Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 507/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

5

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 12 lutego 2024 r., sygn. akt III K 1236/22

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

K. B.

Pokrzywdzona A. O. w okresie od 18 lipca 2017 r. do 22 sierpnia 2018 r. prowadziła z oskarżonym korespondencję SMS wielokrotnie zwracając się do niego jako pracodawcy o wypłatę całości zaległego wynagrodzenia za pracę należnego jej oraz jej matce – C. C..

Wydruki korespondencji SMS

k. 598-631

2.

K. B.

W dniu 21 marca 2023 r. Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego ,w sprawie o sygn. akt PO.VIII.Ns-Rej.KRS (...) wydał postanowienie o odstąpieniu od postępowania przymuszającego wobec spółki (...) w P. oraz K. B..

Postanowienie z dnia 21 marca 2023 r., sygn. akt. PO.VIII.Ns-Rej.KRS (...)

k. 633-634v

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Wydruki korespondencji SMS

Przedstawione do akt sprawy na etapie postępowania odwoławczego przez oskarżycielkę posiłkową A. O. wydruki korespondencji SMS prowadzonej przez nią z oskarżonym Sąd Okręgowy ocenił jako miarodajny materiał dowodowy. Obrazowały one przebieg rozmów oskarżonego z pokrzywdzoną, wielokrotnego proszenia podsądnego przez oskarżycielkę posiłkową o wypłatę zaległego wynagrodzenia za pracę. Nie było powodów by podważać prawdziwość tych wiadomości SMS. Sąd Okręgowy uznał, że korespondencja SMS nie mogła być przedstawiona przez oskarżycielkę posiłkową jeszcze w czasie prowadzenia sprawy przez Sąd I instancji, z uwagi na okoliczności podane w odpowiedzi na apelację obrońcy oskarżonego (k. 632).

2.1.1.2.

Postanowienie Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 21 marca 2023 r., sygn. akt. PO.VIII.Ns-Rej.KRS (...)

Dokument został wystawiony przez uprawniony do tego organ procesowy i brak było podstaw aby podważać jego treść. Z postanowienia wynikało, że sąd rejestrowy wobec niewywiązywania się przez K. B. -sprawującego funkcję prezesa zarządu spółki (...) z zaległych obowiązków rejestrowych, nie widział powodów dla prowadzenia wobec niego kolejnego postępowania przymuszającego. Dlatego wydana została decyzja o odstąpieniu od prowadzenia tego rodzaju postępowania. W treści uzasadnienia tego orzeczenia wyraźnie zaznaczono, iż osobą zobowiązaną w tej spółce do składania wniosków o ujawnienie zmian w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sadowego jest zarząd spółki w osobie K. B..

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzuty podniesione przez oskarżycielki posiłkowe A. S. i C. C.:

1.  Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk, art. 9 kpk w zw. z art. 167 kpk poprzez nie zgromadzenie pełnego materiału dowodowego w sprawie i niezwrócenie się do Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy KRS o dokumentację zawartą w aktach sprawy spółki oskarżonego i nie zbadanie, czy w ogóle zostały złożone, a jeśli tak, to jakie są przyczyny bezskuteczności złożenia: wniosku o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców, załącznika do wniosku o zmianę danych w rejestrze przedsiębiorców, rezygnacji z pełnienia funkcji, w przypadku gdy przerzucenie w całości ciężaru nieprawidłowości w zarejestrowaniu zmian na Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy KRS jest przedwczesne i bezpodstawne, a zasada zaufania do wymiaru sprawiedliwości doprowadza do uznania, że Sąd ten z usprawiedliwionych przyczyn nie mógł dokonać zmian w rejestrze KRS, a co oczywiście miało wpływ na wynik sprawy albowiem przez to Sąd uniewinnił oskarżonego.

2.  Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów, takich jak: wniosku o zmianę danych podmiotu w rejestrze przedsiębiorców, załącznika do wniosku o zmianę danych w rejestrze przedsiębiorców, rezygnacji z pełnienia funkcji, poprzez bezpodstawne uznanie, że dokumenty te zwalniają oskarżonego z odpowiedzialności za wypłatę oskarżycielce C. C. świadczeń wynikających ze stosunku pracy, w przypadku gdy prawidłowa analiza wyżej wskazanych dokumentów i zasady doświadczenia życiowego doprowadzają do uznania, że zostały najpewniej złożone z nieuzupełnionymi brakami formalnymi lub stanowiły o bezskuteczności czynności wskazanych w dokumentach, a czego Sąd I instancji nie zweryfikował nie zwracając się do Sądu Rejonowego w Poznaniu Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy KRS o dokumenty zawarte w aktach sprawy spółki, a założenie, że nie jest oskarżonego winą, że Sąd Rejonowy w Poznaniu Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy KRS nie ujawnił prawidłowo zmian w rejestrze przedsiębiorców spółki (...) Sp. z o.o., KRS: (...) jest przedwczesne i bezpodstawne.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy zgodził się z ww. apelującymi oskarżycielkami posiłkowymi, że dla prawidłowej oceny skuteczności złożonego przez K. B. w dniu 1 grudnia 2017 r. oświadczenia o rezygnacji z pełnienie funkcji prezesa zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialności, Sąd Rejonowy winien zwrócić się do Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego o nadesłanie kserokopii akt rejestrowych podmiotu o numerze KRS: (...). Konieczna bowiem była weryfikacja, czy oprócz przedłożonego do akt karnych oświadczenia z dnia 1 grudnia 2017 r. przedkładane były do sądu rejestrowego jakiekolwiek inne dokumenty mające stanowić podstawę do wykreślenia z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego danych K. B. wpisanego jako prezesa zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Celowe jest wyjaśnienie w tym miejscu, że zgodnie z art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym sąd rejestrowy bada, czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa. Sąd rejestrowy nie pełni więc tylko roli technicznej, ograniczającej się do wpisywania do Rejestru określonych danych jedynie dlatego, że zostało to przewidziane prawem, Jest on uprawniony do kontroli dokumentów mających stanowić podstawę wpisu nie tylko pod względem tego, czy zawiera ją one dane przewidziane prawem i czy dane te są zgodne z dokumentami, z których mają wynikać, ale również zbadania, czy dokumenty te powstały w okolicznościach zgodnych z prawem. W ten sposób sąd rejestrowy spełnia obowiązek czuwania nad tym, aby w rejestrze były umieszczane dane prawdziwe i realizował on w sposób właściwy przypisaną mu funkcję ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2024 r., sygn. akt II CSKP 1912/22, Lex nr 3716812). W świetle powyższego nie ulega najmniejszej wątpliwości, że dla prawidłowego rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy karnej konieczne jest zapoznanie się z dokumentami znajdującymi się w aktach rejestrowych spółki(...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Sąd I instancji pochopnie bowiem przyjął, że oskarżony dopełnił wszelkich formalności po sprzedaży udziałów i rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu. Brak wpisania przez sąd rejestrowy zmian do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego w zakresie składu zarządu spółki (...) może bowiem oznaczać, że K. B. nie złożył skutecznej rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu tej spółki, ani też nie został odwołany z tego stanowiska. Pomimo bowiem tego, że sam wpis zmian w składzie zarządu spółki do rejestru przedsiębiorców KRS ma wyłącznie charakter deklaratoryjny to sąd rejestrowy przy rozpatrywaniu takiego wniosku bada dokument mający stanowić podstawę wpisu pod kątem tego, czy powstał on w okolicznościach zgodnych w prawem. W przypadku ustalenia, że przy dokonywaniu takiej czynności prawnej nie zostały spełnione wymogi przewidziane w kodeksie spółek handlowych oraz ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, sąd rejestrowy może odmówić dokonania wpisu stwierdzając, że oświadczenie o rezygnacji z funkcji w zarządzie spółki, czy uchwała o odwołaniu danej osoby ze składu zarządu spółki, są nieważne. Znamienne jest także, że należy odróżnić od siebie kwestię posiadania przez daną osobę statusu wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością od pełnienia funkcji w zarządzie tego typu spółki kapitałowej. Są to bowiem dwa odrębne od siebie zagadnienia. Podkreślenie tego jest niezbędne, gdyż Sąd Rejonowy wydając wyrok uniewinniający ewidentnie mylił je ze sobą. Zbycie przez K. B. nawet całości udziałów posiadanych w spółce (...) nie miało bowiem żadnego znaczenia dla ustalenia, czy w dalszym ciągu pełni on funkcję prezesa zarządu tej spółki, czy też nie. Zbycie udziałów nie oznacza bowiem automatycznej rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Dla osiągnięcia takiego rezultatu konieczne jest złożenie skutecznej rezygnacji z pełnienia takiej funkcji bądź odwołanie danej osoby z tego stanowiska przez Zgromadzenie Wspólników (bądź ewentualnie Radę Nadzorczą, jeżeli jest ona ustanowiona w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością). Kluczowe jest jeszcze, iż do skutecznego złożenia spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oświadczenia o rezygnacji z członkostwa w zarządzie przez jedynego członka zarządu, który jest też jedynym wspólnikiem tej spółki, konieczne jest zachowanie warunków i formy oświadczenia przewidzianego w art. 210 § 2 ksh ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 września 2021 r., sygn. akt IV CSKP 23/21, Lex nr 3412836). Z kolei skutkiem niezachowania formy aktu notarialnego przewidzianej w art. 210 § 2 zdanie drugie ksh jest bezwzględna nieważność czynności prawnej ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 grudnia 2019 r., sygn. akt I PK 204/18, Lex nr 2775331, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2020 r., I CSK 802/18, LEX nr 3100934).

