Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 listopada 2024 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Ryszard Małecki

Protokolant: stażysta Wiktoria Lehmann

po rozpoznaniu w dniu 5 listopada 2024 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. B. i T. B. (jako następcy prawnego zmarłego W. B.) wspólników spółki cywilnej (...) w S.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Szamotułach

z dnia 11 września 2023 r.

sygn. akt I C 347/21

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powodów na rzecz pozwanego kwotę 917 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od ogłoszenia niniejszego wyroku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od powodów na rzecz pozwanego kwotę 650 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia o kosztach.

Ryszard Małecki

UZASADNIENIE

Apelacja pozwanego zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny, w szczególności uwzględniając fakt poinformowania zgłaszającego szkodę przez pozwanego o możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego.

Uzasadniony okres najmu nie budził wątpliwości stron, sporna była należna stawka najmu pojazdu zastępczego.

Do zdarzenia doszło w dniu 22 października 2019 r. i od tej daty poszkodowana korzystała z pojazdu zastępczego, natomiast szkoda została zgłoszona w dniu 25 października 2019 r. Pozwany wykazał i tak też ustalił Sąd I instancji, że przy zgłoszeniu szkody pozwany poinformował zgłaszającego o możliwości zorganizowania pojazdu zastępczego. Procedura zgłaszania szkody jest obecnie tak zorganizowana, że co do zasady nie stanowi żadnego problemu, ani też obciążenia dla osoby poszkodowanej. Przy zgłaszaniu szkody w formie telefonicznej albo przez Internet z reguły ubezpieczyciel oferuje także najem pojazdu zastępczego.

Obowiązek ubezpieczonego minimalizowania szkody określony w art. 826 § 1 kc. oznacza, że w razie zaoferowania mu przez ubezpieczyciela sprawcy szkody zorganizowania usługi najmu pojazdu zastępczego wg stawek preferencyjnych (rozumianych jako całkowity koszt najmu – sumę stawki dziennej czynszu i innych usług), ma obowiązek przynajmniej zapoznać się z nią, porównując z innymi ofertami na rynku, chyba że w zakresie innych niż czynsz warunków najmu, jest ona dla niego mniej korzystna niż oferty dostępne na rynku. Jeżeli oferta ubezpieczyciela jest co najmniej równorzędna ofertom rynkowym, poszkodowany nie ma obowiązku z niej skorzystać, wówczas jednak musi liczyć się z wypłatą odszkodowania obejmującego koszt najmu pojazdu zastępczego nie wyższy niż koszt najmu oferowany przez ubezpieczyciela. Jeżeli z ustaleń faktycznych wynika, że poszkodowany w ogóle nie był taką ofertą zaineresowany, to nie może żądać odszkodowania w wysokości przekraczającej stawki zaproponowane przez ubezpieczyciela. Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, że ubezpieczyciel nie ma obowiązku przedstawiania poszkodowanemu pełnej i szczegółowej oferty najmu pojazdu zastępczego w oparciu o umowy łączące go z podmiotami współpracującymi, jeżeli poszkodowany nie wykazuje zainteresowania najmem pojazdu zastępczego. Ubezpieczyciel ma obowiązek zaoferować zorganizowanie najmu pojazdu zastępczego, a poszkodowany winien propozycję ubezpieczyciela zweryfikować.

W niniejszym wypadku bezspornym było, że przy zgłoszeniu szkody pozwany zaoferował zgłaszającemu szkodę zorganizowanie najmu pojazdu zastępczego i podał akceptowane przez niego stawki takiego najmu, jeżeli poszkodowany by z jego oferty nie skorzystał. Poszkodowany (a w jego zastępstwie zgłaszający szkodę) po uzyskaniu od pozwanego informacji o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego, winien podjąć próbę ustalenia warunków najmu za pośrednictwem pozwanego i dopiero w razie ustalenia, że warunki te są dla niego obiektywnie mniej korzystne niż oferta rynkowa albo wiążą się niedogodnościami (np. z uwagi na brak pojazdu z danego segmentu lub niekorzystne warunki podstawienia i odebrania pojazdu), mógł zawrzeć umowę na wolnym rynku. W sytuacji gdy poszkodowany/osoba zgłaszająca szkodę nawet nie podejmie próby weryfikacji rzetelności oferty ubezpieczyciela, nie może w procesie podnosić zarzutu, że oferta nie była odpowiednia – to na nim w związku z tym spoczywa ciężar dowodu, że oferta najmu ubezpieczyciela miała charakter pozorny. Tej okoliczności powód nie wykazał.

W tej sytuacji należało uznać, że poszkodowany nie zrealizował obowiązku dążenia do minimalizacji szkody, a co za tym idzie koszt najmu, przekraczający stawki podmiotów współpracujących z pozwanym należało uznać za niepozostający w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem ubezpieczeniowym.

W konsekwencji jako pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem należało przyjąć stawkę najmu ustaloną przez pozwanego, tj. 140 zł brutto.

W tym stanie rzeczy należało na podstawie art. 386 § 1 kpc. zmienić zaskarżony wyrok i oddalić powództwo.

Koszty procesu w I instancji oraz w instancji odwoławczej obciążały powoda w całości na podstawie art. 98 § 1 kpc. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego wynikała z § 2 pkt 3 (w II instancji w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r., przy czym w II instancji dodatkowo koszty zostały powiększone o opłatę od apelacji.

Ryszard Małecki