Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV Ka 242/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2020-07-07

2 W Y R O K

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 lipca 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Hanna Bartkowiak

Sędziowie: Ewa Taberska

Piotr Gerke

3 Protokolant: prot. sąd. Katarzyna Szymanek

4przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Wojciecha Kiszki

5po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2020 r.

sprawy G. K.

oskarżonego z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 233 § 1 i 6 kk i inne

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

6od wyroku Sądu Rejonowego w Trzciance

z dnia 29 listopada 2019 r., sygn. akt II K 228/19

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten tylko sposób, że zgodnie z art. 4 § 1 kk za podstawę prawną zawartych w nim rozstrzygnięć przyjmuje przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020 r.

2.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

3.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa zwrot kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł i wymierza mu opłatę za II instancję w kwocie 900 zł.

Piotr Gerke Hanna Bartkowiak Ewa Taberska

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 242/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Trzciance z dnia 29 listopada 2019 r., sygn. akt II K 228/19

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk przez błędną ocenę wiarygodności zeznań świadka P. K. poprzez uznanie, że na podstawie faktu, iż jest osobą najbliższą dla oskarżonego G. K. można uznać, że jest to dowód niewiarygodny. Ponadto poprzez wskazanie, że jej zeznania są niespójne z wyjaśnieniami oskarżonego G. K.w zakresie okoliczności, w których odbyła się rozmowa między oskarżonym G. K. a oskarżonym M. K. oraz że jej zeznania są niespójne z nieprawdziwym oświadczeniem złożonym przez J. G..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd odwoławczy na wstępie czyni uwagę natury ogólnej, odnoszącą się do jakości całej oceny dowodowej dokonanej przez Sąd I instancji, stwierdzając, iż przeprowadzona przez ten organ orzekający ocena dowodów była prawidłowa i uwzględniała w odpowiednim stopniu dyrektywy z art. 7 kpk, a więc zasady prawidłowego rozumowania oraz wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Trzeba podkreślić, iż Sąd Rejonowy w treści uzasadnienia zaskarżonego rozstrzygnięcia zaprezentował wszystkie dowody, którym przyznał przymiot wiarygodności, a także wyodrębnił te, które na przypisanie takiej cechy nie zasługiwały. Nie zabrakło też w uzasadnieniu wskazania powodów, które wpłynęły na takie a nie inne ukształtowanie oceny zgromadzonych w sprawie dowodów. Sąd odwoławczy po wnikliwym i dokładnym zapoznaniu się z aktami sprawy nie dostrzegł powodów, które przemawiałyby za tym by w jakikolwiek sposób podważać słuszność przedstawionej w uzasadnieniu wyroku oceny materiału dowodowego.

Konieczne jest jeszcze zwrócenie uwagi na fakt, że oskarżony podważając słuszność oceny dowodów nie powołał konkretnych zasad prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy czy doświadczenia życiowego, które miałyby zostać naruszone przez Sąd Rejonowy przy wykonywaniu tej czynności. Apelujący uchybienia w tej kwestii łączy de facto jedynie z tym, że okoliczności wynikające z dowodów, którym Sąd Rejonowy przyznał przymiot wiarygodności były odmienne aniżeli to co podawał w swoich wyjaśnieniach podsądny. Oskarżony tak konstruując zarzut nie uwzględnił, iż podnoszenie zarzutu opartego jedynie na odmiennej ocenie dowodów dokonanej przez skarżącego, bez wskazania błędów natury faktycznej, logicznej, usterek w rozumowaniu, oparcia się na nieujawnionym materiale dowodowym albo oparcia się tylko na części materiału dowodowego, nie może prowadzić do podważenia wyroku Sądu I instancji. We wniesionej zaś przez oskarżonego apelacji tego właśnie brakowało, skoro przedstawił on jedynie własną, odmienną od dokonanej przez Sąd I instancji ocenę dowodów i to jeszcze taką, która nie respektowała wymogu uwzględnienia całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności. Ten przewidziany w art. 410 kpk obowiązek dotyczy nie tylko sądu przy rozstrzyganiu konkretnej sprawy, ale także powinien być przestrzegany w środkach odwoławczych przez skarżących. Bez tego zawarte tam rozważania zawsze będą oceniane jako nieuprawnione, a więc i dowolne ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 maja 2019 r., sygn. akt II KK 135/19, opubl. Legalis nr 1922670).

Mając na względzie powyższe, Sąd Okręgowy uznał za prawidłową ocenę zeznań świadka P. K. a argumentację Sądu Rejonowego przedstawioną w tej kwestii za trafną. Zaznaczyć trzeba, że odmówienie przymiotu wiarygodności wskazaniom żony oskarżonego nie było wcale spowodowane wyłącznie tym, że jest ona osobą najbliższą dla G. K.. Najistotniejsze było to, że jej oświadczenia, zgodnie z którymi rozmowa M. K. z oskarżonym w czasie zatrzymania M. K. przez służby policji autostradowej na Słowenii miałaby odbyć się w obecności małżonki oskarżonego P. K., były sprzeczne z wiarygodnymi wyjaśnieniami M. K. oraz zeznaniami świadka T. B.. Analiza treści wniesionego środka zaskarżenia prowadzi do wniosku, że oskarżony wszelkimi sposobami zmierzał do wykazania, że zeznania P. K., wbrew słusznemu stanowisku Sądu Rejonowego, były w całości wiarygodne i podbudowały wersję podsądnego, zgodnie z którą świadek T. B. nie mógł słyszeć jego rozmowy z M. K.. A w konsekwencji treść rozmowy miałaby być inna niż to wynikało z twierdzeń współoskarżonego M. K.. W tym celu apelujący przedstawił bardzo szeroki i rozbudowany wywód dla wykazania, że zeznania P. K. i wyjaśnienia oskarżonego w zakresie miejsca ich przebywania w dniu 22 marca 2018 r. wcale wzajemnie się nie wykluczały. Wszelkie te zabiegi nie przyniosły jednak oczekiwanego przez skarżącego rezultatu, gdyż Sąd II instancji podtrzymał w całości wskazania Sądu Rejonowego w tej kwestii. Znamiennym jest, że apelujący odwoływał się jedynie fragmentarycznie do zeznań P. K.. Na początku przesłuchania świadek podała, że „ta rozmowa była w samochodzie, mąż korzystał z systemu głośnomówiącego, jechaliśmy tego dnia załatwić kilka spraw do P.”. Nie można jednak było na tym poprzestać ale należało przeanalizować całość wskazań tego świadka, z których jasno wynika, że głównym powodem, dla którego tego dnia małżonkowie mieli się udać do P. była umówiona wcześniej wizyta w poradni psychoterapeutycznej prowadzonej przez J. G.. Bardzo istotne jest to, że zgodnie z oświadczeniem J. G. (k. 179) w dniu 22 marca 2018 r. małżonkowie K. nie odbyli wizyty w tym gabinecie, gdyż J. G. przebywała w tym czasie na urlopie. Ponadto z dokumentu tego wynika, że w gabinecie brak jest jakiejkolwiek dokumentacji wykazującej wizyty P. i G. K.. Podkreślić trzeba, że nie było żadnych podstaw by uznać ten dowód za niemiarodajny i zawierający nieprawdziwe informacje, ponieważ żaden inny wiarygodny dowód nie wskazywał na okoliczności przeciwne do tych podanych przez J. G.. Dowód ten podważał wiarygodność zeznań P. K. co do jej obecności w trakcie rozmowy jej męża z M. K.. Znamienne jest przy tym, że oskarżony nie wspominał ani słowem o tym, że celem ich wyjazdu do P. tego dnia była zaplanowana wizyta u psychoterapeutki, a wspomniał wyłącznie o zakupach. Naturalną konsekwencją powyższych ustaleń było odmówienie przymiotu wiarygodności wyjaśnieniom G. K. oraz zeznaniom P. K. w zakresie opisanej wyżej okoliczności. Powyżej wyłożone niespójności pomiędzy dowodami były główną przyczyną uznania za niewiarygodne podanych w poprzednim zdaniu dowodów. Dodatkową okolicznością potwierdzającą trafność tego wskazania był fakt, że zarówno oskarżony, jak i jego małżonka (będąca osobą dla niego najbliższą) byli istotnie zainteresowani rozstrzygnięciem przedmiotowej sprawy i mieli motyw by podawać niezgodnie z prawdą, oboje chcąc doprowadzić do uniknięcia odpowiedzialności karnej G. K. za zarzucone mu przestępstwa.