Sąd Rejonowy ewidentnie pominął regulacje kodeksu spółek handlowych przytoczone powyżej i zignorował fakt, że oświadczenie z dnia 1 grudnia 2017 r. złożone zostało w momencie kiedy K. B. będący prezesem zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością był jednocześnie jedynym wspólnikiem tej spółki, co implikowało konieczność złożenia tego oświadczenia w formie aktu notarialnego. Wiele zatem wskazuje na to, że brak dochowania takiej formy skutkował nieważnością złożonego oświadczenia i powodował, że oskarżony nadal pełnił funkcję prezesa zarządu spółki i ponosił odpowiedzialność za obowiązki ciążące na spółce (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – także te dotyczące spraw pracowniczych.

Nie można poza tym stracić z pola widzenia otoczki sytuacyjnej towarzyszącej wydarzeniu z dnia 1 grudnia 2017 r., tj. tego że nowy wspólnik spółki o nazwisku I. S. nie wykonywał faktycznie żadnych działań w spółce i występował praktycznie tylko „na papierze”.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości w zakresie pkt 1 i 3 oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Kontrola odwoławcza wykazała szereg opisanych powyżej nieprawidłowości Sądu Rejonowego przy rozpoznaniu przedmiotowej sprawy, jakie spowodowały konieczność wydania przez Sąd Okręgowy wyroku kasatoryjnego. Przeprowadzone postępowanie było niepełne, a dowody zgromadzone dotychczas w tej sprawie nie zostały ocenione w sposób poprawny. Skutkiem czego w zakresie dotyczącym zarzucanych oskarżonemu czynów popełnionych na szkodę oskarżycielek posiłkowych A. S. i C. C., stan faktyczny został ustalony w sposób błędny, nie dający się zaakceptować, co doprowadziło do co najmniej przedwczesnego wydania wyroku uniewinniającego K. B. od tych dwóch czynów (pkt 1 części rozstrzygającej zaskarżonego wyroku).

Lp.

Zarzut

3.2.

Zarzuty podniesione przez oskarżycielki posiłkowe A. S. i C. C.:

1.  Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk, art. 9 kpk w zw. z art. 167 kpk poprzez nie zgromadzenie pełnego materiału dowodowego w sprawie i nie zwrócenie się do Komornika Sądowego D. N. o dokumentację zawartą w aktach sprawy egzekucyjnej spółki i oskarżycielek i nie zbadanie, kiedy oskarżony dowiedział się o orzeczeniu Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, a co oczywiście miało wpływ na wynik sprawy albowiem Sąd uniewinnił oskarżonego od zarzucanych mu czynów z uwagi na jego rzekomą niewiedzę o tytułach wykonawczych.

2.  Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk i pominięcie przy wydawaniu wyroku dokumentacji komorniczej załączonej do zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa wskazanej na karcie 51, 54 i 56, a w której Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Nowym Tomyślu D. N. wskazała, że pozostawała w stałym kontakcie telefonicznym z prezes spółki (a jak wynika z odpisu KRS był nim i jest oskarżony), który to pomimo zapewnień osobistego stawiennictwa w Kancelarii Komorniczej nie stawił się i nie przedłożył stosownych dokumentów, a co definitywnie obala twierdzenia oskarżonego, że ten rzekomo dopiero w trakcie trwania niniejszego postępowania dowiedział się o orzeczeniu Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim, IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

3.  Obraza przepisów postępowania, tj. art. 133 § 2 kpc w zw. z art. 139 § 3 ^{( 1 )}kpc poprzez przyjęcie, że nie jest oskarżonego winą, że nie był świadomy toczącego się wobec spółki (...) Sp. z o.o., KRS (...) postępowania, w przypadku gdy oczywistą winą oskarżonego jest zaniechanie odbioru korespondencji pod ujawnionym w KRS adresem do doręczeń, a co było konsekwencją własnego niedbalstwa, a co oczywiście miało wpływ na wynik sprawy albowiem Sąd uniewinnił oskarżonego od zarzucanych mu czynów z uwagi na jego rzekomą niewiedzę o tytułach wykonawczych.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Rejonowy rozpoznając przedmiotową sprawę, wbrew odmiennym wskazaniom apelujących, uwzględnił dokumentację komorniczą załączoną do zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa sporządzoną przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu D. N.. Wynika to wprost z wykazu dokumentów, które organ meriti uczynił podstawą ustalenia stanu faktycznego. Zgodzić się jednak należy z ww. dwiema apelującymi oskarżycielkami posiłkowymi, że Sąd I instancji wyciągnął błędne wnioski z wyżej wymienionych dokumentów i wbrew ich treści stwierdził, że oskarżony dowiedział się o wydaniu prawomocnych orzeczeń sądów pracy zobowiązujących reprezentowaną przez niego spółkę (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością do wypłaty A. S. oraz C. C. zaległego wynagrodzenia za pracę dopiero w trakcie trwania niniejszego postępowania karnego. Apelujące trafnie wskazały, że w treści dokumentacji komorniczej znajdującej się w aktach sprawy zawarta jest informacja o nawiązaniu przez prezesa zarządu spółki (...) telefonicznego kontaktu z komornikiem sądowym i złożenia ustnego zapewnienia o stawieniu się w kancelarii komorniczej i przedstawieniu dokumentów, które to było zapewnieniem bez pokrycia. Okoliczność ta wymagała oceny pod kątem przyjęcia, że oskarżony z rozmysłem nie odbierał niechcianej korespondencji, kierowanej na adres siedziby spółki (...), na swój adres do korespondencji, jak również adres wykonywania działalności w ramach tej spółki. Warto podkreślić, że pod adresem P. 144, (...)-(...) N. (rzeczywiste miejsce wykonywania działalności gospodarczej w ramach spółki) podsądny odbierał kierowaną do niego korespondencję w prowadzonym przeciwko niemu postępowaniu karnym prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Nowym Tomyślu, zaś wszelka korespondencja dotycząca roszczeń pokrzywdzonych kierowana na ten adres w tym samym czasie, nie była podejmowana. Przemawia to za celowym nieodbieraniem przez oskarżonego rzeczonej poczty. Co warte zaznaczenia, uważna lektura akt przedmiotowej sprawy doprowadziła Sąd odwoławczy do wniosku, że oskarżony nie podał żadnego innego adresu, na które mogłaby być kierowana poczta w sprawie roszczeń pracowniczych. K. B. korzystał ze wszystkich adresów znanych pokrzywdzonym, a pomimo tego nie odbierał korespondencji kierowanej na te adresy w sprawach pracowników A. S. i C. C.. Warto jeszcze w tym miejscu dodać, że zgodnie z art. 133 § 2 ^{( 2 )} kpc pisma procesowe lub orzeczenia dla przedsiębiorcy wpisanego do rejestru sądowego doręcza się na adres udostępniony w tym rejestrze, chyba że przedsiębiorca wskazał inny adres do doręczeń. Jeżeli ostatnio udostępniony adres został wykreślony jako niezgodny z rzeczywistym stanem rzeczy i nie zgłoszono wniosku o wpis nowego adresu, który podlegałby udostępnieniu, adres wykreślony jest uważany za adres udostępniony w rejestrze. Natomiast zgodnie z art. 139 § 3 kpc jeżeli stronie podlegającej wpisowi do rejestru sądowego nie można doręczyć pisma w sposób przewidziany w artykułach poprzedzających (m.in. w art. 133 § 2 ^{( 2)} kpc) ze względu na nieujawnienie w tym rejestrze zmiany adresu, pismo to pozostawia się w aktach sprawy ze skutkiem doręczenia, chyba że nowy adres jest sądowi znany. Warte zaznaczenia jest także, że przepis art. 22 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym wyznacza maksymalnie 7 dniowy termin liczony od dnia zdarzenia uzasadniającego dokonanie wpisu na złożenie wniosku o wpis zmian do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Jeżeli zatem miałby się zmienić adres siedziby spółki (...), a oskarżony jako członek organu uprawnionego do reprezentacji tego podmiotu nie złożył w terminie wyznaczonym w ustawie wniosku o wpis odpowiednich zmian do rejestru, to ponosi on wszelkie negatywne skutki swojego zaniechania. Uwagi te mają jednak charakter uboczny, gdyż jak wskazano wyżej, nie ustalono by doszło do zmiany siedziby w/w spółki, a wiele wskazuje na to, że celowo nie odbierana była korespondencja dotycząca spraw oskarżycielek posiłkowych. Warto dodać, że kwestia momentu, w którym oskarżony dowiedział się o wyrokach sądów pracy dotyczących A. S. i C. C. nie była szczególnie badana przez Sąd Rejonowy, gdyż organ ten wydał orzeczenie uniewinniające nie z powodu braku wiedzy oskarżonego o wyrokach zobowiązujących reprezentowaną przez niego spółkę do zapłaty zaległego wynagrodzenia lecz z uwagi na poczynione przez ten organ ustalenie, że oskarżony w dniu 1 grudnia 2017 r. złożył skuteczną rezygnację z pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (ustalenie to w postępowaniu odwoławczym skutecznie zakwestionowano). Wobec tego Sąd Rejonowy ponownie rozpoznający sprawę będzie badał także kwestię zamiaru oskarżonego, mając na względzie powyższe wskazania Sądu II instancji. Prawdą jest, że ustalenie momentu, w którym oskarżony dowiedział się o wydanych przez sądy pracy tytułach wykonawczych dotyczących roszczeń A. S. oraz C. C. będzie istotne dla oceny, czy zachowanie oskarżonego wyczerpało wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 218 § 3 kk. Jednakże zdaniem Sądu Okręgowego stwierdzenie tych okoliczności będzie możliwe bez uzyskiwania dostępu do dokumentacji zawartej w aktach sprawy egzekucyjnej prowadzonej przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu D. N., sygn. akt KM 4799/17. Dla ustalenia tych okoliczności wystarczające wydaje się odpowiednie prześledzenie akt przedmiotowej sprawy i uwzględnienie stosownych regulacji kodeksu postępowania cywilnego zamieszczonych w art. 133 oraz 139 kpc. Ostateczna decyzja dowodowa będzie jednak należała do Sądu I instancji, któremu przekazano sprawę do ponownego rozpoznania.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości w zakresie pkt 1 i 3 oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy po przeprowadzeniu kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia stwierdził zasadność żądania wydania wyroku kasatoryjnego, zgodnie z wnioskiem apelacji oskarżycielek posiłkowych. Podstawą wydania takiego orzeczenia okazały się jednak inne nieprawidłowości w procedowaniu Sądu Rejonowego niż okoliczności opisane w omówionych powyżej zarzutach odwoławczych, a wymagające przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości. Nie sposób bowiem prawidłowo rozpoznać niniejszą sprawę bez uzupełnienia postępowania dowodowego, o którym była mowa powyżej w pkt. 3.1. oraz dokonania prawidłowej oceny zgromadzonych dowodów. Dopiero te czynności pozwolą należycie ustalić stan faktyczny sprawy i będą gwarantem wydania właściwego wyroku.

Lp.

Zarzut

3.3.

Zarzut podniesiony przez oskarżycielki posiłkowe A. S. i C. C.:

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez pominięcie przy wydawaniu wyroku dowodu świadectwa pracy C. C. z dnia 22 lutego 2018 r., z którego wynika, że oskarżony w dniu 22 lutego 2018 r. podpisał się pod pieczątką spółki (...), działając jako organ reprezentatywny spółki, a co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych Sądu I instancji, że rzekomo oskarżony w dniu 1 grudnia 2017 r. sprzedał udziały w spółce i nie zajmował się już sprawami spółki ani nie był do tego uprawniony, w przypadku gdy jest to niewiarygodna informacja, nie znajdująca poparcia w odpisie KRS Spółki, a co oczywiście miało wpływ na wynik sprawy albowiem Sąd I instancji bezpodstawnie uznał, że od 1 grudnia 2017 r. oskarżony nie zajmował się już sprawami spółki, przez co uniewinnił go od zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła by Sąd Rejonowy przy rozstrzyganiu przedmiotowej sprawy pominął dokument w postaci świadectwa pracy C. C., datowany na dzień 22 lutego 2018 r. Z treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia wynika wprost, że ww. dokument został uznany przez organ meriti za wartościowy dowód i na jego podstawie były czynione ustalenia faktyczne w sprawie. Prawdą jest natomiast, że Sąd I instancji nie dostrzegł, iż na świadectwie pracy z dnia 22 lutego 2018 r. w miejscu przeznaczonym na podpis pracodawcy lub osoby działającej w jego imieniu widnieje podpis oskarżonego. Należy stwierdzić, że podpis ten nie odbiega od podpisów oskarżonego na innych dokumentach znajdujących się w aktach sprawy wystawionych w związku ze stosunkami pracy jakie łączyły pokrzywdzone ze spółkę (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, których autorstwa obrona nie kwestionowała. W toku postępowania odwoławczego obrońca oskarżonego podważał prawdziwość podpisu K. B. na wspomnianym świadectwie pracy z dnia 22 lutego 2018 r. Wobec braku wykazania by zostało złożone zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa podrobieniu podpisu oskarżonego na tym dokumencie oraz treści zeznań C. C., że w sprawie zaległego wynagrodzenia ona bądź córka A. S. kontaktowały się wyłącznie z podsądnym, twierdzenia obrony należało uznać za nieuprawnione i nieudowodnione. Zgodzić się należało w tej sytuacji z oskarżycielkami posiłkowymi, że fakt podpisania przez oskarżonego w dniu 22 lutego 2018 r. (czyli po dacie złożenia oświadczenia o rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) jako osoba reprezentująca pracodawcę świadectwa pracy C. C. poddaje w wątpliwość prawdziwość wyjaśnień oskarżonego, w których zapewniał, że w dniem 1 grudnia 2017 r. przestał pełnić funkcję prezesa zarządu tej spółki i nie działał już w niej imieniu. Podkreślić jednak trzeba, że kwestia podpisania tego dokumentu nie miała decydującego znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, stanowiąc jednak dodatkowy dowód na potwierdzenie, że oskarżony w dalszym ciągu wykonywał czynności jako prezes zarządu spółki (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a złożone przez niego w dniu 1 grudnia 2017 r. oświadczenie o rezygnacji z tej funkcji nie mogło zostać uznane za skuteczne.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości w zakresie pkt 1 i 3 oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Kontrola odwoławcza wykazała nieprawidłowości Sądu Rejonowego przy rozpoznaniu przedmiotowej sprawy, które spowodowały konieczność wydania przez Sąd Okręgowy wyroku kasatoryjnego. Przeprowadzone postępowanie było niepełne, a zgromadzone dotychczas dowody nie zostały należycie ocenione. W konsekwencji spowodowało to, że ustalony przez Sąd I instancji stan faktyczny w odniesieniu do oskarżycielek posiłkowych A. S. i C. C. był błędny, a to z kolei doprowadziło do co najmniej przedwczesnego wydania wyroku uniewinniającego K. B. od czynów popełnionych na szkodę wymienionych pokrzywdzonych.

Lp.

Zarzut

3.4.

Zarzut podniesiony przez oskarżycielki posiłkowe A. S. i C. C.:

Błąd w ustaleniach faktycznych poprzez stwierdzenie przez Sąd I instancji, że „w momencie wydania obu orzeczeń oskarżony nie zajmował się już sprawami spółki, nie był odpowiedzialny za wykonanie czynności z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych” w przypadku gdy przecież oskarżony nie omieszkał wystawić oskarżycielce C. C. świadectwa pracy w dniu 22 lutego 2018 r., a zatem nieprawdą jest rezygnacja oskarżonego z pełnienia funkcji członka zarządu spółki w dniu 1 grudnia 2017 r.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia potwierdziła słuszność stanowiska tych apelujących, że Sąd Rejonowy dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na niepoprawnym uznaniu, że w momencie wydania orzeczeń sądu pracy w sprawach pokrzywdzonych A. S. oraz C. C. oskarżony nie zajmował się już sprawami spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a przez to nie był odpowiedzialny za wykonanie czynności z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Takie poczynione przez organ meriti ustalenie wynikało z dokonania błędnej oceny ważności oświadczenia K. B. z dnia 1 grudnia 2017 r. o rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu w/w spółki, nieuwzględniającej przepisów kodeksu spółek handlowych o charakterze bezwzględnie obowiązującym. Zagadnienie to jako wyczerpująco omówione w pkt 3.2. niniejszego uzasadnienia nie wymagało ponownego rozstrzygania w tym miejscu. Podobnie kwestia podpisania przez oskarżonego w dniu 22 lutego 2018 r. (już po dacie złożenia nieważnego oświadczenia o rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie spółki) świadectwa pracy C. C. i znaczenia tej okoliczności dla prawidłowego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy karnej była przedmiotem rozważań w pkt 3.3. niniejszego uzasadnienia. Sąd Okręgowy nie zajmował się więc w tym miejscu zarzutami, które zostały już wcześniej rozstrzygnięte.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości w zakresie pkt 1 i 3 oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy po przeprowadzeniu kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia stwierdził podstawy do wydania wyroku kasatoryjnego, a więc zgodnego z wnioskiem apelacji oskarżycielek posiłkowych. Konieczne jest bowiem przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości. Zdaniem Sądu Okręgowego nie sposób było prawidłowo rozpoznać niniejszą sprawę bez uzupełnienia postępowania dowodowego oraz dokonania prawidłowej oceny zgromadzonych dowodów. Dopiero wykonanie tych czynności pozwoli prawidłowo ustalić stan faktyczny sprawy i wydać właściwy wyrok. Dlatego też wobec spełnienia przesłanek z art. 437 § 2 kpk organ odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok w części uniewinniającej oskarżonego od popełnienia czynów opisanych w pkt I i III zarzutów i w tym zakresie sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu do ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzut

3.5.

