Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 22 kwietnia 2024 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Ewa Blumczyńska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 22 kwietnia 2024r.

sprawy z powództwa J. G. przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. o zapłatę i ustalenie oraz sprawy z powództwa P. G. przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W. o zapłatę i ustalenie na skutek apelacji powodów i pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego w Złotowie z dnia 28 grudnia 2022 roku sygn. akt I C 357/21

1.  oddala apelacje powódki;

2.  oddala apelację powoda;

3.  oddala apelację pozwanego;

4.  zasądza od powodów na rzecz pozwanego po 1 800 zł od każdego z nich tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego rozstrzygnięcia o kosztach do dnia zapłaty;

5.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 450 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego rozstrzygnięcia o kosztach do dnia zapłaty;

Ewa Blumczyńska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 października 2021 r. (data wpływu do tut. Sądu) powódka – J. G. – reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika domagała się zasądzenia od Towarzystwa (...) S.A. w W. :

- kwoty 16.300 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty;

- kwoty 3.900 zł tytułem odszkodowania za poniesione koszty opieki wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 7 września 2021 r. do dnia zapłaty;

- zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, stosownie do art. 98 § 1 ¹ k.p.c. powiększone o wartość podatku VAT w stawce obowiązującej w chwili uprawomocnienia się wyroku.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że w dniu 3 czerwca 2021 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego powódka doznała obrażeń ciała w postaci: złamania części bocznej żebra IX lewego z oddaleniem od siebie oraz przemieszczeniem odłamów, widoczną przepukliną powłok części bocznej lewego łuku żebrowego w części bocznej przestrzeni międzyżebrowej między IX i X żebrem z uwypukleniem się tkanki tłuszczowej z jamy otrzewnowej, przepukliny powłok podbrzusza lewego z uszkodzeniem mięśni skośnych, oderwanego od talerza biodrowego z przemieszczeniem fragmentu zstępnicy oraz tkanki tłuszczowej do powłok przez wrota przepuklinowe szerokości 66 mm, obustronne złamanie wyrostków poprzecznych L5. Powyższe skutkowało koniecznością jej hospitalizacji do dnia 07 czerwca 2021 r. Po wyjściu ze szpitala powódka wymagała opieki i pomocy ze strony osób trzecich w codziennym funkcjonowaniu. Przez okres miesiąca wymagała opieki w wymiarze 3 godzin dziennie, a przez kolejny miesiąc w wymiarze 2 godzin dziennie. Wobec określenia ceny za jedną godzinę usług opiekuńczych w 2021 r. na poziomie 26 zł, należne powódce odszkodowanie winno wynieść 3.900 zł.

W chwili zdarzenia sprawca był objęty ubezpieczeniem OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W wyniku postepowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powódce kwotę 4.700 zł tytułem zadośćuczynienia oraz kwotę 1.614,49 zł tytułem odszkodowania za utracone dochody. (k.1-4v)

Pozwem z dnia 21 października 2021 r. (data wpływu do tut. Sądu) powód – P. G. – reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 6.000 zł tytułem dalszego częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 1.934 zł tytułem dalszego odszkodowania za poniesione koszty opieki wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 września 2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, stosownie do art. 98 § 11 k.p.c. powiększone o wartość podatku VAT w stawce obowiązującej w chwili uprawomocnienia się wyroku.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, że w dniu 3 czerwca 2021 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego powód doznał złamania obojczyka przedramienia lewego, stłuczenia z krwiakiem w obrębie mięśni skośnych lewego podbrzusza.

Po zdarzeniu powód wymagał opieki w wymiarze 83 godzin, co przy uwzględnieniu stawki 26 zł za godzinę daje odszkodowanie w kwocie 2.158 zł. Przy uwzględnieniu wypłaconego odszkodowania w kwocie 224 zł, powód domagał się zasądzenia kwoty 1.934 zł. W chwili zdarzenia sprawca był objęty ubezpieczeniem OC w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń. W wyniku postepowania likwidacyjnego pozwany wypłacił powodowi kwotę 9.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 224 zł tytułem odszkodowania za koszty opieki, kwotę 641,77 zł tytułem odszkodowania za koszty leczenia oraz kwotę 773,27 zł tytułem odszkodowania za utracone dochody. (k.45-48v)

W dniu 27 października 2021 r. w sprawie o sygn. akt I C 358/21 Sąd postanowił rozpoznać sprawę z pominięciem przepisów o postępowaniu uproszczonym oraz zarządzić połączenie niniejszej sprawy ze sprawą o sygn. akt I C 357/21 z powództwa J. G. przeciwko Towarzystwu (...) SA w W. o zapłatę do łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia. (k.86)

Pismem z dnia 29 listopada 2021 r. (data wpływu do tut. Sądu) stanowiącym odpowiedź na pozew pozwany – reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika – domagał się oddalenia powództw w całości oraz zasądzenia od powodów na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pisma pozwany przyznał, że powodowie uczestniczyli w zdarzeniu drogowym, którego sprawca posiadał ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym towarzystwie. Przyznano jednocześnie, że w wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwany uznał odpowiedzialność co do zasady i wypłacił powodom zadośćuczynienie i odszkodowanie.

W dalszej części uzasadnienia pozwany podważył zasadność dochodzonego roszczenia, ponad kwotę przyznaną w toku postępowania likwidacyjnego. (k.91-100)

Pismem z dnia 25 kwietnia 2022 r. (data wpływu do tut. Sądu) powodowie zmodyfikowali powództwo, domagając się zasądzenia od pozwanego :

- na rzecz powódki J. G. kwoty 40.300 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 4 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty;

- na rzecz powoda P. G. kwoty 30.000 zł tytułem dalszego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty.

Ponadto domagali się ustalenia, że pozwany ponosi odpowiedzialność w stosunku do powódki J. G. za skutki zdarzenia z dnia 3 czerwca 2021 r. mogące ujawnić się w przyszłości. (k.157-158v)

Pismem z dnia 8 sierpnia 2022 r. (data wpływu do tut. Sądu) pozwany wnosił o oddalenie powództwa również w części rozszerzonej. (k.216-218)

Wyrokiem z dnia 28 grudnia 2022r. ( sprostowanym postanowieniem z dnia 03 marca 2023r. ) Sąd Rejonowy w Złotowie :

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki J. G. kwotę 19.200,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

a.  15.300,00 zł od 04.08.2021 r. do dnia zapłaty,

b.  3.900,00 zł od 07.09.2021 r. do dnia zapłaty,

2.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki J. G. 771,43 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

4.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda P. G. kwotę 7.934,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot:

a.  6.000,00 zł od 16.08.2021 r. do dnia zapłaty,

b.  1.934,00 zł od 15.09.2021 r. do dnia zapłaty,

5.  oddalił powództwo w pozostałym zakresie,

6.  zasądził od pozwanego na rzecz P. G. 177,03 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożyły obie strony :

Pozwany zaskarżył wyrok częściowo w zakresie:

1.  zasądzającym od niego na rzecz powoda P. G. kwotę ponad 7.934 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 6.000 zł od dnia 16.08.2021 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.934 zł od dnia 15.09.2021 r. do dnia zapłaty, tj. co do kwoty 3.000 zł (pkt 4),

2.  pkt 6 w całości.

Jako zarzuty apelacyjne wskazał :

1.  błąd Sądu I instancji w ustaleniach faktycznych przejawiający się błędnym wpisaniem w sentencji wyroku łącznej kwoty w wysokości 10.934 zł, podczas gdy z uzasadnienia wyroku wynika, iż na rzecz powoda winna być zasądzona łączna kwota w wysokości 7.934 zł, co znajduje potwierdzenie w wysokości kwot, od których zostały zasądzone odsetki,

2.  sprzeczność pomiędzy sentencją wyroku, a jego uzasadnieniem, z którego jednoznacznie wynika, iż na rzecz powoda powinna być zasądzona kwota 7.934 zł (tj. 6.000 zł zadośćuczynienia i 1.934 zł odszkodowania), podczas gdy w sentencji wyroku (pkt 4) z niezrozumiałych względów wpisano kwotę 10.934 zł,

3.  zasądzenie rażąco zawyżonego zadośćuczynienia - wobec błędnego przyjęcia, iż należne zadośćuczynienia wynosi 9.000 zł - a przez to naruszenie art. 445 kc poprzez przyjęcie iż odpowiednim zadośćuczynieniem dla powoda jest kwota w wysokości 18.000 zł, co jest kwotą oczywiście i rażąco zawyżoną - o czym świadczy również stanowisko Sądu I instancji, który wprost wskazał w uzasadnieniu wyroku, iż należne powodowi zadośćuczynienie wynosi 15.000 zł,

4.naruszenie przepisów postępowania, a mianowicie art. 100 kpc poprzez ustalenia, iż powód wygrał sprawę w 34,23%, podczas gdy uwzględniając prawidłową kwotę, jaka winna być zasądzona w sentencji (7.394 zł), powód wygrał sprawę w 24,84%.