Na koniec Sąd Okręgowy przypomina, że zakres postępowania dowodowego w omówionej powyżej kwestii został zamknięty na etapie sprawy przed Sądem Rejonowym w Trzciance. Oskarżony wykazywał w apelacji inicjatywę dowodową, domagając się dalszej weryfikacji okoliczności dotyczących rozmowy telefonicznej z kierowcą M. K. w dniu 22 marca 2018 r.. Jednak na rozprawie odwoławczej w dniu 7 lipca 2020 r. zapadło postanowienie o oddaleniu tych wniosków dowodowych przede wszystkim z powodu tzw. prekluzji dowodowej z art. 427 § 3 kpk czyli niedopuszczalności z mocy ustawy uwzględniania wniosków apelującego gdy skarżący mógł wskazać te dowody przed sądem pierwszej instancji.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła by w badanej sprawie doszło do uchybień w zakresie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Nie zaistniały więc żadne powody przemawiające za wydaniem orzeczenia reformatoryjnego (zmiana wyroku). Przeprowadzone postępowanie dowodowe było kompleksowe, postępowanie odwoławcze nie ujawniło podstaw do przeprowadzenia w sprawie dodatkowych dowodów, czy konieczności przeprowadzenia przewodu sądowego od nowa, tak więc nie było także podstaw do wydania orzeczenia kasatoryjnego (uchylenie wyroku).

Lp.

Zarzut

3.2.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk przez błędną ocenę wiarygodności zeznań świadka T. B. wynikającą z błędnego uznania, że nie ujawniono przyczyn, z powodu których T. B. mógłby fałszywie pomawiać oskarżonego narażając się na odpowiedzialność za przestępstwo z art. 233 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola instancyjna nie stwierdziła żadnych uchybień procesowych w zakresie oceny dowodu z zeznań świadka T. B.. Faktem jest, że w aktach sprawy znajduje się zapis rozmowy świadka z oskarżonym M. K. prowadzonej najpewniej przez jeden z portali społecznościowych. Abstrahując od sposobu wejścia w posiadanie tej korespondencji przez żonę oskarżonego – P. K. należało za Sądem Rejonowym stwierdzić, że wspomniana wymiana zdań między T. B. a M. K. nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. To bowiem, że świadek wraz ze współoskarżonym M. K., obaj będący pracownikami G. K., rozmawiali na tematy związane z zatrudnieniem i sposobem funkcjonowania firmy oskarżonego, nie jest równoznaczne z istnieniem konfliktu pomiędzy T. B. i M. K. a podsądnym i to takiego, który kierowałby ich do kłamstwa w zeznaniach. Takie sugestie ze strony apelującego musiały być ocenione stanowczo jako zbyt daleko idące. Natomiast to, iż faktycznie w trakcie tej rozmowy świadek T. B. użył niecenzuralnego słowa pisząc o G. K.nie może był interpretowane jako podstawa do uznania całości zeznań świadka złożonych w przedmiotowym postępowaniu za niewiarygodne. Zasady doświadczenia życiowego wskazują, że w relacjach pracownik-pracodawca niejednokrotnie dochodzi do pewnych nieporozumień i nie należy do odosobnionych sytuacja kiedy pracownik szuka lepszego zatrudnienia jeszcze w trakcie świadczenia pracy dla obecnego pracodawcy. Nie jest to jednak równoznaczne z tym, że w przypadku gdy na linii pracownik-pracodawca istnieje konflikt, pracownik swe negatywne nastawienie do pracodawcy będzie realizował składając niekorzystne dla niego, niezgodne z prawdą zeznania. T. B. pomimo zwolnienia go w trybie dyscyplinarnym przez G. K. nie podnosił aby był z nim w jakiś sposób skonfliktowany. Przekazywane przez niego okoliczności nie dotyczyły w ogóle jego osoby. Nie krył przy tym, iż przed złożeniem zeznań w tej sprawie rozmawiał z M. K. o zatrzymaniu na Słowenii za brak winiety. Reasumując powyższe, zdaniem Sądu odwoławczego mająca miejsce w przeszłości wymiana zdań T. B. o G. K. i podejmowanie czynności zmierzających do znalezienia innego zatrudnienia w czasie obowiązywania umowy o pracę u oskarżonego nie mogło doprowadzić do uznania zeznań tego świadka za niewiarygodne. Znamiennym jest, że wskazania T. B. pozostają w zgodzie z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym, zwłaszcza wyjaśnieniami M. K.. Zdaniem Sądu odwoławczego w toku postępowania nie zostały ujawnione żadne przyczyny, dla których świadek miałby składać zeznania niezgodne z prawdą (nie był on bowiem w żaden sposób osobiście zainteresowany sposobem rozstrzygnięcia tego postępowania), narażając się w ten sposób na ewentualną odpowiedzialność karną za składanie fałszywych zeznań.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia choćby jednego z alternatywnych wniosków z uwagi na niezasadność omówionego zarzutu. Przeprowadzona przez Sąd Rejonowy ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności zeznań świadka T. B., okazała się prawidłowa i Sąd odwoławczy nie widział potrzeby dokonywania powtórnej oceny dowodowej przez Sąd Rejonowy, a tym bardziej powtarzania postępowania dowodowego. Ponadto Sąd Rejonowy wyciągnął całkowicie słuszne wnioski z zeznań świadka T. B., które zestawił z pozostałym, przyjętym za wiarygodny materiałem dowodowym i prawidłowo ustalił stan faktyczny w sprawie. Warto dodać, że zeznania tego świadka miały charakter pomocniczy i służyły przede wszystkim weryfikacji dowodu w postaci wyjaśnień współoskarżonego M. K.. Sąd Rejonowy właściwie to dostrzegł i odpowiednio do wymogów art. 7 kpk osądził.

Lp.

Zarzut

3.3.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk przez dowolną ocenę zeznań świadka T. B. i błędne uznanie ich za logiczne i prawdopodobne w świetle zasad doświadczenia życiowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten w istocie stanowi powtórzenie zarzutu omówionego w pkt 3.2. Apelujący z sobie tylko wiadomych przyczyn rozdzielił zarzuty powiązane z oceną wartości dowodowej zeznań T. B. na dwa odrębnie zredagowane zarzuty choć dotyczyły one tych samych okoliczności i tego samego dowodu. Podkreślić trzeba, że z uzasadnienia wniesionego środka odwoławczego nie wynikają żadne dodatkowe argumenty poza tymi, które zostały już szczegółowo opisane w pkt 3.2. W konsekwencji powyższego, Sąd II instancji nie widział konieczności czynienia dodatkowych rozważań w tym miejscu poza tymi, które zostały już przedstawione w pkt 3.2.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu (który stanowił w istocie powtórzenie zarzutu omówionego w pkt 3.2.).

Lp.

Zarzut

3.4.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk przez błędną ocenę wiarygodności wyjaśnień M. K.wynikającą z błędnego uznania, że nie ujawniono przyczyn, z powodu których mógłby fałszywie pomawiać oskarżonego G. K..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie wykazała by Sąd Rejonowy błędnie ocenił wartość dowodową wyjaśnień M. K., w których pomówił G. K. o podżeganie go do składania fałszywych zeznań i oświadczeń w postępowaniu administracyjnym o wydanie wtórnika prawa jazdy i dowodu osobistego. Okoliczności wynikające z jego wypowiedzi procesowych, przyznającego się do popełnienia zarzucanych z kolei jemu przestępstw, znajdowały potwierdzenie w pozostałych zgromadzonych w tej sprawie dowodach, słusznie uznanych przez Sąd I instancji za wiarygodne (tj. zeznaniach świadków T. B., I. B., M. S., K. K. oraz dokumentów w tym głównie pisma z Ambasady RP w L.). Poza tym wyjaśnienia M. K. były logiczne i wewnętrznie spójne. Nie ujawniły się powody by odmówić cechy wiarygodności nawet części stwierdzeń tego oskarżonego. Znamiennym jest, że zatrzymanie M. K. na Słowenii z powodu braku winiety oraz odmówienie przyjęcia mandatu wiążące się z zatrzymaniem wszystkich dokumentów pojazdu i kierowcy przez służby słoweńskie nie było pierwszą tego typu sytuacją w firmie prowadzonej przez G. K.. Jak bowiem wynika z zeznań R. R. oraz K. J., tożsame zdarzenie miało miejsce w sierpniu 2017 r. i wtedy również kierowca za namową podsądnego odmówił przyjęcia mandatu, co skutkowało zatrzymaniem mu dokumentów (prawo jazdy, dowód osobisty) oraz dokumentów pojazdu (dowód rejestracyjny, polisa ubezpieczeniowa). Wtedy G. K.złożył we właściwym starostwie powiatowym wniosek o wydanie duplikatu dowodu rejestracyjnego wskazując, że dowód został zagubiony. Natomiast z zeznań kierowcy K. J. wynikało, że niezwłocznie informował przełożonego o zatrzymaniu tego dokumentu. Nie bez znaczenia jest to, iż postępowanie karne dotyczące sytuacji z 2017 r. zostało prawomocnie umorzone, a oskarżony nie poniósł odpowiedzialności karnej za ten czyn. Utwierdziło go to w przekonaniu, że można podejmować takie działania bez ponoszenia odpowiedzialności karnej i dlatego kiedy M. K. został w marcu 2018 r. zatrzymany przez służby na Słowenii, oskarżony polecił mu postąpić tak samo jak to miało miejsce w przypadku K. J., licząc na to, że również tym razem nie poniesie kary za niezgodne z prawem postępowanie. Oskarżony nie krył wówczas swego nastawienia w tym zakresie, co wynika wprost z wiarygodnych wyjaśnień M. K. z dnia 15 kwietnia 2019 r. (k. 86). Sąd Okręgowy poruszył tu kwestię tego prawomocnie umorzonego postępowania, ponieważ okoliczność ta stanowiła kolejne potwierdzenie prawdziwości wskazań oskarżonego M. K.. Nawiasem mówiąc ustalenia wynikające z postępowania będącego przedmiotem tej kontroli instancyjnej powinny zostać poddane analizie przez Prokuraturę Rejonową w Trzciance pod kątem przesłanek do podjęcia na nowo umorzonego postępowania przygotowawczego w sprawie PR Ds. 380.2018. Na koniec, odnosząc się do rozważań apelującego poczynionych w zakresie rzekomego konfliktu pomiędzy G. K. a M. K. mającego stanowić motyw do bezpodstawnego obciążania podsądnego nieprawdziwymi wyjaśnieniami, Sąd odwoławczy aby uniknąć powielania tożsamych argumentów wskazuje, że zagadnienie to zostało już omówione i rozstrzygnięte przy zarzucie związanym z błędną oceną zeznań świadka T. B., odsyła do pkt 3.2.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła by w badanej sprawie doszło do uchybień w zakresie oceny podczas analizy wyjaśnień M. K.. Przeprowadzone postępowanie dowodowe było kompleksowe, a postępowanie odwoławcze nie ujawniło podstaw do przeprowadzenia w sprawie dodatkowych dowodów, czy konieczności przeprowadzenia przewodu sądowego od nowa.

Lp.

Zarzut

3.5.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk przez dowolną ocenę wyjaśnień oskarżonego M. K. i uznanie, że wyjaśnienia te są prawdopodobne w świetle zasad doświadczenia życiowego oraz niepodważone żadnymi innymi wiarygodnymi dowodami.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten w istocie stanowi powtórzenie zarzutu omówionego w pkt 3.4. Apelujący niepotrzebnie rozdzielił zarzuty powiązane z oceną wartości dowodowej wyjaśnień M. K.na dwa odrębnie zredagowane zarzuty choć dotyczyły one tych samych okoliczności i tego samego dowodu. Podkreślić trzeba, że z uzasadnienia wniesionego środka odwoławczego nie wynikają żadne dodatkowe argumenty poza tymi, które zostały już szczegółowo opisane w pkt 3.4. W konsekwencji powyższego, Sąd II instancji za niecelowe uznał powtarzanie tych samych rozważań, które zostały już przedstawione w powyższym punkcie.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu (który stanowił w istocie powtórzenie zarzutu omówionego w pkt 3.3.).

Lp.

Zarzut

3.6.

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 410 kpk w zw. z art. 7 kpk poprzez pominięcie w zakresie ustaleń faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności i dowodów, które przemawiały na korzyść oskarżonego G. K. (tj. wydruk bankowy, zdjęcia z gogle maps – na okoliczność możliwości dokonania zapłaty za przejazd w kilku miejscach w sytuacji gdy oskarżony M. K.zeznań odmiennie) – co w sposób bezpośredni wpływa na wiarygodność zeznań M. K. oraz wydruków z komunikatora w zakresie rozmowy między oskarżonym M. K. a świadkiem T. B., w których to rozmowach padły słowa jednoznacznie wskazujące na ich stosunek do oskarżonego – co w sposób bezpośredni wpływa na wiarygodność zeznań świadka T. B. i wyjaśnień oskarżonego M. K..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew twierdzeniom oskarżonego podstawę wydanego przez Sąd Rejonowy wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej. Warto dodać, że obraza art. 410 kpk ma miejsce wyłącznie wtedy, gdy wyrok oparty został na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też gdy doszło do pominięcia przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności, tak korzystnych, jak i niekorzystnych dla oskarżonego. Żadna z takich sytuacji nie miała miejsca w tej sprawie. Nie stanowi natomiast naruszenia przepisu art. 410 kpk dokonanie oceny materiału dowodowego przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie w sposób odmienny od subiektywnych oczekiwań stron procesowych ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 31 stycznia 2020 r., sygn. akt II AKa 469/19, opubl. Legalis nr 2288120).

Najpierw w świetle rozważań poczynionych w pkt 3.2. (oraz podtrzymanych w pkt 3.4.) należało wskazać, że wydruki z komunikatora w zakresie rozmowy między oskarżonym M. K. a świadkiem T. B. rzeczywiście nie miały żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Słusznie to wywnioskował Sąd I instancji, oraz potwierdził w toku kontroli instancyjnej Sąd odwoławczy. Odnośnie zaś okoliczności, które warunkowały uznanie zeznań T. B. oraz wyjaśnień M. K. za wiarygodne dla przypomnienia warto wspomnieć, że niepochlebne słowa wobec oskarżonego jako pracodawcy w trakcie konwersacji na komunikatorze między T. B. a M. K. wcale nie przesądzały, że osoby te miały motyw by intencjonalnie składać nieprawdziwe oświadczenia w procesie narażając się przy tym na odpowiedzialność karną (w przypadku T. B.za składanie fałszywych zeznań).

Podobnie, jako niemające znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, trzeba było ocenić przedłożone do akt sprawy przez oskarżonego: wydruk bankowy oraz zdjęcia z gogle maps. Z wiarygodnych wyjaśnień M. K.wynikało jednoznacznie, że został on zatrzymany przez służby słoweńskie przed drugim z punktów na Słowenii, w którym można było kupić winietę. Nadmienić jednak należy, że dla przypisania oskarżonemu odpowiedzialności karnej za zarzucone mu czyny nie miało większego znaczenia przed którym z punktów kolejno występujących jadąc od granicy z Austrią rzeczywiście został zatrzymany M. K. albowiem zgromadzony materiał dowodowy dawał wystarczające podstawy by przyjąć, że M. K. nie zdążył wykupić winiety w Słowenii i tego dotyczyła kontrola autostradowa. Dla przedmiotu niniejszej sprawy nie miały zaś znaczenia te okoliczności, które zgłaszał oskarżony chcąc pokazać zaniedbania ze strony kierowcy. Wyraźnego zaznaczenia wymaga jeszcze to, że w toku tej sprawy jest poza sporem, że taka winieta karna została wykupiona przez M. K., a mandat nie był zapłacony z powodu decyzji oskarżonego G. K. oraz braku środków na karcie, którą dysponował kierowca M. K..

Sąd odwoławczy nie mógł także zaakceptować wywodów oskarżonego jakoby Sąd Rejonowy ustalał, że G. K. polecił M. K. niekupowanie winiet w trakcie wykonywania transportu w dniu 22 marca 2018 r. Co innego wynika bowiem z wiarygodnych i zaakceptowanych przez ten Sąd wyjaśnień M. K.. Problem w sprawie powstał natomiast w związku z odmową zapłacenia mandatu za brak winiety i z tego powodu zatrzymano dokumenty pojazdu oraz dokumenty osobiste kierowcy. Sąd Okręgowy nie neguje, że od osób prowadzących działalność gospodarczą w zakresie transportu międzynarodowego wymaga się dobrej reputacji (rozumianej również jako brak karalności za przestępstwa), co jednak wcale nie wyklucza, że oskarżony dla zmniejszenia kosztów prowadzonej działalności gospodarczej zdecydował się na nieuiszczanie mandatu w ramach odbywanego przez jego kierowcę transportu międzynarodowego, zwłaszcza że opłata karna nakładana jest na kierowcę a nie jego pracodawcę. Dodać można, że w takim wypadku nie jest prowadzone żadne postępowanie karne, stąd niepotrzebne były uwagi apelującego na ten temat. Podsumowując należało podać, że wszelkie argumenty przedstawione w apelacji pozostawały bez wpływu na zasadność zapadłego wyroku karnego wobec G. K. skazanego za przestępstwa z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 233 § 1 i 6 kk w zw. z art. 12 kk oraz z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 233 § 1 kk.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Podstawę wydanego orzeczenia, wbrew stanowisku obrońcy, stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w sprawie. W takiej sytuacji niemożliwa była zmiana zaskarżonego wyroku i uwolnienie oskarżonego od zarzutów albo uchyleniem zapadłego orzeczenia i skierowanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzut

3.7.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na ustaleniu, że oskarżony twierdził, że w jego interesie nie było nakłanianie M. K. do poświadczenia nieprawdy w zakresie uzyskania nowych dokumentów, ponieważ było mu to na rękę, że stracił on prawo jazdy gdyż miał pretekst żeby go zwolnić, czego jednak nie uczynił tylko w dniu 6 kwietnia 2018 r. zawarł z nim umowę o pracę.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Niezbędne jest najpierw przypomnienie, że zarzut odwoławczy błędu w ustaleniach faktycznych nie może polegać wyłącznie na polemice z ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez sąd. Skarżący nie może więc ograniczyć się do wskazania rozbieżności pomiędzy stanem faktycznym ustalonym przez sąd a postulowanym przez niego, ale powinien wykazać, na czym polega błąd w ustaleniu stanu faktycznego. Może być on słuszny tylko wówczas, gdy zasadność ocen i wniosków, wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego, nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Zarzut ten nie może jednak sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami sądu, wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku, lecz do wykazania, jakich mianowicie konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego, a co więcej, wskazywać musi na merytoryczną niesłuszność wniosków sądu I instancji wyprowadzonych z określonego materiału dowodowego ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2019 r. sygn. akt I DO 39/19, Legalis nr 2236775).

Zaznaczyć trzeba, że Sąd Rejonowy w tej części uzasadnienia, która stricte dotyczy ustalenia stanu faktycznego nie czynił żadnych rozważań odnośnie tego co stanowi przedmiot omawianego w tym miejscu zarzutu. Odniesienie się do tego wskazania (wynikającego wprost z wyjaśnień G. K. zawartych na k. 101 akt sprawy) znalazło się jedynie w części uzasadnienia poświęconej ocenie wartości dowodowej wyjaśnień podsądnego. Zaznaczyć jednak trzeba, że żadnym uchybieniem ze strony Sądu Rejonowego nie było wskazanie, że wyjaśnienia G. K. były nielogiczne gdy twierdził, że w jego interesie nie było nakłanianie M. K. do poświadczenia nieprawdy w zakresie uzyskania nowych dokumentów, ponieważ „było mu na rękę, że stracił on prawo jazdy, gdyż miał pretekst żeby go zwolnić, czego jednak nie uczynił tylko w dniu 6 kwietnia 2018 r. zawarł z nim umowę o pracę”. Znamiennym jest, że w aktach sprawy na k. 47 znajduje się kserokopia umowy o pracę zawartej przez podsądnego z M. K. w dniu 6 kwietnia 2018 r. W świetle tego dokumentu zacytowane wyżej wyjaśnienia podsądnego jawią się jako alogiczne i niespójne, trafnie zatem zakwestionował je Sąd I instancji. Jeśli brak prawa jazdy miał uzasadniać zwolnienie M. K., to po pierwsze dziwi dlaczego pracodawca miałby szukać pretekstu aby zwolnić nierzetelnego pracownika skoro wedle wyjaśnień oskarżonego feralny wyjazd do Słowenii dawałby aż nadto powodów do zrezygnowania z usług tego kierowcy. Po drugie zaś, wspomniany brak dokumentu prawa jazdy nie był przeszkodą aby M. K. dalej wyjeżdżał w trasy z kserokopią dokumentu, którą miał w firmie oskarżony, o czym przekonująco wyjaśniał M. K. w toku procesu. Ponadto, odnośnie podpisania umowy o pracę należało wskazać, że oskarżony spóźnił się z wnioskami dowodowymi celem wykazania, że to nie on podpisywał umowę o pracę w dniu 6 kwietnia 2018 r. i działo się to poza jego wiedzą. Wszelkie wnioski dowodowe zawarte w apelacji zostały oddalone przez Sąd Okręgowy na rozprawie w dniu 7 lipca 2020 r. w oparciu o przepisy art. 427 § 3 kpk w zw. z art. 170 § 1 pkt 1 kpk. Nie ulega zaś wątpliwości, że taka umowa została z M. K. zawarta dopiero z datą 6 kwietnia 2018 r. i jak wskazywał tenże zatrudniony, przekazała mu ją żona oskarżonego zaangażowana w działalność firmy (...). Umowa ta (na ½ etatu, na okres próbny) oraz wyjaśnienia M. K.pokazuje zaś, że kwestie zatrudnienia tego kierowcy nie były od początku ukształtowane zgodnie z wymogami prawa pracy.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie zostały w całości oparte na wiarygodnym materiale dowodowym i nie było powodów by podważać w jakikolwiek sposób ich słuszność.

Lp.

Zarzut

3.8.

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na ustaleniu, że oskarżony w trakcie rozmowy przebywał w pobliżu świadka T. B.w swoim biurze w sytuacji gdy oskarżony był tego dnia poza biurem, tj. w P..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten został skonstruowany w sposób błędny, gdyż kwestionowanie powyższego ustalenia wywodzi się z niezaakceptowanej przez apelującego weryfikacji materiału dowodowego. Kluczowym jest więc, że Sąd Rejonowy za pełnowartościowe uznał zeznania T. B. w których wskazywał na swą obecność przy rozmowie telefonicznej G. K.z M. K. w trakcie zatrzymania tego drugiego przez służbę autostradową na Słowenii w dniu 22 marca 2018 r. Ponadto zeznania P. K. i wyjaśnienia G. K. opisujące okoliczności tej rozmowy telefonicznej w sposób całkowicie odmienny, z uwagi na ich głęboką niewiarygodność, w pełni prawidłowo zostały odrzucone przez Sąd I instancji. W takim wypadku uzasadnione i słuszne było poczynienie przez Sąd niższej instancji ustaleń faktycznych, zgodnie z którymi rozmowa G. K. i M. K. w dniu 22 marca 2018 r. odbyła się w godzinach przedpołudniowych w biurze firmy, a przysłuchiwał się jej będący wówczas asystentem właściciela - T. B..

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego G. K. od zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Ustalenia faktyczne w przedmiotowej sprawie zostały w całości oparte na wiarygodnym materiale dowodowym i nie było powodów by podważać w jakikolwiek sposób ich słuszność.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu I instancji został zmieniony w ten tylko sposób, że zgodnie z art. 4 § 1 kk za podstawę prawną zawartych w nim rozstrzygnięć przyjęto przepisy kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020 r.

Zwięźle o powodach zmiany

Z uwagi na zmianę brzmienia przepisu art. 37a kk (zastosowanego w stosunku do G. K.), która weszła w życie z dniem 24 czerwca 2020 r. niezbędne było skorygowanie zaskarżonego orzeczenia o wskazanie zgodnie z art. 4 § 1 kk, które przepisy były podstawą rozstrzygnięć zawartych w wyroku. Korzystniejsze dla podsądnego było rozwiązanie przewidziane w przepisie art. 37a kk obowiązującym do dnia 24 czerwca 2020 r., dlatego też te właśnie przepisy (w brzmieniu obowiązującym przed dniem 24 czerwca 2020r.) należało wskazać jako podstawę wszelkich rozstrzygnięć prawa karnego materialnego zawartych w wyroku.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Postępowanie odwoławcze nie dostarczyło podstaw do dalszej ingerencji w zaskarżony wyrok, co skutkowało tym, że w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok został utrzymany w mocy. Oskarżony w pełni zasadnie został uznany za sprawcę czynów przypisanych mu w pkt 4 i 5 zaskarżonego wyroku i wykazano mu pełne zawinienie tych niezgodnych z prawem zachowań. Za występki skierowane przeciwko wymiarowi sprawiedliwości orzeczono też adekwatną i wymaganą dolegliwość karną.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Zgodnie z art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego ma on obowiązek ponieść koszty procesu. Koszty te zgodnie z art. 616 § 1 kpk obejmują: koszty sądowe na które składają się wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania oraz opłaty.

Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł tj. ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism, co wynika z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013, poz. 663 ze zm.) i na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 6 i w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) wymierzył mu opłatę za II instancję w kwocie 900 zł.

7.  PODPIS

Piotr Gerke Hanna Bartkowiak Ewa Taberska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anita Mikłasewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Hanna Bartkowiak,  Ewa Taberska ,  Piotr Gerke
Data wytworzenia informacji: