Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 30 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: sędzia Alina Szymanowska

po rozpoznaniu w dniu 30 października 2023 r. w Poznaniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko R. S.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionych przez powoda i pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu

z dnia 19 kwietnia 2023 r.

sygn. akt I C 103/23

1.  prostuje oczywistą omyłkę w zaskarżonym wyroku w ten sposób, że błędnie wpisane w jego części wstępnej oznaczenie siedziby powódki „w B.” zastępuje prawidłowym „w W.”;

2.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  w punkcie I. oddala powództwo w całości;

b)  w punkcie II. kosztami procesu obciąża powoda i w związku z tym zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 650 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w instancji odwoławczej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia o kosztach procesu do dnia zapłaty;

4.  oddala apelację powoda;

5.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 900 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia o kosztach procesu do dnia zapłaty.

Alina Szymanowska

UZASADNIENIE

Powódka spółka (...) Spółka akcyjna z siedzibą w W. w dniu 9 grudnia 2022 r. wniosła o zasądzenie od pozwanej R. S. kwoty 11 304,42 zł wraz z umownymi odsetkami za opóźnienie równymi dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 16 września 2022 r. do dnia zapłaty, a także kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia. Powódka wskazała, że poprzez podpisanie weksla z dnia 8 lipca 2021 r. pozwana zobowiązała się do zapłaty w dniu 15 września 2022 r. kwoty wskazanej na wekslu w wysokości 11 304,42 zł. Powódka wezwała pozwaną do wykupu weksla, pozwana nie wpłaciła żadnej kwoty. Powódka podała, że weksel był wystawiony na zabezpieczenie roszczeń wynikających z umowy pożyczki nr (...) z 8 lipca 2021 r.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa a także o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu w dniu 19 kwietnia 2023 r.: w punkcie I. zasądził od pozwanej na rzecz powódki 3056,42 zł (trzy tysiące pięćdziesiąt sześć złotych i czterdzieści dwa grosze) wraz z odsetkami umownymi w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie od 27 września 2022 r. do dnia zapłaty; w punkcie II. oddalił powództwo w pozostałym zakresie; w punkcie III. uznał, że powódka wygrała proces w 27%, zaś pozwana w 73% i z tego tytułu zasądził od powódki na rzecz pozwanej 1461,32 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku.

Podstawę rozstrzygnięcia stanowiły ustalenia faktyczne i rozważania prawne przytoczone w uzasadnieniu orzeczenia (k. 79 – 87v akt).

Apelację od powyższego wyroku wniosły obie strony.

Powódka zaskarżyła wyrok w części, tj. w zakresie w jakim Sąd oddalił powództwo oraz w zakresie kosztów postępowania tj. co do punków II i III.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła:

1.  obrazę prawa materialnego tj.:



art. 10 ustawy z 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe w zw. z art. 6 k.c.;



art. 385 ¹ k.c. w zw. z art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim („u.k.k.”) poprzez jego błędną wykładnię skutkującą nieuzasadnionym przyjęciem, że postanowienia umowy pożyczki w zakresie pozaodsetkowych kosztów pożyczki budzą wątpliwości/ są abuzywne, pomimo że ustawa nie zakazuje powódce pobierać w/w opłat, strony ułożyły stosunek prawny wedle swego uznania, a postanowienia umowy są sformułowane w sposób jednoznaczny, jasny i precyzyjny;



art. 385 ¹ § 4 k.c. w zw. z art. 385 ¹ § 3 i § 1 k.c.;



art. 353 ¹ w zw. z art. w zw. z art. 359 § 1 k.c. oraz art. 65 k.c. w zw. z punktem 1.2 umowy pożyczki;

2.  naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na rozstrzygniecie tj. art. 227 k.p.c.. art. 232 k.p.c., art. 233§ 1 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. oraz artykułem 101 ustawy z 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe poprzez nieuwzględnienie powództwa w wypadku, gdy powódka oparła swoje roszczenia na przedstawionym do zapłaty, prawidłowo wypełnionym i ważnym dokumencie wekslowym.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uwzględnienie żądania pozwu w całości tj. zasądzenie dodatkowo 8 248 zł, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, jak również o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie zgodnie z treścią art. 98 § 1 ¹ k.p.c. Ewentualnie, powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację powódki, pozwana wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie od powódki na jej rzecz kosztów postępowania w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Z powyższym wyrokiem nie zgodziła się także pozwana, która wywiodła apelację, zaskarżając wyrok Sądu Rejonowego w części, tj. co do punktów 1 i 3, zarzucając naruszenie:

1.  art. 10 w zw. z art. 101, art. 102 i art. 104 Prawa wekslowego, art. 720 i art. 359 k.c. w zw. z art. 3, art. 54 ust. 2 i art. 47 ustawy o kredycie konsumenckim, art. 58 § 1, 2 i 3 i art. 353(1) w zw. z art. 385(1) i art. 385(2) k.c., art. 353 i art. 354 w zw. z art. 720 k.c. oraz art. 316 § 1 k.p.c. z uwagi na: (1) błędne pominięcie i nierozważenie roszczenia formułowanego w oparciu o weksel, mimo że powód dochodził zapłaty z uzupełnionego weksla in blanco o charakterze gwarancyjnym oraz treści deklaracji wekslowej, (2) błędne przyjęcie, że powód uzupełnił weksel zgodnie z deklaracją wekslową co do zasądzonego roszczenia, podczas gdy: (a) odsetki umowne i in. koszty są nienależne, (b) zasądzenie powództwa z uwagi na wypowiedzenie umowy pożyczki chociaż jest ono nieskuteczne, (c) pominięcie treści deklaracji wekslowej, wezwania do zapłaty i wypowiedzenia oraz daty wymagalności roszczenia wekslowego (płatności weksla), (d) pominięcie sumy wpłat pozwanego i przyjęcie, że miał zadłużenie w chwili wezwania do zapłaty (i wypowiedzenia umowy),

2.  art. 3, art. 5 pkt 7 i 12, art. 25 ust. 1 pkt 1, art. 54 ust. 1 i 2, art. 30 ust. 1 pkt 6 i 7 i art. 47 w zw. z art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim w zw. z art. 353(1) i art. 353(2) k.c. w zw. z art. 720, art. 395 i art. 481 § 1 i 2 k.c., art. 385(1) - art. 385(2) k.c., art. 210 § 2 i art. 316 § 1 k.p.c. poprzez ich niezastosowanie z urzędu;

3.  art. 385(1) i art. 385(2) w zw. z art. 36a i art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim;

4.  na skutek obrazy ww. przepisów prawa błąd w ustaleniach faktycznych polegający na nieustaleniu: (1) treści umowy pożyczki, (2) treści deklaracji wekslowej w zakresie przyczyn uzupełnienia weksla i treści umowy w zakresie przyczyn wypowiedzenia (pkt 8), (3) treści wypowiedzenia umowy pożyczki, z którego wynikało, że w jego dacie weksel był już uzupełniony, (4) wysokości spłat pozwanego na rzecz powoda na datę wezwania do zapłaty umowy pożyczki, (5) ilości i wysokości rat pożyczki wymagalnych na chwilę wezwania do zapłaty i wypowiedzenia umowy pożyczki, (6) kwoty zadłużenia wskazanej w wezwaniu do zapłaty i wskazanych w nim rat zdaniem powoda nieuregulowanych oraz ich wysokości, (7) terminu płatności weksla przedstawionego w nin. sprawie, (8) złożenia oświadczenia o kredycie darmowym i wysokości zadłużenia na skutek oświadczenia o kredycie darmowym.

5.  art. 98 k.p.c. poprzez nieobciążenie w całości kosztami procesu powoda.

Podnosząc powyższe zarzuty, apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w ten sposób, że oddala się powództwo w całości oraz zasądza się od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu wedle norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Nadto, wniosła o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu za instancję odwoławczą wedle norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w zapłacie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W odpowiedzi na apelację, powódka wniosła o oddalenie apelacji pozwanej, zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie zgodnie z treścią art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki nie zasługiwała na uwzględnienie, z kolei apelacja pozwanej okazała się zasadna.

Niniejsza sprawa podlegała rozpoznaniu w postępowaniu uproszczonym, a zatem zgodnie z § 2 art. 505 ¹³ k.p.c. jeżeli sąd drugiej instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego, uzasadnienie wyroku powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd Okręgowy na podstawie art. 350 § 1 i 3 k.p.c. sprostował zawarte w części wstępnej wyroku oznaczenie strony powodowej w zakresie jej siedziby albowiem Sąd Rejonowy błędnie określił miejsce siedziby powódki jako B. podczas kiedy faktycznie siedziba spółki mieści się w W. i tak ją określono w treści pozwu (punkt 1 wyroku).

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji i przyjmuje je za własne. W przeważającym zakresie na aprobatę zasługują również rozważania prawne poczynione przez Sąd Rejonowy.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów podniesionych w apelacji powódki, która zarzuciła orzeczeniu Sądu Rejonowego naruszenie między innymi przepisu art. 385 ¹ § 1 k.c. w zw. z art. 36a ust. 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim poprzez jego błędną wykładnię skutkującą nieuzasadnionym przyjęciem, że postanowienia umowy pożyczki w zakresie pozaodsetkowych kosztów pożyczki budzą wątpliwości/ są abuzywne, pomimo że ustawa nie zakazuje powódce pobierać w/w opłat, strony ułożyły stosunek prawny wedle swego uznania, a postanowienia umowy są sformułowane w sposób jednoznaczny, jasny i precyzyjny.

Apelująca powódka podnosiła między innymi, że umowa została skonstruowana zgodnie z obowiązującym stanem prawny, koszty pozaodsetkowe kredytu nie przekraczają wartości wskazanych w ustawie (art. 36a ukk). Ustalona w umowie prowizja mieści się w kryterium ustawowym maksymalnych kosztów pozaodsetkowych.

Sąd Okręgowy nie kwestionuje uprawnienia wierzyciela jako pożyczkodawcy do pobierania od pozwanego, jako swojego klienta opłat prowizyjnych z tytułu udzielonej pożyczki, jednakże stoi na stanowisku, że opłaty takie winny być ustalone na rozsądnym poziomie i nie mogą godzić w interesy konsumenta. Należy w tym miejscu podkreślić, iż niezależnie od uregulowań ustawy o kredycie konsumenckim dotyczących maksymalnej wysokości kosztów pozaodsetkowych (art. 36a ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim) koszty te nie mogą stanowić dodatkowego źródła zysku przedsiębiorcy. Powinny być kształtowane w sposób zgodny z rzeczywistym kosztem dokonywanych czynności, w związku z którymi pozostają. Z materiału dowodowego nie wynika aby wynagrodzenie prowizyjne pozostawało w jakimkolwiek związku z konkretnymi czynnościami poniesionymi w związku z realizacją umów. Tym samym należy uznać, że jest oderwane od faktycznych kosztów poniesionych przez pożyczkodawcę, stanowiąc dodatkowe wynagrodzenie za korzystanie przez pozwaną z pożyczonego kapitału. W istocie zatem opłaty te nie stanowią kosztu pozaodsetkowego, ten bowiem powinien być związany - zgodnie z zasadą ekwiwalentności świadczeń - z określonymi kosztami poniesionymi przez pożyczkodawcę w związku z udzieleniem pożyczki bądź usługami świadczonymi na rzecz pożyczkobiorcy.

Co do zasady zatem, pobieranie prowizji przez przedsiębiorców, zajmujących się udzielaniem pożyczek w ramach prowadzonej działalności gospodarczej jest dopuszczalne, chociaż ograniczone, w szczególności właśnie przez przepis art. 36a u.k.k. Przepis ten ogranicza swobodę poprzez określenie górnej granicy sumy pozaodsetkowych kosztów kredytu, do których należy również zaliczyć prowizję za udzielenie pożyczki. Wspomniany przepis nie zapewnia dowolności w kształtowaniu wysokości tych opłat aż do wysokości opłat maksymalnych. Wysokość naliczanych opłat dodatkowych musi się mieścić w granicach ustawowych, a także być uzasadniona okolicznościami konkretnego przypadku. Okoliczność, że suma pozadosetkowych kosztów kredytu nie przekracza w przypadku konkretnej umowy granicy, zakreślonej przywołanymi przepisami prawa, nie zwalnia Sądu z obowiązku rozważania, czy postanowienia umowne, nakładające na pożyczkobiorcę obowiązek ich uiszczania oraz określające ich wysokość, nie mogą zostać uznane za klauzule abuzywne.

W niniejszej sprawie Sąd I instancji dokonał należytą ocenę, pozaodsetkowych kosztów pożyczki udzielonej pozwanej, a w szczególności ustalonej prowizji (6349 zł).

Postanowienia dotyczące pozadosetkowych kosztów kredytu nie zostały ustalone przez strony umowy w sposób indywidualny. Odnosząc się do kwestii wynagrodzenia prowizyjnego wskazać należy, że w umowie pożyczki brak jest bliższego wyjaśnienia charakteru tego świadczenia. W umowie pożyczki nie wskazano wprost, czy ma ono stanowić wyłącznie wynagrodzenie dla pożyczkodawcy za możliwość korzystania z jego kapitału, czy też także (być może wyłącznie) zrekompensować koszty poniesione w związku z udzieleniem pożyczki i jej obsługą. Wskazane rozróżnienie ma kluczową rolę, gdyż decyduje o tym, czy świadczenie określone jako prowizja, jest świadczeniem głównym, czy też akcesoryjnym (ubocznym). Świadczenie będzie miało niewątpliwie uboczny charakter, kiedy będzie służyć zrekompensowaniu kosztów poniesionych przez pożyczkodawcę w związku z udzieleniem pożyczki i jej obsługą.

Analiza zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że pozwana nie miała rzeczywistego wpływu na treść postanowień umownych, w tym postanowienia o wynagrodzeniu prowizyjnym, ustalonym w kwocie 6 349 zł, Sąd Okręgowy nie miał wątpliwości, że przedmiotowe postanowienie umowy nie obejmowało świadczenia głównego, zostało pozwanej narzucone przez powódkę i kształtowało prawa i obowiązki pozwanej jako konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jej interesy, w związku z czym nie wiązało pozwanej.

Analizowane postanowienie umowy ukształtowało sytuację konsumenta w sposób naruszający równowagę obojga kontrahentów, z jednoczesnym uprzywilejowaniem strony powodowej jako podmiotu profesjonalnego, co powszechnie traktowane jest jako postępowanie naruszające dobre obyczaje w obrocie gospodarczym. W związku z tym należało to postanowienie uznać za niedozwoloną klauzulę umowną.

Bezzasadny okazał się także podniesiony w apelacji powódki zarzut naruszenia art. 10 ustawy z 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe w zw. z art. 48 ustawy z 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe i art. 6 k.c. Co do zasady Sąd Rejonowy pomimo, że rozpoznawał roszczenie wywodzone z weksla, winien dokonać kontroli stosunku podstawowego łączącego strony, gdyż dłużnikiem wekslowym jest konsument. Trzeba dodatkowo podkreślić, że w niniejszej sprawie pozwana pośród zarzutów zgłoszonych przeciwko żądaniu pozwu wskazywała między innymi na wypełnienie weksla niezgodnie z deklaracją wekslową już w odpowiedzi na pozew. W ocenie pozwanej jej zadłużenie na dzień wypełnienia weksla nie było takie jak wskazał powód. Pozwana wskazywała również na nieskuteczność dokonanego wypowiedzenia umowy pożyczki. Wystawca weksla in blanco może podnieść przeciwko remitentowi zarzuty oparte na stosunku podstawowym i podważać zarówno istnienie, jak i rozmiar zobowiązania wekslowego (art. 10 Prawa wekslowego). Prowadzi to do przeniesienia sporu z płaszczyzny stosunku wekslowego na płaszczyznę stosunku podstawowego. Możliwość takiej obrony pozwanej wynika z łączności między zobowiązaniem z weksla gwarancyjnego in blanco a zobowiązaniem ze stosunku podstawowego.

Reasumując należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy nie dopatrzył się naruszenia prawa materialnego w zakresie określonym w apelacji strony powodowej i podzielił stanowisko Sądu Rejonowego, że postanowienia umowy pożyczki dotyczące prowizji, a w szczególności prowizji pożyczkodawcy ustalonej na kwotę 6 349 zł są abuzywne, co oznacza, że strony nie są związane tymi postanowieniami od dnia zawarcia umowy. Mając na uwadze powyższe, apelacja powoda nie mogła doprowadzić do zmiany orzeczenia i podlegała oddaleniu jako bezzasadna na podstawie art. 385 k.p.c., o czym orzeczono w punkcie 4 sentencji wyroku.

Z tego też względu, o kosztach postępowania apelacyjnego wywołanych apelacją powoda orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Powód powinien zwrócić koszty powstałe po stronie pozwanej, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w osobie radcy prawnego w kwocie 900 zł, ustalonej na podstawie § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 265) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia postanowienia o kosztach procesu do dnia zapłaty (art. 98 ¹ § 1 k.p.c.).

Apelacja wniesiona przez pozwaną okazała się zasadna i skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku i oddaleniem powództwa.

Powód dochodził roszczenia z weksla. Był to weksel wystawiony przez pozwaną na zabezpieczenie spłaty zadłużenia z tytułu pożyczki gotówkowej udzielonej przez powódkę na podstawie umowy z 7 lipca 2021 r. W odpowiedzi na pozew pozwana podniosła, że powódka wypełniła weksel niezgodnie z deklaracją wekslową i w tym zakresie odwołała się do treści stosunku podstawowego łączącego strony. Na skutek zarzutów pozwanej (dopuszczalnych w świetle art. 10 i 17 Prawa wekslowego) spór przeniósł się z płaszczyzny stosunku prawa wekslowego na płaszczyznę stosunku prawa cywilnego, ale w dalszym ciągu rozpoznaniu, badaniu podlegało roszczenie oparte na wekslu. Także w apelacji jednoznacznie wskazano, że powództwo zostało oparte na wekslu in blanco.

W związku z powyższym, konieczne było zbadanie, czy złożony przez powoda weksel został wypełniony zgodnie z porozumieniem zawartym w deklaracji wekslowej, a w konsekwencji czy powstało zobowiązanie wekslowe pozwanej (wystawca weksla in blanco staje się bowiem zobowiązany wekslowo tylko w granicach, w których tekst weksla odpowiada porozumieniu wekslowemu, por. np. wyroki SN: z 26.01.2001r., II CKN 25/00, publ. OSN 2001/7-8/117 i z 9.12.2004 r., II CK 170/04 ).

Sąd Rejonowy, pomimo poczynienia rozważań co do abuzywności części postanowień łączącej strony umowy błędnie, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wywiódł, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w części. Sąd uznał za uzasadnione jedynie wyłączenie z należności dochodzonej pozwem kwoty wynagrodzenia prowizyjnego i prowizji pośrednika finansowego co skutkowało umniejszeniem należności dochodzonej pozwem o kwotę 6 600 zł.

Niewątpliwie w wyniku uznania za abuzywne postanowień umownych obejmujących prowizję pozwana była zobowiązania do zapłaty znacznie mniejszej kwoty obejmującej kapitał pożyczki wraz z odsetkami, co oczywiście wpłynęło na wysokość poszczególnych rat kredytowych. Abstrahując od oceny zasadności zgłoszonej przez pozwaną sankcji kredytu darmowego (Sąd Rejonowy nie poczynił rozważań w tym zakresie) i przyjmując że pozwana tak jak ustalił Sąd Rejonowy winna uiścić kwotę pożyczki wraz z opłata przygotowawczą oraz uwzględniając wysokość zmniejszonej raty pożyczki, wyliczonej na kwotę 226,94 zł (maksymalna kwota do spłaty 7 340 zł wraz z odsetkami w 36 ratach – raty równe) i dokonane przez pozwaną wpłaty (od dnia 17 sierpnia 2021 r. – 14 czerwca 2022 r.) na łączną kwotę 4330 zł (k. 61), w chwili wezwania do zapłaty, wypowiedzenia umowy oraz wypełnienia weksla, po stronie pozwanej nie istniała zaległość o wartości odpowiadającej wysokości jednej raty, co zgodnie z punktem 8.1 umowy uprawniał pożyczkodawcę do wypowiedzenia umowy. Tym samym nie zachodziły podstawy do uznania, że umowa została skutecznie wypowiedziana, a powód wypełnił weksel zgodnie z deklaracją wekslową. Weksel został wypełniony w czasie, gdy w świetle treści deklaracji wekslowej nie było podstaw do jego wypełnienia, a zatem niezgodnie z deklaracją wekslową. W opisanej sytuacji nie było podstaw do wypełnienia weksla, a tym samym do dochodzenia roszczenia z weksla, zobowiązanie wekslowe nie powstało. Z tej przyczyny powództwo, jako oparte na wekslu, powinno zostać oddalone w całości. Zbędne jest w tym stanie sprawy badanie skutków złożenia przez pozwaną oświadczenia o kredycie darmowym.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy, dopatrzył się naruszenia prawa materialnego, stwierdził, że roszczenie powoda wywodzone z weksla było bezzasadne i na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że w punkcie I. oddalił powództwo w całości, a w punkcie II. zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3617 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa. Wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej ustalono na podstawie § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

O kosztach postępowania przed Sądem II instancji wywołanych apelacją pozwanej orzeczono w punkcie 3. wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzając od powoda na rzecz pozwanej kwotę 650 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, na które złożyła się opłata sądowa od apelacji w kwocie 200 zł, oraz wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej w kwocie 450 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 3 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 265) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia postanowienia o kosztach procesu do dnia zapłaty (art. 98 ¹ § 1 k.p.c.).

Alina Szymanowska