Przy powyższych zarzutach wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez:

1.  oddalenie powództwa w zakresie zasądzonego na rzecz powoda P. G. świadczenia ponad kwotę 7.934 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 6.000 zł od dnia 16.08.2021 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 1.934 zł od dnia 15.09.2021 r. do dnia zapłaty,

2.  zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych oraz stosunkowe rozdzielenie kosztów procesu w postępowaniu przed Sądem I instancji (art. 100 zd. 1 KPC),

Powodowie zaskarżyli wyrok w części oddalającej powództwo co do kwoty 25.000 zł oraz oddalającej powództwo w zakresie ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość (pkt 2 wyroku), co do kwoty 24.000 zł (pkt 5 wyroku) oraz w części rozstrzygającej o kosztach procesu (pkt 3 i 6 wyroku).

Jako zarzuty apelacyjne wskazali :

1. obrazę przepisów prawa procesowego w postaci :

1)  art. 233 § 1 k.p.c. poprzez niewłaściwą ocenę całokształtu ustalonych i istotnych okoliczności tzw. błąd „dowolności", polegający na:

- uznaniu, że odpowiednią sumą zadośćuczynienia należną powódce J. G. jest łączna kwota 20.000 zł (4.700 zł wypłacone w postępowaniu likwidacyjnym, 15.300 zasądzone przez Sąd), a odpowiednią sumą zadośćuczynienia należną powodowi P. G. jest łączna kwota 15.000 zł (9.000 zł wypłacone w postępowaniu likwidacyjnym, 6.000 zasądzone przez Sąd), co mając na uwadze charakter szkody i jej skutki stanowi kwoty rażąco zaniżone,

- uznaniu, że żądanie zasądzenia odpowiednio kwoty 40.300 zł tytułem zadośćuczynienia na rzecz powódki J. G. oraz kwoty 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia na rzecz powoda P. G. było nadmierne w stosunku do doznanej przez nich krzywdy,

- nieprawidłowej ocenie stopnia krzywdy powodów,

- uznaniu, iż u powódki J. G. rokowania co do stanu zdrowia są dobre, w związku z czym nie jest zasadny wniosek o ustalenie odpowiedzialności na przyszłość za skutki zdarzenia z dnia 03 czerwca 2021 r., mimo iż biegły chirurg w opinii z dnia 01 kwietnia 2022 r. stwierdził, że u powódki J. G. w przyszłości może pojawić się konieczność interwencji chirurgicznej z zakresie przepukliny powłok brzucha po stronie lewej, zatem istnieje realna możliwość pogorszenia stanu zdrowia powódki, a tym samym w przyszłości mogą powstać dalsze roszczenia względem pozwanego;

2) art. 98 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie, podczas gdy powództwa powinny zostać uwzględnione w całości;

II. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1) art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 k.c. poprzez jego błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że zasądzone kwoty na rzecz powódki J. G. w wysokości 15.300 zł oraz na rzecz powoda P. G. w wysokości 6.000 zł są sumami odpowiednimi do doznanej przez nich krzywdy i w związku z tym spełniają funkcję kompensacyjną, podczas gdy kwoty są niewspółmierne do krzywdy doznanej przez powodów, wykraczają poza granicę uznania sędziowskiego i powinny być przedmiotem kontroli instancyjnej;

2) art. 189 k.c. poprzez jego błędną wykładnię polegająca na przyjęciu, że nie występują przesłanki umożliwiające ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia z dnia 03 czerwca 2021 r. na przyszłość w stosunku do powódki J. G., mimo, że biegły chirurg w opinii z dnia 01 kwietnia 2022 r. stwierdził, że u powódki J. G. w przyszłości może pojawić się konieczność interwencji chirurgicznej z zakresie przepukliny powłok brzucha po stronie lewej, zatem istnieje realna możliwość pogorszenia stanu zdrowia powódki, a tym samym w przyszłości mogą powstać dalsze roszczenia względem pozwanego.

Przy powyższych zarzutach powodowie wnieśli o :

1.  zmianę wyroku w zaskarżonej części i:

a)  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki J. G. dalszej kwoty

25.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 04 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty,

b)  ustalenie, że pozwany ponosi odpowiedzialność w stosunku do powódki J. G. za skutki zdarzenia z dnia 03 czerwca 2021 r. mogące ujawnić się w przyszłości,

c)  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki J. G. kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty - stosownie do art. 98 § l ¹ k.p.c.,

d)  zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda P. G. dalszej kwoty

24.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 16 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty,

e)  zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki J. G. kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty - stosownie do art. 98 § l ¹ k.p.c.,

2.  zasądzenie od pozwanego na rzecz każdego z powodów kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia orzeczenia do dnia zapłaty - stosownie do art. 98 § 11 k.p.c. ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania w tej części wraz z obowiązkiem dokonania rozstrzygnięcia w zakresie kosztów postępowania.

W odpowiedzi na powyższe pozwany wniósł o oddalenie apelacji obu powodów i zasądzenie na jego rzecz od każdego z nich zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacje obu stron okazały się bezzasadne.

W pierwszym rzędzie odnosząc się do apelacji pozwanego, w tym zarzutu sprzeczności pomiędzy sentencją wyroku, a jego uzasadnieniem wskazać należało, że zarzut ten był uzasadniony z podanych przez pozwanego przyczyn. Niemniej po sprostowaniu przez Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia 03 marca 2023r. zaskarżonego wyroku zarzut ten, jak i zarzut sformułowany na gruncie naruszenia prawa materialnego w postaci art.445 kc poprzez zawyżenie zadośćuczynienia zasądzonego na rzecz powoda o kwotę 3 000 zł stały się bezprzedmiotowe. Natomiast odnosząc się do zarzutu upatrywanego przez pozwanego w naruszeniu art. 100 kpc i przyjęcie, że powód wygrał sprawę w 34,23%, podczas gdy uwzględniając powyższe zarzutu wartość ta wynosi 24,84% wskazać należało, że podstawą rozstrzygania przez Sąd I instancji w omawianym przedmiocie stanowił art. 100 kpc, według którego w razie częściowego uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Niewątpliwym bowiem pozostało, że obowiązek zwrotu kosztów procesu zależy od ostatecznego wyniku rozstrzygnięcia. Zatem dla oceny, czy i w jakim stopniu strona sprawę przegrała lub wygrała, należy – jak słusznie co do zasady przyjął Sąd Rejonowy – dokonywać porównania roszczeń dochodzonych z ostatecznie uwzględnionymi (por. postanowienie SN z dnia 12.8.1965 r., I CZ 80/65, OSNCP 1966 z. 3, poz. 47; orzeczenie SN z dnia 11.1.1961 r., 4 CZ 143/60, OSPiKA 1961 z. 11, poz. 317). Niemniej należało też wziąć pod rozwagę, że powód wygrał sprawę co do zasady. W tym względzie zaznaczenia bowiem wymagało, że pozwany w odpowiedzi na pozew, jak i w trakcie procesu konsekwentnie wnosił o oddalenie powództwa w całości. W konsekwencji, skoro pozwany przegrał sprawę co do zasady obecnie bezpodstawnym byłoby szczegółowe matematyczne (rachunkowe) rozliczanie kosztów tego postępowania wobec pierwotnej zasadności zarzutu apelacyjnego (por. orzeczenie SN z dnia 16.4.1973 r., I CZ 24/73, Gazeta Sądowa 1974 r. Nr 3; orzeczenie SN z dnia 30.4.1952 r., C 290/52, OSN 1953 z. 4, poz. 99), który i tak ostatecznie okazał się bezprzedmiotowym.

W świetle powyższego apelacja pozwanego okazała się bezzasadna, o czym Sąd Okręgowy orzekł jak w pkt 3 wyroku na podstawie art. 385 kpc.

Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia było przyjęcie, że pozwany przegrał postępowanie apelacyjne wywiedzione z jego apelacji i stąd winni ponieść koszty poniesione przez powoda na podstawie art. 98 § 1 w zw. z art. 391 § 1 kpc na które złożył się wyłącznie wydatek z tytułu zastępstwa procesowego. Wysokość tego wynagrodzenia określona została na podstawie uregulowania zawartego w § 2 pkt 3 w zw. z § 10. ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( Dz. U. 2018.265 z późn.zm.).

Odnosząc się do apelacji powodów, w tym na wstępie do wniosku uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania niezbędnym było zaznaczenie, że co prawda wniosek ten został zgłoszony jako ewentualny ale uwzględnienie tego żądania determinowałoby dalsze czynności w sprawie a zatem wymagał rozważenia w pierwszym rzędzie. W tym kontekście wskazać należało, że podstawy uchylenia wyroku zostały sprecyzowane zostały w art. 386 § 2 - 4 kpc i żadna z nich nie miała miejsca. Przy tym apelujący nie powoływali się na jakąkolwiek z tych przesłanek. Przy tym zaznaczenia wymagało, że w orzecznictwie Sądu Najwyższego ustabilizowany jest pogląd, iż tylko brak wszystkich koniecznych elementów składowych lub kardynalne braki w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, w wyniku czego nie jest możliwe zrekonstruowanie motywów nie apelacji może stanowić podstawę uchylenia orzeczenia ( vide : np. wyroki Sądu Najwyższego z 19 lutego 2002 r., IV CKN 718/00, z dnia 20 lutego 2003 r., I CKN 65/01, z dnia 18 marca 2003r., IV CKN 1862/00 z dnia 22 maja 2003 r., II CKN 121/01, z dnia 4 października 2012 r., I CSK 632/11, z dnia 13 czerwca 2012 r., II CSK 614/11).

W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że zbyt daleko idącym było ze strony powodów sformułowanie wniosku uchylenia zaskarżonego wyroku, bowiem powyższych uchybień Sąd Rejonowy nie popełnił.

Przechodząc do omówienia zarzutów apelacji powodów na wstępie wskazać należało, że Sąd Okręgowy nie uzupełniał ustaleń faktycznych poczynionych w postępowaniu pierwszoinstancyjnym i nie ocenił odmiennie dowodów przeprowadzonych przez Sąd Rejonowy uznając, iż ustalenia te zostały poczynione przez Sąd I instancji na podstawie zgromadzonego i prawidłowo ocenionego materiału dowodowego, W związku z tym podzielił ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy jako poczynionych zgodnie z prawem i bez przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów wyznaczonych art. 233 § 1 kpc, co dało podstawę Sądowi Okręgowemu do ich przyjęcia za własne bez potrzeby ich powtarzania. Jednocześnie zaznaczenia wymagało, że ocena zebranego materiału dowodowego – wbrew twierdzeniu apelujących – nie była dowolna. Natomiast odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc niezbędnym było wskazanie - odwołując się do utrwalonego w orzecznictwie stanowiska Sądu Najwyższego, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia powyższego przepisu wymaga od strony wykazania na czym, w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów polegała nieprawidłowość postępowania sądu, w zakresie ich oceny i poczynionych na jej podstawie ustaleń. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłuszne im je przyznając (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu .z 23 stycznia 2001 r., IV CKN 970/00, Legalis). Innymi słowy strona powołująca się na naruszenie art. 233 § 1 kpc ma wykazać dlaczego obdarzenie jednych dowodów wiarygodnością czy uznanie, w odróżnieniu od innych, szczególnego ich znaczenia dla dokonanych ustaleń, nie da się pogodzić z regułami doświadczenia życiowego i (lub) zasadami logicznego rozumowania, czy też przewidzianymi przez procedurę regułami dowodzenia. Należy bowiem mieć na względzie, że przepis art. 233 § 1 k.p.c. reguluje jedynie kwestię oceny wiarygodności i mocy dowodowej przeprowadzonych w sprawie dowodów, a nie poczynionych ustaleń faktycznych, czy wyprowadzonych z materiału dowodowego wniosków. Zatem skuteczne podniesienie zarzutu naruszenia powyższego przepisu wymagało, aby skarżący podali konkretne uchybienia w zakresie oceny dowodów, jakich dopuścił się Sąd I instancji, a które polegały na naruszeniu zasad logiki i doświadczenia życiowego a następnie należało wskazać, które z ustaleń faktycznych zostały przez Sąd błędnie poczynione. Tymczasem skarżący w żaden sposób nie wykazali, że Sąd Rejonowy uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego a poruszane przez nią kwestie dotyczą zagadnień prawnych, a nie ustaleń faktycznych.

Z tego też względu powoływanie się przez skarżących na naruszenie art. 233 § 1 kpc było chybione. Przy tym wskazać należało, że w sprawie nie ma wątpliwości co do faktów, lecz wyłącznie co do oceny prawnej zaistniałych zdarzeń, które były bezsporne. Już tylko dodatkowo zaznaczenia wymaga – odnosząc się do argumentacji skarżących, że zarzut naruszenia art. 233 § 1 kpc nie można sformułować w stosunku do ustaleń których sąd nie poczynił.

Także nie sposób było przyjąć zasadności zarzutu naruszenia art. 98 kpc upatrywanego przez apelujących w jego niezastosowaniu i na tym gruncie wskazanie, że powództwa powinny być uwzględnione w całości. Pomijając już sposób skonstruowania tego zarzutu, braku podania jednostki redakcyjnej tego przepisu i uzasadnienia tego zarzutu to istotnym powinno pozostać, że rozstrzygnięcie zawarte w wyroku dawało Sądowi Rejonowemu podstawę do orzeczenia w przedmiocie kosztów procesu w oparciu o powołana przez ten Sąd podstawę prawną tj. art. 100 kpc. Sąd Okręgowy to stanowisko uznał za słuszne. Apelujący natomiast pominęli, że komentowany przepis kreuje zasadę, zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę zobowiązana jest do zwrotu stronie przeciwnej – na jej wniosek – kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (tzw. zasada odpowiedzialności za wynik procesu). Oznacza to, że o obowiązku zwrotów kosztów procesu decyduje ostateczny wynik sprawy. Innymi słowy obowiązek poniesienia tych kosztów spoczywa wyłącznie na stronie przegrywającej sprawę (art. 98 § 1 kpc), co jednak w sprawie nie miało miejsca, albowiem obie strony wygrały i zarazem przegrały postępowanie pierwszoinstanyjne.

Odnosząc się do zarzut naruszenia prawa materialnego w postaci art. 445 § 1 w zw. z art. 444 kc ( bez podania jednostki redakcyjnej tego przepisu) poprzez jego błędną wykładnię
i uznanie, że odpowiednimi, w rozumieniu tego przepisu, sumami zadość­uczynienia za doznaną krzywdę jest kwota 15 300 złotych na rzecz powódki i 6 000 zł na rzecz powoda wskazać należało, że zgodnie z art. 444 § 1 kc w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty, zaś na podstawie przepisu art. 445 § 1 kc, w wypadkach takich, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Przy ocenie wysokości zadośćuczynienia w przypadku uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia należy uwzględniać czynniki obiektywne w postaci czasu trwania oraz stopnia intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalności skutków urazu (zespoły bólowe), rodzaju wykonywanej pracy, szans na przyszłość, wieku poszkodowanego, a także czynniki subiektywne, jak poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową itp. Określenie wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia stanowi istotne uprawnienie sądu meritii i w tym zakresie dysponuje on swobodą decyzyjną. Nie oznacza to jednak dowolności w określaniu należnego zadośćuczynienia, a przyznanie go przez sąd w wysokości nieodpowiedniej do wszystkich okoliczności stanowiących podstawę jego ustalenia, w tym również stopnia trwałego inwalidztwa (zbyt wysokiej lub zbyt niskiej) narusza art. 445 § 1 kc. W tym względzie podkreślenia wymagało, że kwestia wysokości zadośćuczynienia jest kwestią ocenną i nie da się precyzyjnie wyliczyć kwoty adekwatnej do rozmiaru cierpienia. Ustalenie wysokości zadośćuczynienia jest elementem „prawa sędziowskiego”. Można mówić tylko o pewnych ramach w których to zadośćuczynienie powinno się mieścić. Niemniej podkreślenia wymagało, że podstawą do zmiany - przez sąd drugiej instancji - wyroku określającego wysokość takiego roszczenia może być tylko stwierdzenie, że doszło do rażącego zaniżenia lub zawyżenia tego świadczenia. W konsekwencji korygowanie przez sąd wyższej instancji wysokości zasądzonej kwoty uzasadnione jest jedynie wtedy, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, mających wpływ na jego wysokość, jest ona niewspółmiernie nieodpowiednia do doznanej krzywdy (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 stycznia 2014 r. III CSK 69/13). W związku z powyższym zarzut niewłaściwego określenia wysokości zadośćuczynienia może być uwzględniony tylko wtedy, gdy Sąd pierwszej instancji nie wziął pod uwagę wszystkich istotnych kryteriów wpływających na tę postać kompensaty, bądź też niedostatecznie je uwzględnił. Określając tym samym wysokość zadośćuczynienia na podstawie art. 445 § 1 kc jako rekompensaty szkody niematerialnej, a więc niewymiernej w pieniądzu sąd musi brać pod uwagę całokształt okoliczności analizowanego przypadku. Przy tym zaznaczenia wymagało, że przyznana z omawianego tytułu kwota powinna stanowić realną wartość ekonomiczną w odniesieniu do doznanej krzywdy, nie będąc przy tym jedynie wartością symboliczną, jak i nie stanowiąc źródła bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanych (vide: wyrok Sądu Najwyższego z 28 września 2001 r. III CKN 427/00, LEX nr 52766; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 29 września 2005 r. IACa 510/05 LEX nr 193938).

W tym kontekście Sąd Okręgowy podzielił ocenę Sądu Rejonowego, który w sposób wnikliwy umotywował swoje stanowisko, w tym przedstawiając w stanie faktycznym precyzyjnie urazy których doznali powodowie wraz ze wszelkimi ich niedogodnościami życiowymi będącymi następstwami wypadku. W konsekwencji Sąd Okręgowy stwierdził, że na gruncie argumentacji apelujących, która była również przedmiotem wnikliwej analizy Sądu Rejonowego nie było podstaw do ingerencji w wyrok tego Sądu poprzez podwyższenie kwot z tytułu zadośćuczynienia.

Ustosunkowując się do ostatniego z zarzutu apelacyjnego sformułowanego przez apelującą J. G. jako błędną wykładnię art. 189 kc polegająca na przyjęciu, że nie występują w stosunku do niej przesłanki umożliwiające ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia z dnia 03 czerwca 2021 r. na przyszłość w pierwszym rzędzie zaznaczenia wymagało, iż apelująca zarzut ten odnosiła do uregulowania prawnego nie mającego zastosowania w sprawie. Przepis ten odnosi się bowiem do problematyki nabycia
i utraty własności. Niemniej na gruncie przytoczonej argumentacji była podstawa do przyjęcia, że zarzut ten dotyczy naruszenia art. 189 kpc i powołanie przepisu art. 189 kc było omyłką apelującej. Natomiast odnosząc się do argumentacji skarżącej wskazać należało, że w oparciu o powołany dowód z opinii biegłego chirurga z 01 kwietnia 2022r. – wbrew jej twierdzeniu – nie było podstaw do przyjęcia, że prawdopodobnym jest ujawnienie się w przyszłości dalszych następstw wypadku. Jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy – stan jej zdrowia został ustalony
i zarazem utrwalony. Przy tym istotnym pozostało, że leczenie powypadkowe jest zakończone i nie stwierdzono, że powódka będzie wymagała korzystania z zabiegów rehabilitacyjnych. Zatem na tym gruncie niewystarczającym dla uwzględnienia oczekiwanego przez apelującą rozstrzygnięcia o ustaleniu odpowiedzialności pozwanego na przyszłość było wyłącznie hipotetyczne założenie, iż w przyszłości może pojawić się konieczność interwencji chirurgicznej w zakresie przepukliny powłok brzucha po stronie lewej.

Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego w omawianym przedmiocie nie znajdując podstaw do jego zweryfikowania w oparciu o przywołaną przez apelującą argumentację.

W świetle bezzasadności zarzutów apelacyjnych Sąd Okręgowy oddalił apelacje obu powodów, o czym orzekł w oparciu o art.385 kpc, jak w pkt 1 wyroku w stosunku do apelacji powódki oraz, jak w pkt 2 wyroku w stosunku do apelacji powoda.

Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia było przyjęcie, że powodowie przegrali postępowanie apelacyjne wywiedzione z ich apelacji i stąd winni ponieść koszty poniesione przez pozwanego .na podstawie art. 98 § 1 w zw. z art. 391 § 1 kpc na które złożył się wyłącznie wydatek z tytułu zastępstwa procesowego. Wysokość tego wynagrodzenia określona została na podstawie uregulowania zawartego w § 2 pkt 5 w zw. z § 10. ust.1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. 2015.1800 z późn.zm.).

Ewa Blumczyńska