II Ca 833/24 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2024-08-02
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 2 sierpnia 2024 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodnicząca: sędzia Alina Szymanowska
po rozpoznaniu w dniu 2 sierpnia 2024 r. w Poznaniu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa M. K.
przeciwko A. G. (A. G.)
o zapłatę
na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu
z dnia 26 lutego 2024 r.
sygn. akt VII C 1482/21
I. oddala apelację;
II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 450 zł z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia o kosztach procesu do dnia zapłaty
Alina Szymanowska
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 20 grudnia 2021 r. powód M. K. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. G. kwoty 10000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w wyniku zdarzenia mającego miejsce w dniu 9 października 2021 r. skutkującego uszkodzeniem ciała i rozstrojem zdrowia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi do dnia zapłaty. Powód wniósł również o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Pismem z dnia 28 stycznia 2022r. – stanowiącym odpowiedź na pozew – pozwany A. G. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Wyrokiem z 26 lutego 2024 roku Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu:
1. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.000,00 zł (pięć tysięcy złotych zero groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 listopada 2021 r. do dnia zapłaty;
2. ustalił, że pozwany będzie ponosił odpowiedzialność za wszystkie skutki zdarzenia, jakie miało miejsce w dniu 9 października 2021 r. które nie ujawniły się do dnia wyroku, a które mogą ujawnić się w przyszłości;
3. w pozostałym zakresie oddalił powództwo;
4. kosztami procesu obciążył pozwanego w całości, pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu po uprawomocnieniu się niniejszego wyroku.
Z rozstrzygnięciami zawartymi w punktach 1, 2 i 4 powyższego wyroku nie zgodził się pozwany wnosząc apelację, zarzucając zaskarżonemu orzeczeniu:
I. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku, mianowicie:
a) art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego polegającego na uznaniu opinii (głównej i dwóch uzupełniających) biegłego — ortopedy — traumatologa A. K. (1) za w pełni rzetelne, niebudzące wątpliwości i korelujące ze zgromadzonym materiałem dowodowym, podczas gdy, opinie te były sprzeczne wewnętrznie, jak również z zeznaniami powoda oraz zeznaniami świadków, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia przez Sąd, iż powód doznał uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% i że posiada on interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość, jak również do ustalenia nieadekwatnej wysokości zadośćuczynienia;
b) art. 227 k.p.c. w zw. z 299 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku o uzupełniające przesłuchanie powoda, podczas gdy uzupełniające przesłuchanie powoda miało na celu wyjaśnienie bardzo istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy rozbieżności powstałych pomiędzy opiniami biegłego sądowego, a zeznaniami powoda, co doprowadziło do nieprawidłowego ustalenia przez Sąd, iż stanu zdrowia powoda, w szczególności, że powód doznał uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% oraz że posiada on interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość;
2) błąd w ustaleniach faktycznych w zakresie stanu zdrowia powoda, a w konsekwencji dokonanie przez Sąd nieprawidłowego uznania, iż powód doznał uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5% oraz że rokowania dotyczące jego stanu zdrowia są niekorzystne (brak poprawy), co tym samym uzasadnia ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość oraz ustalenia nieadekwatnej wysokości zadośćuczynienia, podczas, gdy z zeznań powoda i świadków, wynika, że nie odczuwa on już żadnych dolegliwości w związku z doznanym uszczerbkiem;
3) naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:
a) art. 415 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. poprzez uznanie, iż spełniły się wszystkie przesłanki pozwalające na przypisanie pozwanemu odpowiedzialności za powstały uszczerbek na zdrowiu powoda, podczas, gdy brak jest adekwatnego związku przyczynowo skutkowego pomiędzy zachowaniem pozwanego, a powstałym uszczerbkiem na zdrowiu powoda, jak również winy w jego zachowaniu;
b) art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. poprzez uznanie, że odpowiednią kwotą do doznanej przez powoda krzywdy jest łączna suma 5.000,00 złotych, w sytuacji, gdy ww. kwota jest rażąco wygórowana i nieadekwatna do okoliczności niniejszej sprawy, w szczególności do wysokości doznanego przez powoda uszczerbku na zdrowiu, rozmiaru krzywdy (cierpienia) powoda czy długości jego rekonwalescencji;
c) art. 189 k.p.c. poprzez uznanie, że powód ma interes prawny w ustaleniu odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku mogące się ujawnić u powoda w przyszłości, w związku ze zdarzeniem z dnia 9 października 2021 r., podczas gdy ze zgromadzonego materiału dowodowego, w szczególności z zeznań powoda, wynika, iż nie odczuwa już on żadnych dolegliwości zdrowotnych mających swe źródło w zdarzeniu z dnia 9 października 2021 r.
W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym, według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd Okręgowy w pełni podziela i uznaje za własne poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne. Na aprobatę zasługują również poczynione przez Sąd I instancji rozważania prawne. Sąd Okręgowy podziela rozważania dotyczące przesłanek odpowiedzialności pozwanego oraz wysokości doznanego przez powoda uszczerbku na zdrowiu.
Sąd odwoławczy aprobuje utrwalony w judykaturze pogląd, że wykazanie, iż sąd pierwszej instancji naruszył art. 233 § 1 k.p.c., co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, nie może być ograniczone do odmiennej interpretacji przez apelującego dowodów zebranych w sprawie, przy jednoczesnym zaniechaniu wykazania, iż ocena przyjęta za podstawę rozstrzygnięcia przekracza granicę swobodnej oceny dowodów, którą wyznaczają czynniki logiczny i ustawowy, zasady doświadczenia życiowego, aktualny stan wiedzy, stan świadomości prawnej i dominujących poglądów na sądowe stosowanie prawa. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 29 lipca 2015 r., III AUa 216/15).
Ocena dowodów dokonana przez Sąd I instancji jest należyta. Zastrzeżeń nie budzi w szczególności ocena dowodu w postaci opinii biegłego, pozwalającego określić wysokość uszczerbku na zdrowiu doznanego przez powoda.
W ocenie Sądu Okręgowego opinie sporządzone w sprawie przez biegłego – ortopedę – traumatologa A. K. (2) – na okoliczność rozmiaru i charakteru obrażeń doznanych przez powoda, skutków tych obrażeń, cierpień, dolegliwości bólowych, stopnia uszczerbku oraz wpływu urazów na kondycję powoda i rokowania na przeszłość mogą stanowić podstawę do czynienia ustaleń w zakresie rozmiaru doznanego przez powoda uszczerbku i rokowań na przyszłość. Wnioski wyprowadzone przez biegłego sądowego ostatecznie uznać należy za logiczne, spójne i korelujące z pozostałym zgormadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Biegły w sposób szczegółowy odnosił się do wszelkich wątpliwości zgłaszanych przez pozwanego, a Sąd I instancji w dostateczny sposób rozważył zarzuty pozwanego zgłaszane już na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego. Ostatecznie, pomimo występujących i dostrzeganych przez pozwanego nieścisłości, opinie biegłego należy uznać za rzetelne. W ocenie Sądu Okręgowego nie ma potrzeby powielania w tym zakresie argumentacji prezentowanej przez Sąd Rejonowy.
Wbrew twierdzeniom apelującego w sprawie nie doszło także, do naruszenia przepisów art. 227 k.p.c. w zw. z art. 299 k.p.c. Wszelkie okoliczności wymagające wyjaśnienia zostały przez Sąd Rejonowy ustalone w oparciu o zaoferowany przez strony materiał dowodowy. Pozwany w swojej apelacji nie zakwestionował konkretnych ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy. Zbędne było, w ocenie Sądu Odwoławczego, uzupełniające przesłuchanie powoda na okoliczność wskazaną w piśmie procesowym pozwanego z dnia 17 października 2023 r.
Prawidłowo przeprowadzone postępowanie dowodowe, pozwoliło Sądowi Rejonowemu na poczynienie należytych ustaleń faktycznych odpowiadających przebiegowi zdarzeń z 9 października 2021 roku. Ewentualne nieścisłości na które wskazuje apelujący, pozostają bez wpływu na ocenę uszczerbku jakiego doznał powód tj. 5%. Trzeba podkreślić, że ustalony przez Sąd uszczerbek na zdrowiu powoda nie jest jedynym wyznacznikiem ustalenia zadośćuczynienia, które powinno być odpowiednie. Zasądzona przez Sąd kwota nie jest wygórowania i ewentualne ustalenie, że uszczerbek jakiego doznał powód nie wynosi 5% nie skutkowałoby automatycznym obniżeniem zasądzonego na rzecz powoda zadośćuczynienia.
Sąd I instancji słusznie przyjął, że ustalone okoliczności zdarzenia z 9 października 2021 r. nie budzą wątpliwości i uzasadniają odpowiedzialność pozwanego za jego skutki. Ustalenia sądu w tym zakresie nie zostały przez pozwanego podważone i zasługują na aprobatę. W ocenie Sądu odwoławczego, wbrew twierdzeniom apelującego spełnione zostały przesłanki uzasadniające przypisanie pozwanemu odpowiedzialności, za krzywdę doznaną przez powoda. Okoliczności przedmiotowego zdarzenia nie mogą doprowadzić do zwolnienia pozwanego z odpowiedzialności w związku z doznanym przez powoda urazem. Zarzuty naruszenia prawa materialnego art. 415 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. nie są zasadne.
Niezasadny jest również zarzut naruszenia art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. Apelujący wskazywał na zawyżenie przez Sąd Rejonowy wysokości zasądzonego zadośćuczynienia.
W oparciu o orzecznictwo Sądu Najwyższego zostały wypracowane kryteria, na podstawie których sąd ocenia, jaką kwotę zadośćuczynienia można uznać za „odpowiednią” w rozumieniu art. 445 § 1 k.c. Ocenny charakter kryteriów wyznaczających wysokość odpowiedniej sumy, o której mowa w art. 445 § 1 k.c., uzasadnia stanowisko, że zarzut naruszenia tego przepisu przez zawyżenie lub zaniżenie wysokości zasądzonego zadośćuczynienia pieniężnego może być uwzględniony tyko wyjątkowo w razie oczywistego naruszenia przez sąd wskazanych kryteriów (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 27 lutego 2004 r., V CK 282/03, z dnia 18 listopada 2004 r., I CK 219/04, z dnia 22 stycznia 2014 r., III CSK 98/13). Sąd drugiej instancji jako sąd meriti władny jest zmienić wysokość zadośćuczynienia, jeżeli przyznane jest rażąco nieodpowiednie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie, z dnia 8 stycznia 2020 r., I ACa 185/19, wyrok Sądu Najwyższego z 18 listopada 2004 r. I CK 219/04).
W ocenie Sądu Okręgowego o tego rodzaju rażącym naruszeniu przedmiotowych kryteriów nie może być mowy w niniejszej sprawie. Sąd Rejonowy nie uchybił zasadom logicznego rozumowania, a jego ocena nie była przy tym dowolna. Zdaniem Sądu Okręgowego zaistniały dostateczne przesłanki do przyjęcia, że na skutek zdarzenia doszło do uszczerbku na zdrowiu powoda. Kwota zasądzona przez Sąd I instancji, wbrew twierdzeniom pozwanego, nie może zostać uznana za znacząco zawyżoną. Wskazana kwota jest wyważona, adekwatna do występujących u powoda dolegliwości i w związku z tym brak było jakichkolwiek podstaw do korekty zasądzonej kwoty zadośćuczynienia. Przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia należy ocenić krzywdę ujmowaną zarówno jako cierpienie fizyczne, jak również cierpienia psychiczne czyli negatywne uczucia przeżywane w związku z powstałą szkodą. Przyznana poszkodowanemu kwota powinna stanowić realną wartość ekonomiczną w odniesieniu do doznanej krzywdy, nie będący przy tym jedynie wartością symboliczną, jak i nie stanowiąc źródła bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego ( zob. wyrok SN z dnia 28 września 20001 r., III CKN 427/00). Sąd I instancji oceniając żądanie powoda obejmujące zadośćuczynienie z dostateczną wnikliwością rozważył wszystkie istotne okoliczności i kryteria.
Niezasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 189 k.p.c. Sąd I instancji w sposób dostateczny wyjaśnił motywy swojego rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 2 wyroku Argumentację te sąd odwoławczy podziela, znajduje ona dostateczne oparcie w treści sporządzonej w sprawie opinii biegłego. Brak występowania u powoda w chwili dolegliwości nie przesądza o braku możliwości wystąpienia skutków przedmiotowego zdarzenia w przyszłości.
Zważywszy na powyższe, orzeczenie Sądu Rejonowego odpowiada prawu, nie zaistniały przesłanki do jego zmiany i oddalenia powództwa.
Zważywszy na przedmiot postępowania zastrzeżeń nie budzi również dokonany przez Sąd sposób rozstrzygnięcia o kosztach postępowania. Sąd Okręgowy podziela argumentację przytoczoną przez Sąd Rejonowy w zakresie obejmującym rozstrzygnięcie o kosztach procesu.
Wobec powyższego wniesiona przez pozwanego apelacja podlegała oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. jako niezasadna.
O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z wynikiem sprawy na podstawie art. 98 § 1 i § 1 1 k.p.c. Na koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika powoda w instancji odwoławczej w kwocie 450 zł ustalone w oparciu o treść § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych.
Alina Szymanowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Alina Szymanowska
Data wytworzenia informacji: