Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

Formularz UK 1

Sygnatura akt

III K 64/24

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

O. M. (1)

W dniu 26 stycznia 2020 roku w P. na S. nie zachowując ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, uderzył znajdującego się w stanie nietrzeźwości D. S. (1) pięścią w lewą część twarzy, powodując u niego obrażenia ciała w postaci wylewów krwawych w obrębie mięśni twarzy w okolicy jarzmowej lewej i mięśni potylicznych po stronie lewej, co było naruszeniem czynności narządów ciała pokrzywdzonego na czas poniżej 7 dni, doprowadzając go w wyniku zadanego ciosu do upadku i uderzenia głową o twardą płaską powierzchnię – płytę chodnika, w wyniku czego pokrzywdzony doznał obrażeń czaszkowo – mózgowych w postaci stłuczenia mózgu (płatów czołowych i skroniowych, a także pnia mózgu) z następowym masywnym obrzękiem mózgu, krwawienia podpajęczynówkowego, złamania kości potylicznej po stronie lewej, w następstwie których D. S. (1) zmarł
w dniu 31 stycznia 2020 r., co oskarżony mógł przewidzieć tj. popełnienie przestępstwa z art. 155 k.k.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

D. S. (1) pracował w Zespole (...), w której świadczył usługi aplikowania kroplówek witaminowych. Tam poznał w 2019 roku K. C. (1), z którą zaczął utrzymywać kontakty towarzyskie, które jednakże ograniczały się do spotkań w gabinecie i kontaktu za pomocą mediów społecznościowych, przy czym wymieniane przez nich wiadomości miały również podtekst seksualny.

W tym czasie D. S. (1) pozostawał w związku z A. T., z którą wspólnie zamieszkiwał.

Znajomym K. C. (1) był również O. M. (1), którego znała od około dwudziestu lat, był to kolega jej byłego chłopaka. Po rozwodzie K. C. (1) z mężem D. C., O. M. (1) skontaktował się z nią i spotkali się dwukrotnie.

W dniu 24 stycznia 2020r. D. S. (1) korespondował z K. C. (1) na I., wysyłane wiadomości miały podtekst seksualny, jak również dotyczyły planowanego w dniu 25 stycznia 2020r. spotkania. A. T. odczytała korespondencję swojego partnera w K. C. (1), jak również znalazła korespondencję prowadzoną przez D. S. (1) z innymi kobietami. Na tym tle doszło między nimi do kłótni.

W dniu 25 stycznia 2020r. D. S. (1) w godzinach popołudniowych poinformował A. T., że wychodzi do lokalu B. w CH P. na spotkanie ze swoim bratem B. S., a następnie będzie u niego nocował. O godz. 17.00 D. S. (1) spotkał się z B. S. i zaproponował mu by wieczorem razem udali się na imprezę, jednakże ten odmówił.

Na dzień 25 stycznia 2020r. D. S. (1) i K. C. (1) umówili się na wspólne wyjście do klubu (...) w P.. K. C. (1), z uwagi na to, że zamieszkiwała poza P. wynajęła apartament w pobliżu S., gdzie zamierzała przenocować po imprezie.

K. C. (1) na imprezę zamierzała pójść również ze swoją koleżanką D. J., w klubie umówiła się również O. M. (1).

Około godz. 21.00 D. S. (1) przyszedł do apartamentu, gdzie czekała na niego K. C. (1) z D. J.. Wszyscy spożywali alkohol, rozmawiali. Około godziny 22.00 razem poszli na S. do klubu (...), gdzie spożywali alkohol, rozmawiali i tańczyli. Tam też K. C. (1) poznała dwie kobiety, z którymi zaczęła rozmawiać, a następnie razem się bawiły. Około godz. 23.00 do lokalu przyszedł również znajomy K. C. (1) P. S., z którym przywitała się, chwilę porozmawiała, a następnie każdy z nich bawił się dalej we własnym towarzystwie.

Około północy do klubu przyszedł O. M. (1) z grupą znajomych m. in. z M. S. (2) i T. B. (1), wszyscy usiedli w zarezerwowanej loży, gdzie usiadła również K. C. (1) oraz poznane przez nią kobiety.

Około godz. 00.30 O. M. (1), K. C. (1), T. B. (1) i dwie poznane kobiety wyszli przed lokal, gdzie rozmawiali, wszyscy zachowywali się spokojnie, żadna z osób nie przejawiała agresywnych zachowań. W pewnym momencie z lokalu wyszedł również D. S. (1), który znajdował się w stanie nietrzeźwości i podszedł do grupy osób, w której stał O. M. (1), po czym zaczął go zaczepiać słownie. Rozmowa dotyczyła kroplówek witaminowych, których aplikowaniem zajmował się D. S. (1), a które przyjmował również O. M. (1), przy czym D. S. (1) zarzucał mu, że korzysta z usług konkurencji. O. M. (1) cały czas nie przejawiał agresji słownej i fizycznej, stał spokojnie i nie reagował na zaczepki, natomiast D. S. (1) podchodził do niego, kontynuował rozmowę, co z czasem zaczęło przekształcać się w coraz ostrzejszą wymianę zdań. K. C. (1) próbowała reagować i uspokajała D. S. (1), próbując sprawić, by ten odsunął się od O. M. (1), co się jednakże nie udało. W trakcie wymiany zdań O. M. (1), który cały czas nie przejawiał wobec D. S. (1) agresji fizycznej, niespodziewanie uderzył go pięścią w twarz, w wyniku czego ten upadł plecami na chodnik i uderzył tylną częścią głowy o jego powierzchnię. O. M. (1) po zadaniu ciosu odszedł z miejsca zdarzenia, wszedł do lokalu, a po niedługim czasie go opuścił.

Na miejsce zdarzenia wezwany został zespół ratownictwa medycznego w osobach D. Ś. i M. C. (1), którzy po zbadaniu D. S. (1) zdecydowali o jego przetransportowaniu do Oddziału Ratunkowego Szpitala Centrum Medyczne (...) P. II, przy ul. (...)r. w P..

W trakcie udzielania pomocy medycznej i transportu do szpitala (...) był przytomny, podał swoje dane osobowe, był podsypiający.

W chwili zdarzenia D. S. (1) znajdował się w stanie nietrzeźwości, badanie toksykologiczne przeprowadzone podczas przyjęcia w Szpitalu Centrum Medyczne (...) wykazało 1,76 promila alkoholu we krwi.

wyjaśnienia O. M.

k. 615-616, 636v, 698, 798-798v

zeznania K. C. (1)

k. 186v-187, 343-344, 878v-880

zeznania D. J.

k. 195v-196

zeznania P. S.

k. 198v-199

zeznania K. W.

k. 264v-265

zeznania W. K.

k. 273

zeznania T. B. (1)

k. 392v-393, 920v-922

D. S. (1) w okresie od dnia 26 do 27 stycznia 2020r. był hospitalizowany w Szpitalu Centrum Medyczne (...) P. II, przy ul. (...)r. w P.. Następnie, z uwagi na pogorszenie stanu neurologicznego został przewieziony do Szpitala (...) w P., gdzie w dniu 27 stycznia 2020r. przeszedł zabieg kraniektomii dwuczołowej z odbarczeniem oponowo - kostnym płatów czołowych.

Pomimo podjętych działań operacyjnych obrzęk mózgu narastał doprowadzając do rozległego uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, w wyniku czego D. S. (1) zmarł w dniu 31 stycznia 2020r. o godz. 15.00.

W wyniku uderzenia w twarz D. S. (1) doznał obrażeń ciała w postaci wylewów krwawych w obrębie mięśni twarzy w okolicy jarzmowej lewej i mięśni potylicznych po stronie lewej, co było naruszeniem czynności narządów ciała pokrzywdzonego na czas poniżej 7 dni, natomiast w wyniku uderzenia głową o chodnik doznał obrażeń czaszkowo – mózgowych w postaci stłuczenia mózgu (płatów czołowych i skroniowych, a także pnia mózgu) z następowym masywnym obrzękiem mózgu, krwawienia podpajęczynówkowego, złamania kości potylicznej po stronie lewej.

D. S. (1) zmarł śmiercią gwałtowną z powodu obrażeń czaszkowo - mózgowych, które powstały w następstwie tępego urazu głowy, jakim jest uderzenie pięścią z następowym upadkiem na twarde podłoże.

Diagnostyka i leczenie D. S. (1) na wszystkich etapach jego hospitalizacji były prawidłowe, zgodne z aktualną wiedzą i powszechną praktyką medyczną. U D. S. (1) wykonano niezbędne badania, prawidłowo interpretowano ich wyniki i podejmowano adekwatne działania. Zastosowane leczenie było prawidłowe i dostosowane do stanu chorego. Do zgonu D. S. (1) doszło pomimo odpowiedniej diagnostyki i prowadzenia prawidłowego leczenia.

protokół oględzin zewnętrznych i sekcji zwłok

k. 170-174

opinia do protokołu oględzin zewnętrznych i sekcji zwłok

k. 329

opinia ustna biegłego C. Ż.

k. 257-258, 800-802

dokumentacja medyczna D. S. (1)

k. 130, 138-168, 313a-313y, 417-498

zeznania M. S. (1)

k. 10-11, 798v-799v, 922-922v

zeznania B. S.

k. 16v-17

zeznania A. T.

k. 19v-20

zeznania A. K. (1)

k. 127-128

dokumentacja zdjęciowa

k. 336a

opinia sądowo-lekarska z dn. 25.11.2024r.

k. 1015-1027

opinia ustna biegłej N. M.

k. 1054-1057

D. S. (1) był zapaśnikiem, dwukrotnie zdobył Mistrzostwo Polski w zapasach w stylu klasycznym. Trenował w Klubie Sportowym (...). W sezonie 2019/2020 walczył w Lidze N.

Z D. S. (1) zapasy trenowali również jego bracia B. i M. S. (1), B. S. walczył również w Lidze N. Bracia pozostawali w bardzo bliskich relacjach, razem trenowali, chodzili na siłownię, spotykali się kilka razy w tygodniu, razem jeździli na zawody. Poza spotkaniami związanymi ze sportem spotykali się również na wspólnych imprezach rodzinnych, na grillu, chodzili razem na imprezy.

zeznania M. S. (1)

k. 10-11

zeznania B. S.

k. 16v-17

dokumentacja fotograficzna

k. 901-912

O. M. (1) trenował sztuki walki, był trenerem personalnym oraz trenerem sztuk walk MMA i boksu. W marcu 2017r. O. M. (1) zajął pierwsze miejsce na mistrzostwach Polski K. B.. W czerwcu 2017r. zajął drugie miejsce w Otwartych Mistrzostwach Polski K. Lifting w konkurencji dwubój. W sierpniu 2017r. zajął trzecie miejsce na II Gwardyjskich Mistrzostwach Polski K..

notatka urzędowa

k. 677

posty

k. 916-919

Po zdarzeniu O. M. (1) wiedząc, że jest poszukiwany wyjechał z Polski.

W dniu 13.02.2020r. Sąd Rejonowy Poznań Stare Miasto w P., sygn. VIII Kp 113/20 zastosował wobec O. M. (1) tymczasowe aresztowanie na okres 14 dni od dnia zatrzymania.

W dniu 10.03.2020r. Sąd Okręgowy w Poznaniu, sygn. III Kop 39/20 wydał wobec O. M. (1) europejski nakaz aresztowania.

O. M. (1) przebywał na terytorium Hiszpanii i wiedząc, że jest osobą poszukiwaną zgłosił się na policję, gdzie w dniu 01.11.2023r. o godz. 00.50. został zatrzymany. Następnie, w dniu 16.11.2023r. o godz. 15.15 został przekazany na podstawie ENA do Polski.

Postanowieniem Sądu Rejonowego Poznań Stare Miasto w P. z dnia 23.11.2023r., sygn. VIII Kp 1436/23 utrzymano w mocy wobec O. M. (1) środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania.

Postanowieniem Sądo Okręgowego w P. z dnia 23.12.2024r., sygn. III K 64/24 uchylono wobec O. M. (1) tymczasowe aresztowanie.

postanowienie o t.a.

k. 299-300

postanowienie ENA

k. 350-351

informacja KGP

k. 565

protokół przekazania

k. 600

postanowienie o t.a.

633-633v

O. M. (1) ma 47 lat, ma wykształcenie zawodowe, w zawodzie mechanik i operator samochodów i maszyn rolniczych. Jest bezdzietnym kawalerem, nie ma nikogo na utrzymaniu. Przed osadzeniem pracował jako trener personalny, osiągał dochód w wysokości około 4.000 zł netto miesięcznie, nie posiada majątku.

opinia z AŚ P.

k. 1060v

W toku postępowania O. M. (1) został poddany jednorazowemu badaniu sądowo - psychiatryczno - psychologicznemu. Z uzyskanej opinii wynika, że u O. M. (1) nie rozpoznano choroby psychicznej. Rozpoznano sprawność intelektualną na poziomie inteligencji przeciętnej, zaburzenia osobowości oraz uzależnienie od substancji psychoaktywnych. Stwierdzone u O. M. (1) zaburzenia tempore criminis nie znosiły, ani nie ograniczały jego zdolności do rozumienia znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem. O. M. (1) może uczestniczyć w postępowaniu sądowym, jest zdolny do samodzielnej i racjonalnej obrony.

Skłonność do reagowania agresją kształtuje się u O. M. (1) na przeciętnym poziomie, prawidłowo kontroluje agresywne impulsy i w sprzyjających okolicznościach potrafi wybierać i przejawiać je w mniej szkodliwych i akceptowanych społecznie formach. Mając na uwadze dotychczasowy przebieg linii życiowej, w tym karalność za czynną napaść na funkcjonariusza policji, pobicie, zniszczenie mienia przyjąć należy, że zachowania agresywne nie są obce jego osobowości, przy czym zdecydowanie odhamowujące działanie mogą mieć w takiej sytuacji przyjęte substancje psychoaktywne, które znoszą mechanizmy kontrolne.

opinia

k. 705-710

O. M. (1) był karany wyrokiem Sądu Rejonowego Poznań Grunwald i Jeżyce w P. z dn. 01.02.2018r., sygn. VIII K 1369 za przestępstwo z art. 223 §1 k.k., art. 157 §2 k.k. w zw. z art. 11 §2 k.k., z art. 288 § 1 k.k. w zw. z art. 57a §1 k.k. i z art. 157 §2 k.k. w zw. z art. 57a §1 k.k. na karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

dane o karalności

k. 1042

Z opinii Dyrektora Aresztu Śledczego w P. sporządzonej w związku z tymczasowym aresztowaniem wynika, że O. M. (1) w oddziale mieszkalnym funkcjonuje formalnie poprawnie, przestrzega zapisów regulaminu i wymogów dyscypliny, został pięć razy nagrodzony regulaminowo, jednokrotnie był karalny dyscyplinarnie, jeden raz odstąpiono od wymierzenia kary dyscyplinarnej. W grupie wychowawczej nie generuje sytuacji konfliktowych, harmonijnie układa relacje w obrębie celi mieszkalnej i grupy spacerowej, wobec przełożonych prezentuje pożądane postawy i takie też dobiera zachowania. Nie były stosowane wobec niego środki przymusu bezpośredniego. Deklaruje przynależność do nieformalnych struktur podkultury przestępczej, zachowaniem nie przejawia, by w jakikolwiek sposób utożsamiał się z normami i wartościami tzw. „drugiego życia”.

opinia z AŚ P.

k. 1060

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

wyjaśnienia

O. M. (1)

Oskarżony zarówno w toku postępowania przygotowawczego, jak i przed Sądem nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, jednocześnie odmówił składania wyjaśnień. W toku śledztwa O. M. (1) odniósł się jedynie do okoliczności jego zatrzymania na terytorium Hiszpanii, jak również przyczyn ucieczki z Polski po zdarzeniu, przy czym przedstawione stanowisko nie odnosiło się faktów związanych z zarzucanym mu czynem, a co za tym idzie wyjaśnienia te nie miały znaczenia dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

zeznania K. C. (1)

Zeznania wiarygodne w zakresie, w jakim świadek wskazała okoliczności zawarcia znajomości z D. S. (1) i charakter tej znajomości, opisała swoje relacje z O. M. (1), które to zeznania korespondowały z zeznaniami B. S., A. T., znalazły potwierdzenie w zabezpieczonej korespondencji z mediów społecznościowych, nie były kwestionowane przez oskarżonego i jako takie stanowiły podstawę ustaleń faktycznych.

Na przymiot wiarygodności zasługiwały również zeznania K. C. (1), w części w jakiej opisała zdarzenia mające miejsce w dniu 25 stycznia 2020r., w szczególności odnoszące się do przebiegu zdarzeń w klubie (...). Zeznania te były rzeczowe, konsekwentne, znalazły potwierdzenie w zeznaniach D. J., P. S., T. B. (1), a także nagraniu z monitoringu i łącznie tworzyły spójną i logiczną całość.

Dokonując oceny wiarygodności zeznań świadka Sąd miał na względzie, że K. C. (1) zeznając spontanicznie nie potwierdziła pewnych istotnych dla poczynienia ustaleń faktycznych okoliczności (próba uspokojenia D. S. (1) przed lokalem), jak też wskazywała okoliczności zdarzenia w sposób sprzeczny z rzeczywistym ich przebiegiem (miejsce, w którym doszło do uderzenia D. S. (1)), przy czym w ocenie Sądu nie dyskwalifikowało to, co do zasady zeznań świadka. Pamiętać należy, że w dniu zdarzenia K. C. (1) znajdowała się pod wpływem alkoholu i środków antydepresyjnych, zdarzenie którego była świadkiem z pewnością było niespodziewane, bardzo stresujące, co łącznie mogło spowodować zakłócenia w prawidłowym postrzeganiu, a następnie odtwarzaniu zdarzeń, których była świadkiem. Istotne jest jednak, że świadek po odtworzeniu nagrania z monitoringu obrazującego przebieg zdarzenia zweryfikowała treść złożonych zeznań, przy czym nadal utrzymywała, że zostały one przez nią zapamiętane w sposób odmienny niż na nagraniu, a co dodatkowo przemawia za ich szczerością. Wskazać należy również, że K. C. (1) nie miała żadnego racjonalnego powodu, by w tej części złożyć fałszywe zeznania, tym bardziej mając świadomość istnienia obiektywnego dowodu w postaci nagrania z monitoringu.

zeznania D. J.

Zeznania rzeczowe, spójne, korespondujące z zeznaniami K. C. (1) i jako takie przydatne dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

zeznania P. S.

Zeznania wiarygodne, rzeczowe, spójne, logiczne, znajdujące potwierdzenie w zeznaniach K. C. (1) i jako takie stanowiące podstawę ustaleń faktycznych.

zeznania K. W.

Zeznania wiarygodne, rzeczowe, spójne, znajdujące potwierdzenie w nagraniu zgłoszenia na nr 112 i jako takie stanowiące podstawę ustaleń faktycznych.

zeznania W. K.

Zeznania wiarygodne, rzeczowe, przy czym z uwagi na fakt, iż W. K. nie był naocznym świadkiem zdarzenia, odnosiły się one do okoliczności pobocznych (fakt wynajęcia loży przez grupę osób, w której przebywał O. M. (1)), jak również zaistniałych po zdarzeniu (fakt przyjazdu policji, pogotowia ratunkowego, transportowania pokrzywdzonego) i jako takie miały drugorzędne znaczenie dla poczynienia ustaleń faktycznych istotnych z punktu widzenia stawianego oskarżonemu zarzutu.

zeznania T. B. (1)

Zeznania wiarygodne, rzeczowe, konsekwentne, korespondujące z zeznaniami K. C. (1), znajdujące potwierdzenie w nagraniu z monitoringu i jako takie przydatne dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie. Dokonując oceny wiarygodności zeznań świadka złożonych w toku postępowania przygotowawczego można było odnieść wrażenie, że nie do końca odzwierciedlały faktycznych przebieg zdarzeń, w szczególności w kontekście sugerowanego przez świadka powodu uderzenia D. S. (1) przez O. M. (1), które motywowane miało być obroną przed agresywnym zachowaniem pokrzywdzonego. Jakkolwiek w świetle nagrania z monitoringu nie może budzić wątpliwości, że to D. S. (1) był stroną zaczepną w stosunku do O. M. (1), to twierdzenie, że zadanie ciosu było przejawem samoobrony jest co najmniej nadinterpretacją, jeśli nie nadużyciem. Przed Sądem T. B. (1) złagodził w tym zakresie narrację, co w dużym stopniu czyniło jego zeznania bardziej obiektywnymi, a przez to wiarygodnymi. Pamiętać należy, że O. M. (1) był kolegą jego przyjaciela M. S. (2), tego wieczoru wszyscy razem się bawili, a co za tym idzie motywacja świadka do przedstawienia przebiegu zdarzeń w wersji jak najbardziej korzystnej dla oskarżonego była jak najbardziej realna, przy czym została skorygowana na etapie składania zeznań przed Sądem.

zeznania A. T.

Zeznania wiarygodne, rzeczowe, korespondujące z zeznaniami M. S. (1) i B. S., znajdujące potwierdzenie w zabezpieczonych wiadomościach z serwisów społecznościowych i jako takie bezsporne. Zeznania świadka nie miały znaczenia dla poczynienia ustaleń faktycznych związanych z samym zdarzeniem będących przedmiotem rozpoznania w sprawie, jednakże pozwoliły na odtworzenie zdarzeń bezpośrednio je poprzedzających, jak również rzucały światło na życie osobiste D. S. (1), jego relacje z partnerką i znajomość z K. C. (1) i jako takie były przydatne dla poczynienia ustaleń faktycznych.

zeznania:

M. C. (2)

D. Ś.

Zeznania świadków – ratowników medycznych podejmujących czynności medyczne na miejscu zdarzenia zasługiwały w pełni na przymiot wiarygodności. Świadkowie w sposób rzeczowy opisali stan D. S. (1) w chwili podjęcia czynności ratowniczych, jak również wskazali informacje które uzyskali na miejscu zdarzenia. Ich zeznania były rzeczowe, wzajemnie ze sobą korespondowały i uzupełniały się, znalazły potwierdzenie w zgromadzonej w toku postępowania dokumentacji medycznej i jako takie tworzyły łącznie spójną i logiczną całość. Wskazać w tym miejscu należy, że zeznania świadków złożone przed Sądem cechowały się mniejszym stopniem szczegółowości, świadkowie nie potrafili podać wszystkich szczegółów zdarzenia, w tym odnoszących się do stanu D. S. (1) w chwili podjęcia wobec niego czynności ratowniczych, przy czym fakt ten w żaden sposób nie mógł podważać wiarygodności ich relacji. Biorąc, bowiem pod uwagę upływ czasu i związany z nim naturalny proces zapominania, jak również ilość interwencji medycznych podejmowanych przez świadków oczywistym jest, że zapamiętanie, a następnie odtworzenie po dłuższym czasie wszystkich szczegółów nie jest możliwe. Jednocześnie, świadkowie przed Sądem konsekwentnie podtrzymali zeznania złożone w toku postępowania przygotowawczego, odwołując się dodatkowo w tym zakresie do sporządzonej dokumentacji medycznej.

zeznania A. K. (1)

Zeznania w pełni wiarygodne, rzeczowe, fachowe, znajdujące potwierdzenie w dokumentacji medycznej D. S. (1) i jako takie bezsporne.

zeznania B. S.

Zeznania w pełni wiarygodne, rzeczowe, w części odnoszącej się do okoliczności związanych ze zdarzeniem objętym niniejszym postępowaniem znajdujące potwierdzenie w zeznaniach M. S. (1), A. T. i jako takie bezsporne.

Na przymiot wiarygodności zasługiwały zeznania świadka również w części, w jakiej opisał osiągnięcia sportowe D. S. (1), wskazał na bardzo dobre relacje z bratem D., co znalazło potwierdzenie w zeznaniach M. S. (1), a Sąd nie znalazł podstaw do kwestionowania ich prawdziwości.

zeznania M. S. (1)

Sąd uznał zeznania świadka za wiarygodne w zakresie, w jakim opisał wzajemne relacje z braćmi D. i B., jak również osiągnięcia sportowe D. S. (1), co w zestawieniu z zeznaniami M. S. (1) i przedłożoną dokumentacją zdjęciową tworzyło spójny obraz osoby pokrzywdzonego jako sportowca i potwierdzało łączącą braci więź emocjonalną.

Jednocześnie Sąd uznał, że zeznania świadka złożone w toku postępowania przygotowawczego odnoszące się do przebiegu zdarzenia objętego postępowaniem (okoliczności uderzenia D. S. (1)), jak i osoby sprawcy (D. C.) nie odpowiadały rzeczywistości, aczkolwiek nie miały charakteru zeznań fałszywych w rozumieniu prawnokarnym. Bezspornym jest, że M. S. (1) nie był naocznym świadkiem zdarzenia, a już z samych jego zeznań wynikało, że podawane przez niego fakty oparte były na informacjach uzyskanych od osób trzecich, które finalnie okazały się w znacznej mierze nieprawdziwe.

Sąd uznał, że podstawy ustaleń faktycznych nie mogły stanowić również zeznania świadka w zakresie, w jakim opisywał stan zdrowia D. S. (1) w trakcie hospitalizacji. Po pierwsze M. S. (1) nie miał osobistego kontaktu z D. S. (1) w trakcie pobytu w obu placówkach medycznych, a co za tym idzie nie miał pełnego wglądu w jego stan psychofizyczny. Po drugie podawane przez świadka informacje, co do stanu zdrowia pokrzywdzonego pozostawały we wzajemnej sprzeczności, z jednej strony były kategoryczne tj. pęknięcie krwiaka podtwardówkowego skutkujące natychmiastową decyzją o przetransportowaniu pokrzywdzonego do Szpitala (...), z drugiej wskazywały wyłącznie na podejrzenie wystąpienia krwiaka. Po trzecie w zeznaniach świadka pojawiały się informacje dotyczące obrażeń, które nie zostały potwierdzone w dokumentacji medycznej oraz protokole sekcyjnym (obrażenia brzucha), jak i ewentualnego mechanizmu ich powstania (potrącenie przez samochód).

W tym kontekście nie mogło przy tym budzić wątpliwości, że jedyne wiarygodne źródło dowodowe w zakresie poczynienia ustaleń faktycznych odnośnie doznanych przez D. S. (1) obrażeń, przeprowadzonej diagnostyki i wdrożonego leczenia stanowić mogła zgromadzona w toku postępowania dokumentacja medyczna, a dalej sporządzone w oparciu o nią oraz sekcję zwłok opinie sądowo - lekarskie. W świetle zasad racjonalnego myślenia zestawionych z zeznaniami biegłej N. M., przy braku jakichkolwiek wątpliwości, co do rzetelności sporządzonej dokumentacji medycznej (takie wątpliwości nie były sygnalizowane w toku procesu), nie sposób, bowiem zasadnie twierdzić, iż zeznania świadka nie posiadającego wykształcenia kierunkowego, nie mającego kontaktu z pacjentem, nie uczestniczącego w procesie jego leczenia mogłyby stanowić dowód przeciwstawny dla dokumentacji medycznej, a tym bardziej podważać wiarygodność zawartych w niej zapisów.

opinia do protokołu oględzin zewnętrznych i sekcji zwłok

Zarówno opinia pisemna (opinia wstępna i ostateczna), jak i opinia ustna biegłego dr hab. n. med. C. Ż. stanowiły dla Sądu podstawę ustaleń faktycznych oraz prawnokarnej oceny działania oskarżonego z punktu widzenia stawianego mu zarzutu, jak również pozwoliły na przypisanie mu sprawstwa odnośnie czynu kwalifikowanego z art. 155 k.k. W ocenie Sądu przedmiotowa opinia sporządzone została w sposób profesjonalny i rzetelny zgodnie z najlepszą wiedzą i w oparciu o wieloletnie doświadczenie zawodowe lekarza ją wydającego, była spójna i logiczna, jak również jednoznaczna w zakresie sformułowanych w niej wniosków. Nadto biegły w pełni podtrzymał złożoną opinie na rozprawie, jak również w szczegółowy sposób omówił ją i uzupełnił w toku przesłuchania. Przedmiotowa opinia w odniesieniu do powstałych u pokrzywdzonego obrażeń oraz przyczyny zgonu była zbieżna z opinią sądowo - lekarską (...) w Z., Zakład Medycyny Sądowej z dnia 25.11.2024r., a jej wnioski nie były również kwestionowane przez strony w toku procesu.

W tym miejscu odnieść należy się odrębnie do kwestii wystąpienia u D. S. (1) krwawienia podtwardówkowego, na co wskazał biegły dr hab. n. med. C. Ż. w opinii ustnej na rozprawie w dniu 20.03.2024r. Po pierwsze na wystąpienie krwawienia podtwardówkowego biegły nie wskazywał zarówno we wstępnej, jak i ostatecznej opinii do protokołu oględzin zewnętrznych i sekcji zwłok, a jedynie na wystąpienie krwawienia podpajęczynówkowego. Po drugie, z opinii (...) w Z., Zakład Medycyny Sądowej z dnia 25.11.2024r.wynika, że badania diagnostyczne wykonane u D. S. (1), na żadnym etapie jego hospitalizacji nie wykazały obecności krwiaka podtwardówkowego, a jedynie krwawienie podpajęczynówkowe o niewielkim nasileniu. Po trzecie, z opinii ustnej złożonej przez biegłą N. M. wynika, że w oparciu o zapis w dokumencie Księga bloku operacyjnego należy kategorycznie stwierdzić, że u D. S. (1) nie stwierdzono występowania krwiaka podtwardówkowego i nie był on ewakuowany zabiegowo, a wystąpienie tak istotnej zmiany znalazłoby odzwierciedlenie w protokole operacyjnym (k. 1055). Biegła wskazała również, że w przypadku ewakuacji krwiaka podtwardówkowego nie byłby on widoczny w badaniach sekcyjnych, zaś w przypadku braku jego ewakuacji zostałby stwierdzony w sekcji zwłok, a także, że krwiak ten może nie być widoczny w badaniach obrazowych w pierwszych kilkunastu godzinach po urazie, natomiast w kontrolnych badaniach obrazowych jego wystąpienie z pewnością zostałoby opisane. Powyższe ustalenia prowadzą do wniosku, że u D. S. (1) faktycznie nie wystąpił krwiak podtwardówkowy, albowiem w przypadku powtórzonych kilkukrotnie w odstępach czasowych badaniach TK zostałby on ujawniony i opisany (podobnie jak miało to miejsce w przypadku krwiaka podpajęczynówkowego), w przypadku jego ewakuacji podczas przeprowadzonego zabiegu kraniektomii dwuczołowej z odbarczeniem oponowo - kostnym płatów czołowych działanie takie zostałoby opisane w protokole operacyjnym, zaś w przypadku nieprzeprowadzenia jego ewakuacji znalazłoby to odzwierciedlenie w protokole sekcyjnym, przy czym żadna z tych sytuacji nie miała miejsca. Trudno również opierać ustalenia w tym zakresie na adnotacji zawartej na skierowaniu na konsultację wewnętrzną sporządzonej przez dr A. K. (2), czy też zeznaniach świadka M. S. (1), których wartość dowodowa w zestawieniu ze sporządzoną dokumentacją medyczną, w tym badaniami obrazowymi, ma znikomą wartość.

opinia sądowo-lekarska z dn. 25.11.2024r.

Opinia w pełni wiarygodna i wysoce przydatna dla poczynienia ustaleń faktycznych oraz prawnokarnej oceny działania oskarżonego z punktu widzenia stawianego mu zarzutu i w konsekwencji przyjętej kwalifikacji prawnej przypisanego mu czynu.

Przedmiotowa opinia odnosiła się również do oceny postępowania diagnostycznego i leczenia D. S. (1) w placówkach medycznych, w szczególności jego zgodności ze sztuką medyczną oraz kwestii ewentualnego przyczynienia się lub spowodowania zgonu pokrzywdzonego na skutek nieprawidłowo wykonanych procedur medycznych zastosowanych w procesie leczenia.

W ocenie Sądu opinia pisemna sporządzona została w sposób profesjonalny i rzetelny zgodnie z najlepszą widzą i w oparciu o wieloletnie doświadczenie zawodowe biegłych, a sformułowane w niej wnioski były jasne i rzeczowe, nadto w części zbieżne z wnioskami opinii sporządzonej przez (...) Medyczny w P., Katedra i Zakład Medycyny Sądowej (w zakresie tożsamej częściowo tezy dowodowej). Również opinia ustna złożona przez biegłą N. M. na rozprawie była rzeczowa, w zakresie formułowanych wniosków odnosiła się do dokumentacji medycznej D. S. (1), które uzasadnione zostały w racjonalny i fachowy sposób. Powyższa opinia nie była również kwestionowana przez strony postępowania.

dokumenty

W pełni wiarygodnymi były w ocenie Sądu również zgromadzone w toku całego postępowania dokumenty. Ich autentyczność, wiarygodność ani wartość dowodowa nie budziły wątpliwości Sądu, bowiem dokumenty te sporządzone zostały przez właściwe organy, w granicach ich kompetencji i w przewidzianej przepisami formie, dowodów tych nie kwestionowały także strony w toku procesu.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

zeznania:

D. C.,

M. S. (3), J. J.

Zeznania wiarygodne, nie mające istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy

zeznania

M. N. (2)

Świadek jako osoba najbliższa dla oskarżonego (matka) skorzystała z prawa do odmowy składania zeznań.

zeznania:

M. K., Mariny M., I. P., Y. T., D. K., P. R.,

T. B. (2), S. M.

Zeznania nie mające znaczenia dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

O. M. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Prokurator zarzucił oskarżonemu O. M. (1) popełnienie umyślnego przestępstwa z 156 § 3 k.k. w zw. z art. 156 § 1 pkt 2 k.k. polegającego na tym, że w dniu 26 stycznia 2020 r. w P. na S. poprzez uderzenie D. S. (1) pięścią w lewą część twarzy, powodujące jego upadek na twardą płaską powierzchnię – płytę chodnika spowodował u niego ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu w wyniku czego pokrzywdzony doznał obrażeń czaszkowo – mózgowych w postaci stłuczenia mózgu (płatów czołowych i skroniowych, a także pnia mózgu) z następowym masywnym obrzękiem mózgu, krwawienia podpajęczynówkowego i złamania kości potylicznej po stronie lewej, wylewy krwawe w obrębie mięśni twarzy, w okolicy jarzmowej lewej i mięśni potylicznych po stronie lewej, złamanie kości czołowej i ciemieniowej i krwiaka podtwardówkowego, w następstwie czego w dniu 31 stycznia 2020r. D. S. (1) zmarł.

Art. 156 §1 pkt 2 k.k. penalizuje zachowania polegające na spowodowaniu ciężkiego uszczerbku na zdrowiu m. in. w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Jego istotą jest wystąpienie skutku w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Jako ciężki uszczerbek na zdrowiu ustawodawca zakwalifikował m. in. chorobę realnie zagrażającą życiu. Określenie „realnie zagrażająca życiu” oznacza, iż choroba ma zagrażać rzeczywiście, a nie tylko potencjalnie życiu pokrzywdzonego. Dla przyjęcia, że czyn sprawcy wypełnia te właśnie znamiona ustawy, należy ustalić, że nastąpiło poważne zaburzenie podstawowych czynności narządu któregoś z układów istotnych dla utrzymania życia - centralnego układu nerwowego, układu krążenia, oddechowego oraz że z powodu tegoż zaburzenia niezwykle wysokie jest prawdopodobieństwo nastąpienia zatrzymania czynności tych układów i śmierci pokrzywdzonego (por. Zoll (w:) Zoll II, s. 362-363; (...) (w:) System, t. 10, s. 221-228). Pamiętać jednakże należy, iż w przypadku przestępstw charakteryzujących się wystąpieniem określonego w ustawie skutku (przestępstwa materialne) konieczne jest wystąpienie związku przyczynowego pomiędzy czynem, a powstałym skutkiem, który pozwala na przyjęcie stosunku sprawstwa. Ustalenie związku przyczynowego powinno być oparte na jakimś szczególnym prawie przyrodniczym, stwierdzającym, że wystąpienie jednego zdarzenia pociąga za sobą, z koniecznością empiryczną, opartą na zbadaniu wielu podobnych przypadków, zdarzenie drugie - badany skutek (zob. J. (...), Konfrontacja...). Posługiwać się więc należy testem warunku właściwego, polegającego na stwierdzeniu, czy zdaniem ekspertów w danej dziedzinie badane zachowanie jest właściwym warunkiem nastąpienia skutku, tzn. że nasza wiedza i doświadczenie pozwalają stwierdzić, że dane zachowanie wywołuje określony skutek (zob. J. (...), Przyczynowość..., s. 42 i n.).

Art. 156 § 3 k.k. przewiduje odpowiedzialność za następstwo umyślnego spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w postaci śmierci pokrzywdzonego. Przypisanie tego czynu ma miejsce wtedy, gdy sprawca nie obejmuje swoim zamiarem spowodowania śmierci pokrzywdzonego, tj. nie chce, ani nie godzi się na tego rodzaju następstwa swojego zachowania, ale tego rodzaju następstwo swojego zachowania przewiduje lub co najmniej może je przewidzieć.

Z ustalonego stanu faktycznego wynika, że na skutek uderzenia D. S. (1) w twarz przez O. M. (1) doznał on obrażeń ciała w postaci wylewów krwawych w obrębie mięśni twarzy w okolicy jarzmowej lewej i mięśni potylicznych po stronie lewej, które to obrażenia naruszyły czynności narządów ciała pokrzywdzonego na czas poniżej 7 dni. Następnie, w wyniku zadanego ciosu D. S. (1) upadł i uderzył głową o twardą płaską powierzchnię – płytę chodnika, które to uderzenie spowodowało obrażenia czaszkowo – mózgowe w postaci stłuczenia mózgu (płatów czołowych i skroniowych, a także pnia mózgu) z następowym masywnym obrzękiem mózgu, krwawienie podpajęczynówkowe, złamanie kości potylicznej po stronie lewej, w następstwie których D. S. (1) zmarł.

Zatem, pomiędzy uderzeniem pokrzywdzonego w twarz, a obrażeniami o charakterze ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, a finalnie śmiercią pokrzywdzonego istnieje adekwatny związek przyczynowy.

Jednakże poza koniecznością ustalenia istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem sprawcy, a skutkiem konieczne jest również wykazanie umyślności takiego działania. Od strony podmiotowej przestępstwo określone w art. 156 § 1 k.k. może być, bowiem popełnione jedynie umyślnie, zarówno z zamiarem bezpośrednim, jak i ewentualnym. Sprawca musi, zatem obejmować świadomością przynajmniej możliwość spowodowania swoim zachowaniem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu innej osoby i chcieć takiego skutku albo na wystąpienie takiego skutku się godzić.

U D. S. (1) obrażenia czaszkowo – mózgowe w postaci stłuczenia mózgu (płatów czołowych i skroniowych, a także pnia mózgu) oraz złamania kości potylicznej po stronie lewej, powstały w mechanizmie biernym tj. uderzenia głową o twardą płaską powierzchnię – płytę chodnika, na co wskazuje zapis z monitoringu oraz jego analiza pod względem medycznym dokonana przez biegłych z zakresu medycyny sądowej. Powyższe nie wyłącza, co do zasady odpowiedzialności karnej oskarżonego, przy czym zasadniczą kwestią było przesądzenie, czy w realiach niniejszej sprawy mamy do czynienia z umyślnością, czy też nieumyślnością oskarżonego w odniesieniu do powstania wskazanych wyżej obrażeń.

Prokurator zarzucił oskarżonemu, że uderzając pokrzywdzonego działał w tym zakresie umyślnie, a więc co najmniej przewidywał wywołanie skutku w postaci ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu i godził się na jego wywołanie. Jednak zamiar popełnienia czynu polega na ukierunkowaniu zachowania na osiągnięcie określonego celu i sterowaniu tym zachowaniem. Na zamiar składa się strona intelektualna i woluntatywna. Zamiar jest warunkowany wyobrażeniem celu (strona intelektualna) i dążeniem opartym na motywacji jego osiągnięcia (strona woluntatywna). Od strony intelektualnej umyślność wymaga świadomości wszystkich okoliczności przedmiotowych, które składają się na charakterystykę typu czynu zabronionego. Strona woluntatywna zamiaru polega na zaś na tym, że sprawca, rozpoznając możliwość realizacji określonego stanu rzeczy (strona intelektualna) decyduje się go zrealizować (vide: wyrok SA w Katowicach z dn. 29.11.2019 r., II ACa 266/2018, Lex nr 2764356). Konstrukcja zamiaru ewentualnego, przyjęta w art. 9 § 1 k.k., polega na tym, że sprawca realizując swój cel, który zamierza osiągnąć, przewiduje też realną możliwość popełnienia przestępstwa i godzi się na zaistnienie takiego skutku, jaki w rezultacie jego kierunkowego działania nastąpi. Jednocześnie „zamiar”, to określony proces zachodzący w psychice sprawcy, wyrażający się w świadomej woli zrealizowania przedmiotowych znamion czynu zabronionego, przy czym zamiar zarówno bezpośredni, jak i ewentualny oznacza zjawisko obiektywnej rzeczywistości, realny przebieg procesów psychicznych, nie jest zaś pojęciem z dziedziny ocen czy też z dziedziny wartości. Przyjęcie takiej postaci zamiaru musi opierać się na pewnym ustaleniu, że określony skutek był rzeczywiście wyobrażony przez sprawcę, a także iż był przez niego akceptowany. Ustalenia faktyczne dotyczące znamion podmiotowych powinny odwoływać się do całokształtu materiału dowodowego. Zamiar sprawcy, choć istnieje tylko w jego świadomości, jest faktem psychologicznym, zatem podlega dowodzeniu na tych samych zasadach, co fakty z zakresu strony przedmiotowej czynu. Skoro umyślność postrzegana jest jako zamiar, podczas gdy nieumyślność to jego brak, to w tym kontekście poszukiwanie granicy tego podziału opierać się powinno na określeniu w konkretnej sprawie stopnia prawdopodobieństwa prognozowania wystąpienia negatywnego skutku. Inaczej mówiąc, im wyższe jest to prawdopodobieństwo wywołane aktywnością sprawcy, tym z większą pewnością przyjmowany jest zamiar. Natomiast spadek prawdopodobieństwa poniżej pewnego progu oznacza brak zamiaru (vide: wyrok SA w Poznaniu z dn. 09.07.2020r., sygn. II AKa 79/20).

Wskazać należy, że na gruncie prawa karnego rzeczą fundamentalną jest zasada subiektywizacji odpowiedzialności karnej, tj. określenie rzeczywistych przeżyć psychicznych sprawcy w chwili popełnienia przestępstwa, co przy winie umyślnej oznacza, że świadomość sprawcy obejmować musi wszystkie okoliczności faktyczne odpowiadające zespołowi ustawowych znamion czynu zabronionego (vide: wyrok SA w Gdańsku z dn. 13.12.2018r., II AKa 294/18, Legalis).

O tym, że oskarżony obejmował zamiarem spowodowanie u pokrzywdzonego ciężkich obrażeń ciała nie może sam w sobie, zdaniem Sądu świadczyć fakt przewagi fizycznej oskarżonego nad pokrzywdzonym, zdanie ciosu osobie nietrzeźwej stojącej na utwardzonym podłożu, czy też to, że O. M. (1) był trenerem personalnym i trenerem sztuk walk MMA i boksu.

Aby ocenić, czy w realiach konkretnej sprawy istnieją podstawy do ustalenia o działaniu sprawcy z zamiarem spowodowania ciężkich obrażeń ciała, koniecznym jest wpierw rozstrzygnięcie odnośnie do istnienia in concreto obiektywnej przewidywalności nastąpienia przewidzianego w tym przepisie skutku i poczynienie w tym celu szczegółowej analizy najdrobniejszych nawet okoliczności faktycznych. Jest bowiem jasne, że w granicach tzw. obiektywnej przewidywalności właściwej przeciętnemu człowiekowi o zwykłej wiedzy i doświadczeniu, jednokrotne uderzenie drugiego człowieka, nawet pięścią, w twarz nie prowadzi do śmierci lub ciężkich obrażeń u uderzonego (vide: wyrok SN z dn. 17.11.2021r., IV KK 55/20).

Na gruncie faktycznym niniejszej sprawy nie ustalono żadnych szczególnych okoliczności, które przyjęcie tej „obiektywnej przewidywalności” by uzasadniały. Pamiętać należy, że zachowanie oskarżonego polegało na jednokrotnym uderzeniu D. S. (1) pięścią w twarz, skutkiem czego był upadek pokrzywdzonego do tyłu na chodnik i uderzenie tyłem głowy o podłoże, przy czym upadek nie musiał być wyłączną przyczyną tego uderzenia skoro D. S. (1) znajdował się w stanie nietrzeźwości (miał 1,67 promila alkoholu we krwi). Istotne jest również, że obrażenia, które powstały od uderzenia w twarz były obrażeniami poniżej siedmiu dni, a co za tym idzie przyjąć należy, że cios który zadał oskarżony pokrzywdzonemu nie był zadany ze znaczną siłą. Postura oskarżonego, jego nie budząca wątpliwości siła fizyczna, umiejętność wyprowadzenia celnego i skutecznego ciosu nakazują przyjąć, iż gdyby jego siła faktycznie była znaczna D. S. (1) doznałby zdecydowanie poważniejszych obrażeń w obrębie twarzy, co jednakże nie miało miejsca. Na ewentualną obiektywną przewidywalność nastąpienia skutku nie mogły również mieć wpływu konkretne, występujące w miejscu zdarzenia warunki terenowe, albowiem podłoże, na które upadł pokrzywdzony jakkolwiek było twarde nie miało żadnych szczególnych cech, które stwarzałyby zagrożenie dla zdrowia człowieka w razie upadku (krawężnik, uskok itp.).

Ciężkie obrażenia ciała, których doznał pokrzywdzony, a które prowadziły do jego śmierci były pochodną upadku i uderzenia głową o twarde podłoże, a nie zostały spowodowane samym ciosem w twarz. Tym samym stwierdzić należało, że w normalnym przebiegu zdarzenia obrażenia jakich doznał D. S. (1) nie prowadzą do śmierci człowieka.

Nie sposób zatem przyjąć, na poziomie pewności, że oskarżony zadając ze stosunkowo niedużą siłą jeden cios w twarz pokrzywdzonego przewidywał i godził się, że spowoduje jego upadek, a ten doprowadzić musi do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. Innymi słowy, nie ma żadnych racjonalnych i obiektywnych przesłanek, które prowadziłyby do wniosku, że oskarżony przewidywał i godził się, choćby na poziome zamiaru ogólnego, na doprowadzenie do powstania u pokrzywdzonego obrażeń głowy stanowiących ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu na skutek uderzenia głową, przez pokrzywdzonego w twarde podłoże.

Ustalając istnienie po stronie O. M. (1) zamiaru spowodowania u D. S. (1) odnieść należy się również do poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, z których wynika, że oskarżony do czasu zadania pokrzywdzonemu ciosu nie przejawiał wobec niego zachowań agresywnych, nie zaczepiał go, zaś sytuacja konfliktowa dotycząca kroplówek witaminowych nie została przez niego wywołana. Co więcej, ustalenia stanu faktycznego pozwalają z dużym prawdopodobieństwem twierdzić, że zaczepne zachowanie D. S. (1) wobec O. M. (1) faktycznie związane było z osobą K. C. (1), z którą pokrzywdzony przyszedł na imprezę, a która finalnie bawiła się w towarzystwie oskarżonego, o co był zazdrosny (na okoliczność taką wskazywała K. C., co w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, co do jej relacji z D. S. jawi się jako wysoce prawdopodobne). Tym samym uznać należy, że oskarżony nie miał żadnej, nawet subiektywnie istniejącej motywacji by spowodować u pokrzywdzonego ciężkie obrażenia ciała, co więcej jego spokojne zachowanie i brak reakcji na zaczepki ze strony D. S. (1) pozwala twierdzić, że nie dążył do konfrontacji, zaś finalnie uderzenie pokrzywdzonego, po nieudanej próbie jego uspokojenia przez K. C. (1), było – jakkolwiek nieakceptowalną – reakcją na jego zachowanie.

Argumentem prezentowanym przez Oskarżyciela, a który potwierdzać by miał istnienie po stronie O. M. (1) zamiaru spowodowania u D. S. (1) ciężkich obrażeń ciała miał być fakt trenowania przez niego sztuk walki oraz jego przewaga fizyczna. Przyjęcie takiej argumentacji, zdaniem Sądu winno prowadzić do wniosku, że gdyby oskarżony wykorzystując swoje umiejętności i przewagę fizyczną faktycznie chciał spowodować u pokrzywdzonego ciężkie obrażenia ciała to niewątpliwie mógł je spowodować zadanym ciosem, co jednakże nie nastąpiło. Zakładając natomiast, że oskarżony posiadał umiejętności pozwalające mu na znokautowanie pokrzywdzonego i doprowadzenie do jego upadku w sposób, jak w realiach niniejszej sprawy, bez spowodowania znacznych obrażeń w obrębie głowy i uczynił to w pełni świadomie, chcąc doprowadzić do takiego skutku, to działanie takie należałoby rozpatrywać przez pryzmat zbrodni zabójstwa, a takiego zarzutu Prokurator w stosunku do oskarżonego nie sformułował.

Dowodem wskazanym przez Prokuratora mającym potwierdzić świadomość oskarżonego, co do rodzaju i siły zadanego ciosu było nagranie z kontroli operacyjnej, z którego wynika, że pokrzywdzony został znokautowany, a oskarżony chciał go złapać, ale nie zdążył (stanowisko Prokuratora k. 922).

Fragment dowodowej rozmowy (teczka obiektowa Panama-1, komunikat z dn. 27.01.2020r., godz. 11.44.07), na którym Prokurator opiera swoje stanowisko brzmi „a on się odwraca i się sadzi no i tak, ni stąd ni zowąd zauważyłem tylko tak, taki pół sierp, pół hak i chciałem (...) w powietrzu łapać, ale nie zdążyłem”.

Powyższa wypowiedź w ocenie Sądu nie tylko nie potwierdza okoliczności dowodzonych przez Oskarżyciela, a wręcz przeciwnie wskazuje, że O. M. (1) nie spodziewał się skutków swojego działania. To, że oskarżony chciał złapać D. S. (1) pozwala twierdzić po pierwsze, że nie chciał doprowadzić do jego upadku, po drugie, że nie przewidywał, że uderzenie może do niego doprowadzić, w przeciwnym bowiem razie byłby na to przygotowany i jako osoba posiadająca odpowiednie umiejętności mógłby temu skutecznie przeciwdziałać, co jednakże nie miało miejsca (potwierdza to również nagranie z monitoringu), po trzecie chciał temu upadkowi zapobiec.

Podkreślić należy również, że warunkiem przypisania sprawcy odpowiedzialności za skutek określony w przepisie art. 156 § 3 k.k. jest ustalenie, że oskarżony przewidywał i mógł przewidzieć, najpóźniej w chwili dokonywania czynu, jego następstwa w postaci śmierci pokrzywdzonego i się z tym skutkiem godził.

W świetle przedstawionej wyżej argumentacji w ocenie Sądu uznać należało, że oskarżony nie tylko nie godził się na powstanie u pokrzywdzonego ciężkich obrażeń ciała, lecz nawet nie godził się na jego upadek, któremu jak wynika z dowodowego nagrania chciał zapobiec, a tym samym nie można twierdzić, że godził się z jego skutkiem w postaci śmierci D. S. (1).

Oceniając zachowanie oskarżonego przez pryzmat przyjętej w akcie oskarżenia kwalifikacji prawnej odwołać należy się również do orzecznictwa, w którym przyjęty jest pogląd, iż śmierć jako skutek upadku człowieka od uderzenia pięścią w twarz lub głowę z następowym uderzeniem głową o podłoże kwalifikuje się jako nieumyślne spowodowanie śmierci z art. 155 k.k. W takim zachowaniu nie sposób przypisać sprawcy umyślności spowodowania obrażeń ciała prowadzących do śmierci, co jest warunkiem kwalifikacji z art. 156 § 3 k.k. Umyślne, bowiem w takim wypadku jest tylko zachowanie polegające na uderzeniu w głowę i obrażenia stąd powstałe. Ciężkie obrażenia ciała prowadzące do śmierci są natomiast pochodną upadku i doznanych w związku z nim urazów i są objęte nieumyślnością, podobnie jak skutek, który w ich wyniku nastąpił (vide wyrok SA w Krakowie z dn. 26.04.2006 r., II AKa 59/06, KZS 2006, Nr 5, poz. 35, wyrok SA w Gdańsku z dn. 13.12.2018r., II AKa 294/18, Legalis). Nieumyślność w działaniu sprawcy polega na zaniedbaniu powinności przewidywania takich skutków zadanego uderzenia, choć przewidzenie ich leży w granicach powinności i możliwości. Skutek ten często występuje w podobnych sytuacjach, zatem jest dostępny dla wiedzy przeciętnie rozgarniętego dojrzałego człowieka (vide: wyrok SA w Krakowie, II AKa 81/07, KZS 2007, Nr 7–8, poz. 59). Innymi słowy, brak jest podstaw do przyjęcia odpowiedzialności w oparciu o art. 156 § 3 k.k. jeśli skutek śmiertelny pozostaje wprawdzie w związku przyczynowym z czynem sprawcy, ale nie jest następstwem odniesionych obrażeń, a innych przebiegów przyczynowych.

Reasumując Sąd uznał, że działanie O. M. (1) wypełniło znamiona nieumyślnego spowodowania śmierci D. S. (1). Z ustaleń faktycznych wynika bowiem, że oskarżony swoim zachowaniem - tj. uderzając pokrzywdzonego pięścią w twarz - umyślnie spowodował u niego obrażenia w postaci wylewów krwawych w obrębie mięśni twarzy w okolicy jarzmowej lewej i mięśni potylicznych po stronie lewej, co zgodnie z opinią biegłego z zakresu medycyny sądowej stanowiło obrażenia naruszające czynności narządu ciała na czas poniżej 7 dni w rozumieniu art. 157 § 2 k.k., natomiast pozostałe obrażenia, jak również skutek w postaci śmierci pokrzywdzonego objęte były nieumyślnością.

Jednocześnie ustalając, że zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona występku z art. 157 § 2 k.k. należało ustalić czy w takim razie doszło do rzeczywistego (właściwego) czy też pozornego (pomijalnego) zbiegu tego przestępstwa z przypisanym oskarżonemu przestępstwem z art. 155 k.k.

W tym aspekcie wskazać należy, że do zbiegu przepisów dochodzi wówczas, gdy jeden czyn wypełnia znamiona określone w dwóch lub więcej przepisach ustawy karnej. Przy zbiegu rzeczywistym czyn podlega kumulatywnej kwalifikacji na podstawie wszystkich zbiegających się przepisów, natomiast w wypadku zbiegu pozornego czyn sprawcy podlega zawsze kwalifikacji na podstawie jednego tylko przepisu. Pozostałe przepisy podlegają eliminacji na podstawie przyjętych reguł wykładni i stosowania prawa. Jedną z zasad redukcji wielości przepisów jest zasada konsumpcji (pochłaniania) lex consumens derogat legi consumptae. Wówczas znamiona jednego typu czynu zabronionego zawierają w sobie treści objęte znamionami innego typu czynu zabronionego (vide: wyrok SA w Gdańsku z dn. 13.12.2018r., II AKa 294/18, Legalis).

Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd uznał, że doszło do zbiegu pomijalnego. Obie kwalifikacje (z art. 155 k.k. i art. 157 § 2 k.k. zawarte są w tej samej grupie dóbr chronionych prawem, tj. dotyczącej przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu człowieka, co uzasadnia przyjęcie, że nieumyślne spowodowanie śmierci (art. 155 k.k.) eliminuje przepis o „lekkim” naruszeniu czynności narządów ciała (art. 157 § 2 k.k.) Dysproporcja skutków obu czynów powoduje, że zakwalifikowanie działania oskarżonego jedynie z art. 155 k.k., przy jednoczesnym poczynieniu ustaleń, że swoim działaniem umyślnie naruszył czynności narządów ciała pokrzywdzonego na czas poniżej 7 dni, w pełni ukazuje zawartość kryminalną czynu oskarżonego (wyrok SA w Gdańsku z dn. 13.12.2018r., II AKa 294/18, Legalis).

☐

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

O. M. (1)

1

1

Rozważając wymiar kary dla O. M. (1) Sąd miał na uwadze wszystkie dyrektywy wymiaru kary przewidziane w art. 53 § 1 i § 2 kk, tj. wzgląd na społeczną szkodliwość przypisanego oskarżonemu czynu i stopień jego winy oraz wymogi indywidualnego i społecznego oddziaływania wymierzonej kary.

Uwzględniając jednocześnie przewidziane w ustawie granice zagrożenia dla występku z art. 155 k.k. Sąd zdecydował wymierzyć oskarżonemu O. M. (1) karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności.

Oceniając społeczną szkodliwość czynu oskarżonego Sąd miał na uwadze, że O. M. (1) dopuścił się zamachu na najważniejsze dobro prawne jakim jest życie i zdrowie człowieka.

Rozważając kwestię wymiaru kary Sąd wziął pod uwagę zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące.

Jako okoliczność obciążającą Sąd uznał uprzednią karalność O. M. (1) za przestępstwo czynnej napaści na funkcjonariusza, uszkodzenia ciała i uszkodzenia mienia, co wskazuje, że oskarżony jakkolwiek nie przejawia ponadnormatywnych skłonności do agresji (wynika to z opinii sądowo psychiatryczno - psychologicznej) to potrafi być osobą agresywną, nie kontrolującą swoich emocji i zachowań, a jako sposób rozwiązywania sytuacji konfliktowych sięga po przemoc fizyczną.

Okolicznością obciążającą była również postawa oskarżonemu po zdarzeniu, kiedy nie udzielił D. S. (1) żadnej pomocy, opuścił miejsce zdarzenia, a następnie uciekł z Polski i przez okres ponad trzech i pół roku ukrywał się przed wymiarem sprawiedliwości. Oceny tej nie zmieniają pobudki jakimi kierował się O. M. (1) uciekając z kraju, a wręcz przeciwnie świadczą o braku odwagi do poniesienia odpowiedzialności za śmierć człowieka.

Wskazać jednakże należy, że postawa O. M. (1), który wiedząc, że jest poszukiwany dobrowolnie zgłosił się na policję w Hiszpanii, co umożliwiło w krótkim czasie jego ekstradycję do Polski, a także jego zachowanie w toku procesu, w ocenie Sądu świadczą o tym, że oskarżony zweryfikował swoją postawę życiową, a jego zapewnienia w tym zakresie są szczere, a nie zostały wygłoszone jedynie na potrzeby niniejszego postępowania. O. M. (1) przeprosił rodzinę D. S. (1), wykazał skruchę i żal, kategorycznie negatywnie ocenił swoje zachowanie, przyznając publicznie, że był tchórzem, który uciekł przed odpowiedzialnością.

Jakkolwiek czyn oskarżonego co wymaga kategorycznego podkreślenia, jest całkowicie nieakceptowalny, to kształtując wymiar kary, nie można było całkowicie abstrahować od poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych, z których wynika, że to D. S. (1) zaczepiał słownie O. M. (1), a ten do czasu pozostawał spokojny i obojętny na te zaczepki, zaś agresywne zachowanie po zadaniu ciosu nie było przez niego kontynuowane.

Reasumując, w ocenie Sądu wymierzona O. M. (1) kara jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu przestępstwa, należycie uwzględnia wskazane powyżej okoliczności obciążające i łagodzące, a zarazem nie przekracza stopnia winy oskarżonego.

O. M. (1)

3, 4

1

Na podstawie art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 446 § 4 k.c. Sąd orzekł wobec oskarżonego O. M. (1) na rzecz M. S. (1) i B. S. kwotę po 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Zgodnie z art. 52 § 1 k.p.k. w razie śmierci pokrzywdzonego prawa, które by mu przysługiwały mogą wykonywać m.in. osoby najbliższe. Na mocy powyższego przepisu podmioty te wykonują uprawnienia procesowe zmarłego pokrzywdzonego. Karnoprawną podstawę do orzeczenia obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę stanowi z kolei art. 46 § 1 k.k., zgodnie z którym sąd, orzekając o powyższym, stosuje przepisy prawa cywilnego, z wyłączeniem możliwości zasądzenia renty.

Osoby wskazane w art. 52 § 1 k.p.k. powinny co do zasady posiadać odrębny tytuł prawny wynikający przede wszystkim z norm prawa cywilnego, aby móc domagać się odszkodowania lub zadośćuczynienia w związku z popełnieniem czynu zabronionego wobec pokrzywdzonego (vide: wyrok SN z dn. 17.04.2024r., III KK 81/24).

Możliwość zasądzenia zadośćuczynienia za doznaną krzywdę jest szczegółowo uregulowana w przepisach prawa cywilnego materialnego. Zadośćuczynienie ma na celu wynagrodzenie określonej szkody niemajątkowej, ale tylko w sytuacjach wprost wskazanych w ustawie, tj. m.in. w przypadku uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia, pozbawienia wolności. Jest to zatem roszczenie o charakterze quasi osobistym, ściśle związane z osobą poszkodowanego i w związku z tym, co do zasady, nie przechodzi na spadkobierców.

Jednocześnie art. 446 §4 k.c. stanowi, że jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Określając wysokość zadośćuczynienia za śmierć osoby najbliższej należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności mające wpływ na rozmiar doznanej przez poszkodowanego krzywdy, a więc przede wszystkim wstrząs psychiczny i cierpienia moralne wywołane śmiercią osoby bliskiej, poczucie osamotnienia i pustki po jej śmierci, rodzaj i intensywność więzi łączącej pokrzywdzonego z osobą zmarłą, rolę w rodzinie pełnioną przez osobę zmarłą, wystąpienie zaburzeń będących skutkiem śmierci osoby bliskiej (np. nerwicy, depresji), stopień, w jakim pokrzywdzony będzie umiał znaleźć się w nowej rzeczywistości i ją zaakceptować, wiek pokrzywdzonego (vide: wyrok SA w Gdańsku z dn. 29.03.2023r., I ACa 1455/22).

Z poczynionych ustaleń faktycznych wynika, że bracia D., B. i M. S. (1) pozostawali w bardzo bliskiej relacji, mieli wspólne pasje - wszyscy trenowali zapasy, kilka razy w tygodniu spotykali się na treningach, na siłowni, razem jeździli na zawody sportowe. Również poza zajęciami sportowymi spędzali wspólnie wolny czas, (organizowali grilla, chodzili na imprezy). Oczywistym jest zatem, że nagła, zupełnie niespodziewana i bezsensowna śmierć D. S. (1) była dla jego braci wstrząsem, albowiem stracili nie tylko członka rodziny lecz osobę, która była obecna w ich codziennym życiu i z którą byli bardzo związani emocjonalnie. Śmierć D. S. (1) niewątpliwie wywołała u jego braci duży rozmiar cierpień, silny żal i poczucie straty i niewątpliwie stanowiła źródło krzywdy oskarżycieli posiłkowych i ich cierpień psychicznych. Z drugiej strony wskazać należy, że M. i B. S. są ludźmi młodymi, mają swoje życie zawodowe i osobiste, a co za tym idzie możliwość odnalezienia się przez nich w nowej, jakkolwiek trudnej rzeczywistości i jej akceptacja jest prostsza niż np. w przypadku utraty dziecka, czy małżonka.

Oskarżyciele posiłkowi nie wskazywali również by w związku ze śmiercią brata D. S. (1) doszło u nich do wystąpienia zaburzeń na tle psychicznym wykraczających poza stan kryzysu psychicznego związanego z naturalnym procesem żałoby.

Reasumując Sąd uznał, że zasądzona każdorazowo na rzecz M. S. (1) i B. S. kwota 30.000 zł stanowi adekwatne zadośćuczynienie za cierpienia psychiczne związane ze śmiercią brata D. S. (1), zaś zasądzenie zadośćuczynienia ponad tą kwotę - zgodnie z żądaniem każdorazowo w kwocie 100.000 zł byłoby świadczeniem nadmiernym.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

O. M. (1)

2

Na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności Sąd zaliczył oskarżonemu w wyroku okres zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 01.11.2023 r., do nadal.

Jednocześnie postanowieniem z dnia 31 marca 2025r. Sąd orzekł o zmianie okresu zaliczenia zaliczając na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres od dnia 01.11.2023r., godz. 00.50 (dzień zatrzymania na terytorium Hiszpanii) do dnia 23.12.2024r., godz. 13.00 (dzień zwolnienia z AŚ w związku z uchyleniem tymczasowego aresztowania).

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

5

Na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z § 11 ust. 1 pkt 2, ust. 2 pkt 5, §17 pkt 1 w zw. z 1 ust. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie Sąd był zobligowany do zasądzenia od oskarżonego O. M. (1) na rzecz oskarżycieli posiłkowych kosztów poniesionych z tytułu ustanowienia pełnomocnika, i tak na rzecz B. S. kwoty 2.520 zł obejmującej postępowanie przygotowawcze i sądowe (1.200 zł x 20% = 240 zł x 3 + 600 zł + 1.200 zł = 2.520 zł) i na rzecz M. S. (1) kwoty 1.920 zł (1.200 zł x 20% = 240 zł x 3 + 1.200 zł = 1.920 zł) obejmującej postępowanie sądowe.

6

Na podstawie art. 624 k.p.k., art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych Sąd zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Poznaniu kosztów sądowych i nie wymierzył mu opłaty. Wobec oskarżonego została orzeczona bezwzględna kara pozbawienia wolności, co będzie wiązało się z czasowym brakiem źródła dochodu, jak również obowiązek zapłaty na rzecz pokrzywdzonych zadośćuczynienia w łącznej kwocie 60.000 zł, co łącznie stanowić będzie dla oskarżonego znaczne obciążenie finansowe.

7.  Podpis

Poznań, dnia 31 marca 2025r.

sędzia Izabela Dehmel