Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2025 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Maria Antecka

Protokolant: st. prot. sąd. Marta Miernik

po rozpoznaniu 8 kwietnia 2025 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletniej A. S. działającej przez matkę B. S.

przeciwko M. G.

o alimenty

na skutek apelacji wniesionych przez powódkę i pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z 17 października 2023 r.

sygn. akt IV RC 373/23

I.  oddala obie apelacje;

II.  z tytułu rozliczania kosztów postępowania apelacyjnego zasądza od pozwanego na rzecz powódki 780 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia w przedmiocie kosztów procesu do dnia zapłaty.

Maria Antecka

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 6 maja 2025 r.

Wyrokiem z 17 października 2023 r. Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w sprawie o sygn. akt IV RC 373/23 z powództwa małoletniej A. S., reprezentowanej przez matkę B. S., przeciwko M. G., o alimenty:

1.  zasądził od pozwanego M. G. na rzecz małoletniej powódki A. S. alimenty w kwocie po 1600 zł miesięcznie, płatne do rąk matki małoletniej – B. S., z góry do dnia 10-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 15.06.2023 r.;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddalił;

3.  kosztami postępowania obciążył pozwanego M. G. w części tj. 54 %, zaś szczegółowe rozliczenie pozostawił referendarzowi sądowemu;

4.  wyrokowi w punkcie 1 nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Apelację od przedmiotowego wyroku wywiodła małoletnia powódka, zaskarżając go w części, tj. w pkt. 2 wyroku w części w jakiej oddalone zostało powództwo co do kwoty 200 zł miesięcznie oraz w pkt. 3 wyroku w zakresie w jakim kosztami postępowania w 46 % obciążono powódkę.

Zaskarżonemu orzeczeniu zarzuciła:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść polegający na błędnym przyjęciu, iż wydatki pozwanego wynoszą ok. 890 euro, w sytuacji gdy z dowodów wynika, iż koszty pozwanego to 723 euro (pełnomocnik wskazuje, iż na stronie 5 uzasadnienia, przy wyliczeniu kosztów życia pozwanego, widnieje oczywista omyłka pisarska — przy pozycji „energia” kwotę łączną na 3 osoby, przed podziałem na części, tj. 250 euro, podano jako kwotę, którą opłaca sam pozwany (wówczas rachunek wyniósłby 750 euro), gdy tymczasem kwota 250 euro to kwota łącznego rachunku, co po podziale na 3 osoby daje 83 euro, a tym samym rzeczywiste koszty pozwanego to nie 890 zł lecz 723 euro,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść polegający na pominięciu przez Sąd kwestii zmniejszenia pensji matki powódki, z uwagi na konieczność zapewnienia córce opieki w szpitalu oraz podczas rehabilitacji co sprawia, iż to pozwany powinien w znacznie większym zakresie łożyć na utrzymanie córki.

3. obrazę przepisów prawa materialnego, to jest art. 135 § 1 k.r.o. poprzez błędne, nieuzasadnione i nie znajdujące oparcia w materiale dowodowym ustalenie, iż alimenty w wysokości 1600 złotych będą wystarczające do zaspokojenia kosztów utrzymania powódki, podczas gdy matka powódki nie jest w stanie bez uszczerbku dla siebie w pełni zaspokoić te potrzeby, co powodować powinno orzeczenie zobowiązania pozwanego do uiszczenia rat alimentacyjnych w wysokości 1800 złotych miesięcznie,

4. obrazę przepisów prawa materialnego, to jest art. 135 § 1 k.r.o. poprzez błędne, nieuzasadnione i nie znajdujące oparcia w materiale dowodowym ustalenie, iż zasądzenie alimentów w kwocie 1600 zł (niecałe 400 euro) spowoduje utrzymanie zasady równiej stopy życiowej w sytuacji gdy środki pozostawione pozwanemu w kwocie 8200 zł będą pozostawały w rażącej dysproporcji z zarobkami matki powódki oraz środkami, jakimi dysponować będzie powódka na własne wydatki.

5. obrazę przepisów postępowania tj. art. 100 zd. 1 k.p.c. poprzez bezzasadne przyjęcie, iż pozwany nie dał powodu do wytoczenia sprawy w zakresie kwoty 900 zł miesięcznie, w sytuacji gdy powódka nie mogła wystąpić do sądu o alimenty przewyższające kwotę 900 zł,
a tym samym koniecznym było wystąpienie do sądu o pełną kwotę.

6. obrazę przepisów postępowania tj. art. 98 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie przy rozstrzygnięciu, kosztów zastępstwa adwokackiego powódki.

Mając na uwadze powyższe, apelująca wniosła o:

1. zmianę zaskarżonego orzeczenia przez podwyższenie alimentów o 200 zł miesięcznie, tj. do kwoty 1800 zł miesięcznie,

2. obciążenie pozwanego kosztami postępowania pierwszoinstancyjnego w całości,

3. zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego złożył także pozwany, zaskarżając go w części, tj. w zakresie pkt 1 i 3.

Zaskarżonemu orzeczeniu apelujący zarzucił:

1. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 316 § 1 w zw. z art. 227 i art. 233 § 1 k.p.c. poprzez: niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, w szczególności, jak prezentują się aktualne koszty utrzymania małoletniej i wzięcie pod uwagę jedynie okoliczności przedstawionych przez powódkę w pozwie, podczas gdy na dzień orzekania o wysokości renty alimentacyjnej koszty utrzymania małoletniej były o wiele niższe niż ustalone, ponieważ koszty związane z zamieszkaniem małoletniej były ustalone głównie w oparciu o dokumenty z okresu, gdy pozwany zajmował wspólnie z powódką lokal, podczas gdy na dzień orzekania o wysokości renty alimentacyjnej pozwany nie mieszkał z powódką co, zdecydowanie obniżyło ponoszone przez nią koszty a sama powódka nie wykazała aktualnych kosztów,

2. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiału dowodowego zebranego w sprawie, co miało wpływ na treść wydanego orzeczenia poprzez dokonanie błędnego ustalenia stanu faktycznego sprawy poprzez:

a. uznanie, że usprawiedliwione potrzeby małoletniego dziecka kształtują się na poziomie ok. 2500 zł miesięcznie, podczas gdy w rzeczywistości koszty te kształtują się na maksymalnym poziomie 1800 zł miesięcznie,

b. pominięcie przez Sąd faktu, że powódka korzysta z pomocy Fundacji (...)
i regularnie otrzymuje od niej zwroty za poniesione przez nią koszty związane z opieką
i leczeniem małoletniej, a jednocześnie takie wydatki zaliczono do usprawiedliwionych potrzeb, na podstawie, których ustalono rentę alimentacyjną, co spowodowało, że matka dziecka w rzeczywistości otrzymuje podwójne finansowanie wydatków na małoletnie dziecko (pozwany wskazywał na powyższe w swoich pismach oraz podczas przesłuchania - protokół rozprawy z dnia 26.09.2023 r. - a powódka temu nie zaprzeczyła),

c. pominięcie przez Sąd faktu, że powódka otrzymuje świadczenie wychowawcze na dziecko w wysokości 800 zł (wcześniej 500 zł.) miesięcznie na dziecko oraz zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215,84 zł, a ponadto jest uprawniona do otrzymywania dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka w wysokości 273 zł miesięcznie na dziecko (dodatek 193 zł + 80 zł w przypadku dziecka z niepełnosprawnością), co polepsza stan finansowy powódki oraz wpływa na ponoszone przez nią koszty utrzymania dziecka,

d. pominięcie przez Sąd faktu, że powódka posiada dodatkowe środki na opiekę i leczenie małoletniej na subkoncie małoletniej w organizacji pożytku publicznego C. w wysokości 12 934,63 zł, które pochodzą z jednorazowej zbiórki zorganizowanej przez pozwanego i może cały czas z nich korzystać.

e. pominięcie tego, iż wszelkie świadczenia jakie otrzymuje powódka i matka powódki (świadczenia z fundacji, 800+, świadczenia z ZUS) w istocie skutkują zmniejszeniem się obowiązku alimentacyjnego, ale tylko po stronie matki powódki,

f. uznanie, że możliwości zarobkowe i finansowe pozwanego pozwalają na regulowanie alimentów w wysokości 1600 zł miesięcznie, podczas gdy w chwili obecnej jego możliwości zarobkowe i finansowe są niskie, a to z uwagi na fakt, że, koszty utrzymania za granicą są bardzo wysokie, a nadto ma on na utrzymaniu swoją partnerkę oraz jej dziecko,

g. pominięcie przez Sąd istotnych kosztów utrzymania pozwanego, które zostały przez niego przedstawione: podatek od samochodu wynoszący 81 euro miesięcznie, ubezpieczenia pochówkowego w wysokości 34 euro miesięcznie, opłat medycznych tzw. "eigen risico”
w wysokości 385 euro rocznie, ubezpieczenia mieszkania w wysokości 18,38 euro miesięcznie (na pozwanego przypada udział 6,12 euro), ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 12 euro miesięcznie, ubezpieczenie emerytalne w wysokości 28 euro miesięcznie, koszty posiadania numeru komórkowego w Holandii w wysokości 18 euro miesięcznie, koszt środków czystości w wysokości 70 euro (udział pozwanego wynosi 23,30 euro), wydatki na odzież w wysokości 166 euro (udział pozwanego wynosi 55 euro) oraz wydatki na wizyty u okulisty, okulary
i lekarstwa w wysokości 20 euro miesięcznie w sytuacji gdy powódka powyższego nie kwestionowała,

h. uznanie, że pozwany nie sprawuje osobistej pieczy nad małoletnią w takim zakresie jak matka małoletniej powódki, co uzasadnia zastosowanie normy wyrażonej w art. 135 § 2 k.r.o. i obciążenie go kosztami utrzymania małoletniej powódki w większej części, podczas gdy z okoliczności sprawy i zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że matka małoletniej powódki nawet nie chce informować pozwanego o stanie zdrowotnym dziecka, co utrudnia lub wręcz uniemożliwia realizację kontaktów pozwanego z małoletnią powódką, co
z kolei dyskwalifikuje możliwość realizacji obowiązku alimentacyjnego przynajmniej w części przez czynienie osobistych starań w utrzymaniu i wychowaniu małoletniej powódki,

3. naruszenie przepisów postępowania tj. art. 5 k.p.c. poprzez nieudzielenie pozwanemu, który nie był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika pouczeń, co do konieczności zgłoszenia dowodów dotyczących korzystania przez powódkę z dofinansowania z fundacji, co do zwracania powódce kosztów wynikających z jej stanu zdrowia oraz pozostałych kosztów utrzymania powódki, przez co matka powódki faktycznie nie partycypuje finansowano w utrzymaniu powódki i koszty te ponosi jedynie pozwany, Fundacje są pokrywane przez 800+.

Powyższe naruszenia Sądu I instancji miały istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż doprowadziły do ustalenia zakresu usprawiedliwionych potrzeb powódki na zawyżonym poziomie, a z drugiej strony do zaniżenia stanu finansowego powódki i w konsekwencji do zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki zbyt wysokiej renty alimentacyjnej.

Mając na uwadze powyższe, apelujący wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 oddalenie powództwa ponad kwotę 1 000 zł, ewentualnie, z najdalej idącej ostrożności procesowej, w razie nieuwzględnienia wniosku powyższego wniosku, wniósł o:

2. uchylenie zaskarżonego wyroku i skierowanie sprawy do Sądu I instancji w celu jej ponownego rozpatrzenia i przeprowadzenia postępowania dowodowego w zakresie zakresu kosztów powódki finansowanych przez Fundację C. i Fundację S. (...)- tj. przeprowadzenie wniosków zgłoszonych w pkt 6 poniżej.

Ponadto wniósł o:

3. obciążenie powódki kosztami postępowania pierwszo instancyjnego w całości, gdyż pozwany nie dał powodów do wytoczenia powództwa;

4. zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia ogłoszenia do dnia zapłaty.

Nadto wniósł o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów:

a. potwierdzenia mailowego od organizacji pożytku publicznego C. o środkach znajdujących się na subkoncie małoletniej powódki w wysokości 12 974,63 zł na dzień 13 listopada 2023 r.

b. regulaminu prowadzenia i rozliczania zbiórek celowych przez Fundację S. (...)

c. wydruku z konta (...)w Fundacji S. (...) z rozliczeniem faktur zgłaszanych przez powódkę z dnia 21 grudnia 2023 r., 31 października 2023 r., 7 października 2023 r.,

powyższe na fakt posiadania przez powódkę dodatkowych środków na utrzymanie małoletniej, stanu finansowego powódki, podwójnego finansowania wydatków na małoletnią poprzez zwroty z fundacji S. (...)oraz zasądzoną rentę alimentacyjną, rzeczywistych kosztów utrzymania małoletniej. Jednocześnie apelujący wskazał, że nie miał możliwości złożyć wcześniej wniosku o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu ze wskazanych dokumentów, z uwagi na fakt, że dokumenty te wydane zostały po dacie orzekania przez tut. Sąd. Dodatkowo obrazują one aktualną sytuację powódki a nadto pozwany, który nie był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, nie został pouczony przez Sąd o konieczności zgłoszenia wniosków dowodowych w powyższych zakresie.

Pismem z 24 stycznia 2024 r. pozwany w uzupełnieniu złożonej apelacji, wniósł o przeprowadzenie dowodu z załączonych dokumentów na fakt aktualnych kosztów utrzymania pozwanego, zwiększenia się opłat pozwanego z tytułu podatku od samochodu, ubezpieczenia drogowego, telefonu komórkowego, ubezpieczenia wypadkowego, wody, ubezpieczenia zdrowotnego oraz siłowni, zwiększenia kosztów utrzymania pozwanego w 2024 r.

W odpowiedzi na apelację powódki, pozwany wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed sądem drugiej instancji według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwanego, powódka wniosła o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie przed sądem odwoławczym według norm przepisanych. Nadto wniosła o pominięcie dowodów zgłoszonych przez pozwanego w apelacji, albowiem pozwany miał możliwość ich zgłoszenia na wcześniejszym etapie.

Na rozprawie apelacyjnej 8 kwietnia 2025 r. Sąd pominął wniosek dowodowy
o przeprowadzenie dowodu z dokumentu złożonego na rozprawie przez pozwanego z uwagi na to że jest to dokument obszerny, dokument medyczny, a nie zostało złożone jego tłumaczenie tylko został złożony w języku niemieckim. Jednocześnie w celu ustalenia aktualnego stanu zdrowia pozwanego oraz jego kontaktów z córką w ostatnim roku przeprowadził dowód z uzupełniającego przesłuchania pozwanego.

Sąd Okręgowy, zważył co następuje:

Obie apelacje okazały się bezzasadne.

Dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne – poza pewnymi modyfikacjami, w zakresie usprawiedliwionych kosztów utrzymania powódki, o których będzie mowa poniżej, a które to w ostatecznym rozrachunku nie wpłynęły na zmianę rozstrzygnięcia – były prawidłowe i Sąd Okręgowy na podstawie art. 382 k.p.c. przyjął je jako własne, w związku z czym stały się one podstawą orzekania w zakresie oceny zasadności zgłoszonego przez powódkę żądania alimentów. Na aprobatę zasługiwała również ocena prawna rozstrzygnięcia.

W postępowaniu apelacyjnym ustalenia Sądu Rejonowego zostały uaktualnione
w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej A.. Ustalenia poczynione
w postępowaniu apelacyjnym nie wpłynęły na odmienną ocenę sprawy.

W chwili orzekania przez Sąd Rejonowy małoletnia miała niespełna 7 lat. Z ustaleń Sądu Rejonowego wynika, że miesięczne koszty utrzymania małoletniej wynoszą ok. 2500 zł na które to składają się następujące kwoty: czynsz - 550 zł miesięcznie, prąd - 50 zł, gaz - 22 zł, tv i internet - 75 zł, przedszkole - 150 zł, wyżywienie w przedszkolu - 300 zł, wyżywienie poza przedszkolem - 500 zł, środki czystości - 70 zł, pieluchy - 100 zł, zabawki, książeczki - 150 zł, odzież i obuwie - 200 zł, leki, lekarz, rehabilitacja - 200 zł, okulista - 85 zł, okulary 33 zł, turnusy rehabilitacyjne - 100 zł.

Pozwany w złożonej apelacji kwestionował przyjęty przez Sąd I instancji podział alimentów, w którym pozwany winien był pokrywać 64% kosztów utrzymania córki oraz zarzucał, że Sąd Rejonowy nieprawidłowo ustalił wysokość tych kosztów, które w jego ocenie wynoszą 1800 zł, a on sam winien ponosić je w 55% tj. w wysokości 1000 zł.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił koszty utrzymania małoletniej powódki, które uwzględniają trudną sytuację małoletniej powódki, jak również Sąd Rejonowy trafnie rozdzielił te koszty w innej proporcji, niż wskazał apelujący. Taki podział kosztów uzasadniony jest właśnie stanem zdrowia małoletniej oraz tym, że jej matka sprawując nad nią codzienną opiekę, w większym zakresie dźwiga te koszty. Natomiast pozwany, mieszkając i pracując za granicą nie uczestniczy w zasadzie w odciążeniu jej od opieki nad córką.

W okolicznościach sprawy przedmiotem ustaleń Sądu I instancji były usprawiedliwione potrzeby powódki oraz możliwości zarobkowe pozwanego. Sąd Rejonowy dokonując ustaleń w tym zakresie, opierał się na zgromadzonym materiale dowodowym, który poddał szczegółowej ocenie, zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, czemu dał wyraz w uzasadnieniu orzeczenia. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Rejonowy rozważał przesłanki wynikające z art. 135 k.r.o., tj. wysokość usprawiedliwionych potrzeb powódki oraz możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego. Rozważania te słusznie pozwoliły Sądowi Rejonowemu dojść do przekonania o zasadności zasądzenia na rzecz powódki renty alimentacyjnej w kwocie 1600 zł miesięcznie.

Apelujący zarzucili (niezależnie od siebie, każde z nich w wywiedzionej przez siebie apelacji) Sądowi Rejonowemu naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 233 k.p.c. Przepis art. 233 k.p.c. określa zasady oceny dowodów przez sąd. Naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. może polegać na błędnym uznaniu, że przeprowadzony w sprawie dowód ma moc dowodową i jest wiarygodny albo że nie ma mocy dowodowej lub nie jest wiarygodny. Uchybienie tego rodzaju może być skutkiem nieuwzględnienia przez sąd przy ocenie poszczególnych dowodów zasad logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego lub całokształtu zebranego materiału dowodowego, bądź też przeprowadzenia określonych dowodów niezgodnie z zasadami procedury cywilnej. Dla skutecznego postawienia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. konieczne jest wskazanie, jakie konkretnie zasady lub przepisy naruszył sąd przy ocenie poszczególnych dowodów oraz jaki wpływ dane uchybienie miało na wynik sprawy. Kwestionowanie dokonanej przez sąd oceny dowodów nie może natomiast polegać jedynie na zaprezentowaniu przez skarżącego ustalonego przez siebie, na podstawie własnej oceny dowodów, stanu faktycznego. Wymieniony w zarzutach przepis art. 233 § 1 k.p.c. przyznaje sądowi swobodę w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy może być uznany za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź z doświadczeniem życiowym.

Sąd Okręgowy weryfikując w kontekście ww. przepisu, zebranego materiału dowodowego, zasad doświadczenia życiowego oraz zarzutów obu apelacji koszty utrzymania powódki miał na uwadze, że małoletnia A. jest dzieckiem ciężko chorym, dlatego jej sytuacja jest ponadprzeciętna, a jej usprawiedliwione potrzeby różnią się od potrzeb innych, zdrowych dzieci w jej wieku. Koszty utrzymania powódki oraz tryb sprawowania opieki nad nią pozostają w bezpośrednim związku z jej chorobą.

Obecnie powódka ma 8 lat i w ocenie Sądu Okręgowego jej usprawiedliwione miesięczne koszty utrzymania nie uległy zmianie i wciąż wynoszą ok 2500 zł, jedynie zmieniły się ich składowe tj. czynsz - 550 zł miesięcznie, prąd - 50 zł, gaz - 22 zł, tv i internet - 75 zł, szkoła i opłaty z nią związane – 100 zł, wyżywienie w szkole ok. 200 zł, wyżywienie poza szkołą - 600 zł, środki czystości - 100 zł, pieluchy - 100 zł, zabawki, książeczki - 150 zł, odzież i obuwie - 200 zł, leki, lekarz, rehabilitacja - 200 zł, okulista - 85 zł, okulary 33 zł, turnusy rehabilitacyjne - 100 zł.

Ustalone przez Sąd Rejonowy koszty związane z utrzymaniem mieszkania oraz wyżywieniem jawią się jako realne. Sąd Okręgowy dokonał zmiany wydatków związanych
z uczęszczaniem przez małoletnią do przedszkola, mając na uwadze, że obecnie ma już 8 lat,
a zatem jest w wieku szkolnym. Korekcie uległ także koszt zakupu kosmetyków i środków czystości. Małoletnia znajduje się w fazie rozwoju fizycznego, dlatego wydatki na odzież i obuwie są usprawiedliwione. Prawidłowo Sąd Rejonowy określił także pozostałe wydatki na leki, wizyty lekarskie oraz rehabilitację w wysokości 200 zł – kwoty tej w aktualnych realiach rynkowych nie można uznać za wygórowaną.

Co do możliwości korzystania przez dziecko ze środków na leczenie i rehabilitację, gromadzonych poprzez różne zbiórki np. organizowane przez C., to Sąd Okręgowy zwraca uwagę, iż są to kwoty bardzo nieregularne i nie można ich traktować tak, jak alimenty, czy inne stałe dochody. Jest to dochód nieregularny i niepewny. Nie ma on wpływu na zmniejszenie kosztów utrzymania małoletniej powódki, a tym samym wysokości obowiązku alimentacyjnego jej rodziców. Jego rolą jest wpływ na poprawę komfortu życia małoletniej
i stanowi on niejako rekompensatę za cierpienia i dolegliwości, które jej towarzyszą w związku z chorobą.

Sąd Okręgowy nie przychylił się również do apelacji powódki, która domagała się zmiany orzeczenia Sądu I instancji i zasadzenia alimentów w wysokości wyższej o 200 zł tj. 1800 zł.

W ocenie Sądu odwoławczego w tym miejscu pomocne okazać się może dodatkowe świadczenie wynoszące obecnie 800 zł miesięcznie, które to w skali roku wynosi 9600 zł. Owszem, świadczenie wychowawcze z programu 500+ (obecnie wynoszące 800 zł) nie ma automatycznego wpływu na zakres świadczeń alimentacyjnych. Kwota ta jednak realnie zasila budżet matki powódki i powinna być wykorzystywana, zgodnie z jego celem, na sfinansowanie dodatkowych potrzeb małoletniej (np. na wyjścia czy wyjazdy), wykraczających poza zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczanego m.in. przez usprawiedliwione potrzeby dziecka.

Biorąc pod uwagę powyżej przedstawione modyfikacje ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy, usprawiedliwione koszty utrzymania powódki aktualnie wciąż oscylują wokół kwoty 2500 zł miesięcznie.

Co zaś się tyczy proporcji, w jakiej należało podzielić obowiązek zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małoletniej pomiędzy jej rodziców, wskazać należy, iż prawidłowe jest uznanie, że usprawiedliwione potrzeby małoletniej powinny obciążać pozwanego w około 65% (konkretnie 64%-1600 zł) Tego rzędu proporcja została przyjęta, ponieważ matka małoletniej powódki w większym zakresie, aniżeli ojciec dokłada osobistych starań w wychowanie i utrzymanie dziecka, a pozwany na co dzień mieszka i pracuje zza granicą, o czym wspomniano we wcześniejszej części uzasadnienia. Pozwany nie jest rodzicem mającym szerokie kontakty z córką. Dysproporcja ta winna znaleźć odzwierciedlenie w udziale, w jakim pozwany będzie partycypował w zaspakajaniu usprawiedliwionych potrzeb córki.

Jednocześnie możliwości zarobkowe i majątkowe rodziców małoletniej plasują się na dobrym poziomie i pozwalają im na zaspokojenie potrzeb dziecka w zakresie wynikającym
z powyższego obciążenia i to przy uwzględnieniu ponoszonych przez nich kosztów własnego utrzymania.

Odnosząc się przy tym do sytuacji zdrowotnej pozwanego, w ocenie Sądu Okręgowego z jego uzupełniających zeznań złożonych na etapie postępowania apelacyjnego, nie wynika, że jego obecne problemy zdrowotne mają bezpośredni i trwały wpływ na jego możliwości zarobkowe. Nawet zatem przy uwzględnieniu ciążących na nim zobowiązań i innych deklarowanych wydatków, jest on w stanie partycypować w przypadającej na niego części kosztów utrzymania powódki.

Niezasadna okazała się apelacja powódki w zakresie odnoszącym się do rozstrzygnięcia co do kosztów procesu. Powódka zaskarżyła wyrok w części, w której obciążono ja kosztami procesu w 46%, zarzucając obrazę przepisów postępowania tj. art. 100 zd. 1 k.p.c. poprzez bezzasadne przyjęcie, iż pozwany nie dał powodu do wytoczenia sprawy w zakresie kwoty 900 zł miesięcznie, w sytuacji gdy powódka nie mogła wystąpić do sądu o alimenty przewyższające kwotę 900 zł, a tym samym koniecznym było wystąpienie do sądu o pełną kwotę i w konkluzji wskazując, że wygrała sprawę w 73%. Przepis art.100 k.p.c., który stanowił podstawę rozstrzygnięcia przez Sąd Rejonowy, co do kosztów procesu, stanowi, że w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą stosunkowo rozdzielone lub wzajemnie zniesione. Nie zawiera jednak szczegółowych wytycznych, co do tego, jak stosunkowe rozdzielenie kosztów ma być przeprowadzone. Tok rozumowania przeprowadzony przez Sąd Rejonowy co do proporcji rozdzielenia kosztów procesu na strony, aczkolwiek odrywa się od proporcji,
w których strony wygrały/przegrały postępowanie, w okolicznościach sprawy, zasługuje na akceptację. Niezasadny (przedwczesny) okazał się zarzut obrazy przepisów postępowania tj. art. 98 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie przy rozstrzygnięciu, kosztów zastępstwa adwokackiego powódki. Rozliczenie co do kosztów procesu zostało pozostawione przez Sąd Rejonowy w punkcie 3. zaskarżonego wyroku do szczegółowego rozliczenia referendarzowi sądowemu.

Podsumowując, z przyczyn wyżej opisanych Sąd Okręgowy oddalił zarówno apelację powódki, jak i pozwanego, o czym orzekł na podstawie art. 385 k.p.c. w punkcie I wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1-3 k.p.c. w zw. z art.98 §1 ¹ k.p.c. Każda ze stron przegrała wywiedzioną przez siebie apelację w całości, więc ponosi koszty związane z jej wniesieniem. Każda ze stron złożyła odpowiedź na apelację drugiej strony, wnosząc o jej oddalenie i składając wniosek o rozliczenie kosztów, tak więc do rozliczenia pozostają koszty z tym związane. Powódka była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, zatem poniosła koszt jego wynagrodzenia ( w związku z odpowiedzią na apelację pozwanego, której wartość przedmiotu zaskarżenia wynosiła 7200 zł). Wartość tego wynagrodzenia to 900 zł - § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, którą to kwotę pozwany powinien zwrócić, jako przegrywający postępowanie wywołane swoją apelacją, powódce. Z kolei powódka winna jest zwrócić pozwanemu kwotę 120 zł tytułem kosztów zastępstwa adwokackiego, związanego z przegraniem postępowania wywołanego jej apelacją i wniesieniem przez pozwanego odpowiedzi na jej apelację, Wysokość tej kwoty wynika z § 4 ust. 1 pkt 9 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Po dokonaniu obrachunku, do zwrotu przez pozwanego na rzecz powódki pozostawało więc 780 zł, o czym Sąd Okręgowy orzekł w punkcie II wyroku.

Maria Antecka