Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2023 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodnicząca: sędzia Maria Antecka

po rozpoznaniu w dniu 8 listopada 2023 r. w Poznaniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. J.

przeciwko W. K.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 12 czerwca 2022 r.

sygn. akt V C 946/19

oddala apelację.

Maria Antecka

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego Poznaniu z 8 listopada 2023 r.

Wyrokiem z dnia 12 czerwca 2022 r. Sąd Rejonowy – Nowe Miasto i Wilda w P.
w sprawie z powództwa M. J. przeciwko W. K., o zapłatę, zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.000 zł wraz
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty, obciążając kosztami postępowania w całości pozwanego i z tego tytułu zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujące ustalenia i wnioski:

Powód prowadzi działalność gospodarczą pod firmą A. (...) z siedzibą
w P.. W związku z prowadzoną przez powoda działalnością strony zawarły umowę w dniu
7 września 2018 r. na mocy której pozwany powierzył powodowi wykonanie usługi budowlanej polegającej na kompleksowym wykonaniu balustrady szklanej na tarasie, według wizualizacji oraz drzwi szklanych w budynku położonym w S. przy ul. (...). Zakres umowy obejmował dostawę i montaż balustrady. Wstępny termin ustalono na 30 września 2018 r. pod warunkiem udostępnienia frontu robót przez pozwanego. Ustalony termin przez strony ulegał zmianie m. in. z powodu nieterminowego przekazania frontu robót przez pozwanego, z odpowiednim przesunięciem terminem zakończenia robót montażowych na taki sam okres robót jak opóźnienie w przekazaniu frontu robót. W przypadku takiego opóźnienia przekraczającego 21 dni powodowi przysługiwało prawo odstąpienia od umowy z winy pozwanego. Zgodnie z §6 umowy strony zgodnie ustaliły, że za wykonanie prac objętych umową, powodowi należy się wynagrodzenie w kwocie 65.000 zł. W terminie 2 dni od zawarcia umowy pozwany zobowiązany był do uiszczenia zaliczki w kwocie
5.000 zł. Pozwany uiścił zaliczkę 8 września 2018 r. w kwocie 47.000 zł. Powód przystąpił następnie do pomiarów, wykonania projektu i zamówienia szyb, na które czeka się 4 tygodnie. W tym czasie zamocował szpilki nagwintowane w budynku pod szyby do balustrady. W tym czasie pozwany zastanawiał się nad wyborem folii. Pozwany wybrał folię matową typu M. (...) Powód oklejenie szyb zlecił firmie A.z siedzibą w S.. Miejsce montażu folii (przy ul (...)) ustalono telefonicznie a powód zapewnił że na miejscu jest dostępne odpowiednie miejsce. W październiku 2018 r. powód oraz J. N. celem zamontowania szyb udał się na miejsce wykonania umowy. Na miejsce przyjechał również K. T. celem oklejenia szyb. Po przyjeździe okazało się, że nie ma odpowiedniego miejsca do oklejenia szyb. Powód zaproponował jedno miejsce, które według pozwanego nie zapewniało dobrej jakości wykonania usługi. W związku z tym Powód zabrał szyby, które K. T. okleił w garażu u jego znajomych. Powód próbował kontaktować się z pozwanym celem montażu oklejonych już szyb, jednakże bezskutecznie. Powód za pośrednictwem pełnomocnika zwrócił się do pozwanego
o podpisanie aneksu do umowy z dnia 7 września 2018 r., i zdeklarował gotowość dostarczenia pozwanemu przedmiotu umowy. W przedmiotowym aneksie zmiana miała ulec treść §1 ust 2 mowy poprzez zmianę zakresu zleconych prac, ograniczając go wyłącznie do dostawy wykonanej balustrady, a pozwany dokonałby samodzielnie montażu. Zmianie miało ulec również należne powodowi wynagrodzenia, które miało zostać obniżone do kwoty 59.000 zł. W aneksie strony wskazały, że zmieniają specyfikacje i zamiast mlecznej filii wykonana zostanie ta wybrana przez pozwanego tj. M. (...) co nie wpłynęło na wysokość wynagrodzenia powoda. Strony ustaliły również, że wykonanie i dostarczenie balustrady pozwanemu nastąpi w terminie 7 dni od podpisania aneksu. Strony zmieniły również treść § 3, 6 i 7 umowy w ten sposób, że w miejsce montażu, strony ustalają dostarczenie przedmiotu umowy pozwanemu. Pozwany nie podpisał aneksu do umowy. Pismem z 30 października 2018 r. powód zgłosił gotowość do montażu balustrady, wnosząc jednocześnie o wskazanie terminu realizacji końcowego etapu umowy. Tym samym wskazał 7 dniowy termin na wskazanie daty i uświadomił powoda, że jego niewskazanie traktowane będzie jako niewywiązanie się z umowy co upoważniać będzie powoda do skorzystania z art. 639 k.p.c. Pismem z dnia 5 grudnia 2018 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 12.000 zł w terminie 7 dni od otrzymania wezwania jednakże bezskutecznie. Pismem z dnia 11 marca 2019 r. pozwany złożył oświadczenie o odstąpieniu od umowy, wzywając do zwrotu w nieprzekraczalnym terminie do 21 marca 2019 r. pobranej zaliczki w kwocie 47.000 zł. Pismem z dnia 5 maja 2019 r. pełnomocnik pozwanego złożył zawiadomienie o popełnieniu przez powoda przestępstwa z art. 286 k.k. Dochodzenie zostało umorzone wobec braku znamion czynu.

Stan faktyczny Sąd I instancji ustalił na podstawie dokumentów, zeznań świadków J. N. i K. T. oraz zeznań stron. Sąd Rejonowy nie dał jednakże wiary zeznaniom pozwanego, w zakresie nieprzystąpienia przez powoda do wykonania umowy z dnia 7 września
2018 r. Zeznania pozwanego prawie w ogóle nie przyczyniły się do ustalenia stanu faktycznego sprawy.

Sąd I instancji ocenił, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Sąd I instancji wskazał, że nie podlega wątpliwości, że zawarta między stronami umowa była umową o dzieło, gdyż zawierała wszelkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy o dzieło. Umowa o dzieło jest umową określonego rezultatu np. wykonania balustrady. Postanowienie umowy zawartej między stronami nie były w zasadzie sporne (wątpliwości nie budziły przedmiot umowy, data realizacji, wynagrodzenie oraz fakt uiszczenia przez pozwanego zaliczki). Sporny natomiast okazał się obowiązek zapłaty przez pozwanego pozostałej części wynagrodzenia. Pozwany stał na stanowisku że nie jest zobowiązany do zapłaty, gdyż według niego powód w ogóle nie przystąpił do wykonania umowy. Sąd wskazał jednakże, że pozwany w ogóle nie udowodnił w żaden sposób nieprzystąpienia przez powoda do wykonania umowy. W materiale dowodowym w postaci zeznań świadków, udowodnione zostało, że powód dokonał pomiarów, zmontował szpile nagwintowe a także pojawił się w miejsc wykonania umowy celem oklejenia szyb folią i ich zamontowania. Sąd wskazał, że to z winy pozwanego nie zostały one zamontowane. Powód wielokrotnie wskazywał chęć wykonania umowy i dokończenia prac. Sąd wskazał, że zgodnie z art. 639 k.c. zamawiający nie może odmówić zapłaty wynagrodzenia mimo niewykonania dzieła, jeżeli przyjmujący zamówienie był gotów je wykonać, lecz doznał przeszkody z przyczyn dotyczących zamawiającego. Jednakże w wypadku takim zamawiający może odliczyć to co przyjmujący zamówienie oszczędził z powodu niewykonania dzieła. Sąd I instancji powielił zdanie Sądu Najwyższego wskazując że dla zastosowania art. 369 k.c. podstawowe znaczenie ma ustalenie, że niewykonanie dzieła (mimo gotowości wykonania po stronie przyjmującego zamówienie) nastąpiło z przyczyn dotyczących zamawiającego. Sąd ocenił, że zostało przez powoda udowodnione że był gotowy do wykonania dzieła poprzez dokonanie pomiarów, zamówienie szyb, montaż szpilek nagwintowych oraz zlecenie ofoliowania szyb. Gotowość powoda została również potwierdzona dowodem z zeznań świadków – K. T. oraz J. N.. Sąd Rejonowy wskazał również, że pozwany nie wykazał, że powód nie przystąpił do wykonania umowy a dopiero pismem z dnia 22 lutego 2019 r. wezwał powoda do rozpoczęcia wykonywania przedmiotu umowy w nieprzekraczalnym terminie do 1 marca 2019 r. Następnie 11 marca 2019 r. wezwał powoda do zwrotu pobranej zaliczki w kwocie 47.000 zł. Według Sądu I instancji pozwany nie zdołał wykazać, że powód pozostawał z opóźnieniu uzasadniającym odstąpienie od umowy z art. 635 k.c. Co więcej Sąd Rejonowy ocenił, że to pozwany uniemożliwił powodowi oklejenie szyb w październiku 2018 r. jak również nie udostępnił budynku celem ich montażu mimo pisemnego wezwania. Sąd wskazał, że oświadczenie zamawiającego
o odstąpieniu od umowy o dzieło jest skuteczne pomimo braku równoczesnej zapłaty wynagrodzenia, a przyjmującemu zamówienie przysługuje w takim przypadku roszczenie o zapłatę umówionego wynagrodzenia pomniejszonego o to co oszczędził z powodu niewykonania dzieła. Sąd I instancji poddał również pod wątpliwość skuteczność odstąpienie pozwanego od umowy, wskazując że oświadczenie o odstąpieniu umowy z dnia 7 września 2018 r. złożył w imieniu pozwanego jego pełnomocnik, który na mocy pełnomocnictwa, na które się powołał nie był do tego umocowany. Ponadto pozwany nie wykazał zaistnienia przesłanek z art. 645 k.c.

Mając powyższe na uwadze Sąd I instancji zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 12.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 18 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c.. Sąd obciążył kosztami postępowania
w całości pozwanego i z tego tytułu zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.917 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany, który zarzucił rozstrzygnięciu naruszenie przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia polegającą na naruszeniu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i jej dokonanie z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego polegające na uznaniu za wiarygodne zeznań powoda co do wykonania przez niego umowy, zamiaru jej wykonania i przyczyn jej niewykonania.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości. Ponadto pozwany wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu za drugą instancję.

Powód nie wniósł odpowiedzi na apelację.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest w całości niezasadna.

Sąd Okręgowy na wstępie zauważa, że sprawa niniejsza prowadzona była w postępowaniu uproszczonym, w którym to postępowaniu uproszczonym apelacja ma charakter ograniczony, a celem postępowania apelacyjnego nie jest tu ponowne rozpoznanie sprawy, ale wyłącznie kontrola wyroku wydanego przez sąd I instancji w ramach zarzutów podniesionych przez skarżącego.

Wbrew zarzutom apelującego, Sąd Rejonowy przeprowadził analizę i ocenę zebranych dowodów, nie wykraczając poza uprawnienia wynikające z art. 233 § 1 k.p.c. Ocena mocy
i wiarygodności dowodów, przeprowadzona w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia, mogłaby być skutecznie podważona w postępowaniu odwoławczym tylko wówczas, gdyby wykazano, że zawiera ona błędy logiczne, wewnętrzne sprzeczności czy jest niepełna. Uchybień takich nie sposób dopatrzeć się w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia.

Wskazać należy, że ustalenia faktyczne dokonane zostały w oparciu o dowody, których weryfikacja została przeprowadzona bez przekroczenia ram swobodnej ich oceny zakreślonych powołanym przepisem. Skuteczne zakwestionowanie tej swobody wymaga od skarżącego wykazania, że w następstwie istotnych błędów logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego albo też pominięcia dowodów prowadzących do wniosków odmiennych, niż przyjęte przez sąd orzekający, ocena dowodów była oczywiście błędna lub rażąco wadliwa. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż dokonana przez sąd. Prawidłowe postawienie zarzutu z art. 233 § 1 k.p.c. wymaga zatem od skarżącego wskazania konkretnego dowodu przeprowadzonego w sprawie, którego zarzut ten dotyczy i podania, w czym skarżący upatruje wadliwą jego ocenę. Nie jest nim inna ocena tych samych dowodów przeprowadzona przez skarżącego. Jeśli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, por. także wyrok Sądu Najwyższego z 24 czerwca 2005 r., V CK 806/04).

Apelujący nie sprostał wskazanym wyżej wymogom co do skutecznego postawienia zarzutu naruszenia art.233§1 k.p.c.

Pozwany w apelacji podnosi, że zapłacił powodowi 47.000 zł co stanowi dużą część umownego wynagrodzenia i z tego tytułu nie miał przesłanek do unikania powoda. W ocenie Sądu Okręgowego nie ma znaczenia jaką część wynagrodzenia pozwany zapłacił na poczet zaliczki. Znaczenie jednakże ma, że powód udowodnił fakt unikania kontaktu przez pozwanego z powodem
a także utrudniania wykonania przez powoda umowy, a w szczególności, że był gotowy do wykonania dzieła poprzez dokonanie pomiarów, zamówienie szyb, montaż szpilek nagwintowych oraz zlecenie ofoliowania szyb.

Pozwany wskazuje, że Sąd I instancji niezasadnie stwierdził, że pozwany nie udostępnił powodowi miejsca wykonania umowy i pozostawał niedostępny, co nie zostało według pozwanego udowodnione gdyż powód nie przedstawił dowodów w postaci korespondencji mailowej albo smsowej. Zdaniem Sądu Okręgowego, wbrew twierdzeniom apelacji, zostało wykazane, że pozwany nie udostępnił miejsca wykonania umowy powodowi celem wykonania balustrady. Dowodem potwierdzającym ten fakt były zeznania świadków, które zostały uznane przez Sąd I instancji za wiarygodne, co Sąd Okręgowy w pełni podziela. Ponadto wszelkie wysyłane do pozwanego przez powoda wezwania do wykonania umowy, do ustalenia terminu wykonania umowy, jak i wezwanie do zapłaty były bezsprzecznie próbami wykonania tejże umowy.

Skarżący ponadto podnosi w apelacji, że powód czyni ze swojego prawa użytek sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, gdyż otrzymał 47.000 zł i nie wykonał zamówienia, a co więcej podczas trwania procesu nie zaofiarował świadczenia za które otrzymał pieniądze. Według oceny Sądu Okręgowego argumenty te są chybione, powód wzywał pozwanego do udostępnienia mu miejsca wykonania umowy celem zamontowania balustrady, co pozwany za każdym razem ignorował.

Sąd Okręgowy zauważa, że nie zostały postawione w apelacji zarzuty naruszenia prawa materialnego, stąd te kwestie, zważywszy ograniczony charakter apelacji w postępowaniu uproszczonym, nie podległy ocenie i badaniu przez Sąd Okręgowy.

Tym samym, na podstawie art. 385 k.p.c. należało oddalić apelację w całości jako bezzasadną.

Koszty postępowania przed Sądem II instancji, na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz w związku z niezłożeniem przez powoda odpowiedzi na apelację, a tym samym niewdaniem się przez powoda w spór, ponosi pozwany w kwocie uiszczonej przez niego opłaty sądowej.

Maria Antecka