Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

III K 104/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2018-07-04

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lipca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w Wydziale III Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Tomasz Borowczak

Protokolant: prot. sąd. Michał Marciszonek

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań - Stare – Miasto w Poznaniu Marii Włodarczak

i przy udziale oskarżycieli posiłkowych: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. i Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w P.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach: 9 listopada 2016r.; 20 grudnia 2017r.;
6 marca, 21 marca, 21 maja, 18 czerwca i 4 lipca 2018r.

sprawy T. P., urodzonego w dniu (...) w P., syna W. i E. z d. K.,

oskarżonego, o to że:

I. w okresie od 12 grudnia 2012r. do 18 kwietnia 2013r. w P. działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, poprzez wprowadzenie w błąd M. T. (1) oraz M. T. (2) co do przysługującego mu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...) doprowadził M. T. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 85.000 złotych tytułem pożyczki, której wyżej wymienione prawo miało stanowić zabezpieczenie,

tj. o przestępstwo z art.286§1 k.k. w zw. z art.12k.k.

II. w dniu 18 kwietnia 2013r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie w błąd M. T. (2), działającego w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., co do przysługującego mu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...), posługując się nierzetelnym dokumentem stwierdzającym istnienie przydziału wyżej wymienionego prawa oraz podrobionymi zaświadczeniami datowanymi na dzień 15 kwietnia 2013r. i 17 kwietnia 2013r. potwierdzającymi istnienie tego prawa, doprowadził (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 95.000 złotych tytułem sprzedaży nieistniejącego faktycznie prawa,

tj. o przestępstwo z art.286§1 k.k. i art. 270§1 k.k. w zw. z art.12k.k.

III. w dniu 7 października 2010r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, wprowadził w błąd M. T. (2), prowadzącego działalność pod nazwą H. z siedzibą w P. w błąd co do przysługującego mu spółdzielczego własnościowego prawa do lokali mieszkalnych położonych odpowiednio w P. przy ul. (...), które to prawa do przedmiotowych lokali zgodnie z zawartymi umowami przewłaszczenia na zabezpieczenie, Rep. (...) i Rep. (...), miały stanowić zabezpieczenie udzielonych pożyczek, każda po 37.000 złotych, w wyniku czego powstały straty w wysokości 74.000 złotych na szkodę M. T. (2),

tj. o przestępstwo z art.286§1 k.k. w zw. z art.12k.k.

IV. w okresie od 12 grudnia 2012r. do 16 stycznia 2013r. w P., działając w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, wyłudził poświadczenie nieprawdy w postaci decyzji Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, o założeniu księgi wieczystej dla lokalu mieszkalnego mieszczącego się przy ul. (...) w P., poprzez podstępne wprowadzenie Sądu w błąd co do przysługującego mu prawa do przedmiotowego lokalu przedkładając wraz z wnioskiem o założenie przedmiotowej księgi wieczystej, w celu użycia za autentyczne, uprzednio podrobiony przez siebie dokument w postaci zaświadczenia z dnia 11 grudnia 2012r. stwierdzającego, iż T. P. przysługuje spółdzielczo-własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego, w wyniku czego Sąd Rejonowy Poznań -Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, podjął decyzję o założeniu dla przedmiotowego lokalu księgi wieczystej o numerze (...),

tj. o przestępstwo z art.270§1 k.k. i art. 272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k.

V. w okresie od 2 października 2008r. do 29 września 2010r. w P., działając w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, będąc obowiązanym na podstawie decyzji właściwego organu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) do kierowania wymienioną Spółdzielnią jako Prezes, w tym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, nadużył mu udzielonych uprawnień w ten sposób, że wyłudził poświadczenie nieprawdy w postaci decyzji Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, o założeniu ksiąg wieczystych dla lokali mieszkalnych mieszczących się przy ul.(...), ul.(...), ul.(...), ul. (...) w P., i tak:

-

w odniesieniu do lokalu przy ul.(...) poprzez podstępne wprowadzenie Sądu w błąd co do przysługującego mu prawa do przedmiotowego lokalu przedkładając wraz z wnioskiem o założenie przedmiotowej księgi wieczystej, pod którym podpisała się jako wnioskodawca K. P., uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci zaświadczenia z dnia 20 kwietnia 2010r. stwierdzającego, iż K. P. przysługuje spółdzielczo-własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego, oraz przydziału do lokalu mieszkalnego z dnia 31 maja 2005r. numer (...), w wyniku czego Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, podjął decyzję o założeniu dla przedmiotowego lokalu księgi wieczystej o numerze (...),

-

w odniesieniu do lokalu przy ul.(...) poprzez podstępne wprowadzenie Sądu w błąd co do przysługującego mu prawa do przedmiotowego lokalu przedkładając wraz z wnioskiem o założenie przedmiotowej księgi wieczystej, w celu użycia za autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci zaświadczenia z dnia 23 września 2010r. stwierdzającego, iż T. P. przysługuje spółdzielczo-własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego, oraz przydziału do lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r. numer (...), w wyniku czego Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, podjął decyzję o założeniu dla przedmiotowego lokalu księgi wieczystej o numerze (...),

-

w odniesieniu do lokalu przy ul.(...) poprzez podstępne wprowadzenie Sądu w błąd co do przysługującego mu prawa do przedmiotowego lokalu przedkładając wraz z wnioskiem o założenie przedmiotowej księgi wieczystej, w celu użycia za autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci zaświadczenia z dnia 23 września 2010r. stwierdzającego, iż T. P. przysługuje spółdzielczo-własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego, oraz przydziału do lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r. numer (...), w wyniku czego Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, podjął decyzję o założeniu dla przedmiotowego lokalu księgi wieczystej o numerze (...),

-

w odniesieniu do lokalu przy ul.(...) poprzez podstępne wprowadzenie Sądu w błąd c o do przysługującego mu prawa do przedmiotowego lokalu przedkładając wraz z wnioskiem o założenie przedmiotowej księgi wieczystej, w celu użycia za autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci zaświadczenia z dnia 11 września 2008r., stwierdzającego, iż T. P. przysługuje spółdzielczo-własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz przydziału do lokalu mieszkalnego z dnia 18 listopada 2004r., w wyniku czego Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, podjął decyzję o założeniu dla przedmiotowego lokalu księgi wieczystej o numerze (...),

wyrządzając tym samym Spółdzielni Mieszkaniowej (...) znaczną szkodę majątkową, przy czym w odniesieniu do lokali położonych przy ul.(...) w P. poprzez wyłudzenie poświadczenia nieprawdy przywłaszczył prawo do tych lokali, powodując łączne straty w stosunku do mienia znacznej wartości powyżej 200.000 złotych na szkodę Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w P.,

tj. o przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. i art.296§1 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art.294§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12k.k.

VI. w okresie od 15 lutego 2013r. do 28 marca 2013r. w P., działając w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamiarem, usiłował wyłudzić poświadczenie nieprawdy w postaci decyzji Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, o założeniu księgi wieczystej dla lokalu mieszkalnego mieszczącego się przy ul. (...) w P., poprzez podstępne wprowadzenie Sądu w błąd co do przysługującego mu prawa do przedmiotowego lokalu przedkładając wraz z wnioskiem o założenie przedmiotowej księgi wieczystej, w celu użycia za autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci dwóch zaświadczeń z dnia 15 lutego 2013r., stwierdzających, iż T. P. przysługuje spółdzielczo-własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz przydziału lokalu mieszkalnego nr (...), datowanego na dzień 30 maja 2015r. z potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tegoż przydziału, jednak do założenia księgi wieczystej dla przedmiotowego lokalu nie doszło z uwagi na wydane w dniu 28 marca 2013r. postanowienie Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu w sprawie DzKw PO/00006947/13 o oddaleniu wniosku o założenie księgi wieczystej,

tj. o przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.13§1 k.k. w zw. z art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12k.k.

1)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że w dniu 12 grudnia 2012r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, za pomocą wprowadzenia w błąd M. T. (1) co do przysługującego mu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...), doprowadził go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 80.000 złotych z tytułu pożyczki, spłatę której wskazane prawo miało zabezpieczać, tj. przestępstwa z art.286§1 k.k. i za to na podstawie art.286§1 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności.

2)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że w dniu 18 kwietnia 2013r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, za pomocą wprowadzenia w błąd M. T. (2) działającego w imieniu (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., co do przysługującego mu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...), używając przy tym, jako autentycznego, podrobionego dokumentu w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 kwietnia 2013r. stwierdzającego, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wskazanego wyżej lokalu mieszkalnego oraz uprzednio wypełnionego przez siebie blankietu, opatrzonego podpisem Z. M., niezgodnie z jej wolą i na jej szkodę, w postaci przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), z podrobionym potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tegoż przydziału z dnia 17 kwietnia 2013r., doprowadził (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 97.791,75 złotych z tytułu ceny sprzedaży nieistniejącego faktycznie prawa, podatku od czynności cywilnoprawnych, taksy notarialnej, kosztu wypisów aktu notarialnego oraz podatku od towarów i usług, tj. przestępstwa z art.286§1 k.k. i art.270§1 i §2 k.k. zw. z art.11§2 k.k. i za to na podstawie art.286§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. wymierza mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności.

3)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że w dniu 7 października 2010r. w P., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, doprowadził M. T. (2) prowadzącego działalność pod nazwą „H.” z siedzibą w P., do niekorzystnego rozporządzenia pieniędzmi w łącznej kwocie 74.000 zł, poprzez zawarcie z nim dwóch umów pożyczek, każda po 37.000 złotych oraz dwóch umów przewłaszczenia na zabezpieczenie, za pomocą wprowadzenia go w błąd co do przysługujących oskarżonemu spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych położonych w P. przy ul.(...), które to prawa do lokali zgodnie z zawartymi umowami przewłaszczenia na zabezpieczenie, (...) i (...), miały stanowić zabezpieczenie udzielonych oskarżonemu pożyczek, tj. przestępstwa z art.286§1 k.k. w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art.286§1 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności.

4)  Na podstawie art.46§1 k.k. nakłada na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem przypisanym w pkt.3. części rozstrzygającej wyroku poprzez zapłatę na rzecz M. T. (2) kwoty 74.000 zł (siedemdziesiąt cztery tysiące złotych).

5)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że w okresie od 12 grudnia 2012r. do 16 stycznia 2013r. w P., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, przy zawieraniu umowy przeniesienia praw na zabezpieczenie sporządzonej w formie aktu notarialnego (...) przez notariusza M. M., użył jako autentycznego, uprzednio podrobionego przez siebie, dokumentu w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 grudnia 2012r. stwierdzającego, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego mieszczącego się przy ul. (...) w P., w celu przedłożenia go w Sądzie Rejonowym Poznań - Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych przez notariusza wraz z opisanym wyżej aktem notarialnym, zawierającym wniosek o założenie księgi wieczystej dla wskazanego lokalu mieszkalnego i w ten sposób, poprzez podstępne wprowadzenie w błąd sędziego Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, wyłudził poświadczenie nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P., jakoby T. P. był właścicielem tego prawa i był uprawniony do przeniesienia go na rzecz M. T. (1) tj. przestępstwa z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12k.k. i za to na podstawie art.270§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

6)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że w okresie od 2 października 2008r. do 31 sierpnia 2009r. w P., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, poprzez podstępne wprowadzenie sędziego Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych w błąd co do przysługującego mu prawa do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P., przedkładając wraz z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, jako autentyczne, uprzednio wypełnione przez siebie blankiety, opatrzone podpisem Z. M., niezgodnie z jej wolą i na jej szkodę, w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 września 2008r. stwierdzającego, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz przydziału tego lokalu z dnia 18 listopada 2004r. nr (...), wyłudził poświadczenie nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P. i przywłaszczył sobie prawo do tego lokalu, po czym w dniu 31 sierpnia 2009r. zawarł ze swoją siostrą K. P. umowę sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) w P. tj. przestępstwo z art.270§2 k.k., art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art.270§2 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

7)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że w okresie od 25 maja 2010r. do 8 czerwca 2010r. w P., poprzez podstępne wprowadzenie w błąd sędziego Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, przedkładając wraz z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, jako autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci: dwóch zaświadczeń z dnia 20 kwietnia 2010r. stwierdzających, że K. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P. oraz przydziału tego lokalu mieszkalnego z dnia 31 maja 2005r., numer (...), wyłudził poświadczenie nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P., tj. przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. i za to na podstawie art.270§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. wymierza mu karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

8)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że działając w krótkich odstępach czasu, z wykorzystaniem takiej samej sposobności, popełnił w warunkach ciągu przestępstw z art.91§1 k.k. dwa przestępstwa i tak:

a)  w okresie od 27 września 2010r. do 29 września 2010r. w P., poprzez podstępne wprowadzenie w błąd sędziego w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, przedkładając wraz z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, jako autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci: zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. stwierdzającego, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P. oraz przydziału tego lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...), wyłudził poświadczenie nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P. i przywłaszczył sobie prawo do tego lokalu, tj. przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.,

b)  w okresie od 27 września 2010r. do 29 września 2010r. w P., poprzez podstępne wprowadzenie w błąd sędziego w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych, przedkładając wraz z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, jako autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci: zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. stwierdzającego, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P. oraz przydziału tego lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...), wyłudził poświadczenie nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P. i przywłaszczył sobie prawo do tego lokalu, tj. przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.,

i za to na podstawie art.270§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. w zw. z art.91§1 k.k. wymierza mu jedną karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

9)  Oskarżonego uznaje za winnego tego, że w okresie od 7 marca 2013r. do 28 marca 2013r. w P., działając w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, poprzez podstępne wprowadzenie w błąd referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych co do przysługującego mu prawa do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P., załączając do wniosku o założenie księgi wieczystej, jako autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci dwóch zaświadczeń Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 lutego 2013r. stwierdzających, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz uprzednio wypełniony przez siebie blankiet, opatrzony podpisem Z. M., niezgodnie z jej wolą i na jej szkodę, w postaci przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), a w dniu 22 marca 2013r. dodatkowo przydział lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...) z podrobionym potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tegoż przydziału z dnia 18 marca 2013r. i w ten sposób usiłował wyłudzić poświadczenie nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej dla lokalu mieszkalnego mieszczącego się przy ul. (...) w P., jednak zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na wydanie w dniu 28 marca 2013r. postanowienia w sprawie DzKw PO/00006947/13 o oddaleniu wniosku o założenie księgi wieczystej tj. przestępstwa z art.270§1 i §2 k.k. i art.13§1 k.k. w zw. z art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k. i za to na podstawie art.270§1 k.k. w zw. z art.11§3 k.k. wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności.

10)  Na podstawie art.91§2 k.k. w zw. z art.86§1 k.k. łączy wymierzone oskarżonemu kary pozbawienia wolności i wymierza mu karę łączną 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności.

11)  Na podstawie art.44§1 i 2 k.k. orzeka przepadek dowodów rzeczowych w postaci:

-

zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 kwietnia 2013r.,

-

przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), z potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tego przydziału z dnia 17 kwietnia 2013r.,

-

zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 grudnia 2012r.,

-

dwóch zaświadczeń z dnia 20 kwietnia 2010r.,

-

przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 31 maja 2005r., numer (...),

-

zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r.,

-

przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...),

-

zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r.,

-

przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...),

-

zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 września 2008r.,

-

przydziału lokalu z dnia 18 listopada 2004r. nr (...),

-

dwóch zaświadczeń Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 lutego 2013r.,

-

przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...),

-

przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...) z potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tego przydziału z dnia 18 marca 2013 r.,

12)  Na podstawie art.624§1 k.p.k. zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

SSO Tomasz Borowczak

UZASADNIENIE

Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) z siedzibą w P. powstała na mocy uchwały nr 9 walnego zgromadzenia członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P. z dnia 30 czerwca 2004r. w wyniku podziału Spółdzielni Mieszkaniowej (...) i w dniu 27 stycznia 2005r. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym. Członkami zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) zostali: oskarżony T. P., jako prezes zarządu, a także jego ojciec – W. P. oraz Z. M., pełniący funkcje zastępców prezesa zarządu. Do reprezentowania Spółdzielni uprawniony był zarząd działający przez dwóch swoich członków lub jednego członka i osobę upoważnioną do tego przez zarząd (pełnomocnika zarządu).

W skład zasobów mieszkaniowych Spółdzielni Mieszkaniowej (...) weszły m.in. lokale nr (...) w budynku przy ul. (...) oraz lokal nr (...) w budynku przy ul. (...).

(dowód: zeznania M. B. (1) k.406 (1734) w zw. z k.1790-1791 i k.569 (1763) w zw. z k.1793, uchwała z dnia 30 czerwca 2004r. – k.1120-1127, odpis pełny z KRS Spółdzielni Mieszkaniowej (...) – k.1181-1184, załącznik do uchwały nr 9 z dnia 30 czerwca 2004r. – k.1865-1866)

I. odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 6. części rozstrzygającej wyroku

W dniu 2 października 2008r. T. P. złożył do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydziału V Ksiąg Wieczystych wniosek o założenie księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P.. Do wniosku załączył zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 września 2008r. stwierdzające, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz przydziału tego lokalu z dnia 18 listopada 2004r. nr (...).

Przedłożone wraz z wnioskiem dokumenty nie były jednak autentyczne. Zastępca prezesa zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) Z. M., której podpis znajduje się na tych dokumentach, nie podpisała się bowiem pod ich treścią, lecz na prośbę T. P. podpisała kartki in blanco, które miały być wykorzystane w celu sporządzenia pism innej treści, w rzekomo pilnej sprawie. Tymczasem T. P. wykorzystał te blankiety właśnie do sporządzenia zaświadczenia z dnia 11 września 2008r. oraz przydziału lokalu przy ul. (...) w P. z dnia 18 listopada 2004r. nr (...), bez istnienia ku temu jakichkolwiek podstaw. Gdyby Z. M. widziała, jakie dokumenty zamierza sporządzić T. P., nigdy nie podpisałaby dla niego czystych kartek papieru.

Używając tak spreparowanych dokumentów, jako autentycznych, T. P. wywołał u sędziego rozpoznającego wniosek w tej sprawie przekonanie, że rzeczywiście przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P.. T. P. nie przysługiwało natomiast żadne prawo do tego lokalu. W konsekwencji w dniu 27 października 2008r. sędzia wydał decyzję o założeniu dla lokalu przy ul. (...) w P. księgi wieczystej o numerze (...), potwierdzając tym samym nieprawdziwe okoliczności, jakoby T. P. był właścicielem spółdzielczego własnościowego prawo do tego lokalu. W oparciu o to, w dniu 31 sierpnia 2009r. oskarżony zawarł ze swoją siostrą K. P. umowę sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) w P., sporządzoną w formie aktu notarialnego (...) przez notariusza K. K..

(dowód: częściowo wyjaśnienia T. P. – k.535, 1117 w zw. z k.1571 i 1572-1573, zeznania M. B. (1) – k.414-416 (1742-1744), w zw. z k.1791, k.570 (1764), 649 (1773) w zw. z k.1793, zeznania Z. M. – k.1912-1913, k.204v (1907v) w zw. z k.1913, oświadczenia z dnia 14 sierpnia 2013r. – k.76, oświadczenia z dnia 8 sierpnia 2013r. – k.160 i 163, opinia biegłego z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów z dnia 10 kwietnia 2015r. – k.573-603, wniosek o założenie księgi wieczystej z dnia 2 października 2008r., zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 września 2008r., przydział lokalu z dnia 18 listopada 2004r. nr 01/2004, zarządzenie z dnia 27 października 2008r., zawiadomienie, akt notarialny (...) z dnia 31 sierpnia 2009r. – k.1-7, 11-15 akt księgi wieczystej (...))

II. odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 7. części rozstrzygającej wyroku

W dniu 25 maja 2010r. T. P. złożył w imieniu swojej siostry K. P. do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydziału V Ksiąg Wieczystych wniosek o założenie księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P.. Po wpisaniu tego prawa do księgi wieczystej T. P. planował przejąć lokal, wyremontować go, a następnie sprzedać z zyskiem.

Do wniosku załączył dwa zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 20 kwietnia 2010r. stwierdzające, że K. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz przydziału tego lokalu K. P. z dnia 31 maja 2005r. nr (...).

Przedłożone wraz z wnioskiem dokumenty zostały jednak podrobione przez T. P., który podpisał się na nich za Z. M., podrabiając jej podpis.

Używając sfałszowanych w ten sposób dokumentów w postaci dwóch zaświadczeń Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 20 kwietnia 2010r. oraz przydziału lokalu przy ul. (...) w P. z dnia 31 maja 2005r. nr (...), T. P. wywołał u sędziego rozpoznającego wniosek w tej sprawie przekonanie, że K. P. rzeczywiście przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P., choć w rzeczywistości nie przysługiwało jej żadne prawo do tego lokalu. W konsekwencji w dniu 8 czerwca 2010r. sędzia wydał decyzję o założeniu dla lokalu przy ul. (...) w P. księgi wieczystej o numerze (...), potwierdzając tym samym nieprawdziwe okoliczności, jakoby K. P. była właścicielką spółdzielczego własnościowego prawa do tego lokalu. Wpisu wskazanego prawa w księdze wieczystej dokonano faktycznie w dniu 8 czerwca 2010r.

Pierwotnie T. P. miał zamiar „przejąć” ten lokal od siostry, a następnie wyremontować i sprzedać go z zyskiem. Ostatecznie jednak do tego nie doszło, ponieważ T. P. zaprzestał dalszych działań zmierzających do nabycia własności prawa do lokalu przy ul. (...). Ani T. P., ani K. P. nigdy nie zamieszkali w tym lokalu, ani nie regulowali za niego żadnych opłat. Nie zawarli też ze Spółdzielnią Mieszkaniową (...) żadnej umowy o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do tego lokalu. Mieszkanie było zajmowane przez innego lokatora, który nadal uiszczał czynsz.

(dowód: częściowo wyjaśnienia T. P. – k.539-540, 670 w zw. z k.1572, zeznania M. B. (1) – k.413-414 (1741-1742) w zw. z k.1791, zeznania Z. M. – k.1912-1913, k.204v (1907v) w zw. z k.1913, oświadczenia z dnia 8 sierpnia 2013r. – k.133, 136 i 139, wniosek o założenie księgi wieczystej z dnia 25 maja 2010r., dwa zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 20 kwietnia 2010r., przydział lokalu z dnia 31 maja 2005r. nr (...), zarządzenie z dnia 8 czerwca 2010 r., zawiadomienie – k.1-5 i 7-9 akt księgi wieczystej (...));

III. odnośnie czynów przypisanych oskarżonemu w pkt.8a oraz 8b części rozstrzygającej wyroku

W dniu 27 września 2010r. T. P. złożył do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydziału V Ksiąg Wieczystych wniosek o założenie księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P.. Do wniosku załączył zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. stwierdzające, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz przydziału tego lokalu z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...).

Przedłożone wraz z wnioskiem dokumenty zostały jednak podrobione przez T. P., który na zaświadczeniu z dnia 23 września 2010r. podpisał się za Z. M. i za J. T., która nie była członkiem władz Spółdzielni Mieszkaniowej (...), natomiast na przydziale lokalu z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...) podrobił podpis Z. M..

Używając sfałszowanych w ten sposób dokumentów w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. oraz przydziału lokalu przy ul. (...) w P. z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...), T. P. wywołał u sędziego rozpoznającego wniosek w tej sprawie przekonanie, że rzeczywiście przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P.. Tymczasem T. P. nie przysługiwało żadne prawo do tego lokalu. W konsekwencji w dniu 28 września 2010r. sędzia wydał decyzję o założeniu dla lokalu przy ul.(...) w P. księgi wieczystej o numerze (...), potwierdzając tym samym nieprawdziwe okoliczności, jakoby T. P. był właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do tego lokalu. Wpisu owego prawa w księdze wieczystej dokonano faktycznie w dniu 29 września 2010r.

(dowód: częściowo wyjaśnienia T. P. – k.535-536 w zw. z k.1571, zeznania M. B. (1) – k.409 (1737) w zw. z k.1791, zeznania Z. M. – k.1912-1913, k.204v (1907v) w zw. z k.1913, oświadczenia z dnia 8 sierpnia 2013r. – k.90, 93 i 176, wniosek o założenie księgi wieczystej z dnia 27 września 2010r., zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r., przydział lokalu z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...), zarządzenie z dnia 28 października 2008r., zawiadomienie – k.1-7 akt księgi wieczystej (...))

W tym samym dniu tj. 27 września 2010r. T. P. złożył do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydziału V Ksiąg Wieczystych wniosek o założenie księgi wieczystej dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P.. Do wniosku załączył zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. stwierdzające, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego oraz przydziału tego lokalu z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...).

Również i w tym przypadku przedłożone wraz z wnioskiem dokumenty zostały podrobione przez T. P., który na zaświadczeniu z dnia 23 września 2010r. podpisał się za Z. M. i za J. T., zaś na przydziale lokalu z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...) podrobił podpis Z. M..

Używając sfałszowanych w ten sposób dokumentów w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. oraz przydziału lokalu przy ul. (...) w P. z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...), T. P. wywołał u sędziego rozpoznającego wniosek w tej sprawie przekonanie, że rzeczywiście przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul.(...) w P., podczas gdy T. P. nie przysługiwało żadne prawo do tego lokalu. W konsekwencji w dniu 28 września 2010r. sędzia wydał decyzję o założeniu dla lokalu przy ul. (...) w P. księgi wieczystej o numerze (...), potwierdzając tym samym nieprawdziwe okoliczności, jakoby T. P. był właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do tego lokalu. Wpis tego prawa w księdze wieczystej nastąpił w dniu 29 września 2010r.

(dowód: częściowo wyjaśnienia T. P. – k. 533-534 w zw. z k.1571, zeznania Z. M. – k.1912-1913, k.204v (1907v) w zw. z k.1913, zeznania M. B. (1) – k.412-413 (1740-1741) w zw. z k.1791, oświadczenia z dnia 8 i 12 sierpnia 2013r. – k.110, 113, 176, wniosek o założenie księgi wieczystej z dnia 27 września 2010r., zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r., przydział lokalu z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...), zarządzenie z dnia 28 października 2008r., zawiadomienie – k.1-7 akt księgi wieczystej (...))

IV. odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 3. części rozstrzygającej wyroku

W 2010r. T. P. poznał M. T. (2), prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą H. w P., a ponieważ potrzebował pieniędzy, zwrócił się do niego o pożyczkę.

M. T. (2) uzależnił udzielenie pożyczki od tego, aby jej spłata została zabezpieczona nieruchomością z urządzoną księgą wieczystą.

W efekcie, w dniu 7 października 2010r. T. P. i M. T. (2) zawarli w formie aktu notarialnego dwie umowy pożyczki, których zabezpieczeniem miały być spółdzielcze własnościowe prawa do lokali.

Na podstawie pierwszej umowy, stwierdzonej aktem notarialnym (...) sporządzonym przez notariusza V. D., M. T. (2) pożyczył T. P. kwotę 37.000 zł wraz z umówionymi odsetkami, ustalając termin spłaty pożyczki wraz z odsetkami do dnia 6 października 2011r.. W celu zabezpieczenia spłaty pożyczki T. P. i M. T. (2) zawarli również w formie aktu notarialnego (...) umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie, której przedmiotem było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przy ul. (...) w P. wpisane do księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu o nr (...). Na mocy tej umowy T. P. przeniósł na rzecz M. T. (2) wskazane spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, natomiast M. T. (2) zobowiązał się do przeniesienia własności tego prawa z powrotem na rzecz T. P. w razie terminowej spłaty wszystkich zobowiązań wynikających z umowy pożyczki – w terminie 14 dni od dnia spłaty tych zobowiązań. W czasie zawierania umowy, powołując się na odpis zwykły wskazanej księgi wieczystej, T. P. zapewnił, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przy ul. (...) w P..

Druga umowa pożyczki, stwierdzona aktem notarialnym (...) sporządzonym przez notariusza V. D., miała analogiczną treść – M. T. (2) pożyczył T. P. kwotę 37.000 zł wraz z umówionymi odsetkami, ustalając termin spłaty pożyczki wraz z odsetkami do dnia 6 października 2011r.. Także w tym wypadku, w celu zabezpieczenia spłaty pożyczki T. P. i M. T. (2) zawarli w formie aktu notarialnego (...) umowę przewłaszczenie na zabezpieczenie, której przedmiotem było spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przy ul. (...) w P. wpisane do księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu o nr (...). Na podstawie tej umowy T. P. przeniósł na rzecz M. T. (2) wskazane spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, natomiast M. T. (2) zobowiązał się do przeniesienie własności tego prawa z powrotem na rzecz T. P. w razie terminowej spłaty wszystkich zobowiązań wynikających z umowy pożyczki – w terminie 14 dni od dnia spłaty tych zobowiązań. W czasie zawierania umowy, powołując się na odpis zwykły wskazanej księgi wieczystej, T. P. oświadczył, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przy ul. (...) w P..

Faktycznie jednak T. P. nie przysługiwały wskazane wyżej spółdzielcze własnościowe prawa do lokali przy ul. (...) i przy ul.(...), a wpisanie ich w księgach wieczystych nastąpiło bezpodstawnie (na skutek przestępczych działań oskarżonego T. P. – opisanych już wyżej). Nie wiedząc o tym oraz będąc przekonanym, że prawa te istnieją i są własnością T. P., a zatem pozostając w błędzie co do tych okoliczności (w błędzie wynikającym z zachowania oskarżonego) M. T. (2) zdecydował się zawrzeć z nim umowy pożyczek i przewłaszczenia na zabezpieczenie.

(dowód: częściowo wyjaśnienia oskarżonego – k.396, 533-534, 535-536, 669-670 w zw. z k.1574, zeznania M. T. (2) – k.1867v-1868v, 1870, 1871v-1872, 206v (1835v), 321v (1837v) w zw. z k.1870, pismo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 2 kwietnia 2015r. – k. 604-605, akt notarialny (...) – k.11-14 akt księgi wieczystej (...), akt notarialny (...) – k.15-17 akt księgi wieczystej (...), akt notarialny (...) – k.9-12 akt księgi wieczystej (...), akt notarialny (...) – k.13-15 akt księgi wieczystej (...)).

V. odnośnie czynów przypisanych oskarżonemu w punktach 1. oraz 5. części rozstrzygającej wyroku

Pod koniec 2012r. T. P. zwrócił się do M. T. (2) o kolejną pożyczkę. Z uwagi na fakt, że prowadzona przez M. T. (2) spółka (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. nie dysponowała wystarczającymi środkami, M. T. (2) skontaktował się z M. T. (1) i polecił go T. P., jako potencjalnego pożyczkodawcę.

W ten sposób, w grudniu 2012r. T. P. nawiązał kontakt z M. T. (1), który zgodził się udzielić mu pożyczki w kwocie 80.000 zł. Postawił jednak warunek, że zabezpieczeniem spłaty pożyczki ma być lokal mieszkalny.

T. P. i M. T. (1) doszli do porozumienia i w efekcie w dniu 12 grudnia 2012r. zawarli umowę pożyczki, na mocy której M. T. (1) pożyczył T. P. kwotę 80.000 zł, ustalając termin zwrotu pożyczki na dzień 15 stycznia 2013r. Jednocześnie T. P. i M. T. (1) zawarli w formie aktu notarialnego (...) przed notariuszem M. M. umowę przeniesienia praw na zabezpieczenie. Przy zawieraniu umowy T. P. oświadczył, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego przy ul.(...) w P., przedkładając zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 grudnia 2012r., mające to potwierdzać. Dokument ten został jednak podrobiony przez T. P., który podpisał się za Z. M. i K. W. (który nie pełnił żadnej funkcji we władzach spółdzielni i jego osoba w ogóle nie była tam znana). Zgodnie z umową przeniesienia praw na zabezpieczenie, w celu zabezpieczenia wykonania zobowiązań wynikających z umowy pożyczki, T. P. przeniósł na rzecz M. T. (1) spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul.(...) w P., dla którego to prawa nie została założona księga wieczysta, zaś M. T. (1) zobowiązał się do przeniesienie własności tego prawa z powrotem na rzecz T. P. w terminie 14 dni od dnia spłaty wszystkich zobowiązań wynikających z umowy pożyczki. Jednocześnie strony wniosły do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych o założenie księgi wieczystej dla wskazanego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i wpisanie jako jego właściciela M. T. (1).

T. P. nie przysługiwało żadne prawo do lokalu przy ul.(...) w P., a tym samym nie był też uprawniony do przeniesienia jego własności na rzecz M. T. (1).

W dniu 13 grudnia 2012r. notariusz M. M. skierowała do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych wypis aktu notarialnego (...), wnosząc o założenie księgi wieczystej dla lokalu mieszkalnego przy ul.(...) w P., zgodnie z wnioskiem zawartym w tym akcie. Do wniosku załączony został, podrobiony przez T. P. i przedłożony przez niego przy zawieraniu umowy dokument w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 grudnia 2012r.

Na skutek podstępnych zabiegów T. P. sędzia Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych rozpoznający wniosek o założenie księgi wieczystej został wprowadzony w błąd i w dniu 16 stycznia 2013r. wydał decyzję o założeniu dla lokalu przy ul.(...) w P. księgi wieczystej o numerze (...), poświadczając tym samym nieprawdę w decyzji o założeniu tej księgi wieczystej, jakoby T. P. był właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul.(...) i był uprawniony do przeniesienia tego prawa na rzecz M. T. (1).

(dowód: pismo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 18 lipca 2013r. – k.21-23, pismo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 14 sierpnia 2013r. – k.72-73, oświadczenia z dnia 8 sierpnia 2013r. – k.142, 175, częściowo wyjaśnienia T. P. – k.396v-397, 534-535, 670 w zw. z k.1571-1572, zeznania M. T. (2) – k.1868v, k.206v (1835v), 321v-322 (1837v-1838) w zw. z k.1870, zeznania M. T. (1) – k.1872-1873, k.335v-336 (1840v-1841) w zw. z k.1872v, zeznania M. B. (1) – k.415-416 (1743-1744) w zw. z k.1791, zeznania Z. M. – k.1912-1913, k.46v (1906), 204v (1907v) w zw. z k.1912-1913 , zeznania K. W. – k.1802-1803, k.390v (1786v) w zw. z k.1802, wniosek, akt notarialny (...) z dnia 12 grudnia 2012r., zaświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 grudnia 2012r., zarządzenie z dnia 16 stycznia 2013r., zawiadomienie – k.1-7, 9-11 księgi wieczystej (...)).

VI. odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 2. części rozstrzygającej wyroku

Wobec faktu, że T. P. nie zwrócił kwoty pożyczki zaciągniętej u M. T. (1), ten zwrócił się do M. T. (2) o poradę co do dalszych kroków w tej sprawie. Wówczas wspólnie ustalili, że (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., prezesem zarządu której był M. T. (2), kupi dwa lokale: przy ul. (...) w P. (który to lokal był własnością M. T. (1) - zaspokajając w ten sposób jego wierzytelność wobec T. P.) oraz przy ul. (...) w P. (dla którego nie była jeszcze założona księga wieczysta).

Do transakcji doszło w dniu 18 kwietnia 2013r. - T. P., M. T. (1) i M. T. (2) stawili się w kancelarii notarialnej notariusz J. K., gdzie zawarto dwie umowy.

Na mocy pierwszej umowy stwierdzonej aktem notarialnym (...) T. P. sprzedał (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., reprezentowanej przez M. T. (2), spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w P. za cenę 95.000 zł. Cena sprzedaży została zapłacona T. P. w gotówce w dniu 18 kwietnia 2013r.

Przy zawieraniu umowy T. P. oświadczył, że przysługuje mu wskazane wyżej prawo, na dowód czego przedstawił dokumenty w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 kwietnia 2013r. oraz przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), z potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tegoż przydziału z dnia 17 kwietnia 2013r.. Wskazane dokumenty nie były jednak autentyczne. Mianowicie, T. P. podrobił podpis Z. M. i K. W. na zaświadczeniu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 kwietnia 2013r. stwierdzającym, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do wskazanego wyżej lokalu mieszkalnego, a także wypełnił podpisaną wcześniej przez Z. M. czystą kartkę, preparując w ten sposób dokument w postaci przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...). Dodatkowo, podrobił podpis Z. M. na potwierdzeniu za zgodność z oryginałem tego przydziału, datowanym na dzień 17 kwietnia 2013r..

Faktycznie T. P. nigdy nie przysługiwało żadne prawo do lokalu przy ul. (...) w P..

W oparciu o podane przez T. P. nieprawdziwe informacje i użyte przez niego fałszywe dokumenty (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. zawarła z nim umowę sprzedaży, uiszczając, poza ceną, koszty z tytułu podatku o czynności cywilnoprawnych w kwocie 1.900 zł, taksy notarialnej w kwocie 575 zł, kosztu pięciu wypisów aktu notarialnego w kwocie 150 zł oraz podatku od towarów i usług VAT w wysokości 166,75 zł, tj. łącznie 2.791,75 zł.

Późniejsza próba założenia księgi wieczystej dla lokalu przy ul. (...) w P. na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. zakończyła się oddaleniem wniosku w tym przedmiocie na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu w Poznaniu z dnia 21 czerwca 2013r. w sprawie Dz. Kw 11477/13. Sąd zwrócił wówczas uwagę na fakt, że przydział lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...) miał zostać wydany w czasie, gdy nie obowiązywały już przepisy umożliwiające spółdzielniom mieszkaniowym ustanawianie spółdzielczych własnościowych praw do lokali w drodze przydziału. Tym samym Sąd uznał również za niezgodną z przepisami umowę sprzedaży zawartą między T. P. a (...) Sp. z o.o. w P..

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. dochodziła części szkody poniesionej w związku z zawarciem umowy sprzedaży z dnia 18 kwietnia 2013r. od ubezpieczyciela notariusza J. K.. Ostatecznie, wyrokiem z dnia 8 listopada 2016r. w sprawie XX GC 548/15 Sąd Okręgowy w Warszawie zasądził od (...) S.A. w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w P. kwotę 95.891,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami. Pozostała kwota 1.900 zł została zaś odzyskana w trybie zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych od urzędu skarbowego.

Druga umowa z dnia 18 kwietnia 2013r., stwierdzona aktem notarialnym (...), została zawarta pomiędzy M. T. (1) a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., reprezentowaną przez M. T. (2). Zgodnie z jej postanowieniami M. T. (1) sprzedał spółce spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul.(...) w P. – nabyte wcześniej od T. P. (vide: uzasadnienie dotyczące czynów przypisanych w punktach 1. i 5. części rozstrzygającej wyroku – powyżej) za cenę 95.000 zł, której zapłata stanowiła zaspokojenie wierzytelności M. T. (1) wobec T. P.. W akcie notarialnym (...) M. T. (2), działający w imieniu (...) Sp. z o.o., wniósł do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych o wpisanie w księdze wieczystej (...) jako właściciela własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul.(...) spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P.. Wpis nastąpił jeszcze tego samego dnia – 18 kwietnia 2013 r..

W dniu 5 lipca 2013r. dokonano jednak z urzędu ostrzeżenia o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym polegającej na tym, że dla lokalu nr (...) przy ul. (...) w P. prowadzone są dwie księgi wieczyste: (...) założona w dniu 16 stycznia 2013r. oraz (...) założona w dniu 27 października 2008r.

(dowód: zaświadczenie – k.4, przydział lokalu nr (...) z dnia 30 maja 2005r. z poświadczeniem za zgodność z oryginałem z dnia 17 kwietnia 2013r. – k.5, pismo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 18 lipca 2013r. – k. 21-23, oświadczenie z dnia 17 lipca 2013r. – k.25, pismo Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 14 sierpnia 2013r. – k. 72-73, oświadczenia z dnia 14 sierpnia 2013r. – k.76, 78, 80, akt notarialny (...) z dnia 19 kwietnia 2013r. – k. 222-225, zeznania K. W. – k.1802-1803, k. 390v (1786v) w zw. z k.1802, zeznania M. B. (1) – k.415 (1743), w zw. z k.1791, zeznania J. K. – k.1800-1802, k.65-70 (k.1779-1784) w zw. z k.1802, zeznania M. T. (2) – 1867-1872, k.206v (1835v), 321v-323 (1837v-1839) w zw. z k.1870, zeznania Z. M. – k.1912-1913, k.46v, 204v (1907v), 385v (1909v) w zw. z k.1912-1913, częściowo wyjaśnienia T. P. – k.397, 534, 1118, w zw. z k.1571-1573, wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 8 listopada 2016r. w sprawie XX GC 548/15 – k.1813-1815, pismo (...) S.A. z dnia 15 grudnia 2016r. – k.1816, oświadczenie z dnia 18 kwietnia 2013r. – k.1842, pismo pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego z dnia 13 czerwca 2018r. – k.1978, potwierdzenie przelewu – k.1979, akt notarialny (...) z dnia 18 kwietnia 2013r., odpis z (...) Sp. z o.o. w P., zawiadomienie, zarządzenia, zawiadomienie – k.15-19, 20-22, 24, 28, 29, 30 akt księgi wieczystej (...), wniosek o założenie księgi wieczystej, postanowienie referendarza sądowego z dnia 28 maja 2013r. skarga na orzeczenie referendarza sądowego, postanowienie Sądu Rejonowego Poznań - Stare Miasto w Poznaniu z dnia 21 czerwca 2013r. w sprawie Dz. Kw 11477/13, apelacja, postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 12 listopada 2013r. w sprawie II Ca 1006/13 wraz z uzasadnieniem – k.28-30, 32-34, 41-43, 91, 99-102 akt Dz. K w 6947/13 ).

VII. odnośnie czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 9. części rozstrzygającej wyroku

Przed zawarciem przedstawionej wyżej umowy sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w P., T. P. podjął próbę założenia księgi wieczystej dla tego prawa. W tym celu w dniu 7 marca 2013r. złożył do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydziału V Ksiąg Wieczystych wniosek o założenie księgi wieczystej, załączając do niego dokumenty w postaci dwóch zaświadczeń Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 lutego 2013r. stwierdzających, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do wyżej wskazanego lokalu mieszkalnego i przydział lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...).

Przedłożone wraz z wnioskiem dokumenty nie były jednak autentyczne. Mianowicie, na obu zaświadczeniach z dnia 15 lutego 2013r. T. P. podrobił podpisy Z. M. i K. W., umieszczając jednocześnie nieaktualny adres e-mail spółdzielni oraz niewłaściwe logo. Jeśli chodzi o dokument w postaci przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), to T. P. wytworzył go w okolicznościach opisanych powyżej (vide: uzasadnienie dotyczące czynu przypisanego w punkcie 2. części rozstrzygającej wyroku) – wypełniając treścią kartkę podpisaną wcześniej in blanco przez Z. M.. Dodatkowo – po wezwaniu do przedłożenia oryginału przydziału lub kopii poświadczonej za zgodność z oryginałem podpisanej przez dwóch członków zarządu lub jednego członka zarządu i pełnomocnika – w dniu 22 marca 2013r. T. P. nadesłał do sądu przydział lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...) z podrobionymi przez siebie podpisami K. W., M. B. (1) i Z. M. zawartymi na potwierdzeniu za zgodność z oryginałem tego przydziału, datowanym na dzień 18 marca 2013r.

Fakt podrobienia podpisów Z. M. na powyższych dokumentach potwierdza dodatkowo to, że wcześniej tj. w dniu 6 lutego 2013r. złożyła ona rezygnację z pełnienia funkcji zastępcy prezesa zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w P..

Używając sfabrykowanych w ten sposób dokumentów, T. P. zmierzał do wywołania u referendarza sądowego rozpoznającego wniosek w tej sprawie przekonania, że rzeczywiście przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P., podczas gdy nie przysługiwało mu żadne prawo do tego lokalu, a w konsekwencji – do poświadczenia tej nieprawdziwej okoliczności w decyzji o założeniu dla lokalu przy ul. (...) w P. księgi wieczystej.

Postanowieniem z dnia 28 marca 2013r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydziału V Ksiąg Wieczystych oddalił wniosek T. P., wskazując w uzasadnieniu swej decyzji, że wobec uchylenia z dniem 24 kwietnia 2001r. przepisów art.213§2-4 Prawa spółdzielczego, po dniu 23 kwietnia 2001r. została wyłączona możliwość ustanawiania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w drodze przydziału spółdzielni mieszkaniowej.

(dowód: zeznania M. B. (1) – k.407-408 (1735-1736) w zw. z k.1791, zeznania K. W. – k.1802-1803, k.390v (1786v) w zw. z k.1802, zeznania Z. M. – k.1912-1913, k.46v, 204v (1907v), 385v (1909v) w zw. z k.1912-1913, częściowo wyjaśnienia T. P. – k.1803, k.1158, 1218 w zw. z k.1573, pismo z dnia 6 lutego 2013r. – k.24, wniosek o założenie księgi wieczystej, zaświadczenia z dnia 15 lutego 2013r., przydział lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), zarządzenie z dnia 12 marca 2013r., pismo z dnia 18 marca 2013r., przydział lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...) z potwierdzeniem za zgodność z oryginałem datowanym na 18 marca 2013r., postanowienie z dnia 28 marca 2013r. – k. 1-2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12-14 akt Dz.Kw 6947/13)

Wyrokiem z dnia 10 maja 2016r. w sprawie I C 2817/13 Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu dokonał uzgodnienia treści księgi wieczystej (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z rzeczywistym stanem prawnym, poprzez: wykreślenie z działu I-Sp wpisu Opis spółdzielni mieszkaniowej: Spółdzielnia Mieszkaniowa (...), wykreślenie z działu II wpisu K. P. jako uprawnionej oraz zamknięcie księgi wieczystej (...).

Z kolei wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2016r. w sprawie I C 2437/13 (I C 2438/13), Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu orzekł o usunięciu niezgodności między treścią księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) w budynku przy ul.(...) w P. (...) oraz treścią księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) w budynku przy ul.(...) w P. (...) – a rzeczywistym stanem prawnym w ten sposób, że wykreślił w działach I, II, III i IV wskazanych ksiąg wieczystych wszystkie wpisy i polecił ich zamknięcie. Na skutek wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 2 lutego 2018r. w sprawie XV Ca 980/17 wskazany wyrok z dnia Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2016r. stał się prawomocny.

Jednocześnie, wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2016r. w sprawie I C 2578/13 (I C 2579/13), Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu orzekł również o usunięciu niezgodności między treścią księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) w budynku przy ul. (...) w P. (...) oraz treścią księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) w budynku przy ul. (...) w P. (...) – a rzeczywistym stanem prawnym w ten sposób, że wykreślił w działach I, II, III i IV wskazanych ksiąg wieczystych wszystkie wpisy i polecił zamknięcie tych ksiąg wieczystych. Na skutek apelacji od tego wyroku przed Sądem Okręgowym w Poznaniu w sprawie XV Ca 878/17 toczy się postępowanie odwoławcze, które na mocy postanowienia z dnia 23 kwietnia 2018r. zostało zawieszone do czasu zakończenia postępowania karnego przeciwko T. P. w sprawie III K 104/16.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 10 maja 2016r. w sprawie I C 2817/13 wraz z uzasadnieniem – k.1519-1532, wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2016r., sygn. akt I C 2437/13 (I C 2438/13) wraz z uzasadnieniem – k.1533-1556, wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 2 lutego 2018r. w sprawie XV Ca 980/17 – k.1904-1905, wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2016r., sygn. akt I C 2578/13 (I C 2579/13) wraz z uzasadnieniem – k.1935-1948, postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 23 kwietnia 2018r., sygn. akt XV Ca 878/17 – k.1975)

Oskarżony T. P. , syn W. i E. z d. K., urodził się w dniu (...) w P.. Jest żonaty, ma dwoje małoletnich dzieci. Oskarżony posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest technikiem budownictwa. Ostatnio zatrudniony był w (...) jako maszynista stażysta z wynagrodzeniem 2.500 zł brutto. Nie posiada majątku. Dotychczas był dziesięciokrotnie karany za przestępstwa, w tym za przestępstwa przeciwko mieniu i wiarygodności dokumentów (vide:: karta karna – k. 1958-1962).

W toku postępowania T. P. był poddawany badaniu przez różne zespoły biegłych lekarzy psychiatrów. W wyniku badania z dnia 13 października 2015r. biegli psychiatrzy M. S. i A. S. stwierdzili u oskarżonego zaburzenia afektywne dwubiegunowe w wywiadzie. Zdaniem biegłych tempore criminis T. P. miał zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia zarzucanych mu czynów oraz pokierowania swoim postępowaniem, tj. nie zachodzą warunki z art.31§1 i §2 k.k. Nie stwierdzono również przeciwwskazań do jego udziału w czynnościach procesowych (dowód: opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 27 października 2014r. – k.1251-1253, opinie ustne biegłych M. S. – k.1985-1986 i A. S. – k.1986-1987).

W wyniku kolejnego badania przeprowadzonego w dniu 26 sierpnia 2017r. biegli psychiatrzy M. B. (2) i E. P. rozpoznali u oskarżonego chorobę psychiczną pod postacią zaburzeń afektywnych dwubiegunowych w okresie remisji. W tym stanie zdrowia oskarżony T. P. był zdolny do udziału w postępowaniu sądowym (dowód: opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 26 sierpnia 2017r. – k.1655-1659).

Badanie oskarżonego z dnia 13 grudnia 2017r. skutkowało zaś wydaniem opinii sądowo-psychiatrycznej z tego samego dnia, w której biegli psychiatrzy R. K. i K. O. stwierdzili u T. P. chorobę psychiczną – zaburzenia afektywne dwubiegunowe, w okresie badania epizod depresji łagodny. Ówczesny stan zdrowia pozwalał oskarżonemu na udział w postępowaniu karnym w charakterze oskarżonego (dowód: opinia sądowo-psychiatryczna z dnia 13 grudnia 2017r. – k.1724-1728).

W toku postępowania przygotowawczego oskarżony T. P. przyznał się do zarzucanych mu czynów, za wyjątkiem nadużycia swoich uprawnień jako Prezes Spółdzielni Mieszkaniowej (...) (k.1218) i opisał okoliczności ich popełnienia, wskazując przy tym, które dokumenty, używane przy popełnianiu poszczególnych przestępstw, zostały przez niego sfałszowane (k.396-397, 533-536, 539-541, 669-670, 1117-1118, 1158, 1218).

Stanowisko procesowe oskarżonego uległo zmianie na rozprawie głównej, kiedy to nie przyznał się do popełnienia zarzucanych czynów. Wyjaśnił wówczas, że wcześniej przyznawał się do stawianych zarzutów, ponieważ chciał dobrowolnie poddać się karze i dążył do tego, by postępowanie skończyło się jak najszybciej, a zgodnie z obietnicą złożoną mu rzekomo przez prokuratora, dzięki przyznaniu się miał otrzymać karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Oskarżony nie podtrzymał też w całości swoich wyjaśnień złożonych w postępowaniu przygotowawczym (k.1566, 1571, 1572). Już w tym miejscu należy wskazać, że tłumaczenie przez oskarżonego motywów, jakie miały determinować jego decyzję o przyznaniu się do popełnienia zarzucanych mu czynów, jest nieprzekonujące. Zauważyć trzeba, że T. P. przyznał się do dwóch pierwszych stawianych mu zarzutów już podczas pierwszego przesłuchania w dniu 8 stycznia 2014r., zaś wówczas oskarżony był wczas przesłuchiwany przez funkcjonariusza Policji (k.395-397), nie zaś przez prokuratora, od którego rzekomo miał otrzymać obietnicę „wyroku w zawieszeniu”, natomiast przesłuchanie zakończyło się projektem aktu oskarżenia nie zawierającego wniosku o wydanie wyroku w trybie konsensualnym (k.402-403). Mimo to oskarżony już wtedy przyznał się do zarzucanych mu czynów. Pierwsza wzmianka o woli dobrowolnego poddania się karze pojawia się zaś dopiero podczas przesłuchania z dnia 20 czerwca 2014r. (k.541).

Na podkreślenie zasługuje również fakt, że choć na rozprawie głównej oskarżony zmienił stanowisko w kwestii przyznania się do zarzucanych mu czynów, to jednak nigdy nie kwestionował tego, że fałszował podpisy innych osób (k.1572).

Wyjaśnienia T. P. okazały się wiarygodne jedynie w części. W ocenie Sądu wyjaśnienia złożone przez oskarżonego na rozprawie głównej zawierają liczne niekonsekwencje i sprzeczności z resztą materiału dowodowego. Bardziej wiarygodne są natomiast jego wyjaśnienia z postępowania przygotowawczego, choć i one nie są pozbawione wad.

Przede wszystkim niewiarygodne okazały się twierdzenia oskarżonego, w których kwestionował otrzymanie od M. T. (2) i M. T. (1) pożyczek w kwotach wskazanych w aktach notarialnych (k.1566). W toku postępowania przygotowawczego T. P. początkowo nie pamiętał dokładnie kwoty pożyczki jaką otrzymał od M. T. (2) w 2010r. (k.396), by następnie wskazać, że chodziło łącznie o 40.000 zł (k.669, 670). W odniesieniu do pożyczki uzyskanej od M. T. (1) wskazywał natomiast, że opiewała ona na kwotę 20.000 zł (k.396v, 397). Wyjaśnieniom w tym zakresie przeczą jednak zgodne zeznania świadków M. T. (2) i M. T. (1), ale przede wszystkim dokumenty w postaci aktów notarialnych (...), (...) oraz (...) i (...), w których T. P. przyznał przed notariuszem fakt zawarcia pożyczek w kwotach odpowiednio: 37.000 zł, 37.000 zł (w tych dwóch przypadkach pokwitował również przyjęcie pieniędzy w takich właśnie kwotach – k.15v akt księgi wieczystej (...) i k.13v akt księgi wieczystej (...)) oraz 80.000 zł (k.3v i 16 akt księgi wieczystej (...)). Wyjaśnienia oskarżonego, sprowadzające się wyłącznie do gołosłownego zaprzeczania faktowi otrzymania przedmiotowych kwot pieniędzy, nie wytrzymują więc konfrontacji z pozostałymi dowodami, których wiarygodność nie została w żaden sposób podważona. Znamienny w tej kwestii jest przy tym stosunek oskarżonego do treści zeznań M. T. (2). Pomimo faktu, że zeznania te były dla oskarżonego niekorzystne jedyną kwestią, do której odniósł się T. P., był artykuł – wywiad w (...) (k.1869v i 1873v), która to okoliczność nie miała żadnego znaczenia dla niniejszego postępowania. Oskarżony nie kwestionował natomiast prawdomówności świadka, ani żadnych istotnych, przedstawianych przez niego okoliczności.

Jako niewiarygodne należało też ocenić wyjaśnienia oskarżonego, w których zaprzeczał on otrzymaniu pieniędzy w kwotach 95.000 zł z tytułu ceny sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) w P. (zarzut II. aktu oskarżenia) oraz 74.000 zł z tytułu dwóch pożyczek udzielonych przez M. T. (2) (zarzut III. aktu oskarżenia). W tej kwestii wyjaśnienia oskarżonego także są gołosłowne i pozostają w sprzeczności z zeznaniami świadka M. T. (2), z treścią własnego oświadczenia T. P. z dnia 18 kwietnia 2013r., w którym potwierdził otrzymanie kwoty 95.000 zł (k.1842), a także treścią wskazanych już aktów notarialnych (...) i (...).

Przechodząc do oceny dalszych wyjaśnień oskarżonego trzeba przyznać, że prawdą jest, iż część podpisów Z. M. znajdujących się na dokumentach, których używał oskarżony, była autentyczna. Nie oznacza to jednak, że wyjaśnienia oskarżonego dotyczące okoliczności złożenia tych podpisów mogą być uznane za prawdziwe.

Oskarżony twierdził bowiem, że poprosił Z. M. o podpisanie zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 września 2008r. i przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 18 listopada 2004r. nr (...) (k.535), ona zaś podpisała to w dobrej wierze (k.1117).

W odniesieniu do przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...) oskarżony przyznał zaś, że Z. M. mogła podpisać się na tym dokumencie nieświadomie (k.1118), chociaż w swych późniejszych wyjaśnieniach zaznaczał, że Z. M. jest osobą, która nigdy nie podpisywała dokumentów, których wcześniej nie czytała (k.1571). To ostatnie stwierdzenie stoi z kolei w sprzeczności z wyjaśnieniami oskarżonego, zgodnie z którymi zdarzało się tak, że Z. M. podpisywała mu dokumenty ich nie czytając, jednak wówczas T. P. miał ją informować o tym, co podpisuje (k.535). Jak zatem widać, wyjaśnienia oskarżonego są w tym zakresie chwiejne i niekonsekwentne.

Choć Z. M. potwierdziła autentyczność podpisu na wskazanych wyżej dokumentach (k.1907v), to jednak w swych zeznaniach i oświadczeniach kategorycznie zaprzeczała jednocześnie, aby świadomie podpisała się pod dokumentami tej treści. W oświadczeniach z dnia 8 sierpnia 2013r. (k.160 i 163) oraz z dnia 14 sierpnia 2013r. (k.76) wskazywała wręcz, że otrzymywała od oskarżonego czyste kartki do podpisania, zaś odnosząc się do dokumentów w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 września 2008r. i przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 18 listopada 2004r. nr (...) kategorycznie stwierdziła, że nigdy nie podpisałaby pism o takiej treści, gdyż nie było ku temu żadnych podstaw faktycznych ani prawnych. To ostatnie stwierdzenie jest w pełni uzasadnione, ponieważ w związku z uchyleniem przepisów art.213§2-4 ustawy z dnia 16 września 1982r. – Prawo spółdzielcze, co nastąpiło z dniem 24 kwietnia 2001r. na mocy ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2001r. Nr 4, poz. 27), ustała możliwość ustanawiania spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w drodze przydziału spółdzielni mieszkaniowej.

Kolejne niekonsekwencje w wyjaśnieniach oskarżonego dotyczą tego, czy jemu lub jego najbliższym faktycznie przysługiwały prawa do lokali w budynku przy ul. (...) w P.. Z jednej strony oskarżony twierdził bowiem, że sfałszowanie przez niego dokumentów dotyczących lokalu mieszczącego się przy ul.(...) w P., dla którego założono księgę wieczystą o numerze (...), nie zmienia faktu, że legalnie nabył on prawo do tego lokalu, natomiast prawo do lokalu przy ul. (...) w P., miało według oskarżonego, przysługiwać jego siostrze K. P. (k.533, 534). Z drugiej strony oskarżony przyznał natomiast, że nigdy nie zawierał ze spółdzielnią żadnych umów, na podstawie których spółdzielnia ustanowiłaby na jego rzecz spółdzielcze własnościowe prawa do tych lokali (k.534) i że przywłaszczył sobie prawa do lokali spółdzielni (k.670). Wskazane sprzeczności i brak logiki w wyjaśnieniach oskarżonego powodują, że są one w tej części niewiarygodne. Ponadto zauważyć trzeba, że zgodnie z obowiązującym do 31 lipca 2007r. (a więc w czasie gdy oskarżony uzyskiwał rzekome przydziały lokali) art.17 1 ust.3 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o spółdzielniach mieszkaniowych spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu powstawało z chwilą zawarcia między członkiem a spółdzielnią umowy o ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, przy czym umowa powinna być zawarta pod rygorem nieważności w formie pisemnej. Brak zawarcia takich umów świadczy o tym, że oskarżony nie miał żadnych podstaw do twierdzenia, iż kiedykolwiek przysługiwały mu spółdzielcze własnościowe prawa do lokali przy ul. (...) w P., będących przedmiotem postępowania. Taki stan rzeczy wynika także z zeznań M. B. (1) (k.406-409, 412-416).

Ostatecznie zatem Sąd dał wiarę tylko tym wyjaśnieniom oskarżonego, które zostały wskazane w części poświęconej ustaleniom faktycznym, uznając, że w tym zakresie były one logiczne i znajdowały potwierdzenie w pozostałych dowodach w postaci zeznań świadków Z. M., M. B. (1), M. T. (2), M. T. (1), J. K., K. W., a także zgromadzonych w sprawie dokumentów.

Sąd nie dał wiary natomiast wyjaśnieniom oskarżonego dotyczącym rzekomych gróźb, jakie miałby kierować wobec niego M. T.. Takie twierdzenia oskarżonego nie zostały poparte żadnym wiarygodnym dowodem, a zeznania M. T. (2) (w przeciwieństwie do wyjaśnień oskarżonego) znajdowały pełne oparcie w dowodach z dokumentów. Nie może też ginąc z pola widzenia okoliczność, że twierdzenia oskarżonego o rzekomych groźbach kierowanych wobec niego zostały sformułowane dopiero na pewnym (późnym) etapie postępowania, zaś oskarżony T. P. ewidentnie starał się w ten sposób wykorzystać znany Sądowi zresztą z urzędu fakt, iż M. T. (2) jest oskarżonym w procesie toczącym się w Sądzie Okręgowym w Poznaniu. Sama ta okoliczność – wbrew sugestiom oskarżonego i jego obrońcy – nie skutkuje jednak tym, by automatycznie odmawiać wiary zeznaniom M. T. (2) jako świadka – zwłaszcza wtedy, gdy zeznania te, w przeciwieństwie do gołosłownych wyjaśnień oskarżonego, cechują się logicznością, konsekwencją oraz pełną korelacją z dokumentacją zabezpieczoną w sprawie.

Cenne dla ustaleń faktycznych i istotne dla rozważań w przedmiocie odpowiedzialności karnej oskarżonego okazały się zeznania Z. M. , która wyszczególniła, które z podpisów znajdujących się na dokumentach używanych przez oskarżonego były jej autentycznymi podpisami, a które nie zostały przez nią nakreślone. Jej zeznania korespondują z zeznaniami M. B. (1), opinią biegłego z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów, a także wyjaśnieniami oskarżonego, przez co wiarygodność tych zeznań nie budzi żadnych wątpliwości. Dodatkowo, zeznania Z. M. zostały wsparte jej oświadczeniami z dnia 17 lipca 2013r., 8 sierpnia 2013r., 12 sierpnia 2013r. i 14 sierpnia 2013r. (k.25, 76, 78, 80, 90, 93, 110, 113, 133, 136, 139, 142, 160, 163, 175, 176), w których szczegółowo odniosła się do kolejnych dokumentów i autorstwa swego podpisu, jak również opisała w jaki sposób oskarżony T. P. wszedł w posiadanie podpisanych przez nią in blanco kartek papieru. Okoliczność tę potwierdza także świadek M. B. (1) (k.1743). Należy w tym miejscu podkreślić, że wykorzystanie wskazanych oświadczeń Z. M. nie narusza art.174 k.p.k., ponieważ Sąd nie zastąpił nimi zeznań świadków. Dokumenty te zostały wykorzystane obok zeznań Z. M. i M. B. (1), jako dodatkowe uzupełnienie tych zeznań. W żadnym razie Sąd nie pominął przy tym zeznań Z. M., ani M. B. (1), a zatem nie doszło do sytuacji określonej w art.174 k.p.k. (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 4 października 2017r., w sygn. akt II AKa 216/17, LEX nr 2412806).

Pomimo faktu, że M. B. (1), M. T. (2) i M. T. (1) byli niewątpliwie zainteresowani wynikiem postępowania, Sąd nie znalazł żadnych podstaw do tego, aby kwestionować wiarygodność składanych przez nich zeznań. Zeznania te były rzeczowe, szczegółowe i konsekwentne, a jednocześnie znajdowały pełne oparcie w pozostałych dowodach, w szczególności w zgromadzonych w sprawie dokumentach. Wskazani świadkowie przedstawili przy tym wiele istotnych dla sprawy okoliczności, które okazały się pomocne przy ustalaniu stanu faktycznego oraz weryfikacji wiarygodności wyjaśnień oskarżonego.

Cennym uzupełnieniem materiału dowodowego były zeznania świadka J. K. – notariusza, który sporządził akty notarialne (...) i (...) z dnia 18 kwietnia 2013r. stwierdzające czynności prawne podejmowane przez T. P., M. T. (1) i (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., reprezentowaną przez M. T. (2). Po zwolnieniu świadka z tajemnicy notarialnej w swych zeznaniach opisała ona przebieg tych czynności, przedstawiając wiele istotnych dla sprawy okoliczności. Jej zeznania pozostawały w zgodności z zeznaniami M. T. (2) i M. T. (1) oraz dokumentami w postaci wskazanych aktów notarialnych, tworząc spójną i logiczną całość. Ostatecznie Sąd ocenił zeznania J. K. jako w pełni wiarygodne i oparł się nich podczas dokonywania ustaleń faktycznych w tej sprawie.

Wiarygodne były również zeznania K. W. , zgodnie z którymi nigdy nie zasiadał on w zarządzie Spółdzielni Mieszkaniowej (...), nie znał T. P. i to nie jego podpisy znajdują się na dokumentach używanych przez oskarżonego. Świadek zaznaczył przy tym, że jest jedynym K. W. w całym P. (k.390v/1786v/), co wyklucza ewentualność, by w sprawie chodziło o jakąś inną osobę o takich samych personaliach. Z materiału dowodowego sprawy wynika zresztą, że taka osoba nie była związana, ani nawet znana w Spółdzielni Mieszkaniowej (...), a ponadto sam oskarżony przyznał, że nie zna K. W.. Przesądza to w ocenie Sądu o tym, że to nie podpis K. W. figurował na przedmiotowych dokumentach i że został on porobiony.

Wezwani w charakterze świadków W. P. i K. N. (z d. P.), jako osoby najbliższe dla oskarżonego, skorzystali ze swego prawa i odmówili składania zeznań. Ich zeznania nie mogły zatem zostać uwzględnione w tej sprawie.

Za wiarygodne, choć nieistotne dla sprawy, uznał Sąd zeznania świadków I. W. , A. P. (1) i A. P. (2) . Nie dysponowali oni bowiem wiedzą mającą jakiekolwiek znaczenie dla oceny kwestii odpowiedzialności karnej w tej sprawie, przez co ich zeznania nie były przydatne dla rozstrzygnięcia. Stwierdzenie to dotyczy również zeznań małżonki oskarżonego – A. P. (1), która jedynie ogólnikowo wiedziała (na podstawie informacji przekazanych przez męża), że T. P. jest dłużnikiem M. T. i wskazała, iż bliżej nieokreślone osoby podejmują działania windykacyjne względem jej małżonka, czego skutki ponoszą również jej dzieci. Jednocześnie świadek nie wskazała żadnych okoliczności zaciągania zobowiązań przez T. P., nie wiedziała nic w tym zakresie.

Za przydatne dla celów postępowania Sąd uznał opinie biegłych sporządzone w sprawie tj. opinię biegłego z dziedziny kryminalistycznych badań dokumentów z dnia 10 kwietnia 2015r., opinię sądowo-psychiatryczną z dnia 27 października 2014r., opinię sądowo-psychiatryczną z dnia 26 sierpnia 2017r. i opinię sądowo-psychiatryczną z dnia 13 grudnia 2017r.. Wszystkie te opinie zostały sporządzone przez biegłych mających odpowiednie doświadczenie zawodowe i niezbędną wiedzę fachową do wydania opinii. W sposób jasny, spójny, rzetelny i logiczny biegli przedstawili podstawy swych opinii, jednocześnie wskazując dlaczego na podstawie zebranego materiału wyciągnęli określone w nich wnioski końcowe. Wszystkie wskazane opinie zostały sporządzone zgodnie z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, a ponadto, żadna ze stron nie zakwestionowała skutecznie ustaleń, ani wniosków opinii. Dzięki opinii sądowo-psychiatrycznej biegłych M. S. i A. S. wykluczono zaś jakiekolwiek wątpliwości co do stanu zdrowia psychicznego i poczytalności oskarżonego w chwili czynu i ustalono, że T. P. miał w pełni zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia zarzucanych mu czynów oraz pokierowania swoim postępowaniem, a więc nie zaistniały w jego przypadku warunki z art. 31 § 1 i 2 k.k.. Dodatkowo, biegli M. S. i A. S. podtrzymali swoje pisemne opinie w całej rozciągłości podczas przesłuchania na rozprawie głównej (k.1985-1986 i k.1986-1987) i logicznie odpowiedzieli wówczas na wszelkie pytania zadawane przez strony. Przypomnieć w tym miejscu należy, iż na rozprawie 18 czerwca 2018r. Sąd oddalił wniosek obrońcy o uzyskanie dowodu z nowej opinii biegłych psychiatrów. W tym zakresie warto zaznaczyć, iż Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, by opinią biegłego (zespołu biegłych) zostały przekonane również strony postępowania, co zresztą najczęściej wyklucza się wzajemnie, gdyż opinia korzystna dla jednej strony, nie przekonuje strony przeciwnej. Wystarczy zatem, że opinia jest przekonująca dla Sądu, który wiążąco też ocenia, czy biegły (ich zespół) wyjaśnił ewentualne wątpliwości zgłoszone przez stronę. Zaznaczyć też należy, iż biegli psychiatrzy M. S. i A. S. opiniujący co do stanu poczytalności T. P. in tempore ciminis nie pozostawali w żadnych stosunkach ani z oskarżonym, ani z pokrzywdzonymi, które to stosunki mogłyby ewentualnie osłabiać zaufanie co do ich bezstronności. W orzecznictwie podkreśla się, że specyfika dowodu z opinii biegłego sądowego potwierdza możliwości (i potrzeby) faktyczne i prawne daleko dalej idącej oceny konieczności jego przeprowadzenia (bądź innego biegłego sądowego niż dopuszczony dotychczas bądź tylko w zakresie uzupełnienia istniejącej opinii), aniżeli innych dowodów. Potwierdza to regulacja art.196 k.p.k. i art.201 k.p.k. gdzie expressis verbis wyrażono powody, dla których należy przeprowadzić dowód z opinii innego biegłego sądowego. Rozpoznawanie wniosku strony w takiej sytuacji nie wymaga odnoszenia się do okoliczności zasadności zgłoszonego wniosku dowodowego w oparciu o normę prawną art.170§1 k.p.k.. Nie wymaga w sytuacji, gdy Sąd wyklucza, dokonując oceny twierdzeń strony, zaistnienie w sprawie okoliczności faktycznych czy prawnych, które mieściłyby się w zakresie zastosowania norm prawnych kodowanych przepisami art.196 k.p.k. i art.201 k.p.k.. Osobnymi podstawami rozpoznawania wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego są te wymienione w art.196 k.p.k. i art.201 k.p.k.. Dokonywanie oceny wniosku dowodowego (a tym samym już przeprowadzonego dowodu) odbywa się samodzielnie poprzez pryzmat kryteriów określonych w powołanych przepisach bez konieczności poszukiwania uzasadnienia w art.170 k.p.k. (vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 sierpnia 2000r., IV KKN 37/99, Lex nr 55528; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2002r., V KKN 150/00, Lex nr 53068; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24 maja 2001r., II AKa 58/01, KZS 2001/7-8/49 i z dnia 7 marca 1991r., II Akr 13/91, KZS 91/3/19; także S. Zabłocki, „Sfera faktów a naruszenie prawa – wstępne uwagi, praktyka na tle kasacji karnej”, Palestra 1996/11-12/20). Przy ocenie konieczności przeprowadzenia dowodu z nowej opinii biegłego nie stosuje się ogólnych przepisów o dowodach z art.170§1-2 k.p.k.. Gdyby bowiem je stosować, strona niezadowolona z opinii miałaby prawo żądać kolejnych ekspertyz, póki nie uzyskałaby takiej, która by stronę zadowoliła (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 4 marca 1999r., II AKa 29/99, KZS 1999/3/20). W takim razie podobne żądania mogłaby zgłaszać strona przeciwna i stan ten utrzymywać w nieskończoność. Dlatego ustawa przewiduje dowód z ponownej opinii biegłych jedynie w sytuacjach z art.196 k.p.k. i art.201 k.p.k.. W niniejszej sprawie kierując się normą art.196 k.p.k. oraz art.201 k.p.k. Sąd doszedł do kategorycznego przekonania, iż nie zachodzą przesłanki do przeprowadzenia dowodu z nowej opinii nowego zespołu biegłych psychiatrów – innego niż zespół biegłych w osobach psychiatrów M. S. i A. S. co do poczytalności oskarżonego in tempore criminis. Sporządzona w niniejszej sprawie opinia tych biegłych nie może zostać uznana za niepełną, niejasną, ani też nie zachodzi nie wyjaśniona sprzeczność pomiędzy nią a inną opinią ujawnioną w toku przewodu sądowego (arg. a contrario z art.201 k.p.k.).

Niezwykle istotne dla sprawy i przydatne dla ustaleń faktycznych były również wymienione wyżej dokumenty. Poza podrobionymi przez oskarżonego zaświadczeniami i przydziałami lokali, Sąd uznał pozostałe dokumenty za wiarygodne. Zostały one sporządzone przez uprawnione organy, w ramach ich kompetencji, a ich autentyczność nie była przy tym kwestionowana przez strony postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Oceniając zgromadzony w sprawie, a omówiony wyżej materiał dowodowy, Sąd uznał, że wina i sprawstwo oskarżonego T. P. w zakresie zarzuconych mu czynów nie budzi żadnych wątpliwości. Pewnej korekty wymagały jednak opisy oraz proponowane przez prokuratora w akcie oskarżenia kwalifikacje prawne czynów oskarżonego T. P..

W pierwszej kolejności należy wskazać, że oskarżonemu zarzucono popełnienie dwóch przestępstw z art.286§1 k.k. w zw. z art.12 k.k. (zarzuty I. i III. aktu oskarżenia) i przestępstwa z art.286§1 k.k. i art.270§1 k.k. w zw. z art.12k.k. (zarzut II.).

Przestępstwo oszustwa określone w art.286§1 k.k. polega na doprowadzeniu innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Wprowadzenie w błąd oznacza zachowanie prowadzące do wywołania (powstania) u danej osoby błędu, a więc fałszywego odzwierciedlenia rzeczywistości w świadomości tej osoby. Kodeks karny nie określa sposobów, przy pomocy których można wprowadzić daną osobę w błąd – należy więc przyjąć, że zachowanie sprawcy w tym zakresie może przybrać dowolną formę, jeżeli tylko finalnie doprowadzi do powstania rozbieżności między świadomością osoby rozporządzającej mieniem a rzeczywistym stanem rzeczy. Dla przykładu, może to nastąpić za pomocą słów, pisma, gestu, przedłożenia stwierdzających nieprawdę lub fałszywych dokumentów itp. W tym miejscu należy jedynie uczynić zastrzeżenie, że owo wprowadzanie w błąd winno odnosić się do aktualnie istniejącej rzeczywistości, nie zaś do przyszłych, potencjalnych stanów rzeczy. Jego celem jest skłonienie konkretnej osoby do rozporządzenia mieniem w oparciu o uświadomiony i zarazem nieprawdziwy obraz rzeczywistości – stany przyszłe i niepewne, nie mogą stanowić podstawy błędu. Wprowadzenie w błąd musi dotyczyć okoliczności istotnych, a więc takich, które mogłyby mieć wpływ na podjęcie przez pokrzywdzonego decyzji o rozporządzeniu mieniem, w tym zwłaszcza okoliczności powodującej, że dokonane przez niego rozporządzenie mieniem ma dlań charakter niekorzystny. Jednocześnie, między owym wprowadzeniem w błąd, a następującym po nim niekorzystnym rozporządzeniem mieniem musi zachodzić związek przyczynowy. Ponadto, istotnym elementem przestępstwa oszustwa jest dobrowolność rozporządzenia mieniem przez osobę pokrzywdzoną na rzecz sprawcy. Podstawowym kryterium rozgraniczenia oszustwa od niewywiązania się z zobowiązania o charakterze cywilnoprawnym – z czym mamy do czynienia w niniejszej sprawie – jest natomiast wykazanie, że w chwili zawierania zobowiązania (umowy) sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, to jest dążył do uzyskania świadczenia poprzez wprowadzenie w błąd lub wyzyskanie błędu co do okoliczności mających znaczenie dla zawarcia umowy, mając świadomość, że gdyby druga strona umowy znała rzeczywisty stan, nie zawarłaby umowy lub nie zawarłaby jej na tych warunkach, na jakich została zawarta (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29 sierpnia 2013 r., sygn. akt II AKa 122/13, LEX nr 1409405).

Ustawowe znamię stanowiące skutek przestępstwa oszustwa określonego w art.286 § 1 k.k. wypełnione zostaje wtedy, gdy sprawca, działając w sposób opisany w tym przepisie, doprowadza inną osobę do rozporządzenia mieniem, które jest niekorzystne z punktu widzenia interesów tej osoby lub innej osoby pokrzywdzonej. Niekorzystne rozporządzenie mieniem może polegać na udzieleniu kredytu lub pożyczki bez zabezpieczenia lub na warunkach określających zabezpieczenie w sposób mniej korzystny, a więc związany z ryzykiem utraty wypłaconych środków (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11 lipca 2013r., sygn. akt II AKa 223/13, LEX nr 1349906, wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 czerwca 2014 r., sygn. akt II AKa 65/14, LEX nr 1499031).

Oszustwo jest przestępstwem kierunkowym, gdyż warunkiem odpowiedzialności jest działanie lub zaniechanie sprawcy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Zamiar bezpośredni o szczególnym zabarwieniu związanym z celem działania sprawcy oznacza, że elementy przedmiotowe oszustwa muszą mieścić się w świadomości sprawcy i muszą być objęte jego wolą. Sprawca oszustwa musi więc nie tylko chcieć uzyskać korzyść majątkową, lecz musi także chcieć użyć w tym celu określonego sposobu działania czy zaniechania. W związku z tym, do przestępstwa oszustwa nie dochodzi zarówno wtedy, jeżeli jeden z przedstawionych elementów nie jest objęty świadomością sprawcy, jak i wówczas, jeżeli któregoś z nich sprawca nie chce, lecz tylko się godzi. W przypadku działania sprawcy w zamiarze ewentualnym nie dochodzi więc do popełnienia występku oszustwa przewidzianego w art.286§1 k.k. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 listopada 2003r., sygn. akt V KK 67/2003, LEX nr 152085, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 kwietnia 2007r., sygn. akt III KK 362/06, LEX nr 296749).

Jeśli chodzi natomiast o przestępstwo z art.270§1 k.k., to może ono polegać na podrobieniu, przerobieniu albo na użyciu jako autentyczny dokumentu podrobionego lub przerobionego. Zgodnie z treścią art.115§14 k.k. dokumentem jest każdy przedmiot, który stanowi dowód prawa, stosunku prawnego albo okoliczności mającej znaczenie prawne – jest więc to definicja niezwykle szeroka, pozwalająca mianem dokumentu określić przedmiot nie tylko wyrażający jakieś prawo, ale nawet okoliczność o potencjalnym jedynie znaczeniu prawnym. Z punktu widzenia przedmiotu ochrony przestępstwa z art.270 k.k. obojętne jest, czy podrobiony został oryginał dokumentu, jego kopia czy kserokopia. Przestępstwo w swojej istocie skierowane jest przeciwko wiarygodności dokumentu, a to może być zachwiane w sytuacji, gdy w obrocie prawnym znajdzie się kserokopia dokumentu nie odpowiadająca treści oryginalnego dokumentu lub stanowiąca jedyny dokument. W tych warunkach nie ulega wątpliwości, że kserokopia również jest dokumentem w rozumieniu art.270§1 k.k. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 2002r., sygn. akt III KKN 370/00, LEX nr 74375, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 28 października 2010r., sygn. akt II AKa 242/10, LEX nr 677926). Dokument jest podrobiony wówczas, gdy nie pochodzi od tej osoby, w imieniu której został sporządzony. Należy przez to rozumieć sporządzenie dokumentu polegające na zachowaniu pozorów, że dokument pochodzi od innej osoby. Dokument jest natomiast przerobiony, gdy osoba nieupoważniona zmienia dokument autentyczny, nadając mu inną treść (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2000r., sygn. akt III KKN 233/98, LEX nr 51125). Użycie dokumentu jako autentycznego to przedstawienie lub przedłożenie podrobionego czy przerobionego dokumentu osobie prywatnej albo instytucji, czyli wykorzystywanie funkcji, jakie może pełnić taki podrobiony czy przerobiony dokument. Przestępstwo z art.270§1 k.k. polegające na używaniu dokumentu jako autentycznego może być popełnione zarówno w zamiarze bezpośrednim, jak również w zamiarze ewentualnym – kiedy sprawca może przewidywać i godzić się na to, że dokument nie jest autentyczny.

Przestępstwo z art.270§2 k.k. polega z kolei na wypełnieniu blankietu, opatrzonego cudzym podpisem, niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę albo użyciu takiego dokumentu. Za blankiet należy uznać każdy podpisany nośnik informacji, czy przedmiot, który z uwagi na określone okoliczności formalne lub faktyczne może stanowić dokument, np. czysta kartka papieru (zob. M. Mozgawa [w:] M. Budyn-Kulik M., P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el., 2018, teza 11 do art.270 k.k.). Wypełnianie blankietu jest karalne tylko wtedy, gdy ma miejsce niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę. Wypełnianie obejmuje czynności polegające na wprowadzeniu takich informacji, aby blankiet uzyskał cechy dokumentu; Wypełnianie blankietu musi być niezgodne z wolą podpisanego i działać na szkodę wystawcy, a zatem być niekorzystne dla jego interesów, choć nie jest wymagane rzeczywiste wystąpienie szkody; wystarczy jedynie sama możliwość jej wystąpienia. Na mocy art.270§2 k.k. karze podlega również używanie blankietu wypełnionego niezgodnie z wolą podpisanego i na jego szkodę. Przestępstwo z art.270§2 k.k. ma charakter powszechny i formalny (bezskutkowy) i może być popełnione umyślnie, w obu postaciach zamiaru.

Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy należało stwierdzić, że w odniesieniu do trzech pierwszych zarzucanych oskarżonemu czynów (przypisanych w pkt.1, 2 oraz 3 części rozstrzygającej wyroku), T. P., działając niewątpliwie w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wprowadził M. T. (1) i M. T. (2) w błąd co do faktu, że przysługują mu spółdzielcze własnościowe prawa do lokali mieszkalnych położonych w P. przy ul. (...), ul. (...) oraz ul. (...), i w ten sposób doprowadził pokrzywdzonych M. T. (1) i M. T. (2) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, poprzez udzielenie mu pożyczek (zarzuty I. i III. aktu oskarżenia), których zabezpieczeniem miały być właśnie owe, nieistniejące w istocie na gruncie cywilnoprawnym, spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, a w przypadku pokrzywdzonej (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P., reprezentowanej przez M. T. (2) – poprzez zawarcie z oskarżonym sprzedaży nieistniejącego faktycznie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu i zapłatę mu ceny sprzedaży (zarzut II.). W tym ostatnim przypadku, w celu wprowadzenia w błąd, oskarżony użył jako autentycznego podrobionego dokumentu w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 kwietnia 2013r. oraz uprzednio wypełnionego przez siebie blankietu, opatrzonego podpisem Z. M., w postaci przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), z podrobionym potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tegoż przydziału z dnia 17 kwietnia 2013r.. Podrobienie wskazanych dokumentów polegało na podpisaniu ich w imieniu innych osób (Z. M. i K. W. w przypadku zaświadczenia z dnia 15 kwietnia 2013r. oraz samej Z. M. w odniesieniu do datowanego 17 kwietnia 2013r. potwierdzenia za zgodność z oryginałem przydziału nr (...)). Stworzenie z podpisanej przez Z. M. kartki papieru dokumentu w postaci przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005 r., nr (...) nastąpiło przy tym niezgodnie z jej wolą, ponieważ świadomie Z. M. nie podpisałaby dokumentu tej treści, a jednocześnie było niekorzystne dla jej interesów już choćby z tego powodu, że musiała tłumaczyć okoliczności złożenia swego podpisu i potencjalnie mogła być pociągnięta do odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną powstaniem takiego dokumentu. Z uwagi na fakt, że w rzeczywistości oskarżonemu nie przysługiwało żadne ze wskazanych spółdzielczych własnościowych praw do lokali mieszkalnych nie może budzić wątpliwości, że w każdym z tych przypadków oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim, a rozporządzenie mieniem przez pokrzywdzonych było dla nich za każdym razem niekorzystne – w przypadku zarzutów I. i III. M. T. (1) i M. T. (2) nie otrzymali bowiem należytego zabezpieczenia udzielanych oskarżonemu pożyczek, natomiast w przypadku zarzutu II, pokrzywdzona (...) Sp. z o.o. zapłaciła cenę za prawo, którego nie mogła stać się właścicielem, a zatem nie otrzymała ekwiwalentu swego świadczenia.

W oparciu o dokonane ustalenia faktyczne we wszystkich trzech przypadkach Sąd zmuszony był dokonać zmiany w opisów czynów oskarżonego, zwłaszcza poprzez doprecyzowanie wysokości kwot, jakie uzyskał on w wyniku popełnienia czynów, a w wypadku przestępstwa popełnionego na szkodę spółki (...) dodatkowo poprzez wskazanie, że oprócz podrobionych dokumentów, oskarżony użył także blankietu z podpisem Z. M. wypełnionego przez siebie w warunkach art.270§2 k.k..

Jednocześnie Sąd uznał, że spośród omawianych czynów jedynie przestępstwo z punktu III. aktu oskarżenia zostało przez oskarżonego popełnione w warunkach czynu ciągłego, określonego w art.12 k.k. W ramach tego czynu zmierzał on bowiem do realizacji z góry powziętego zamiaru, którym było uzyskanie pieniędzy z tytułu pożyczki, a realizacja tego zamiaru nastąpiła poprzez zawarcie jednego dnia (a więc niewątpliwie w krótkich odstępach czasu) dwóch umów pożyczek. Pozostałe czyny były zaś zachowaniami jednorazowymi, co wykluczało przyjęcie w ich kwalifikacji art.12 k.k.

Ostatecznie zatem, Sąd przypisał oskarżonemu przestępstwo z art.286§1 k.k. (punkt 1. części rozstrzygającej wyroku), przestępstwo z art.286§1 k.k. i art.270§1 i §2 k.k. zw. z art.11§2 k.k. (punkt 2. części rozstrzygającej wyroku) oraz przestępstwo z art.286§1 k.k. w zw. z art.12 k.k. (punkt 3. części rozstrzygającej wyroku).

Kolejne czyny zarzucane oskarżonemu T. P., do których odniesie się Sąd, stanowiły przestępstwa z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k. (zarzut IV. aktu oskarżenia) oraz z art.270§1 k.k. i art.13§1 k.k. w zw. z art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12k.k. (zarzut VI. aktu oskarżenia).

Znamiona przestępstwa z art.270§1 i §2 k.k. zostały umówione wyżej, wobec czego dodać jedynie trzeba, że przestępstwo określone w art.272 k.k. polega na wyłudzeniu poświadczenia nieprawdy przez podstępne wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego lub innej osoby upoważnionej do wystawienia dokumentu. Przez wyłudzenie należy rozumieć otrzymanie dokumentu zawierającego poświadczenie nieprawdy przez wprowadzenie w błąd osoby funkcjonariusza publicznego lub innej osoby uprawnionej do wystawienia dokumentu. Z użytego określenia „wyłudza” wynika, że osoba poświadczająca nieprawdę działa w dobrej wierze, tzn. jest przekonana, że poświadcza prawdę. Chodzi zatem o tzw. fałsz pośredni, polegający na tym, że poświadczenie zawiera fałsz, jednakże wystawiający je nie ponosi winy w stwierdzeniu fałszu, gdyż sam padł ofiarą podstępu, zastosowanego przez sprawcę. Dla bytu tego przestępstwa konieczne jest zatem, aby wystawiający dokument nie zdawał sobie sprawy, że poświadcza nieprawdę. Zachowanie sprawcy polega w tym przypadku na podjęciu podstępnych zabiegów zmierzających do uzyskania dokumentu potwierdzającego nieprawdziwą, a korzystną dla sprawcy, okoliczność mającą znaczenie prawne. Sprawca może przy tym wprowadzać wystawcę dokumentu w błąd bezpośrednio przez dostarczenie fałszywych informacji lub dokumentów, albo pośrednio, np. przy pomocy innych osób potwierdzających nieprawdziwe informacje. Przestępstwa określonego w art.272 można się dopuścić jedynie umyślnie – i to w zamiarze bezpośrednim wyłudzenia poświadczenia nieprawdy.

Podobnie jak poprzednio, zachowanie oskarżonego polegało w przypadku zarzutu IV. na użyciu jako autentycznego, uprzednio podrobionego przez siebie, dokumentu w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 grudnia 2012r. stwierdzającego, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego mieszczącego się przy ul. (...). Dokument ten został przez oskarżonego podrobiony poprzez sfałszowanie podpisów Z. M. i K. W.. Tym razem dokument ten został jednak użyty przy zawieraniu umowy przeniesienia praw na zabezpieczenie przed notariuszem M. M., w celu przedłożenia go w Sądzie Rejonowym Poznań Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych przez notariusza wraz z aktem notarialnym, zawierającym wniosek o założenie księgi wieczystej dla wskazanego lokalu mieszkalnego. Dzięki złożeniu takiego wniosku w sposób podstępny oskarżony wprowadził w błąd sędziego (a więc funkcjonariusza publicznego w rozumieniu art.115§13 pkt 3 k.k.) rozpoznającego wniosek i doprowadził do poświadczenia przez niego nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P., jakoby T. P. był właścicielem tego prawa i był uprawniony do przeniesienia go na rzecz M. T. (1). Nie ulega przy tym wątpliwości, że gdyby sędzia miał świadomość, iż przedłożony wraz z wnioskiem dokument był podrobiony, nigdy nie wydałby decyzji o założeniu księgi wieczystej.

Analogiczna sytuacja miała miejsce w wypadku zarzutu VI., tyle tylko, że tym razem oskarżony osobiście złożył wniosek o założenie księgi wieczystej, załączając do niego, jako autentyczne, dokumenty w postaci dwóch zaświadczeń Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 15 lutego 2013r. stwierdzających, że przysługuje mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w P., na których podrobił wcześniej podpisy Z. M. i K. W., a ponadto uprzednio wypełniony przez siebie blankiet, opatrzony podpisem Z. M., niezgodnie z jej wolą i na jej szkodę, w postaci przydziału lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...), natomiast na skutek wezwania do uzupełnienia braku formalnego wniosku oskarżony przedłożył dodatkowo przydział lokalu mieszkalnego z dnia 30 maja 2005r., nr (...) z potwierdzeniem za zgodność z oryginałem tegoż przydziału z dnia 18 marca 2013r. zawierającym podrobione przez oskarżonego podpisy K. W., M. B. (1) i Z. M.. W ten sposób oskarżony podstępnie wprowadził w błąd referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych (będącego, jako pracownik sądu, funkcjonariuszem publicznym w rozumieniu art.115§13 pkt 4 k.k. – zob. M. Pieszczek, Pojęcie funkcjonariusza publicznego w prawie karnym, Czasopismo naukowe „Folia Iuridica Universitatis Wratislaviensis” 1/2013, vol. 2, s. 192) co do przysługującego mu prawa do lokalu mieszczącego się przy ul.(...) w P., a przez to zmierzał do wyłudzenia poświadczenia nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej dla tego lokalu. Zamierzony przez oskarżonego cel nie został jednak osiągnięty, ale – co istotne – nie na skutek wykrycia fałszerstwa dokumentów, lecz z uwagi na oddalenie wniosku o założenie księgi wieczystej z powodów prawnych. Należy zatem przyjąć, że oskarżony skutecznie wprowadził w błąd, a skutek zamierzonego przez niego przestępstwa nie nastąpił z przyczyn od niego niezależnych.

Działanie oskarżonego w powyższym zakresie ściśle wiązało się z użyciem sfałszowanych dokumentów, czego oskarżony dopuścił się z pełną świadomością, działając w zamiarze bezpośrednim. Tym samym również wyłudzenie poświadczenia nieprawdy i usiłowanie poświadczenia nieprawdy, które było celem działania T. P., zostało przez niego popełnione w zamiarze bezpośrednim.

Mając powyższe na uwadze Sąd doszedł do wniosku oskarżony wyczerpał swym zachowaniem znamiona przestępstw z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. w przypadku przestępstwa przypisanego w pkt.5 części rozstrzygającej wyroku (zarzut IV. aktu oskarżenia) oraz z art.270§1 i §2 k.k. i art.272 k.k. w przypadku przestępstwa przypisanego w pkt.9 części rozstrzygającej wyroku (zarzut VI. aktu oskarżenia), przy czym zasadne jest przyjęcie, że tego ostatniego czynu (dotyczącego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w P.) T. P. w dopuścił się w postaci usiłowania (art.13§1 k.k.) co do przestępstwa z art.272 k.k..

Z uwagi na to, że zachowania oskarżonego wyczerpały znamiona przestępstw określonych w dwóch przepisach, stosownie do art.11§2 k.k., w każdym przypadku Sąd skazał go za jedno przestępstwo na podstawie obu wskazanych przepisów pozostających w zbiegu.

Jednocześnie Sąd uznał, że popełniając każde z tych dwóch przestępstw oskarżony działał w warunkach czynu ciągłego (art.12 k.k.) Zmierzał on bowiem do realizacji z góry powziętego zamiaru, którym było założenie ksiąg wieczystych i wpisanie go jako właściciela spółdzielczych własnościowych praw do lokali. Pierwszego z czynów T. P. dopuścił się w okresie od 12 grudnia 2012r. do 16 stycznia 2013r., natomiast drugi z nich został popełniony w okresie od 7 marca 2013r. do 28 marca 2013r., przez co należało uznać, że poszczególne zachowania oskarżonego w ramach każdego z przypisanych mu przestępstw niewątpliwie dzieliły krótkie odstępy czasu w rozumieniu art.12 k.k. W konsekwencji oba te przestępstwa stanowiły czyny ciągłe (punkty 5. i 9. części rozstrzygającej wyroku).

Analizując wreszcie zarzut ujęty w punkcie V. aktu oskarżenia i zakwalifikowany przez prokuratora jako jedno przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. i art.296§1 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art.294§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12k.k. należy szerzej odnieść się do instytucji czynu ciągłego określonego w art.12 k.k. Przypomnieć trzeba, że warunkiem przyjęcia czynu ciągłego jest wykazanie, że sprawcy można przypisać zamiar, który już w chwili jego powzięcia odnosi się do zindywidualizowanych, przynajmniej w ogólnych zarysach zachowań oraz obejmuje wszystkie te zachowania, które składają się na czyn ciągły (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 stycznia 2007r., sygn. akt III KK 231/06, LEX nr 467598, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 2010r., sygn. akt IV KK 65/10, LEX nr 843711). Konstrukcja czynu ciągłego opiera się bowiem na założeniu, że jednym i tym samym aktem woli objęte są z góry wszystkie zindywidualizowane zachowania, jako stanowiące etapy (elementy) urzeczywistnienia jednego, realizowanego „na raty”, stanowiącego nierozerwalną całość. Treść art.12 k.k. przesądza więc o tym, że czyn ciągły charakteryzuje się jednym zamiarem (tym samym, a nie takim samym) obejmującym wszystkie elementy składowe. Nie spełnia kryteriów czynu ciągłego przypadek, w którym poszczególne zachowania sprawcy nie zostały objęte jednym, z góry powziętym zamiarem, lecz zostały dokonane z identycznym zamiarem, takim samym w odniesieniu do każdego zachowania, lecz nie istniejącym z góry, a pojawiającym się sukcesywnie przy podejmowaniu każdego kolejnego zachowania. Podobnie nie stanowi wypełnienia przesłanki podmiotowej, określonej w art.12 k.k., sytuacja, gdy sprawca dopuszcza się kilku lub kilkunastu zachowań z odnawiającym się w odniesieniu do każdego z nich zamiarem (tak: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1999r., sygn. akt IV KKN 28/99, LEX nr 37938). Tym samym, tzw. zamiar ogólny albo zamiar odnawiany pod wpływem trwałej, czy powtarzającej się sposobności, wyklucza możliwość przypisania sprawcy działania w warunkach czynu ciągłego.

Uwzględniając powyższe, w niniejszej sprawie nie sposób uznać, że oskarżonemu T. P. już w październiku 2008r. przyświecał jeden, z góry powzięty zamiar, ale raczej, że mieliśmy do czynienia z pewnym planem jego działania, w ramach którego dopuszczał się on szeregu przestępstw. Konstrukcja czynu ciągłego określonego w art.12 kk. nie ma zaś zastosowania do sytuacji, gdy sprawca przyjmuje plan prowadzenia wielorakiej działalności przestępczej, a następnie plan ten realizuje, podejmując każdorazowo, choćby w krótkich odstępach czasu, zamiar popełnienia kolejnego, innego już przestępstwa, w tym i przestępstwa mającego charakter czynu ciągłego. Innymi słowy, ogólny projekt dopuszczenia się dwóch lub więcej różnych czynów zabronionych nie odpowiada pojęciu z góry przyjętego zamiaru popełnienia jednego (konkretnego) przestępstwa, na którego wykonanie składa się więcej niż jedno zachowanie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2008r., sygn. akt IV KK 203/2008, LEX nr 478137). W ocenie Sądu konstrukcja przyjęta przez prokuratora w akcie oskarżenia nie uwzględnia w pełni ani sposobu działania oskarżonego i ustalonych w sprawie faktów, ani warunków art.12 k.k. Trudno bowiem zgodzić się, że działanie oskarżonego rozciągające się w sumie na okres niespełna 2 lat (od 2 października 2008r. do 29 września 2010r.) mogło wynikać z jednego, z góry powziętego zamiaru, ponieważ w efekcie należałoby uznać, że już w październiku 2008r. T. P. szczegółowo przewidział i założył „ustanawianie” kolejnych spółdzielczych praw do lokali mieszkalnych i przywłaszczanie sobie tych praw. W szczególności należy zwrócić uwagę na upływ czasu, jaki upłynął między 31 sierpnia 2009r. (koniec pierwszego zachowania dotyczącego lokalu przy ul. (...)), a 25 maja 2010r. (początek działań dotyczących lokalu się przy ul. (...)). Pomijając już fakt, że tak znaczny upływ czasu nie spełnia jednej z podstawowych przesłanek z art.12 k.k., uniemożliwiając ujęcie tego pierwszego zachowania w ramy czynu ciągłego, to fakt ten świadczy również o tym, że zamiar oskarżonego miał charakter odnawialny i każdorazowo wynikał ze skuteczności kolejnych, popełnianych już przez niego czynów.

W konsekwencji Sąd zmienił kwalifikację prawną czynu zarzucanego oskarżonemu w punkcie V. aktu oskarżenia i przypisał mu odrębnie:

- przestępstwo z art.270§2 k.k. i art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k. (pkt.6 części rozstrzygającej wyroku),

- przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. (pkt.7 części rozstrzygającej wyroku),

- ciąg dwóch przestępstw kwalifikowanych z art.270§1 k.k., art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. (pkt.8 a oraz 8b części rozstrzygającej wyroku).

W tym miejscu należy jednocześnie podkreślić, że zmiana kwalifikacji prawnej czynu została dokonana w granicach oskarżenia, tj. z zachowaniem wymogów art.399§1 k.p.k. Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem orzecznictwa i doktryny, granice oskarżenia zostają utrzymane, gdy czyn przypisany oskarżonemu w wyroku, mimo zmienionej kwalifikacji prawnej, dotyczy tego samego „zdarzenia faktycznego” (historycznego), które stanowiło podstawę zarzutu określonego w akcie oskarżenia. Ramy tożsamości „zdarzenia historycznego” wyznaczają zaś przede wszystkim następujące elementy „składowe” tego zdarzenia: identyczność przedmiotu zamachu, identyczność kręgu podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, a z reguły także tożsamość określenia jego czasu i miejsca (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1994r., sygn. akt II KRN 173/94, OSNKW 1995/1-2 poz.9, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 listopada 2004r., sygn. akt II KK 322/04, LEX nr LEX nr 141333, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 2006r., sygn. akt IV KK 194/06, LEX nr 294949). Powszechnie przyjmuje się przy tym, że nie dochodzi do naruszenia tożsamości czynu, a tym samym wyjścia poza granice oskarżenia, gdy sąd orzekający odmiennie, w porównaniu z aktem oskarżenia, ustala sposób działania sprawcy. Decydujące jest, by ocena taka zamykała się jednak w ramach tego samego zdarzenia faktycznego (por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 listopada 1972r., sygn. akt II KR 162/72 OSNKW 1973/4 poz. 46, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1986r., sygn. akt IV KR 129/86, OSNPG 1986/12 poz. 167, str.15, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 30 sierpnia 2001r., sygn. akt V KKN 111/2001, LEX nr 51844).

Porównanie konstrukcji zarzutu V. aktu oskarżenia i czynów przypisanych oskarżonemu w punktach 8., 7. i 8. wyroku musi prowadzić do wniosku, że zachowana jest tożsamość zdarzenia historycznego – w obu przypadkach chodzi bowiem o te same zachowania oskarżonego, które skierowane były przeciwko tym samym dobrom prawnym i to w tym samym miejscu i czasie. Zmiany dokonane w opisie czynów oraz ich kwalifikacji prawnej są zaś wyłącznie wynikiem uwzględnienia ustalonych faktów oraz dokonania przez Sąd odmiennej oceny prawnej zachowania oskarżonego – ale wciąż w ramach tego samego zdarzenia faktycznego.

Przechodząc do analizy zachowania oskarżonego T. P. pod kątem wyczerpania przez niego znamion kolejnych przestępstw, w zakresie art.270§1 i §2 k.k. oraz art.272 k.k. Sąd odsyła do uwag poświęconym tym przepisom we wcześniejszej części uzasadnienia, a w zakresie przestępstwa określonego w art.284§1 k.k. wskazuje, że odpowiedzialności karnej na tej podstawie podlega ten, kto przywłaszcza sobie cudzą rzecz ruchomą lub prawo majątkowe. Przywłaszczenie polega nie tyle na nabyciu własności rzeczy przez przywłaszczającego, do którego nie może dojść z uwagi na okoliczności przejęcia rzeczy, lecz na postępowaniu przez przywłaszczającego z rzeczą „jak właściciel”, a więc tak, jakby przysługiwało mu odpowiednie prawo do rzeczy. Przywłaszczeniem jest więc bezprawne, bez żadnego tytułu i ekwiwalentu, z wyłączeniem osoby uprawnionej, rozporządzenie rzeczą ruchomą znajdującą się w posiadaniu sprawcy przez włączenie jej do swojego majątku i powiększenie w ten sposób swojego stanu posiadania lub stanu posiadania innej osoby albo wykonywanie w inny sposób w stosunku do rzeczy ruchomej uprawnień właścicielskich, bądź przeznaczenie jej na cel inny niż przekazanie właścicielowi (zob. M. Dąbrowska-Kardas, P. Kardas [w:] Zoll A. (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., Zakamycze 2006, tezy 14. i 15. do art. 284). Ze względu na fakt władania (posiadania) rzeczą ruchomą lub prawem majątkowym przez przywłaszczającego przed dokonaniem przywłaszczenia, samo przywłaszczenie musi zostać przez niego w odpowiedni sposób zamanifestowanie na zewnątrz. Owo uzewnętrznienie przywłaszczenia przyjmować musi postać zachowania uniemożliwiającego osobie, której przysługuje odpowiednie prawo do rzeczy, swobodne nią rozporządzanie. Sprawca musi więc podjąć chociażby jedną czynność w stosunku do rzeczy ruchomej lub prawa majątkowego, która wskazuje, że traktuje on rzecz lub prawo majątkowe tak, jakby był właścicielem.

Biorąc to wszystko pod uwagę Sąd nie miał wątpliwości, że przedkładając wraz z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, jako autentyczne, uprzednio wypełnione przez siebie blankiety, opatrzone podpisem Z. M., niezgodnie z jej wolą i na jej szkodę w postaci zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 11 września 2008r. stwierdzającego, że przysługuje spółdzielcze mu własnościowe prawo do przy ul. (...) w P. oraz przydziału tego lokalu z dnia 18 listopada 2004r. nr (...) oskarżony T. P. podstępnie wprowadził sędziego Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych w błąd co do faktu przysługiwania mu prawa do tego lokalu i w ten sposób wyłudził poświadczenie nieprawdy w decyzji o założeniu księgi wieczystej o numerze (...). Fakt wpisania go w Dziale II. jako właściciela tego prawa oznaczało jednocześnie, że przywłaszczył on sobie prawo do tego lokalu. To, że oskarżony traktował owo prawo jak właściciel potwierdził on dodatkowo poprzez zawarcie w dniu 31 sierpnia 2009r. ze swoją siostrą K. P. umowy sprzedaży tego prawa przed notariuszem K. K.. Tym samym oskarżony wypełnił wszystkie znamiona przestępstwa z art.270§2 k.k., art.272 k.k. i art.284§1 k.k., natomiast wobec faktu, że jego czyn wyczerpywał znamiona określone w trzech przepisach Kodeksu karnego, a poszczególne zachowania zostały w krótkich odstępach czasu, kwalifikację prawną tego czynu należało uzupełnić o przepisy art.11§2 k.k. i art.12 k.k. (punkt 6. części rozstrzygającej wyroku).

Kolejne przestępstwa oskarżonego, popełniane w okresie od 25 maja 2010r. do 8 czerwca 2010r. (punkt 7. części rozstrzygającej wyroku) i w okresie od 27 września 2010r. do 29 września 2010r. (pkt. 8a oraz 8b. części rozstrzygającej wyroku) miały analogiczny przebieg. Mianowicie, każdorazowo oskarżony przedkładał wraz z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, jako autentyczne, uprzednio podrobione przez siebie dokumenty w postaci, kolejno:

-

dwóch zaświadczeń z dnia 20 kwietnia 2010r. stwierdzających, że K. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P. oraz przydziału tego lokalu mieszkalnego z dnia 31 maja 2005r., numer (...) (punkt 7. części rozstrzygającej wyroku),

-

zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. stwierdzającego, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P. oraz przydziału tego lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...) (punkt 8a. części rozstrzygającej wyroku),

-

zaświadczenia Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 23 września 2010r. stwierdzającego, że T. P. przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszczącego się przy ul. (...) w P. oraz przydziału tego lokalu mieszkalnego z dnia 3 czerwca 2005r., numer (...) (punkt 8b. części rozstrzygającej wyroku),

dzięki czemu podstępne wprowadzał w błąd sędziów Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, Wydział V Ksiąg Wieczystych i wyłudzał od nich poświadczanie nieprawdy w decyzjach o założeniu księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P., księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P. oraz księgi wieczystej o numerze (...) dla lokalu przy ul. (...) w P..

Zaznaczyć przy tym trzeba, że księga wieczysta o numerze (...) została założona dla siostry oskarżonego. O ile pierwotnym celem oskarżonego było późniejsze „przejęcie” spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu objętego tą księgą i sprzedanie go z zyskiem, o tyle ostatecznie oskarżony zrezygnował jednak z dalszych działań w tym zakresie, wobec czego jego właściwy cel nie został osiągnięty. W tym przypadku Sąd przyjął, że oskarżony dobrowolnie odstąpił od dokonania przestępstwa w zakresie art.284§1 k.k. w rozumieniu art.15§1 k.k., w konsekwencji czego konieczne stało się wyeliminowanie przepisu art.284§1 k.k. z kwalifikacji tego czynu, ale także nie można było przypisać mu usiłowania tego przestępstwa. W konsekwencji zatem Sąd przypisał mu „jedynie” przestępstwo z art.270§1 k.k. i art. 272 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. (punkt 7. części rozstrzygającej).

W pozostałych przypadkach natomiast, wpisanie oskarżonego w Dziale II. ksiąg wieczystych, jako właściciela spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) w P. oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...), stanowiło wystarczający przejaw zamanifestowania przez niego przywłaszczenia tych praw. Te czyny oskarżonego wypełniały zatem wszystkie znamiona z art.284§1 k.k. i dlatego Sąd w tym przypadku skazał T. P. za dwa przestępstwa kwalifikowane z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. (pkt. 8a oraz 8b części rozstrzygającej wyroku).

Sąd nie podzielił jednocześnie poglądu, by w niniejszej sprawie istniały podstawy do przyjęcia, że popełniając powyższe przestępstwa oskarżony wyczerpał jednocześnie znamiona przestępstwa z art.296§1 k.k. polegającego na wyrządzeniu znacznej szkody majątkowej osobie fizycznej, prawnej albo jednostce organizacyjnej niemającej osobowości prawnej przez osobę obowiązaną na podstawie przepisu ustawy, decyzji właściwego organu lub umowy do zajmowania się sprawami majątkowymi lub działalnością gospodarczą tej osoby lub jednostki, poprzez nadużycie udzielonych sprawcy uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku. Istotą tego przestępstwa jest więc wyrządzenie szkody podmiotom, które powierzyły innej osobie prowadzenie swoich interesów, przy czym szkoda ta ma być znaczna, a więc przekraczać 200.000 zł (art.115§5 i 7 k.k.). Zdaniem Sądu o ile można przyjąć, że przywłaszczając prawa do lokali będących w zasobach Spółdzielni Mieszkaniowej (...) oskarżony T. P., jako prezes jej zarządu, niewątpliwie nadużywał udzielonych mu uprawnień oraz wyrządził spółdzielni szkodę, o tyle ustalenie na czym ta szkoda polegała i jaki był jej rozmiar, nie jest już tak oczywiste. Samo ogólne wskazanie przez prokuratora w zarzucie, że szkoda wynosiła „powyżej 200.000 złotych” w sposób oczywisty nie może być uznane za wystarczające. Pokrzywdzona Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) twierdziła zaś, że szkoda miała wynosić 594.590 zł i miała wynikać z rzekomej wartości przywłaszczonych przez oskarżonego praw. Pamiętać jednak trzeba, że czynności oskarżonego od samego początku były prawnie nieważne i w świetle przepisów prawa cywilnego lokale nigdy nie opuściły zasobów spółdzielni (co ostatecznie potwierdzają kolejne wyroki uzgadniające treść założonych przez oskarżonego ksiąg wieczystych z rzeczywistym stanem prawnym). Niezwykle istotne jest także to, że prawa do tych lokali nie miały charakteru ograniczonych praw rzeczowych, ponieważ to oskarżony „ustanawiał” spółdzielcze własnościowe prawa do przedmiotowych lokali, czyniąc to w sposób bezprawny. Wartość lokali powinna być zatem określana w oparciu o ich ówczesny, rzeczywisty stan prawny. Nie ma natomiast żadnych podstaw do uznania, że wartość ta przekraczała 200.000 zł.

Pokrzywdzona mogłaby ewentualnie ubiegać się o odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. W tym celu konieczne byłoby jednak udowodnienie przez nią, że gdyby nie działania oskarżonego Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) i tak ustanowiłaby spółdzielcze własnościowe prawa do lokali, będących przedmiotem postępowania, w celu rozporządzenia nimi, ewentualnie zaś wykazanie kwoty, jaką utraciła w wyniku niemożności wynajęcia tych lokali, a w każdym wypadku – że poniesiona przez spółdzielnię szkoda przekraczała 200.00 zł. Warunki te nie zostały spełnione przez pokrzywdzoną, a to do niej wszak – jako strony (oskarżycielki posiłkowej) działającej w procesie kontradyktoryjnym – należała inicjatywa w tym przedmiocie. W tym stanie rzeczy, wobec braku dowodów pozwalających na ustalenie istoty szkody oraz jej rzeczywistej wysokości, nie było podstaw do przyjęcia, aby oskarżony wyczerpał znamiona również przestępstwa z art.296§1 k.k..

Rozważając przez pryzmat dyrektyw z art.53§1 i §2 k.k. oraz art.115§2 k.k. kwestię wymiaru kary za przypisane oskarżonemu przestępstwa, Sąd uwzględnił następujące okoliczności obciążające i łagodzące:

okoliczności obciążające:

-

długi okres działania oskarżonego,

-

wielokrotność i powtarzalność działań oskarżonego,

-

negatywne skutki działań oskarżonego, który bezprawnie doprowadził do założenia szeregu ksiąg wieczystych dla nieistniejących praw, które były następnie przedmiotem dalszego obrotu – to z kolei zrodziło konieczność prowadzenia wielu postępowań cywilnych zmierzających do przywrócenia stanu zgodnego z prawem,

-

fakt, że poszczególne czyny oskarżonego wyczerpały znamiona określone w dwóch lub więcej przepisach ustawy karnej; wprawdzie koncepcja kumulatywnego zbiegu przepisów ustawy zakłada, że karę wymierza się na podstawie jednego najsurowszego przepisu, jednakże wyczerpanie przez każdy czyn także znamion określonych w innym przepisie, powinna stanowić okoliczność obciążającą przy wymiarze kary,

-

wielokrotna karalność oskarżonego, w tym za przestępstwa podobne.

Jedyną okolicznością łagodzącą, jaką dostrzegł Sąd, było natomiast to, że większość ksiąg wieczystych założonych na skutek działań oskarżonego zostało już zamkniętych.

Z uwagi na fakt, że przestępstwa przypisane oskarżonemu w punkcie 8a oraz 8b części rozstrzygającej wyroku były przez niego popełniane w podobny sposób i niewątpliwie w krótkich odstępach czasu, Sąd dokonał wymiaru kary za te dwa przestępstwa z zastosowaniem instytucji ciągu przestępstw (art.91§1 k.k.).

Wobec stwierdzonego bilansu okoliczności łagodzących i obciążających, w ocenie Sądu karami współmiernymi do społecznej szkodliwości popełnionych przez T. P. przestępstw i uwzględniającymi we właściwym stopniu cele kary, były:

za przestępstwo z art.286§1 k.k. przypisane w pkt.1. części rozstrzygającej wyroku kara 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.286§1 k.k. i art.270§1 i §2 k.k. zw. z art. 11§2 k.k. przypisane w pkt.2. części rozstrzygającej wyroku kara 2 lat pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.286§1 k.k. w zw. z art.12 k.k. przypisane w pkt.3. części rozstrzygającej wyroku kara 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k. przypisane w pkt.5. części rozstrzygającej wyroku kara 1 roku pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.270§2 k.k. i art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k. przypisane w pkt.6. części rozstrzygającej wyroku kara 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. przypisane w pkt.7. części rozstrzygającej wyroku kara 1 roku pozbawienia wolności,

za ciąg dwóch przestępstw z art.270§1 k.k. i art.272 k.k. i art.284§1 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. przypisanych w pkt.8a oraz 8b części rozstrzygającej wyroku jedna kara 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności,

za przestępstwo z art.270§1 i §2 k.k. i art.13§1 k.k. w zw. z art.272 k.k. w zw. z art.11§2 k.k. w zw. z art.12 k.k. przypisane w pkt.9. części rozstrzygającej wyroku kara 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Zdaniem Sądu są to kary sprawiedliwe i adekwatne do stopnia winy oskarżonego, a jednocześnie wystarczające dla realizacji celów prewencji indywidualnej i prewencji generalnej.

Uwzględniając fakt, że wyrok obejmuje skazanie za ciąg dwóch przestępstw oraz siedem odrębnych przestępstw, orzeczenie kary łącznej musiało nastąpić z zastosowaniem art.91§2 k.k. Jak wynika z orzecznictwa Sądu Najwyższego, odpowiednie stosowanie art.86 k.k. w sytuacji określonej w art.91§ 2 k.k. oznacza, że sąd ma wymierzyć karę łączną – nie w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, z uwzględnieniem górnych granic poszczególnych rodzajów kar wskazanych w art.86§1 k.k., lecz – w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za ciąg przestępstw lub za jednostkowe czyny, w zależności od tego która z nich jest surowsza, do sumy orzeczonych w danym postępowaniu kar za ów ciąg lub ciągi przestępstw i za czyny jednostkowe, oczywiście z uwzględnieniem górnych granic poszczególnych rodzajów kar (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 października 2008r., sygn. akt V KK 215/08, LEX nr 457946). W przypadku oskarżonego T. P. łączna kara pozbawienia wolności musiała więc mieścić się w granicach od 2 lat i 6 miesięcy do 12 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Orzekając karę łączną, Sąd uwzględnił dyrektywy określone w art.85a k.k. i ukształtował ją w oparciu o zasadę asperacji (podwyższenia), polegającą na obostrzeniu najsurowszej z kar jednostkowych. Sąd wziął przy tym pod uwagę zbieżność czasową pomiędzy poszczególnymi czynami oskarżonego, a jednocześnie fakt, że czyny oskarżonego godziły w różne dobra prawne – a mianowicie w mienie i wiarygodność dokumentów. W ten sposób zapobiegnięto premiowania oskarżonego, który dopuścił się aż dziewięciu przestępstw (w tym dwóch w ramach ciągu przestępstw), zaś z drugiej strony uniknięto dolegliwości wynikającej z kumulacji orzeczonych kar jednostkowych, a tym samym naruszenia zasady racjonalności wymiaru kary i zasady humanitaryzmu w stosowaniu kar i środków karnych. Ostatecznie zatem Sąd wymierzył T. P. karę łączną 5 lat pozbawienia wolności (punkt 10. części rozstrzygającej). W ocenie Sądu jest to kara wystarczająco surowa, by spełnić swe cele.

Odnośnie wniosków o naprawienie szkody, Sąd stwierdził, że nie zasługiwały one na uwzględnienie za wyjątkiem wniosku prokuratora o naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem przypisanym oskarżonemu w pkt.3 części rozstrzygającej wyroku – w tym zakresie Sąd na podstawie art.46§1 k.k. nałożył na oskarżonego obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem poprzez zapłatę na rzecz M. T. (2) kwoty 74.000 zł.

W odniesieniu do wniosków o naprawienie szkody złożonych przez (...) Sp. z o.o. należy podkreślić, że umowa z dnia 18 kwietnia 2013r., stwierdzona aktem notarialnym (...), zawarta pomiędzy M. T. (1) a (...) Sp. z o.o. nie była objęta zakresem oskarżenia. Uważna lektura czynu opisanego w punkcie II. aktu oskarżenia wskazuje bowiem, że dotyczy on jedynie umowy sprzedaży z dnia 18 kwietnia 2013r. zawartej pomiędzy T. P. a (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w formie aktu notarialnego (...). Orzekanie w zakresie roszczeń wynikających z aktu notarialnego (...) stanowiłoby więc wyjście poza ramy aktu oskarżenia.

Roszczenia wynikające z umowy sprzedaży z dnia 18 kwietnia 2013r. zawartej pomiędzy T. P. a (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. w formie aktu notarialnego (...), a obejmujące cenę sprzedaży w kwocie 95.000 zł oraz koszty z tytułu podatku o czynności cywilnoprawnych w kwocie 1.900 zł, taksę notarialną w kwocie 575 zł, koszt pięciu wypisów aktu notarialnego w kwocie 150 zł oraz podatek od towarów i usług VAT w wysokości 166,75 zł, tj. łącznie 2.791,75 zł, zostały już natomiast w całości zaspokojone. Mianowicie, wyrokiem z dnia 8 listopada 2016 r. w sprawie XX GC 548/15 Sąd Okręgowy w Warszawie zasądził od (...) S.A. w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w P. kwotę 95.891,75 zł wraz z ustawowymi odsetkami, natomiast kwota 1.900 zł została odzyskana w trybie zwrotu podatku od czynności cywilnoprawnych od urzędu skarbowego. Zgodnie ze zdaniem drugim art.415§1 k.p.k. orzeczenie obowiązku naprawienia szkody w tym zakresie było więc niedopuszczalne.

Jeśli chodzi natomiast o wniosek o naprawienie szkody na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...), to nie zasługiwał on w ocenie Sądu na uwzględnienie, ponieważ, z jednej strony, rzeczywista wysokość szkody nie została udowodniona przez oskarżycieli, z drugiej zaś strony niemal wszystkie lokale, które były przedmiotem przywłaszczenia, ostatecznie powróciły i znajdują się w zasobach spółdzielni.

Stosownie do art.44§1 i 2 k.k., Sąd orzekł o przepadku na rzecz Skarbu Państwa dokumentów, które bezpośrednio pochodziły z przestępstwa, jak również służyły oskarżonemu do ich popełnienia (punkt 11. części rozstrzygającej).

Na podstawie art.624§1 k.p.k. Sąd zwolnił oskarżonego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych, albowiem oskarżony nie ma obecnie majątku, wymierzono mu długoletnią karę pozbawienia wolności, a poza tym ma on również do odbycia karę orzeczoną w innym postępowaniu.

SSO Tomasz Borowczak

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Justyna Grzegorek
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Tomasz Borowczak
Data wytworzenia informacji: