2014r. kolejne wezwanie do zapłaty, na co pozwany odpowiedział propozycją spotkania. Do porozumienia jednak ostatecznie nie doszło.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 27 października 2014r. (k. 128), odpowiedź pozwanego (k. 130), wezwanie do zapłaty z dnia 25 listopada 2014r. (k. 131-132), pismo pozwanego z dnia 10 grudnia 2014r. (k. 134)

Spółka (...) nie jest w upadłości, ale od kilku miesięcy nie prowadzi już działalności. Jej sytuacja ekonomiczna jest zła. Toczy się postępowanie o podział majątku między A. S. (1) a byłą żoną, która również była udziałowcem No S..

Dowód: zeznania świadka A. S. (1) (k. 307-309 oraz elektroniczny protokół rozprawy z dnia 05 kwietnia 2016r.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przytoczonych dokumentów, przesłuchanych świadków i stron, wskazanych wyżej.

Dokumentom zgromadzonym w sprawie Sąd dał wiarę, albowiem ich wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana przez strony. Dotyczy to w szczególności zamówień składanych przez pozwanego powodowi. Jakkolwiek bowiem powód kwestionował wiarygodność zamówień złożonych przez pozwanego powodowi, załączonych do sprzeciwu od nakazu zapłaty, to jednak fakt składania tych zamówień w okresie zatrudnienia W. D. znajdował potwierdzenie w zeznaniach tego świadka. Świadek zeznał bowiem, że w okresie jego zatrudnienia, tj. do 31 marca 2014r., to on składał bądź potwierdzał zamówienia u powoda. Tym samym Sąd nie znalazł powodu, aby zakwestionować wiarygodność spornych zamówień, choć nie były one opatrzone datą. Korelowały one jednak z fakturami wystawionymi przez powoda w ciężar pozwanego, a faktury te wystawione były w okresie grudzień 2013r. – marzec 2014r., a więc w okresie zatrudnienia W. D. u pozwanego. Oznacza to, że Sąd uwzględnił w ustaleniach faktycznych sporne zamówienia.

Nie oznacza to jednak, aby Sąd w całości uwzględnił tezę pozwanego, jakoby wszelkie zamówienia spółki (...) u powoda wymagały potwierdzenia przez pozwanego, bądź też były przez pozwanego u powoda składane. Przyjąć należy, że tak było w okresie zatrudnienia W. D.. Jednak po jego odejściu, sytuacja wyglądała zgoła inaczej. Obrazują ją zeznania P. C., pracownika (...)Wedle tego świadka, to on bądź A. S. (1) zamawiali bezpośrednio tarcicę u powoda, telefonicznie, bądź podczas osobistych spotkań. Zeznania P. C. są spójne i korelują z zeznaniami prezesa zarządu powoda, G. C., który również zeznał, że sporne 8 ładunków zostało zamówionych podczas osobistego spotkania G. C. z A. S. (1). Tym samym Sąd przyjął, że istotnie po odejściu W. D., zamówienia u powoda składała bezpośrednio spółka (...), a płatności za te zamówienia realizowane były przez pozwanego. Fakt zaś realizowania płatności przez pozwanego za zamówienia składane powodowi przez No S. potwierdza korespondencja mailowa między J. M. (1), pracownikiem pozwanego, a pełnomocnikiem No S., A. S. (2), dotycząca przyporządkowania spornych faktur do dokumentów CMR. Wskazuje na to także korespondencja mailowa między J. M. (1) a A. S. (1), w której J. M. (1) wzywa (...) do uregulowania należności pozwanego i informuje o realizowaniu w najbliższym czasie płatności na rzecz powoda. Oznacza to, że pozwany uznawał swoją odpowiedzialność finansową za zamówienia składane powodowi przez spółkę (...).

Na pierwszy rzut oka jako niespójne można by ocenić zeznania świadka A. C., żony G. C.. Wpierw zeznała ona bowiem, że zamówienia u powoda składał W. D., by następnie zeznać, iż towar zamawiali u powoda bezpośrednio przedstawiciele No S.. Ta niespójność, jest jednak, jak wskazano wyżej, pozorna, albowiem w okresie zatrudnienia W. D. to on składał bądź potwierdzał zamówienia, zaś po jego odejściu, co zeznał również prezes C., zamówienia się odformalizowały i składał je P. C. bądź A. S. (1). Tym samym zeznania świadka A. C. uznać należy ostatecznie za wiarygodne.

Zeznania świadka A. S. (3) uznać należy za wiarygodne, choć mało przydatne dla sprawy. Świadek, zatrudniony w firmie (...), dalszym odbiorcy tarcicy, nie miał wiedzy odnośnie relacji łączących powoda, pozwanego i No S.. Potwierdził jedynie fakt współpracy D. z firmą (...), co znalazło potwierdzenie w protokołach odbioru tarcicy, podpisanych przez przedstawicieli firmy (...).

Podobnie ocenić należy zeznania świadka R. S.. Potwierdził on jedynie fakt współpracy powoda, pozwanego i spółki (...), nie miał jednak istotnej wiedzy na ten temat. Potwierdził także niesporny fakt odbioru czterech ładunków tarcicy przez powoda. Tym samym zeznania tego świadka nie miały istotnego znaczenia dla sprawy.

Wiedzę na temat okoliczności dotyczących współpracy powoda, pozwanego i No S. winien mieć za to świadek J. M. (1), pracownik pozwanego, który bezpośrednio kontaktował się z powodem i spółką (...). Jednak lakoniczne zeznania tego świadka nie wniosły do sprawy niczego istotnego; świadek zasłaniał się niewiedzą bądź niepamięcią. Wskazywał, że zamówienia winny być wystosowywane przez W. D. bądź przez niego potwierdzane. Jak ustalono, jest to jednak tylko część prawdy, albowiem w okresie późniejszym zamówienia składane były bezpośrednio przez przedstawicieli No S.. Tym samym zeznania tego świadka ocenić należy jako nie do końca wiarygodne.

Istotne dla sprawy znaczenie miały natomiast zeznania świadka W. D., głównego księgowego pozwanego. Obrazowały one zasady współpracy powoda, pozwanego i spółki (...) w okresie zatrudnienia świadka, a więc do 31 marca 2014r. Wynika z nich, że każda faktura powoda wystawiona na rzecz pozwanego winna mieć pokrycie w zamówieniu złożonym przez pozwanego powodowi. Istotnie, fakt ten znajduje potwierdzenie w zamówieniach złożonych przez pozwanego powodowi, załączonych do sprzeciwu od nakazu zapłaty. Ten model współpracy znajdował jednak zastosowanie w okresie zatrudnienia W. D. u pozwanego. Po jego odejściu, jak zeznał prezes C., zamówienia „odformalizowały się” i były składane bezpośrednio przez przedstawicieli No S. u powoda. Tym samym zeznania świadka W. D. uznać należy za wiarygodne, jednak nie miały one znaczenia rozstrzygającego, albowiem świadek był zatrudniony u pozwanego jedynie w części okresu współpracy powoda, pozwanego i spółki (...).

Za niewiarygodne uznać należy zeznania prezesa spółki No S., A. S. (1), w części, w której twierdzi, jakoby sporne ładunki zostały zamówione bezpośrednio przez No S. i na jego rzecz maiły być realizowane, z ominięciem pozwanego. Wprawdzie fakt samodzielnego zamówienia spornych ładunków przez No S. znajduje potwierdzenie w materiale dowodowym, jednak nie można uznać za wiarygodną tezy, jakoby pozwany w ogóle nie uczestniczył w transakcji, tj. nie odpowiadał za nią finansowo. Przeczy temu dotychczasowy charakter współpracy powoda, pozwanego i spółki (...), gdzie mimo, iż zamówienia składane były bezpośrednio przez spółkę (...), faktury wystawiane były przez powoda w ciężar pozwanego i przez pozwanego były regulowane. Zarzuty zaś złej jakości towaru i ewentualnych reklamacji nie zostały w żaden sposób choćby uprawdopodobnione.

Na przymiot pełnej wiarygodności zasługują zaś zeznania P. C., który w sposób jasny i spójny przedstawił zasady współpracy spółki (...) z powodem. Wskazał, iż towar zamawiał bezpośrednio u powoda on lub A. S. (1), telefonicznie bądź podczas bezpośrednich spotkań. Świadek nie kontaktował się w żaden sposób z pozwanym. Zeznania te znajdują potwierdzenie w zeznaniach prezesa powodowej spółki, G. C., w związku z czym uznać je należy za mające oparcie w materiale dowodowym.

To samo powiedzieć należy o zeznaniach prezesa powodowej spółki, G. C.. Zeznania te składane w sposób spontaniczny i szczery, zasługują na zaufanie. Zobrazowały one relacje łączące powoda z pozwanym oraz spółką (...) i zasady współpracy między tymi podmiotami. Zeznania te znajdują potwierdzenie w materiale dowodowym, tj. w zeznaniach P. C., A. C. i korespondencji mailowej między J. M. (1) i przedstawicielami No S.. Tym samym zeznania te uznać należy za w pełni wiarygodne.

To samo powiedzieć można o zeznaniach prezesa pozwanej spółki, T. A.. Zeznania te, prezentując punkt widzenia pozwanego na relacje pozwany - powód, ocenić należy jako wiarygodne, nie zmienia to jednak faktu, iż Sąd w obliczu wyników całego postępowania dowodowego nie podzielił stanowiska pozwanego.

W punkcie 5 postanowienia z dnia 09 listopada 2015r. Sąd oddalił wniosek pozwanego o zobowiązanie (...) Spółka z o.o. do złożenia dokumentów zamówień. Sąd uznał, że w kontekście pozostałego materiału dowodowego dowód taki byłby zupełnie zbędny z punktu widzenia rozprzęgnięcia sprawy. Nie było bowiem sporu na temat istnienia współpracy stron z No S., a pozwany nie przedstawił argumentacji, by dowody, te, o ile w ogóle istnieją, miały wpływ na wynik tej sprawy. Sąd nadto przesłuchał jako świadka A. S. (1), prezesa zarządu No S., który przedstawił i wyjaśnił wszystkie potrzebne okoliczności.

Na koniec trzeba wskazać, ze żadna ze stron nie wniosła zastrzeżeń w trybie art. 162 kpc do pkt 5 postanowienia z dnia 09 listopada 2015r.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie wystąpiły dwa zasadnicze punkty sporne: czy w ramach współpracy stron wszelkie zamówienia spółki (...) u powoda wymagały dla swej ważności potwierdzenia pozwanego i, punkt drugi, czy w świetle relacji łączących strony zachowanie pozwanego można intepretować w świetle art. 60 k.c. jako oświadczenie woli zawarcia umowy sprzedaży spornych ładunków. Zagadnienie pierwsze dotyczy stanu faktycznego sprawy, kwestia druga zaś zastosowania prawa materialnego.

Rozważając zagadnienie pierwsze przyjąć należy, że w początkowym okresie współpracy (grudzień-styczeń 2013r.) zamówienia składane przez No S. wymagały potwierdzenia przez pozwanego, bądź też sam pozwany składał zamówienia na tarcicę u powoda. Wynika to z zeznań świadka W. D., zeznań świadka A. C. czy choćby zeznań G. C.. Ten model współpracy został jednak zmodyfikowany wraz z odejściem W. D. z pracy u pozwanego. Wedle zeznań tego świadka, rozstanie z pozwanym miało miejsce 31 marca 2014r., jednak ostatnie faktury, na które zostały złożone zamówienia przez pozwanego, datowane są na 12 marca (k. 179-182). Zamówienia nie zawierają dat, musiały one jednak być złożone odpowiednio wcześniej. Zgodnie bowiem z zeznaniami G. C., czas realizacji zamówienia wynosił ok. 1,5 miesiąca. Nie jest zatem wykluczone, że ostatnie zamówienia składane przez pozwanego powodowi miały miejsce jeszcze w styczniu, co byłoby zgodne z zeznaniami G. C., wedle którego ostatnie zamówienia składane przez pozwanego powodowi miały miejsce na początku roku 2014. Od tego czasu zatem rozpoczyna się, w świetle materiału sprawy, nowy etap współpracy trzech firm, powoda, pozwanego i spółki (...), podczas którego zamówienia składane są bezpośrednio przez spółkę (...) u powoda, pozwany zaś reguluje wystawione na niego faktury. O tym, że tak przebiegała współpraca stron, świadczą zeznania P. C., który wskazał, że od stycznia 2014r. do końca czerwca 2014r. zamówienia u powoda składała bezpośrednio spółka (...). Czynił to sam P. C. lub A. S. (1) telefonicznie bądź podczas osobistych spotkań z G. C.. Że takie spotkania się odbywały, potwierdza G. C. w swoich zeznaniach. W ramach tego modelu współpracy zamówienia No S. nie wymagały potwierdzenia przez pozwanego. P. C. zeznał, że nie kontaktował się w żaden sposób z pozwanym. Tym samym przyjąć należy, że w ramach trójstronnej współpracy zamówienia No S. nie wymagały akceptacji pozwanego, płatności zaś za te zamówienia regulował pozwany.

Rozważenia wymaga zatem drugie zagadnienie, tj. czy zachowanie pozwanego w świetle praktyki handlowej stron można uznać za zawarcie w sposób dorozumiany umowy sprzedaży między powodem a pozwanym. Zgodnie z art. 60 k.c. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). O tym, że pozwany był odpowiedzialny finansowo za zamówienia składane przez No S. świadczy choćby zawarte miedzy stronami porozumienie handlowe z dnia 05 grudnia 2013r., które rozwiązane zostało dopiero w maju 2014r., a także korespondencja J. M. (1) z przedstawicielami No S.. W tej korespondencji przyporządkowywał on poszczególne faktury za 8 spornych ładunków do listów przewozowych, wskazując tym samym, iż to pozwany był odpowiedzialny finansowo za zamówienia spółki (...). Za nieprzekonujące uznać należy twierdzenia pozwanego, jakoby chodziło o weryfikację, czy sporne zamówienia zostały złożone w okresie obowiązywania porozumienia handlowego z dnia 05 grudnia 2013r., treść korespondencji mailowej na to bowiem nie wskazuje. Ponadto korespondencja ta zawiera również wezwanie do zapłaty spółki (...) z informacją, że pozwany zamierza uregulować faktury za 8 spornych ładunków dostarczone przez powoda. Ostatecznie tak się nie stało, jednak te wiadomości mailowe wskazują na to, iż uzgodnioną praktyką było regulowanie przez pozwanego zamówień składanych przez spółkę (...). Pozwany zaś ostatecznie przyznał, że ta korespondencja dotyczy spornych faktur. To z kolei oznacza, że doszło do wykształcenia się praktyki handlowej trzech firm, powoda, pozwanego i spółki (...), w ramach której spółka (...) składała samodzielnie zamówienia u powoda, faktury zaś za dostarczony towar regulował pozwany. W świetle tej praktyki pozwany odpowiadał finansowo za zamówienia składane przez No S..

Za takim stanowiskiem przemawia też przyznany przez stronę pozwaną fakt, iż sporne faktury zostały zaksięgowane w dokumentacji księgowej pozwanego. Zachowanie strony pozwanej, będącej giełdową spółką akcyjną, która przyjmuje faktury, sprawdza przez odpowiednie służby księgowe, a następnie księguje i rozlicza podatek VAT, nie domaga się sporządzenia ich korekty uwzględniającej ustalenia co do elementów umowy przedmiotowo istotnych, nie może pozostać bez znaczenia prawnego. Faktura Vat – stosownie do treści art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług - ma odzwierciedlać rzeczywiste uzgodnienia stron. Przyjęcie faktury i jej zaksięgowanie rodzi nie tylko skutki podatkowe. Może również mieć znaczenie w sferze stosunków cywilnoprawnych (por. orzeczenie SN z dn. 06 lipca 2005r. III CZP 40/05; z dn. 10 października 2003r., II CK 119.02; z dn. 23 października 2001r., I CKN 323/99; z dn. 06 czerwca 2001r., V CKN 291/00). W wyroku Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 24 października 2002r. (I ACa 219/02) wyjaśniono , iż „faktura jest dokumentem księgowym, rozliczeniowym, jednym z tzw. dowodów źródłowych, stwierdzających dokonanie danej operacji gospodarczej. Wystawienie faktury, następnie przyjęcie przez kontrahenta, zaksięgowanie bez żadnych korekt i zastrzeżeń daje podstawę do domniemania, że dokonywane w ewidencji księgowej zapisy są odzwierciedleniem rzeczywistego stanu, zgodnie z rzeczywistym przebiegiem zafakturowanej operacji gospodarczej”.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę akceptuje w/w pogląd i przyjmuje go za własny. W niniejszej sprawie pozwany przyznał, że faktury załączone do pozwu inicjującego niniejszą sprawę zostały przez pozwanego zaksięgowanie i rozliczone pod względem podatkowym. Dlatego Sąd nie znalazł podstaw do uznania, że między stronami nie zostały zawarte umowy sprzedaży towarów wskazanych w tych dokumentach, że umowy te nie zostały wykonane, że faktury VAT załączone do pozwu nie zostały pozwanemu doręczone i że nie obrazują one rzeczywiście dokonanych transakcji. Pozwany nie obalił płynącego z faktu zaksięgowania i rozliczenia podatkowego faktur domniemania faktycznego.

Ponadto istotnym jest, że ani pozwany, ani spółka (...) przez dłuższy czas nie kwestionowały wystawienia faktur przez powoda w ciężar pozwanego. Co więcej, powód w toku współpracy z No S. nie wystawił w ciężar tego podmiotu ani jednej faktury, kierując się trójstronnym porozumieniem, No S. zaś nigdy nie regulował należności z tytułu zamówień u powoda, czynił to zawsze pozwany. Porozumienie handlowe między pozwanym a No S. zostało wprawdzie rozwiązane z dniem 09 maja 2014r., jednak nie został o tym w odpowiednim czasie zawiadomiony powód. Ponadto wcześniej złożone zamówienia winny być uregulowane, w świetle przyjętej praktyki i porozumienia, przez pozwanego. Ponadto pozwany nie poinformował w żaden sposób powoda o zakończeniu współpracy ze spółką (...), bowiem zgodnie z zeznaniami G. C. o tym fakcie dowiedział się on dopiero w Sądzie.

Tezie o nawiązaniu między powodem a pozwanym umowy sprzedaży nie przeczy brak bezpośredniego kontaktu między powodem a pozwanym po odejściu W. D. z pracy u pozwanego. Fakt bowiem, iż pozwany regulował należności wynikające ze składanych przez A. S. (1) i P. C. zamówień, przemawia za tym, że pozwany akceptował taki stan rzeczy i poczuwał się do odpowiedzialności finansowej za składane przez No S. zamówienia. Fakt zaś, że pozwany odkupił 4 ładunki z 8 bezpośrednio od spółki (...) nie świadczy, wbrew stanowisku pozwanego, o tym, że kontrahentem powoda była spółka (...). Powód odkupił tarcicę od No S., ponieważ ta spółka była właścicielem owych 4 ładunków tarcicy, w wyniku sprzedaży tejże przez pozwanego na rzecz spółki (...), co było konsekwencją porozumienia handlowego z dnia 05 grudnia 2013r.

Zasadne było zatem rozliczenie się przez powoda bezpośrednio ze spółką (...) jako właścicielem tarcicy po odkupieniu towaru. Ponadto wskazać należy, ze faktury korygujące wystawione zostały na pozwanego.

Powyższe ustalenia faktyczne i wywody w konsekwencji prowadzą do wniosku, że powód udowodnił, między powodem a pozwanym doszło do zawarcia umowy sprzedaży spornych 4 ładunków, ujętych w fakturach nr (...) (k. 86), nr 56 (k. 93), nr 57 (k. 99) i nr 67 (k. 105). Powód umowy te wykonał i dostarczył przedmiotowy towar zgodnie z ustaleniami, wystawił też potrzebne dokumenty. Należności za towar winien zatem na rzecz powoda uregulować pozwany tytułem ceny sprzedaży na podstawie art. 535 kc. Tym samym powództwo podlega uwzględnieniu, o czym Sąd orzekł w punkcie I wyroku.

O odsetkach ustawowych Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Sąd na tej podstawie zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie od kwot i dat wskazanych w pozwie, a wynikających z treści przedmiotowych faktur, o których była mowa wcześniej. Mając zaś na uwadze, że przepis art. 481 k.c. od 01 stycznia 2016r. ma nowe brzmienie (zgodnie z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi, zgodnie z § 2, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych), Sąd w wyroku zastrzegł, że zasądzone odsetki po dniu 01 stycznia 2016r. są odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

O kosztach postępowania orzeczono na postawie art. 98 i 99 k.p.c. w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z dnia 05 listopada 2015r.) w zw. z § 6 pkt. 6 i § 2 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U.2013.490 j.t. ), zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Na koszty te składają się opłata od pozwu w kwocie 6.256 zł i koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.617 zł.

E. J.-F.