Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ca 1137/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2023-10-26

Sygn. akt II Ca 1137/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Agnieszka Śliwa

protokolant: p.o. stażysty Julia Starosta

po rozpoznaniu 12 października 2023 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa małoletnich A. S. (1) i A. S. (2) reprezentowanych przez matkę M. S. (1)

przeciwko M. S. (2)

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji wniesionej przez powodów

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu

z 19 kwietnia 2023 r.

sygn. akt IV RC 166/22

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  poczynając od 1 września 2023 r. zasądzone w punkcie 1. od pozwanego na rzecz powódki A. S. (1) podwyższone alimenty podwyższa do 1.100 zł,

b)  poczynając od 1 września 2023 r. zasądzone w punkcie 2. od pozwanego na rzecz powoda A. S. (2) podwyższone alimenty podwyższa do 1.000 zł;

II.  w pozostałym zakresie oddala apelację;

III.  nie obciąża pozwanego kosztami postępowania apelacyjnego poniesionymi przez powodów;

IV.  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu 355,50 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w postępowaniu apelacyjnym.

Agnieszka Śliwa

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym 26 maja 2022 r. małoletni powodowie A. S. (2) oraz A. S. (1), reprezentowani przez przedstawiciela ustawowego M. S. (1), wnieśli o zasądzenie od pozwanego M. S. (2) podwyższonych alimentów – na rzecz małoletniej A. S. (1) w kwocie 1.500 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniego A. S. (2) w kwocie 1.600 zł miesięcznie, łącznie kwoty 3.100 zł miesięcznie, począwszy od dnia złożenia pozwu, płatnej do rąk matki małoletnich M. S. (1), z góry, do 10-ego dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z kwot i to w miejsce alimentów w kwotach po 500 zł i 600 zł miesięcznie, ustalonych ugodą sądową zawartą przez Sądem Rejonowym Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w dniu 26 stycznia 2018r., w sprawie o sygn. akt IV RC 387/17, oraz o obciążenie pozwanego kosztami postępowania w niniejszej sprawie, w tym o zasądzenie od pozwanego na rzecz strony powodowej zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew M. S. (2) wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Wyrokiem z 19 kwietnia 2023 roku Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w Poznaniu:

1.  zasądził od pozwanego M. S. (2) na rzecz małoletniej powódki A. S. (1), ur. (...), podwyższone alimenty w kwocie po 950 zł miesięcznie płatne z góry do rąk matki małoletniej – M. S. (1), do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności, począwszy od 26 maja 2022 r., a to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w dniu 26 stycznia 2018 roku w sprawie o sygn. IV RC 387/17;

2.  zasądził od pozwanego M. S. (2) na rzecz małoletniego powoda A. S. (2), ur. (...), podwyższone alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie płatne z góry do rąk matki małoletniego – M. S. (1), do 10 dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności, począwszy od 26 maja 2022 r., a to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w dniu 26 stycznia 2018 roku w sprawie o sygn. IV RC 387/17;

3.  w pozostałym zakresie powództwo oddalił;

4.  wyrokowi w punkcie 1 i 2 nadał rygor natychmiastowej wykonalności;

5.  koszty postępowania zniósł wzajemnie między stronami.

Z powyższym rozstrzygnięciem w puncie 1. w zakresie zasądzającym od pozwanego na rzecz małoletniej córki A. S. (1) podwyższonych alimentów w kwocie poniżej 1.500 zł miesięcznie oraz w punkcie 2. w zakresie zasądzającym od pozwanego na rzecz małoletniego syna A. S. (2) podwyższonych alimentów w kwocie poniżej
1.600 zł miesięcznie, tj. co do kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy kwotami żądanymi w pozwie, a zasądzonymi w punktach 1. i 2. wyroku, a także w zakresie punktów 3. i 5. nie zgodzili się powodowie wnosząc apelację, zarzucając:

1)  sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, przede wszystkim z zeznaniami złożonymi przez matkę małoletnich powodów M. S. (1) odnośnie wysokości miesięcznych wydatków i usprawiedliwionych potrzeb życiowych małoletnich powodów oraz zeznaniami pozwanego odnośnie jego stanu majątkowego i możliwości zarobkowych, a nadto polegającą na przyjęciu, iż:

a) łączne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego A. S. (2) wynoszą 3.515 zł miesięcznie i są ponoszone przez matkę do kwoty 2.437 zł oraz przez ojca do kwoty 1.078 zł, podczas gdy ojciec nie ponosi tak wyliczonych przez sąd kosztów utrzymania syna, które w większej mierze spoczywają na matce dziecka,

b) łączne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej A. S. (1) wynoszą 3.478 zł miesięcznie i są ponoszone przez matkę do kwoty 3.103 zł oraz przez ojca do kwoty 375 zł, podczas gdy ojciec nie ponosi tak wyliczonych przez sąd kosztów utrzymania córki, które w zasadzie w całości spoczywają na matce dziecka,

c) pozwany ponosi dodatkowe wydatki na utrzymanie dzieci, tj. kieszonkowe, wyjazdy wakacyjne, utrzymanie zwierzęcia itp. i wynoszą one co najmniej po 250 zł miesięcznie na każde dziecko, podczas gdy kwoty te są znacznie niższe mając też na uwadze, że małoletnia A. przebywa u ojca w miesiącu 2 weekendy oraz 4 popołudnia, a nadto dzieci nie posiadają w miejscu zamieszkania ojca żadnego zwierzęcia,

d) możliwości zarobkowe pozwanego oraz jego stan majątkowy pozwalają mu aktualnie na partycypowanie w kosztach utrzymania małoletnich powodów jedynie w kwotach po 950 i po 700 zł miesięcznie, podczas gdyż możliwości zarobkowe pozwanego i jego faktyczne dochody są wyższe niż przyjął sąd I instancji, a potrzeby małoletnich wyższe od przyjętych przez tenże sąd,

e) pozwany uzyskuje obecnie dochód miesięczny w kwocie 6.000 do 6.500 zł, podczas gdy pozwany uzyskuje wyższe dochody, stać go na utrzymanie dwóch aut w ramach umów leasingu, tj. samochodu osobowego marki V. (...) oraz F. (...) i spłaca jeszcze kredyt hipoteczny w wysokości 2.000 zł miesięcznie, a łączne koszty pozwanego w skali miesiąca wynoszą więcej niż uzyskiwany dochód,

f) pozwany w bardzo dużym zakresie uczestniczy w życiu dzieci, wobec czego wymaganie od niego, aby poświęcił relacje z synem i córką celem zwiększenia swojego zaangażowania w rozwój firmy na rzecz alimentów byłoby sprzeczne z dobrem dzieci, podczas gdy nic nie stoi na przeszkodzie temu, by pozwany mimo zaangażowania w życie dzieci, rozwijał firmę, czy podejmował dodatkowe prace podobnie jak czyni to matka dzieci,

g) zeznania pozwanego są wiarygodne, podczas gdy są one niewiarygodne już choćby w zakresie uzyskiwanych przez pozwanego dochodów oraz miesięcznych wydatków, które dochody te znacznie przewyższają,

h) małoletni powodowie spędzają u pozwanego sporą część czasu, podczas gdy małoletni A. spędza u ojca 10 dni w miesiącu, a małoletnia A. zaledwie 7,

i) pozwany ponosi koszty utrzymania małoletnich w czasie, kiedy przebywają pod jego opieką, pomimo że są to koszty bieżącego życia, a pozwany nie wykazał, by ponosił inne usprawiedliwione wydatki na małoletnich, zaś matka dzieci dodatkowo wskazywała, że pozwany nie uzgadnia z nią wydatków na powodów i zdarza się, że wydatki te, jeśli w ogóle są, niepotrzebnie się dublują,

j) ustalając koszty utrzymania powodów należało uwzględnić nie tylko te ponoszone przez matkę, ale również przez ojca w czasie, gdy dzieci są pod jego opieką, a odmienne od standardowego liczenie wydatków na utrzymanie dzieci jest niezbędne w okolicznościach niniejszej sprawy celem pełnego ustalenia usprawiedliwionych potrzeb powodów mimo, iż pozwany odbywa kontakty z dziećmi nie odbiegające od standardowo ustalanych w przypadku oddzielnego zamieszkiwania rozwiedzionych rodziców małoletnich,

k) koszt wakacji dzieci ponoszony jest po połowie przez oboje rodziców, podczas gdy pozwany w mniejszym stopniu niż matka spędza w wakacje czas z małoletnimi,

2)  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 i 2 k.p.c., polegające na dowolnej ocenie materiału dowodowego oraz braku jego wszechstronnego rozważenia, tj. uznania, iż łączne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego A. S. (2) wynoszą 3.515 zł miesięcznie i są ponoszone prze z matkę do kwoty 2.437 zł oraz przez ojca do kwoty 1.078 zł, podczas gdy ojciec nie ponosi tak wyliczonych przez sąd kosztów utrzymania syna, które w większej mierze spoczywają na matce dziecka, łączne usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej A. S. (1) wynoszą 3.478 zł miesięcznie i są ponoszone przez matkę do kwoty 3.103 zł oraz przez ojca do kwoty 375 zł, podczas gdy ojciec nie ponosi tak wyliczonych przez sąd kosztów utrzymania córki, które w zasadzie w całości spoczywają na matce dziecka, pozwany ponosi dodatkowe wydatki na utrzymanie dzieci, tj. kieszonkowe, wyjazdy wakacyjne, utrzymanie zwierzęcia itp. i wynoszą one co najmniej po 250 zł miesięcznie na każde dziecko, podczas gdy kwoty te są znacznie niższe mając też na uwadze, że małoletnia A. przebywa u ojca w miesiącu 2 weekendy oraz 4 popołudnia, a nadto dzieci nie mają u ojca żadnego zwierzęcia, możliwości zarobkowe pozwanego oraz jego stan majątkowy pozwalają mu na partycypowanie w kosztach utrzymania małoletnich powodów jedynie w kwotach po 950 i po 700 zł miesięcznie, podczas gdyż możliwości zarobkowe pozwanego i jego faktyczne dochody są wyższe niż przyjął sąd I instancji, pozwany uzyskuje obecnie dochód miesięczny w kwocie 6.000 do 6.500 zł, podczas gdy pozwany uzyskuje wyższe dochody, stać go na utrzymanie dwóch aut, w tym samochodu osobowego marki V. (...) oraz F. (...) i spłaca jeszcze kredyt hipoteczny w wysokości 2.000 zł miesięcznie, a łączne jego koszty w skali miesiąca wynoszą więcej niż uzyskiwany dochód, tj. 6.344 zł bez zasądzonych jeszcze na rzecz powodów podwyższonych alimentów, zeznania pozwanego są wiarygodne, podczas gdy były one niewiarygodne już choćby w zakresie uzyskiwanych przez niego dochodów oraz wydatków, które dochody te znacznie przewyższają, małoletni powodowie spędzają u pozwanego sporą część czasu, podczas gdy małoletni A. spędza u ojca 10 dni, a A. zaledwie 7, pozwany ponosi koszty utrzymania małoletnich w czasie kiedy przebywają pod jego opieką pomimo, że są to koszty bieżącego życia, a pozwany nie wykazał, by ponosił inne usprawiedliwione wydatki, zaś matka dzieci wskazała, że pozwany nie uzgadnia z nią wydatków na powodów i zdarza się, że wydatki te, jeśli w ogóle są ponoszone, niepotrzebnie się dublują oraz że ustalając koszty utrzymania powodów należało uwzględnić nie tylko te ponoszone przez matkę, ale również przez ojca w czasie, gdy dzieci są pod jego opieką, a odmienne od standardowego liczenie wydatków na utrzymanie dzieci jest niezbędne w okolicznościach niniejszej sprawy celem pełnego ustalenia usprawiedliwionych potrzeb powodów mimo, iż pozwany odbywa kontakty z dziećmi nie odbiegające od standardowo ustalanych w przypadku oddzielnego zamieszkiwania rozwiedzionych rodziców małoletnich, koszt wakacji dzieci ponoszony jest po połowie przez oboje rodziców, podczas gdy pozwany w mniejszym stopniu niż matka spędza w wakacje czas z małoletnimi.

3)  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 i 2 k.p.c., polegające na dowolnej ocenie materiału dowodowego oraz braku jego wszechstronnego rozważenia, tj. nieuwzględnienie wielu kosztów ponoszonych wyłącznie przez matkę małoletnich oraz niewłaściwe przyjęcie wysokości usprawiedliwionych kosztów utrzymania dzieci.

Mając powyższe na uwadze apelujący wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej córki A. S. (1) podwyższonych alimentów w kwocie 1.500 zł miesięcznie płatnej z góry, do rąk matki małoletniej powódki, do 10-go dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z kwot i to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z dnia 26 stycznia 2018r. w sprawie sygn. akt IV RC 387/17 oraz w punkcie 2. poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniego syna A. S. (2) podwyższonych alimentów w kwocie 1.600 zł, miesięcznie, płatnej z góry, do rąk matki małoletniego powoda, do 10-go dnia każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z kwot i to w miejsce alimentów ustalonych to w miejsce alimentów ustalonych ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym Poznań-Stare Miasto w Poznaniu w dniu 26 stycznia 2018 roku w sprawie o sygn. IV RC 387/17 oraz o obciążenie pozwanego kosztami postępowania przed sądem I i II instancji, w tym o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów zwrotu kosztów zastępstwa adwokackiego za obie instancje według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie w całości, pismo to jednak zostało zwrócone zarządzeniem Przewodniczącej z 28 sierpnia 2023 roku ze względu na braki formalne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powodów zasługiwała na uwzględnienie w części i to z przyczyn, które powstały już po wydaniu zaskarżonego orzeczenia.

Na wstępie należy podkreślić, że Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne oraz prawne poczynione przez Sąd I instancji w zakresie w jakim dotyczyły one ustalenia wysokości obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem powodów w okresie od 26 maja 2022 roku do 31 sierpnia 2023 roku.

Sąd I instancji szczegółowo i prawidłowo przeanalizował usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów, dochodząc do słusznych wniosków co do kwot potrzebnych na ich zaspokojenie, przy uwzględnieniu możliwości zarobkowych ich ojca, jego osobistego zaangażowania w ich wychowanie oraz równej stopy życiowej. Podkreślić należy, że zastosowana przez Sąd metoda rozliczenia kosztów była w okolicznościach sprawy słuszna i obejmowała wszelkie kwestie mogące mieć wpływ na wysokość zasądzonych alimentów.

Wskazanie, że sąd I instancji naruszył art. 233§1 k.p.c., co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, nie może być ograniczone do odmiennej interpretacji przez apelującego dowodów zebranych w sprawie, przy jednoczesnym zaniechaniu wykazania, iż ocena przyjęta za podstawę rozstrzygnięcia przekracza granicę swobodnej oceny dowodów, którą wyznaczają czynniki logiczny i ustawowy, zasady doświadczenia życiowego, aktualny stan wiedzy, stan świadomości prawnej i dominujących poglądów na sądowe stosowanie prawa. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł art. 233§1 k.p.c. i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 29 lipca 2015 r., III AUa 216/15).

Swobodna ocena dowodów, rozumiana jak wyżej, jest prawem sądu orzekającego - stąd kontrola prawidłowości tej oceny dokonywana przez sąd odwoławczy musi być ostrożna; pamiętać bowiem należy o tym, iż sąd odwoławczy w tym zakresie dokonuje prawidłowości oceny dowodów, których sam nie przeprowadził (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 9 czerwca 2015 r., VI ACa 1160/14). Zdarza się często w praktyce sądowej, że dowody przedstawione przez strony na poparcie ich twierdzeń są ze sobą sprzeczne i że na podstawie zebranego materiału można zbudować dwa lub więcej stanów faktycznych wzajemnie się wykluczających, które znajdą potwierdzenie w części dowodów. Jednak w ramach swobodnej oceny dowodów to sąd orzekający jest uprawniony do wyboru jednej z nich na warunkach określonych w przepisie art. 233§1 k.p.c. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z 28 maja 2015 r., I ACa 65/15).

Podkreślić też trzeba, że sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału zachodzi jedynie wtedy, gdy powstaje dysharmonia pomiędzy materiałem zgromadzonym w sprawie a konkluzją, do jakiej dochodzi sąd na jego podstawie (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 23 czerwca 2015 r., I ACa 221/15). Istota sądzenia (rozsądzania sporów) często sprowadza się do wyboru jednej z dwóch konkurencyjnych wersji stanu faktycznego przedstawianych sądowi przez strony będące w sporze – jeżeli tego wyboru sąd dokonuje po przeprowadzeniu oceny zebranego materiału z zachowaniem zasad określonych w art. 233§1 k.p.c., to jest to ocena spełniająca ustawowe kryteria, która nie może być podważona w kontroli instancyjnej.

Sąd Okręgowy nie podzielił zarzutów apelacji dotyczących wysokości usprawiedliwionych potrzeb małoletnich. W treści wywiedzionego środka zaskarżenia powodowie zakwestionowali ustalenia Sądu Rejonowego w zakresie wydatków na wakacje, osobne pokoje, kieszonkowe, korepetycje z matematyki A., zawożenie na zajęcia dodatkowe oraz wyżywienie, odzież i obuwie dla A., a także udział w kosztach utrzymania mieszkania obu małoletnich. Nie powielając w tej części uzasadnienia Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy wskazuje, że słusznie przyjął on, że całkowicie zbędnym jest zabezpieczenie przez zobowiązanego do alimentacji połowy kosztów organizacji wypoczynku wakacyjnego dla małoletnich. Każde z rodziców organizuje dzieciom wypoczynek we własnym zakresie, a zatem ta potrzeba małoletnich jest zaspokojona. Te same uwagi pozostają aktualne co do kosztów organizacji dla małoletnich pokoi. Brak jest jakiegokolwiek logicznego wyjaśnienia do obciążenia pozwanego kosztami remontów czynionych w nieruchomości, w której małoletni zamieszkują z matką w sytuacji, gdy również i on zapewnia dzieciom należyte warunki mieszkaniowe. Nie sposób także w miesięcznych kosztach utrzymania małoletnich uwzględnić kieszonkowego wypłacanego im przez matkę, tym bardziej że ojciec też przekazuje dzieciom środki. Sąd Okręgowy stanął także na stanowisku, że niezasadne jest obciążanie pozwanego wydatkiem na korepetycje z matematyki organizowane przez matkę chłopca, skoro ma on możliwość dokształcania się w tym zakresie w szkole, za którą czesne płacą rodzice. Brak jest także podstaw do uznania, aby Sąd Rejonowy nieprawidłowo ustalił wydatki na jedzenie w sytuacji, w której małoletni poza posiłkami spożywanymi u matki, żywią się także w szkole oraz podczas pobytu u ojca. Nie sposób przy tym umniejszyć wydatków ojca czynionych w tym zakresie, mając na uwadze czas spędzany przez dzieci pod jego pieczą. Ewentualne koszty związane zawożeniem na zajęcia dodatkowe oraz sam koszt zajęć judo, wbrew twierdzeniom strony apelującej, został przez Sąd Rejonowy uwzględniony w kosztach utrzymania obojga małoletnich. Nadmienić także należy, że Sąd Rejonowy prawidłowo dokonał ustalenia usprawiedliwionych kosztów partycypacji małoletnich w kosztach utrzymania mieszkania. Logiczne przy tym jest, że ustalenie dokładnej kwoty na ten wydatek jest w zasadzie niemożliwe i należy oprzeć się na pewnym uśrednieniu. Jak powszechnie wiadomo, kwota rachunków za media różnić się będzie w zależności od miesiąca i zużycia, należy więc – co prawidłowo uczynił Sąd Rejonowy – przyjąć kwotę uśrednioną. Także przyjęte wydatki na odzież i obuwie Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, a wywodom w tym zakresie nie można zarzucić jakichkolwiek uchybień.

W dalszej części apelacja powodów dotyczyła błędnego ustalenia przez Sąd Rejonowy możliwości zarobkowych pozwanego. Tymczasem pozwany wiarygodnie wykazał jakie są jego możliwości zarobkowe, a także podał przyczyny okresowego wzrostu swoich dochodów, co było bezpośrednio związane z branżą, w jakiej działa pozwany. Oceny tej nie zmieniają dokumenty złożone w toku postępowania apelacyjnego. Faktem notoryjnym jest, że w 2020 roku rozpoczęła się pandemia wywołana COVID-19. Powyższe miało bezpośredni wpływ na wzrost dochodów pozwanego w tym czasie. Standardowo zaś pozwany jest w stanie osiągnąć dochód miesięczny z prowadzonej działalności w kwocie ustalonej przez Sąd Rejonowy, tj. ok. 6.500 zł. Nie można tu zapominać, że pozwany aktywnie angażuje się w opiekę nad dziećmi. W zakresie wydatków pozwanego Sąd Rejonowy nie uwzględnił w nich kosztów kredytu, słusznie argumentując, że zobowiązania alimentacyjne pozwanego wyprzedzają pozostałe zobowiązania i w przypadku braku środków dopiero na realizację tych drugich winien on rozważyć poszukiwanie dodatkowych źródeł dochodu.

Podsumowując, Sad Rejonowy trafnie uznał, że pozwanemu, po zaspokojeniu jego własnych uzasadnionych wydatków (niekwestionowanych) i potrzeb dzieci, które bezpośrednio pokrywa, pozostawało 1.650 zł, która to kwota stanowiła górną granicą jego obowiązku alimentacyjnego. Mając wszystkie powyższe okoliczności na uwadze, w świetle art. 138 k.r.o. w zw. z art. 133§1 k.r.o. i art. 135§1 i 2 k.r.o., Sąd Rejonowy dokonał prawidłowego obciążenia pozwanego obowiązkiem alimentacyjnym.

Częściowo zmiana zaskarżonego orzeczenia wynikała natomiast ze zmiany okoliczności faktycznych, począwszy do września 2023 r. W toku postępowania apelacyjnego ustalono, że czesne za szkołę małoletnich wzrosło od bieżącego roku szkolnego o 140 zł dla każdego z małoletnich (okoliczność bezsporna), o którą to kwotę wzrosły ponoszone przez matkę wydatki na dzieci. Z drugiej strony, małoletni A. już od kwietnia 2023 roku zaprzestał uczęszczania na zajęcia dodatkowe z judo. Choć jeszcze do końca roku szkolnego można było rozważać, czy brak woli trenowania judo jest ze strony małoletniego chwilowy czy stały, to jednak, skoro nastawienie chłopca do tych zajęć nie zmieniło się, nieuzasadnionym było kontynuowanie umowy i dalsze ich opłacanie od nowego roku szkolnego. Oznacza to, że koszty związane z utrzymaniem małoletniego ponoszone bezpośrednio przez jego ojca są mniejsze o wydatki związane z judo, łącznie o 423 zł (zajęcia i wyjazdy na zawody, judoka, dowożenie na treningi, ubezpieczenie i badanie sportowe). Tym samym kwota, która od września 2023 r. winien dysponować pozwany po pokryciu wydatków własnych i zaspokajanych we własnym zakresie potrzeb dzieci, wynosi 2.079 zł. Mając to na uwadze, przy rozważeniu okoliczności wynikających z art. 138 k.r.o. w zw. z art. 133§1 k.r.o. i art. 135§1 i 2 k.r.o., zasadna była na podstawie art. 386§1 k.p.c. zmiana zaskarżonego orzeczenia poprzez podwyższenie począwszy od września 2023 r. zasądzonej od pozwanego renty alimentacyjnej na rzecz A. S. (1) do 1.050 zł, a na rzecz A. S. (2) do 1.000 zł.

W pozostałym zakresie apelacja jako niezasadna została na podstawie art. 385 k.p.c. oddalona.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c. uznając, za słuszne nieobciążanie pozwanego kosztami powodów. Analiza zakresu wygranej powodów prowadzi do wniosku, że apelacja została uwzględniona jedynie w 30 %. Stosując zatem stosunkowe rozliczenie kosztów doszłoby do tego, że pomimo stosunkowo niewielkiej wygranej powodów, na którą przy tym wpływ miały późniejsze okoliczności, pozwany zmuszony byłby do zwrotu powodom kosztów, co wynika z dysproporcji stawek pełnomocników niniejszego procesu, a to z uwagi na §4 ust. 1 pkt 9) i §4 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie. Powyższe w ocenie Sądu Okręgowego doprowadziłoby do niedającego się pogodzić z poczuciem sprawiedliwości obciążenia pozwanego, który w przeważającej części wygrał postępowanie odwoławcze, obowiązkiem zwrotu na rzecz powodów części ich kosztów.

Jednocześnie Sąd Okręgowy obciążył pozwanego częścią opłaty od apelacji, od której uiszczenia zwolnieni byli powodowie, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 113 ust 1 u.k.s.c. Zasądzona kwota stanowi 30% opłaty od apelacji jaką winni opłacić powodowie, mając na uwadze zakres, w jakim pozwany przegrał postępowanie odwoławcze.

Agnieszka Śliwa

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Aleksandra Rogowa-Kosmala
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia Agnieszka Śliwa
Data wytworzenia informacji: