Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Sądu Okręgowego Małgorzata Wiśniewska

po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2023 r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa T. M.

przeciwko Bankowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 21 września 2022 r.

sygnatura akt V C 1446/21

oddala apelację,

zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 900 zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Małgorzata Wiśniewska

II Ca 2043/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 21 września 2022 r., sygnatura akt V C 1446/21, Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu zasądził od Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz T. M. kwotę 5.683,09 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty (punkt 1.), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt 2.), zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.217 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu (punkt 3.).

Sąd Rejonowy uznał, że roszczenie powoda w ww. wysokości miało podstawę prawną w normie art. 49 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2019 r., poz. 1083), a wynikało z przedterminowej spłaty kredytów konsumenckich przez poprzedniczkę prawną powoda. Sąd orzekający nie podzielił zarzutów strony pozwanej co do nieważności umowy przelewu wierzytelności, w wyniku której powód nabył wierzytelności od kredytobiorczyni, natomiast uznał za zasadny zarzut przedawnienia co do roszczenia odsetkowego za okres wcześniejszy niż trzy lata przed datą złożenia pozwu (9 sierpnia 2021 r).

Apelację od wyroku wniósł pozwany.

Zaskarżył wyrok w części, to jest w zakresie punktów 1. oraz 3.

Zarzucił Sądowi I instancji naruszenie art. 49 ust. 1 w zw. z art. 5 pkt 6 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim w zw. z art. 16 ust. 1 Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2008/48/WE z 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady nr 87/102/EWG oraz naruszenie art. 52 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Wniósł o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, ewentualnie o zmianę wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda jedynie kwot dotyczących prowizji z pominięciem opłat przygotowawczych uiszczonych przez kredytobiorcę przy zaciąganiu pożyczek objętych pozwem albo zmianę wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 5.683,09 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od 16 sierpnia 2021 r., tj. po upływie 30 dni od otrzymania wezwania do zapłaty.

Powód wniósł o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów postępwoania apelacyjnego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Apelacja była bezzasadna, i to w zakresie wszystkich zawartych w niej żądań.

Ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego nie były kwestionowane w apelacji; ustalenia te, niepodważone przez apelującego, stanowiły zatem podstawę oceny prawnej dokonanej przez Sąd Okręgowy, w granicach zarzutów apelującego, wyznaczających w tym przypadku zakres kontroli instancyjnej (art. 505 ⁹ § 1 ¹ i § 2 k.p.c.). Ich ocena, w zestawieniu z wywodem prawnym zawartym w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, prowadziła do stwierdzenia bezzasadności podniesionych zarzutów. Ocena prawna dokonana przez Sąd I instancji zasługiwała bowiem na pełną aprobatę, a zarzucane w apelacji naruszenia przepisów prawa materialnego nie zachodziły.

Zgodnie z art. 49 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r. (Dz.U. Nr 126, poz. 715 ze zm.; dalej u.k.k.), w przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą. Przepis powyższy stanowi implementację art. 16 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG z dnia 23 kwietnia 2008 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 133, str. 66; dalej: dyrektywa), który to przepis z kolei był przedmiotem analizy Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 11 września 2019 r., C-383/18, Legalis. Trybunał stwierdził w powołanym wyroku, że artykuł 16 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG należy interpretować w ten sposób, że prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta. Teza ta jest całkowicie jednoznaczna i nie pozostawia wątpliwości co do tego, że w przypadku przedterminowej spłaty kredytu przez konsumenta obniżeniu podlegają wszelkie koszty kredytu, nie tylko te związane z okresem kredytowania, ale także te mające charakter jednorazowy, jak choćby opłata przygotowawcza czy prowizja. Potwierdzeniem tego kierunku wykładni w orzecznictwie krajowym jest uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2019 r., III CZP 45/19, Legalis, w myśl której przewidziane w art. 49 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz.U. 2019 r. poz. 1083) uprawnienie konsumenta do obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku jego spłaty w całości przed terminem określonym w umowie obejmuje także prowizję za udzielenie kredytu. Powołane orzeczenia w sposób jasny wskazują na sposób interpretacji przez sądy krajowe dyrektywy oraz u.k.k. i jednocześnie nie pozwalają podzielić niezgodnego z tą wykładnią sposobu interpretacji przedmiotowych przepisów zaprezentowanego w apelacji pozwanego. Brak też podstaw do przyjęcia poglądu apelującego, jakoby odmienne reguły obniżenia całkowitego kosztu kredytu w przypadku jego przedterminowej spłaty miały dotyczyć opłaty przygotowawczej. W ocenie Sądu Okręgowego, podlega ona analogicznemu rozliczeniu jak prowizja, proporcjonalnemu obniżeniu podlegają bowiem, jak już wspomniano, wszelkie koszty kredytu, niezależnie od tego, czy są związane z okresem kredytowania, czy nie. Nie pozwala to podzielić zarzutu naruszenia art. 49 ust. 1 u.k.k. w zw. z art. 5 pkt. 6 u.k.k. oraz art. 16 ust. 1 dyrektywy.

Odnosząc się do kolejnego zarzutu apelacji zauważyć należy, że wedle art. 52 u.k.k. kredytodawca jest zobowiązany do rozliczenia z konsumentem kredytu w terminie 14 dni od dnia dokonania wcześniejszej spłaty kredytu w całości. Brzmienie tego przepisu jest całkowicie jednoznaczne i nie daje pola do różnorodnej intepretacji. Jednocześnie nie sposób stwierdzić, aby wyznaczenie w u.k.k. czternastodniowego terminu na rozliczenie z konsumentem w razie wcześniejszej spłaty kredytu było w jakikolwiek sposób niezgodne z art. 16 ust. 1 dyrektywy. Podkreślić należy, że dyrektywa wiąże Państwo Członkowskie, do którego jest kierowana, w odniesieniu do rezultatu, który ma być osiągnięty, pozostawia jednak organom krajowym swobodę wyboru formy i środków (art. 288 TFUE). Nie ma zatem przeszkód, aby Państwo Członkowskie, implementując dyrektywę, ustanowiło własne przepisy określające sposób wykonania uprawnień przewidzianych przepisami dyrektywy, w tym, jak w niniejszej sprawie, termin realizacji uprawnienia do obniżenia całkowitego kosztu kredytu. W świetle jednoznacznego brzmienia art. 52 u.k.k. brak jest podstaw do przyjęcia forsowanej w apelacji tezy, jakoby wymagalność roszczenia o obniżenie całkowitego kosztu kredytu miała początek w dacie wezwania banku do wykonania zobowiązania. Teza taka jest całkowicie nieuprawniona i wprost sprzeczna z niepozostawiającym żadnej wątpliwości brzmieniem art. 52 u.k.k. W tej sytuacji zarzut naruszenia przedmiotowego przepisu był oczywiście niezasadny.

Z podanych względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację pozwanego jako bezzasadną, o czym orzekł w punkcie 1. sentencji.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł w punkcie 2. sentencji wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., art. 99 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. oraz na podstawie § 2 pkt. 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.).

Małgorzata Wiśniewska