Zarzut podniesiony przez oskarżycielki posiłkowe A. S. i C. C.:

Obraza prawa materialnego, tj. art. 299 § 1 i 2 ksh poprzez uznanie, że oskarżony pełniąc funkcję członka zarządu w dacie powstania zobowiązania wymienionego w wyroku Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim z dnia 30 października 2019 r. o sygn. akt IV P 192/19 nie jest osobą zobowiązaną do zapłaty świadczeń na rzecz C. C. z uwagi na rzekome zbycie udziałów w spółce w grudniu 2017 r., a co miało oczywiście wpływ na wynik sprawy albowiem prawidłowa wykładnia wyżej wskazanego przepisu doprowadza do uznania, że oskarżony, jako pełniący funkcję członek zarządu w chwili istnienia zobowiązania pierwotnego jest oczywiście zobowiązany do zapłaty wyżej wskazanego świadczenia i nie wystąpiły wobec niego przesłanki zwalniające z art. 299 § 2 ksh.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Omawianie przedmiotowego zarzutu należy rozpocząć od wyjaśnienia, że przepis art. 299 § 1 ksh statuujący subsydiarną odpowiedzialność członków zarządu spółki kapitałowej za zobowiązania spółki stanowi podstawę do wystąpienia z powództwem do sądu gospodarczego o wydanie wyroku przeciwko takim członkom zarządu o zapłatę należności wynikających z danego zobowiązania. Wspomniany przepis nie może być rozumiany w ten sposób, że w przypadku bezskuteczności egzekucji roszczenia z majątku spółki dochodzi niejako do automatycznego powstania tytułu do wszczęcia egzekucji względem majątku członka zarządu spółki kapitałowej. Dla uzyskania tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko osobom fizycznym będącym członkami zarządu spółki kapitałowej konieczne jest wystąpienie z powództwem przeciwko takim osobom i dopiero kompleksowe rozpoznanie sprawy przez sąd gospodarczy, zakończone stwierdzeniem istnienia podstaw do wydania orzeczenia na podstawie art. 299 § 1 ksh prowadzi do powstania tytułu wykonawczego przeciwko członkom zarządu. Sąd karny rozpoznający niniejszą sprawę, której przedmiotem jest odpowiedzialność K. B. za przestępstwa z art. 218 § 3 kk nie był uprawniony do badania podstaw dla subsydiarnej odpowiedzialności oskarżonego jako członka zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W takiej sytuacji podnoszenie w procesie karnym przez oskarżycielki posiłkowe zarzutów obrazy przepisu art. 299 § 1 i 2 ksh było niepoprawne. Przepisy te nie miały bowiem zastosowania w rozpoznawanej sprawie karnej. Kluczowe w tym postępowaniu było ustalenie, czy w czasie objętym zarzutami aktu oskarżenia oskarżony pełnił funkcję prezesa zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, a przez to był osobą wykonującą czynności z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych. Dla oceny wystąpienia tego znamienia z art. 218 § 3 kk nie było potrzebne ustalanie ewentualnej subsydiarnej odpowiedzialności oskarżonego za zobowiązania spółki kapitałowej, w której pełnił funkcję prezesa zarządu spółki.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości w zakresie pkt 1 i 3 oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy po przeprowadzeniu kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia stwierdził podstawy do wydania wyroku kasatoryjnego, a więc zgodnego z wnioskiem apelacji oskarżycielek posiłkowych. Jednakże powodem wydania takiego orzeczenia nie były okoliczności opisane w omówionych tutaj zarzutach odwoławczych, lecz inne nieprawidłowości w procedowaniu Sądu Rejonowego, które spowodowały uchylenie zaskarżonego orzeczenia w części uniewinniającej oskarżonego od popełnienia czynów opisanych w pkt I i III zarzutów i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania. Konieczne jest bowiem przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości. Nie sposób było prawidłowo rozpoznać niniejszą sprawę bez uzupełnienia postępowania dowodowego oraz dokonania prawidłowej oceny zgromadzonych dowodów. Dopiero dokonanie tych wszystkich działań procesowych pozwoli prawidłowo ustalić stan faktyczny sprawy i wydać właściwy wyrok.

Lp.

Zarzut

3.6.

Zarzut podniesiony przez oskarżycielki posiłkowe A. S. i C. C.:

Obraza prawa materialnego, tj. art. 210 § 2 ksh poprzez błędne uznanie, że rezygnacja oskarżonego z pełnienia funkcji członka zarządu w spółce była skuteczna i nie jest jego winą, że Sąd KRS właściwie nie zarejestrował zmian, w przypadku gdy do skuteczności złożenia oświadczenia o rezygnacji z członkostwa w zarządzie przez jedynego członka zarządu, który jest też jedynym wspólnikiem tej s[półki, konieczne jest zachowanie warunków formy oświadczenia w formie aktu notarialnego, a jak wynika z odpisu KRS w chwili złożenia tego oświadczenia oskarżony był zarazem jedynym członkiem zarządu i wyłącznym wspólnikiem, zatem złożone przez niego pisemne oświadczenie o rezygnacji było nieskuteczne, co trzeba sprawdzić pod kątem przyczyn niezarejestrowania zmiany w członkostwie zarządu przez Sąd KRS.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zagadnienie objęte niniejszym zarzutem apelacyjnym zostało już omówione w pkt 3.1. niniejszego uzasadnienia. Nie ma zatem potrzeby powtarzania tożsamej argumentacji, a wystarczające będzie zaakcentowanie, że rzeczywiście Sąd Rejonowy dokonując oceny wartości dowodowej i ważności dokumentu w postaci oświadczenia K. B. z dnia 1 grudnia 2017 r. o rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, uczynił to w oderwaniu od treści art. 210 § 2 ksh, statuującego formę aktu notarialnego dla oświadczenia o rezygnacji członka zarządu będącego jednocześnie jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Jak już wspomniano wcześniej dla prawidłowej oceny ważności i skuteczności złożenia przez oskarżonego K. B. oświadczenia o rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki konieczne jest zwrócenie się przez Sąd Rejonowy o wydanie przez Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy kserokopii dokumentów zgromadzonych w aktach rejestrowych spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Niezbędne jest bowiem ustalenie, czy K. B. oprócz przedstawionego do akt niniejszej sprawy karnej oświadczenia z dnia 1 grudnia 2017 r. składał jeszcze jakiekolwiek inne oświadczenie o rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie w/w spółki, bądź też czy nie został on skutecznie odwołany z tej funkcji przez Zgromadzenie Wspólników Spółki. Ponadto, do rozstrzygnięcia pozostaje kwestia świadomości oskarżonego co do wymogów ustawowych wymaganych do skutecznej rezygnacji z funkcji prezesa zarządu spółki z o.o., z uwzględnieniem wszelkich okoliczności faktycznych z tym związanych wynikających z zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Wniosek

Uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości w zakresie pkt 1 i 3 oraz przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy potwierdził podstawy dla wydania wyroku kasatoryjnego, a więc zgodnego z wnioskiem apelacji oskarżycielek posiłkowych. Konieczne jest bowiem przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości. Nie sposób było prawidłowo rozpoznać niniejszą sprawę bez uzupełnienia postępowania dowodowego i następnie dokonania oceny tych wszystkich zgromadzonych dowodów. Dopiero cały kompleks tych czynności pozwoli prawidłowo ustalić stan faktyczny sprawy i wydać właściwy wyrok. Dlatego też wobec spełnienia przesłanek z art. 437 § 2 kpk organ odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok w części uniewinniającej oskarżonego od popełnienia czynów opisanych w pkt I i III zarzutów i w tym zakresie przekazał Sądowi Rejonowemu Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu do ponownego rozpoznania.

Lp.

Zarzut

3.7.

Zarzut podniesiony przez oskarżyciela publicznego:

Błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że oskarżony swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion występku z art. 218 § 3 kk opisanego w pkt I popełnionego na szkodę A. S., co miało istotny wpływ na treść orzeczenia albowiem oskarżony został uniewinniony od zarzucanego mu czynu, podczas gdy gruntowna analiza całości zgromadzonego materiału dowodowego prowadzi do wniosku, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona występku z art. 218 § 3 kk.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rację miał oskarżyciel publiczny, że Sąd I instancji dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na przyjęciu, iż oskarżony swoim zachowaniem nie wyczerpał znamion występku z art. 218 § 3 kk opisanego w pkt I wyroku popełnionego na szkodę A. S.. Dokonanie takiego ustalenia na obecnym etapie postępowania było przedwczesne. Jak już wyżej wskazano, dla prawidłowego ustalenia, czy zachowanie oskarżonego opisane w treści zaskarżonego wyroku wyczerpało wszystkie ustawowe znamiona zarzucanych mu przestępstw z art. 218 § 3 kk popełnionych na szkodę zarówno A. S., jak i C. C. niezbędne jest uzyskanie dostępu do całości dokumentacji zgromadzonej w aktach rejestrowych spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. W pierwszej kolejności należy bowiem ustalić, czy oskarżony złożył skuteczne oświadczenie o rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu w/w spółki. Jeżeli nie, to ustalenie jego odpowiedzialności karnej za zarzucane mu czyny winno zostać dokonane przez Sąd Rejonowy po prawidłowym ocenieniu ważności tego oświadczenia woli z dnia 1 grudnia 2017 r., z uwzględnieniem treści art. 210 § 2 ksh. Gdyby okazało się natomiast, że zostało przez oskarżonego złożone skuteczne oświadczenie o rezygnacji z pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki sporządzone w odpowiedniej formie to dopiero wtedy Sąd Rejonowy powinien wziąć pod uwagę chronologię wydarzeń wskazaną w apelacji prokuratorskiej w odniesieniu do zdarzeń dotyczących pokrzywdzonej A. S. - chodzi o datę uprawomocnienia nakazu zapłaty zaległego wynagrodzenia wraz z odsetkami z dnia 2 czerwca 2017 r., sygn. IV Np. 34/17 oraz nadanie temu orzeczeniu klauzuli wykonalności w dniu 30 sierpnia 2017 r. (k. 49-50). Prokurator podnosząc ten zarzut złożył apelację w części dotyczącej wyroku uniewinniającej od popełnienia przestępstwa na szkodę A. S., gdyż zgadzając się z Sądem Rejonowym, nie podważał ważności i skuteczności oświadczenia oskarżonego z dnia 1 grudnia 2017 r. Tymczasem, jak już w tym uzasadnieniu wskazano, były to założenia błędne i sprzeczne z bezwzględnie obowiązującymi przepisami kodeksu spółek handlowych. Dlatego też prokurator de facto winien podnieść taki sam zarzut w odniesieniu do czynu popełnionego na szkodę A. S. i konsekwentnie także na szkodę C. C.. Dalej idące w tym zakresie i zasadne okazały się więc środki odwoławcze złożone przez same te oskarżycielki posiłkowe.

Wniosek

Uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy po przeprowadzeniu kontroli instancyjnej zaskarżonego orzeczenia stwierdził podstawy do wydania wyroku kasatoryjnego, a więc zgodnego z wnioskiem prokuratora Jednakże podstawą wydania takiego orzeczenia nie były ściśle okoliczności opisane w omówionym tutaj zarzucie odwoławczym, tylko dalej idące, inne nieprawidłowości w procedowaniu Sądu Rejonowego, powodujące uchylenie zaskarżonego orzeczenia w części uniewinniającej oskarżonego od popełnienia czynów opisanych w pkt I i III zarzutów (zatem także w zakresie uniewinnienia od zarzutu popełnienia przestępstwa przeciwko prawom pracownika C. C.) i przekazania sprawy w tym zakresie Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Konieczne jest bowiem przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości. Nie sposób było prawidłowo rozpoznać niniejszą sprawę bez uzupełnienia postępowania dowodowego oraz oceny wszystkich zgromadzonych dowodów zgodnie z regułami określonymi w art. 7 kpk. Dopiero dokonanie tych czynności pozwoli prawidłowo ustalić stan faktyczny sprawy i wydać właściwy wyrok.

Lp.

Zarzut

3.8.

Zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonego:

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk polegająca na przekroczeniu przez Sąd zasady swobodnej oceny dowodów, skutkującym zaakceptowaniem dowolnej analizy zebranego materiału dowodowego przez Sąd I instancji, która jest sprzeczna z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, czego konsekwencją było przyjęcie, iż oskarżony dopuścił się popełnienia zarzucanego mu w punkcie 2 wyroku czynu, podczas gdy oskarżony w sposób wyczerpujący, logiczny i znajdujący oparcie w doświadczeniu życiowym wyjaśnił, iż do chwili zapoznania się z aktami postępowania przygotowawczego w niniejszej sprawie nie miał świadomości, iż jakiekolwiek świadczenia na rzecz pokrzywdzonej pozostają nieuregulowane.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła żadnych nieprawidłowości w przeprowadzonej przez Sąd I instancji ocenie wiarygodności materiału dowodowego dotyczącego czynu popełnionego na szkodę A. O.. Zdaniem Sądu Okręgowego mieściła się ona granicach sędziowskiej swobody i została dokonana z poszanowaniem wszystkich dyrektyw wartościowania dowodów ustanowionych w art. 7 kpk, a więc zasad wiedzy, doświadczenia życiowego oraz logicznego rozumowania. Sąd I instancji starannie ocenił wszystkie zgromadzone dowody, zestawił ze sobą ich treść i przypisał przymiot wiarygodności jedynie tym z nich bądź ich częściom, które zasługiwały na przypisanie takiej cechy w świetle art. 7 kpk, a pozostałym przypisania tego przymiotu odmówił. Sąd odwoławczy w pełni zaaprobował ocenę dowodów dotyczącą czynu popełnionego na szkodę oskarżycielki posiłkowej A. O. w kształcie dokonanym przez organ niższej instancji.

Warto podkreślić w tym miejscu, że ustanowiony w art. 7 kpk obowiązek dokonywania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego analizę dotyczy nie tylko sądu orzekającego. Także skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego jej zanegowania i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne dla oskarżonego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti oceniając zebrany materiał dowodowy, w kontekście zasad wiedzy - w szczególności logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego. Za oczywiście niewystarczające należy tu także uznać samo przeciwstawienie dowodom, na których oparł się sąd orzekający, występujących w sprawie dowodów przeciwnych, jeśli przy tym nie zostanie wykazane, że to właśnie owe dowody przeciwne, ocenione w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego, winny uzyskać walor wiarygodności, zaś dowody stanowiące podstawę ustaleń sądu, w świetle tych samych zasad, są tego waloru pozbawione ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2024 r., sygn. akt VIII AKa 237/23, Lex nr 3693629). Tymczasem obrońca oskarżonego nie zastosował się do wymogów wymienionych w przytoczonym judykacie, gdyż nie wskazał w apelacji naruszenia przez Sąd Rejonowy konkretnych dyrektyw z art. 7 kpk, a jedynie przedstawił gołosłowne tezy o dokonanie niepoprawnej oceny dowodów wynikające z subiektywnego założenia o całkowitej wiarygodności wyjaśnień oskarżonego. Taki sposób podważania oceny dowodów nie mógł zostać oceniony pozytywnie przez organ odwoławczy.

Sąd Rejonowy trafnie uznał za niezasługujące na wiarę wyjaśnienia oskarżonego, w których zapewniał że do chwili zapoznania się z aktami postępowania w niniejszej sprawie nie miał świadomości, iż jakiekolwiek świadczenia na rzecz pokrzywdzonej A. O. z tytułu wynagrodzenia za pracę pozostają nieuregulowane. Wskazana część wyjaśnień oskarżonego pozostawała bowiem w sprzeczności z pozostałymi zgromadzonymi w tej sprawie dowodami, w szczególności zeznaniami ww. oskarżycielki posiłkowej. Dodatkowym potwierdzeniem trafności oceny dowodów dotyczących czynu popełnionego na szkodę A. O. są przedstawione przez tą pokrzywdzoną w postępowaniu odwoławczym wydruki korespondencji SMS prowadzonej przez nią z oskarżonym, potwierdzające jej zeznania w tym temacie. Te dołączone do odpowiedzi na apelację wydruki świadczą wyraźnie o tym, że pokrzywdzona przez wiele miesięcy poprzedzających złożenie pozwu do sądu pracy prosiła oskarżonego o wypłatę na jej rzecz zaległego wynagrodzenia za pracę. K. B. w reakcji na te prośby dokonywał co pewien czas przelewów na rachunek bankowy pokrzywdzonej, jednak nie wypłacił w całości zaległego wynagrodzenia za pracę A. O.. W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że oskarżony doskonale wiedział o zaległościach na rzecz A. O. z tytułu wynagrodzenia za pracę, co przeczy jego wyjaśnieniom złożonym w tym postępowaniu karnym. A. O. przekonała przy tym Sąd odwoławczy, iż dopiero po wydaniu zaskarżonego wyroku udało jej się uruchomić stary telefon i odzyskała dostęp do prowadzonej z oskarżonym korespondencji. W efekcie tak ocenionych dowodów trafne więc było odmówienie przez Sąd Rejonowy przymiotu wiarygodności tej części wyjaśnień K. B., w której zapewniał o swoim przekonaniu, że nie ma żadnych zaległości wobec tej pracownicy - A. O..

Konkludując powyższe, Sąd Rejonowy dokonał trafnej oceny dowodów dotyczących czynu popełnionego na szkodę A. O., która została w całości zaaprobowana przez organ odwoławczy. Przeciwne stanowisko obrońcy oskarżonego zostało uznane za nieprawidłowe.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Przeprowadzone postępowanie odwoławcze nie potwierdziło żadnych nieprawidłowości w procesie dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny dowodów, dotyczących czynu popełnionego na szkodę A. O.. Ocena ta okazała się prawidłowa i zgodna z dyrektywami wymienionymi w art. 7 kpk, tj. zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego Wobec tego nie było podstaw do wydania w instancji odwoławczej wyroku jakiego oczekiwałby obrońca, tj. wyroku reformatoryjnego i umorzenia postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk. Czyn przypisany oskarżonemu wyczerpywał wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 218 § 3 kk, co wykluczało zastosowanie przepisu art. 17 § 1 pkt 2 kpk, wymienionego w apelacji obrońcy. Notabene, z racji otwarcia przewodu sądowego w przedmiotowym procesie w Sądzie Rejonowym, zgodnie z brzmieniem art. 414 § 1 kpk, obrona winna wnioskować o wydanie wyroku uniewinniającego oskarżonego, a nie umarzającego sprawę.

Lp.

Zarzut

3.9.

Zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonego:

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 410 kpk w zw. z art. 424 § 1 kpk poprzez bezpodstawne, sprzeczne z treścią wyjaśnień K. B. przyjęcie przez Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku, iż podejrzany miał wiedzę istnienia nierozliczonych kwot wynagrodzenia pani A. O., podczas gdy K. B. wyraźnie, wyczerpująco i konsekwentnie wyjaśniał w toku postępowania, iż nie miał tej świadomości, a o roszczeniu A. O. dowiedział się dopiero, zapoznając się z fotokopiami postępowania w niniejszej sprawie – które to przeinaczenie treści wyjaśnień K. B. miało istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przedmiotowy zarzut jest powiązany z omówionym powyżej w pkt 3.8. zarzutem obrazy przepisu art. 7 kpk. Skoro Sąd odwoławczy nie dostrzegł żadnych nieprawidłowości w procesie oceny dowodów dotyczących czynu popełnionego na szkodę A. O. i nie uznał by wyjaśnienia oskarżonego zasługiwały w całości na wiarę, to jednocześnie przedmiotowy zarzut również musiał zostać oceniony negatywnie. Obrońca oskarżonego opierając się wyłącznie na niewiarygodnej części wyjaśnień K. B., przekonywał że Sąd Rejonowy bezpodstawnie przyjął, iż oskarżony miał wiedzę o istnieniu nierozliczonych kwot wynagrodzenia A. O.. Tak skonstruowany zarzut nie mógł się spotkać z aprobatą organu odwoławczego. Ponadto jak wskazano już wyżej, przedstawione w postępowaniu apelacyjnym wydruki korespondencji SMS, dopuszczone jako dowód na rozprawie w dniu 31 lipca 2024 r., obok dowodów powołanych przez Sąd I instancji, dodatkowo potwierdziły słuszność poczynionego już ustalenia, że oskarżony miał wiedzę o istnieniu zaległości na rzecz A. O. z tytułu wynagrodzenia za pracę. Podkreślić w tym miejscu trzeba, że istotna dla ustalenia odpowiedzialności karnej oskarżonego z art. 218 § 3 kk była jego świadomość wydania przez sąd pracy wyroku zasądzającego na rzecz A. O. określonych kwot z tytułu zaległego wynagrodzenia za pracę oraz innych świadczeń związanych ze stosunkiem pracy. Bowiem za przestępstwo z art. 218 § 3 kk odpowiedzialna jest osoba wykonująca czynności w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, która będąc zobowiązana orzeczeniem sądu do wypłaty wynagrodzenia za pracę lub innego świadczenia ze stosunku pracy, obowiązku tego nie wykonuje. Sąd Rejonowy, na podstawie wiarygodnych dowodów, trafnie przyjął, że oskarżony miał świadomość co do wydania przeciwko niemu przez sąd pracy wyroku o zapłatę na rzecz A. O. zaległych świadczeń wynikających z stosunku pracy. Nie ma przy tym znaczenia, czy oskarżony odbierał kierowaną do niego w postępowaniu prowadzonym przed sądem pracy korespondencję albowiem zgodnie z art. 133 § 2 ¹ kpc pisma procesowe lub orzeczenia dla przedsiębiorcy wpisanego do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej doręcza się na adres do doręczeń udostępniony w tej ewidencji, chyba że przedsiębiorca wskazał inny adres do doręczeń. Oskarżony nie podał w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej innego adresu do doręczeń, a więc wszystkie pisma kierowane na adres ujawniony w tej ewidencji należało uznać za skutecznie doręczone.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie stwierdził by doszło do naruszenia przepisów art. 410 kpk, czy art. 424 § 1 kpk przy wydawaniu wyroku skazującego co do czynu popełnionego na szkodę A. O.. To natomiast, że sąd ustalił stan faktyczny sprawy w oparciu o dowody niekorzystne dla oskarżonego (jednak ocenione jako wiarygodne), a nie czynił ustaleń faktycznych w oparciu o wyjaśnienia oskarżonego w części ocenionej jako niewiarygodne, nie świadczyło o naruszeniu normy wyrażonej w art. 410 kpk. Nie stwierdzono również żadnych uchybień w sposobie sporządzenia uzasadnienia wyroku, które mogłyby rzutować na treść zapadłego wyroku. Przeciwne twierdzenia zawarte w środku odwoławczym nie spotkały się z aprobatą organu odwoławczego. Wobec tego nie było podstaw do wydania w instancji odwoławczej wyroku jakiego oczekiwałby obrońca. Czyn przypisany oskarżonemu wyczerpywał wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 218 § 3 kk, a więc nie było żadnych podstaw dla zastosowania w tej sprawie przepisu art. 17 § 1 pkt 2 kpk, wymienionego w apelacji obrońcy.

Lp.

Zarzut

3.10.

Zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonego:

Obraza przepisów postępowania, tj. art. 4 kpk w zw. z art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk w zw. z art. 424 kpk polegająca na błędnej ocenie zebranego materiału dowodowego bez poszanowania zasady swobodnej oceny dowodów, z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania, w zakresie:

a) uznania, że oskarżony dopuścił się czynu opisanego szczegółowo w punkcie 2 wyroku, podczas gdy oskarżony nie miał świadomości dokonania przedmiotowego naruszenia;

b) uznania, że zachowanie oskarżonego wypełnia znamiona przestępstwa opisanego w art. 218 § 3 kk, podczas gdy czyn ten można popełnić jedynie w zamiarze bezpośrednim lub ewentualnym, to jest posiadając wiedzę na temat istniejących zobowiązań wynikających ze stosunku pracy i nie regulując ich w sposób umyślny lub przynajmniej świadomy, które to przesłanki odpowiedzialności w realiach niniejszej sprawy nie zostały wypełnione.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przedmiotowy zarzut chociaż został przez skarżącego podniesiony jako odrębny względem dwóch poprzednich, omówionych wcześniej zarzutów, stanowił de facto ich powtórzenie. Dotyczył on bowiem tożsamych zagadnień, rozstrzygniętych i omówionych w pkt. 3.8. oraz 3.9. niniejszego uzasadnienia. Wobec tego wystarczające jest wskazanie w tym miejscu, że kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia w części dotyczącej skazania oskarżonego za czyn z art. 218 § 3 kk nie potwierdziła by doszło do naruszenia któregokolwiek z przepisów wymienionych w treści tego zarzutu. Sąd odwoławczy za słuszne uznał stanowisko Sądu Rejonowego, iż oskarżony swoim zachowaniem opisanym w pkt 2 zaskarżonego wyroku wyczerpał wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 218 § 3 kk i dlatego wyrok skazujący za ten czyn zabroniony był w pełni słuszny. Natomiast przeciwne stanowisko obrońcy oskarżonego oceniono jako nietrafione i oparte na dowodach, którym w toku ich oceny prawidłowo odmówiono przymiotu wiarygodności.

Na marginesie należy dodać, że prawidłowa kwalifikacja czynu przypisanego oskarżonemu w zaskarżonym wyroku, w zakresie niewydawania świadectwa pracy pokrzywdzonej A. O. powinna oprócz art. 218 § 3 kk dotyczącego wyłącznie świadczeń płacowych pracownika, kumulatywnie zawierać także art. 218 § 1 kk. Z racji jednak braku apelacji na niekorzyść oskarżonego w tym zakresie i zakaz reformationis in peius z art. 434 § 1 kpk oraz treść art. 455 kpk, taka modyfikacja na etapie odwoławczym była wykluczona.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższego wniosku z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Sąd odwoławczy nie stwierdził by doszło do naruszenia przepisów art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk, czy art. 424 kpk przy wydawaniu wyroku skazującego za czyn popełnionego na szkodę A. O.. Przeciwne twierdzenia zawarte w środku odwoławczym nie spotkały się z aprobatą organu odwoławczego. Wobec tego, nie było podstaw do wydania w instancji odwoławczej wyroku jakiego oczekiwałby obrońca. Czyn przypisany oskarżonemu wyczerpywał wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 218 § 3 kk (oraz art. 218 § 1 kk – dop. SO), a więc nie były spełnione przesłanki do zastosowania zgłoszonego w apelacji obrońcy art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

Lp.

Zarzut

3.11.

Zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonego:

Obraza prawa materialnego, tj. art. 218 § 3 kk poprzez jego błędną wykładnię i zastosowanie, a w konsekwencji przyjęcie, że doszło do wyczerpania znamion tego przestępstwa to jest niedokonania wypłaty przez K. B. świadczenia ze stosunku pracy orzeczonego orzeczeniem sądu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kluczowe dla oceny tego zarzutu jest to, iż zarzut obrazy prawa materialnego odnoszący się do kwalifikacji prawnej czynu można postawić tylko wówczas, gdy skarżący nie podważa dokonanej przez sąd orzekający w sprawie oceny dowodów i dokonanych w oparciu o taką ocenę dowodów ustaleń faktycznych i wskazuje, że do prawidłowo ustalonego stanu faktycznego została przez sąd zastosowana niewłaściwa subsumpcja ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2021 r., sygn. akt III KK 139/21, Lex nr 3333721). Skoro obrońca oskarżonego oparł omawiany zarzut na założeniach innego aniżeli ustalony przez Sąd Rejonowy stanu faktycznego, to zarzut ten już z tego powodu był chybiony i nie zasługiwał na uwzględnienie. Wiarygodne dowody potwierdzają, że K. B. dopuścił się czynu zabronionego opisanego w pkt 2 zaskarżonego wyroku, wyczerpującego wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 218 § 3 kk. Przeciwne stanowisko obrońcy było nietrafione. Tak więc należało stwierdzić, że przypisanie oskarżonemu przez Sąd Rejonowy winy i sprawstwa było w pełni uzasadnione. W kontekście omówionego w tym miejscu zarzutu należało się zgodzić z obrońcą, że przestępstwa z art. 218 § 3 kk można dopuścić się wyłącznie z winy umyślnej, a zatem w sytuacji kiedy sprawca ma zamiar bezpośredni jego popełnienia, czyli chce go popełnić albo zamiar ewentualny, gdy przewiduje możliwość jego popełnienia i na to się godzi. Wbrew jednak odmiennym twierdzeniom obrony, zgromadzony wiarygodny materiał dowodowy dawał podstawy do przyjęcia, że oskarżony działał umyślnie i to w formie zamiaru bezpośredniego. Oskarżony wiedział doskonale o istniejących zaległościach na rzecz A. O. z tytułu niewypłaconego wynagrodzenia za pracę. Świadczy o tym jednoznacznie treść pełnowartościowych zeznań pokrzywdzonej oraz wydruk korespondencji SMS prowadzonej przez nią z oskarżonym. Podsądny był przez nią uprzedzony o zamiarze wystąpienia do sądu pracy z pozwem z uwagi na nieuregulowanie wszystkich należności wynikających z zaległego wynagrodzenia za pracę. Pomimo to, oskarżony w późniejszym czasie celowo nie odbierał żadnej korespondencji kierowanej do niego w sprawie dotyczącej A. O. zatrudnionej w jego firmie (...). Skoro oskarżony nie ujawnił w (...) innego adresu prowadzenia działalności gospodarczej, to nie może zasłaniać się brakiem wiedzy o treści pism kierowanych do niego przez sąd na adres widniejący w (...). Stanowisko obrony w tej kwestii jest sprzeczne z obowiązującymi w postępowaniu cywilnym przepisami regulującymi doręczenia dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, a przytoczonymi we wcześniejszej części niniejszego uzasadnienia. Na koniec warto przypomnieć, iż „Zamiar sprawcy jako świadomość rzeczywistości i powiązana z nią wola określonego zachowania jest elementem stanu faktycznego - dla oceny zamiaru z jakim działał sprawca nie można poprzestać na deklaracjach jakie on sam w tej materii składa, ale uwzględniając całokształt zgromadzonych w sprawie dowodów ocenić czy mają one w nich oparcie. Zamiar, choć istnieje tylko w świadomości sprawcy, podlega identycznemu dowodzeniu, jak okoliczności ze sfery przedmiotowej, a więc z zastosowaniem odpowiednich zasad dowodzenia i wnioskowania. Zatem aby poczynić miarodajne ustalenia faktyczne w zakresie zamiaru, jaki przyświecał sprawcy przede wszystkim należy mieć na uwadze fakty istniejące obiektywnie, należące do strony przedmiotowej czynu, a nie same jego wypowiedzi” ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie dnia 21 stycznia 2021 r., II AKa 90/20, Legalis nr 2899462). Wszystko to Sąd Rejonowy należycie uwzględnił rozstrzygając w pkt 2 zaskarżonego wyroku.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższego wniosku z uwagi na bezzasadność omówionego zarzutu. Przypisanie podsądnemu przestępstwa z art. 218 § 3 kk popełnionego na szkodę A. O. było właściwe albowiem ustalony w oparciu o wiarygodne dowody stan faktyczny wskazywał jasno, że K. B. swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie ustawowe znamiona tego typu czynu zabronionego, zarówno strony przedmiotowej, jak też podmiotowej.

Lp.

Zarzut

3.12.

Zarzut podniesiony przez obrońcę oskarżonego:

Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary przejawiająca się w skazaniu podejrzanego i orzeczeniu grzywny opisanej szczegółowo w wyroku, podczas gdy podejrzany K. B. nawet w przypadku pozytywnej weryfikacji przesłanek odpowiedzialności karnej spełnia przesłanki warunkowego umorzenia postępowania.

Zarzut podniesiony przez oskarżycielkę posiłkową A. O.:

Rażąca niewspółmierność kary wymierzonej wobec oskarżonego albowiem kara 100 stawek dziennych grzywny przy wysokości jednej stawki dziennej na poziomie 40 zł jest karą niedającą się zaakceptować z punktu widzenia zasad sprawiedliwości, jak również nie realizuje celów kary w zakresie społecznego oddziaływania, celów zapobiegawczych i stopnia społecznej szkodliwości czynu sprawcy, który jak sam Sąd I instancji orzekł, jest znaczny, w przypadku gdy oskarżony reprezentuje wyjątkowo lekceważącą postawę wobec wymiaru sprawiedliwości (nie realizując w żadnym zakresie swojej powinności finansowej wynikającej z orzeczenia Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim z dnia 8 czerwca 2021 r. o sygn. akt IV P 222/19), jak również wobec praw pracowniczych (nie wypłacając świadczeń wynikających z umowy o pracę na rzecz A. O.), zaburzając tym samym płynność finansową pracownika, który stracił możliwość regulowania swoich bieżących zobowiązań, a prawidłowa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do uznania, że tylko wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności w wysokości lat 3 zadośćuczyni zasadom sprawiedliwości społecznej.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przed merytorycznym omówieniem zarzutów podniesionych przez obrońcę oskarżonego (na korzyść) oraz oskarżycielkę posiłkową A. O. (na niekorzyść) poświęconych współmierności orzeczonej wobec K. B. kary za czyn z art. 218 § 3 kk konieczne jest wyjaśnienie, że chociaż zmierzały one w odmiennych kierunkach, z uwagi na ich zbieżność przedmiotową, zasadne było ich wspólne omówienie.

Warto przypomnieć, iż rażąca niewspółmierność kary, uzasadniająca uwzględnienie zarzutu z art. 438 pkt 4 kpk, występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Tak orzeczona kara może wynikiem bądź to nie dostrzeżenia występującej in concreto okoliczności istotnej z punktu widzenia dyrektywy wymiaru kary z art. 53 kk i nast. lub też nie nadania im adekwatnej wagi. Oceniając współmierność kary w relacji do dyrektyw i okoliczności wyznaczających jej wymiar, nie wolno zapominać, że art. 53 § 1 kk pozostawia wymiar kary sędziowskiemu uznaniu, nakazując, aby mieściła się ona w granicach przewidzianych przez ustawę. Przy ocenie kary przez pryzmat jej rażącej niewspółmierności nie można zatem nie uwzględniać granic, w jakich kara za dane przestępstwo może być orzeczona i w jakich niejako "proporcjach" pozostaje kara orzeczona względem granic pozostawionych sędziowskiemu uznaniu. W konsekwencji miarą surowości kary nie może być jedynie ilościowe jej oznaczenie ale stopień wykorzystania sankcji karnej przewidzianej za dane przestępstwo, także z uwzględnieniem występujących w danym postępowaniu, zwykle niepowtarzalnych w danym układzie, okoliczności uzasadniających wymiar orzeczonej kary ( wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 27 maja 2022 r., sygn. akt II AKa 489/21, Legalis nr 2714830).

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy nie uznał słuszności zarzutu obrońcy oskarżonego, że wymierzona K. B. kara grzywny w ilości 100 stawek dziennych po 40 zł stawka za czyn z art. 218 § 3 kk była rażąco surowa w stosunku wagi i okoliczności tego przestępstwa. Wręcz przeciwnie, organ odwoławczy zgodził się z oskarżycielką posiłkową, że kara w takim wymiarze była rażąco niewspółmiernie łagodna i konieczne było jej zaostrzenie. Sąd Rejonowy chociaż trafnie ocenił stopień winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu zabronionego, jednak nie dał temu odpowiedniego wyrazu w wymiarze orzeczonej kary grzywny. Ilość i charakter występujących w tej sprawie okoliczności obciążających znacznie przewyższające nieliczne okoliczności łagodzące, przemawiały za zaostrzeniem kary grzywny, sprzeciwiając się jednocześnie koncepcji obrony w postaci zastosowania warunkowego umorzenia postępowania. Jedną z przesłanek tej instytucji z art. 66 § 1 kk jest postawa sprawcy. Skoro oskarżony do dnia wyrokowania przez Sąd Okręgowy nie wykonał swoich zobowiązań z wyroku sądu pracy wobec pokrzywdzonej A. O. nie sposób tego potraktować in plus w tym procesie karnym. Byłoby to niewychowawcze i niesprawiedliwe. Jak trafnie wskazała w swojej apelacji oskarżycielka posiłkowa A. O., oskarżony prezentuje lekceważący stosunek zarówno wobec wymiaru sprawiedliwości, jak i wobec niej, gdyż pomimo upływu kilku lat od wydania wyroku zasądzającego od niego na rzecz pokrzywdzonej zaległych świadczeń ze stosunku pracy, nadal nie wypłacił tych należności i nie zrealizował obowiązku wydania świadectwa pracy. Nawet mając świadomość toczącego się wobec niego postępowania karnego co do braku realizacji orzeczenia Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim z dnia 8 czerwca 2021 r., sygn. akt IV P 22/19 w dalszym ciągu nie wypłacił on A. O. należnych jej świadczeń pracowniczych. Nie można przy tym ignorować tego, że łączna wartość należności zasądzonych w wyroku sądu pracy jest w znacznej wysokości. Zaniechanie realizacji przez oskarżonego jako pracodawcy wobec pracownika - A. O., podstawowych obowiązków spowodowało, że ww. znalazła się w trudnej sytuacji finansowej, nie miała środków na podstawowe potrzeby. Takie zachowanie wymaga odpowiednio surowej reakcji ze strony organów wymiaru sprawiedliwości. Niemniej jednak żądanie pokrzywdzonej wymierzenia za ten czyn oskarżonego kary pozbawienia wolności w najwyższym możliwym wymiarze 3 lat było nieuzasadnione. Należy pamiętać, że w postępowaniu karnym obowiązuje zasada prymatu kar wolnościowych, a kara pozbawienia wolności winna być orzekana w ostateczności. K. B. nie był dotychczas karany wyrokami sądów karnych i zdaniem Sądu odwoławczego kara grzywny będzie odpowiednia i wystarczająca dla spełnienia wobec niego wszystkich celów kary, zarówno w zakresie prewencji generalnej, jak i indywidualnej. Wobec jednak znacznego stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu zasadne było zaostrzenie wymiaru kary grzywny poprzez jego podwojenie, czyli podniesienie kary grzywny do poziomu 200 stawek dziennych, przy pozostawieniu określonej przez Sąd Rejonowy wysokości stawki grzywny, spełniającej uwarunkowania określone w art. 33 § 3 kk.

Wniosek

Wniosek obrońcy oskarżonego:

Zmiana zaskarżonego wyroku w całości i umorzenie postępowania na podstawie art. 17 § 1 pkt 2 kpk.

Wniosek oskarżycielki posiłkowej A. O.:

Zmiana zaskarżonego wyroku w części pkt 2 w całości co do rozstrzygnięcia o karze i wymierzenie oskarżonemu kary 3 lat pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku zgłoszonego przez obrońcę oskarżonego, który nie został zespolony z podniesionym zarzutem ewentualnym rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Sąd Okręgowy uznał, że są podstawy do zaostrzenia wymiaru kary za czyn z art. 218 § 3 kk, o co wnosiła oskarżycielka posiłkowa. Jednakże wymiar kary zaproponowany przez oskarżycielkę posiłkową ocenił jako zbyt surowy. Ostatecznie organ odwoławczy uznał, że podniesienie wymiaru kary do 200 stawek dziennych grzywny będzie wystarczające dla spełnienia wszystkich celów kary, zarówno w zakresie prewencji generalnej, jak i indywidualnej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w pozostałej części (poza zmianami opisanymi w pkt 5.2. oraz uchyleniem wyroku w części do ponownego rozpoznania przez Sąd Rejonowy Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu opisanym w pkt. 5.3.) – pkt 3 wyroku Sądu Okręgowego z dnia 31 lipca 2024 r.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy w części dotyczącej przypisania oskarżonemu sprawstwa i winy przestępstwa z art. 218 § 3 kk popełnionego na szkodę A. O., była całkowita niezasadność zarzutów apelacji obrońcy oskarżonego, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku w tej części poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zaskarżony wyrok został zmieniony w pkt 2 w ten sposób, że podwyższono wymiar kary grzywny do 200 stawek dziennych grzywny – pkt 2 wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 31 lipca 2024 r.

Zwięźle o powodach zmiany

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia doprowadziła do stwierdzenia niewspółmierności kary grzywny orzeczonej przez Sąd Rejonowy za przypisany oskarżonemu czyn z art. 218 § 3 kk, popełniony na szkodę A. O.. Sąd odwoławczy doszedł do wniosku, że karą adekwatną i sprawiedliwą za to przestępstwo będzie kara grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych, przy pozostawieniu bez zmian wysokości jednokrotnej stawki dziennej na poziomie prawidłowo ustalonym przez Sąd I instancji. Dlatego konieczna była w tej części zmiana zaskarżonego wyroku, na niekorzyść oskarżonego.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W toku kontroli odwoławczej zaskarżonego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy stwierdził naruszenie przez organ meriti przepisów postępowania poprzez zaniechanie analizy dokumentacji znajdującej się w aktach rejestrowych podmiotu o firmie (...)Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzonych przez Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, po uprzednim uzyskaniu dostępu do ich kserokopii (patrz: § 198 ust. 2 rozporządzenia MS z dnia 18 czerwca 2019 r. Regulaminu urzędowania sądów powszechnych co do zakazu opuszczania miejsca przechowywania akt rejestrowych). Ponadto organ meriti błędnie, wbrew bezwzględnie obowiązującej regulacji przepisu art. 210 § 2 ksh, przyjął skuteczność złożonego przez oskarżonego w dniu 1 grudnia 2017 r. oświadczenia o rezygnacji z pełnienia funkcji członka zarządu w/w spółce. Tymczasem dla prawidłowej oceny, czy doszło do skutecznej i ważnej rezygnacji przez K. B. z pełnienia funkcji w zarządzie spółki konieczne jest zapoznanie się przez sąd karny z aktami rejestrowymi spółki i zweryfikowanie, czy poza przedstawionym do akt sprawy karnej oświadczeniem z dnia 1 grudnia 2017 r. oskarżony składał inne oświadczenie o rezygnacji z pełnienia funkcji w zarządzie spółki, bądź czy Zgromadzenie Wspólników nie podjęło skutecznej uchwały o jego odwołaniu z zarządu spółki. Dopiero uzyskanie tych informacji pozwoli trafnie ocenić, czy w okresie objętym zarzutami aktu oskarżenia dotyczącymi czynów popełnionych na szkodę A. S. i C. C. oskarżony był osobą wykonującą obowiązki w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, tj. czy zrealizował on wszystkie ustawowe znamiona przestępstwa z art. 218 § 3 kk. Ponadto Sąd Rejonowy błędnie ocenił wagę dokumentów w postaci oświadczenia z dnia 1 grudnia 2017 r., wniosku o wpis zmian w KRS oraz załącznika do tego wniosku. Istotne jest przy tym, że Sąd I instancji mylił ze sobą kwestię statusu wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z pełnieniem funkcji w zarządzie takiej spółki kapitałowej. Tymczasem są to zupełnie odmienne zagadnienia i sprzedaż nawet całości udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nie ma wpływu na sprawowanie przez byłego wspólnika funkcji w zarządzie spółki. Mając to wszystko na względzie, Sąd Okręgowy zdecydował o uchyleniu zaskarżonego orzeczenia w części uniewinniającej oskarżonego od popełnienia czynów opisanych w pkt I i III zarzutów, zakwalifikowanych jako przestępstwa z art. 218 § 3 kk i przekazaniu sprawy Sądowi Rejonowemu Poznań – Grunwald i Jeżyce w tym zakresie do ponownego rozpoznania. Nie było bowiem możliwości konwalidowania w postępowaniu odwoławczym uchybień jakich dopuścił się Sąd I instancji, zwłaszcza wobec treści art. 454 kpk. Konieczne będzie zatem przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości, odnośnie czynów na szkodę A. S. i C. C., uzupełnienie postępowania dowodowego, a następnie prawidłowe ustalenie stanu faktycznego, poprzedzone dokonaniem prawidłowej oceny wartości dowodowej materiału dowodowego z uwzględnieniem regulacji art. 210 § 2 ksh.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W trakcie ponownego rozpoznania sprawy Sąd Rejonowy winien w pierwszej kolejności uzyskać dostęp do kserokopii całości dokumentacji zgromadzonej w aktach rejestrowych spółki (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w P. prowadzonych przez Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Przy czym zwracając się do w/w organu Sąd Rejonowy winien mieć na względzie, że zgodnie z par. 198 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. - Regulamin Urzędowania Sądów Powszechnych, akta rejestrowe nie mogą być wynoszone poza miejsce ich przechowywania, z wyjątkiem przypadku przesłania akt lub ich części sądowi odwoławczemu w razie wniesienia środka odwoławczego. Nie jest więc możliwe ich wypożyczenie. Możliwe jest jedynie wykonanie kserokopii całości bądź części akt rejestrowych, jednak konieczne jest w takim wypadku złożenie stosownego wniosku. Następnie, konieczne będzie przeprowadzenie przewodu sądowego na nowo w całości. Po dokonaniu wszystkich tych czynności procesowych, organ meriti będzie obowiązany dokonać wnikliwej, uważnej oceny wszystkich zgromadzonych dowodów mając na względzie treści art. 210 § 2 ksh. Przy czym ocena ta winna uwzględniać wszystkie dyrektywy z art. 7 kpk, a więc zasady logicznego rozumowania, wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego. Sąd Rejonowy powinien się kierować tożsamymi kryteriami oceniając poszczególne dowody zgromadzone w tej sprawie. Następnie zadaniem organu I instancji będzie prawidłowe ustalenie stanu faktycznego inkryminowanych zdarzeń i ocena, czy w zachowaniach K. B. na szkodę A. S. oraz C. C. zostały wyczerpane znamiona art. 218 § 3 kk. Dopiero wykonanie wszystkich tych czynności pozwoli na wydanie trafnego wyroku w części uchylonej do ponownego rozpoznania.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4.

Przepis art. 636 § 1 kpk stanowi, że w sprawach z oskarżenia publicznego, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi na ogólnych zasadach ten, kto wniósł środek odwoławczy, a jeżeli środek ten pochodzi wyłącznie od oskarżyciela publicznego – koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa. Natomiast zgodnie z art. 633 kpk koszty procesu przypadające od kilku oskarżonych lub oskarżycieli prywatnych albo posiłkowych, jak również od oskarżonych i oskarżycieli, sąd zasądza od każdego z nich według zasad słuszności, mając w szczególności na względzie koszty związane ze sprawą każdego z nich.

Mając na względzie powyżej przytoczone zasady procesowe, Sąd Okręgowy zdecydował o częściowym obciążeniu oskarżonego K. B. kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze, tj. w 1/3 części. Apelacja wniesiona przez oskarżycielkę posiłkową A. O. została bowiem częściowo uwzględniona, w przeciwieństwie do apelacji obrońcy oskarżonego. Ponadto, na podstawie art. 10 ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 123 ze zm.) wymierzył podsądnemu opłatę za obie instancje w kwocie 800 zł. Sąd Okręgowy nie dostrzegł podstaw uzasadniających zwolnienie podsądnego od obowiązku zwrotu kosztów sądowych, wedle uwarunkowań określonych w art. 624 § 1 kpk.

Powyższe rozstrzygnięcie obejmuje jedynie część kosztów postępowania w sprawie, tj. tej zakończonej prawomocnie wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 31 lipca 2024 r. W pozostałym zaś zakresie, w jakim sprawa została przekazana do ponownego rozpoznania, kwestia kosztów jest oczywiście otwarta i będzie przedmiotem rozpoznania przy wydaniu orzeczenia kończącego proces.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak