IV Ka 546/25 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2025-07-22

2 W Y R O K

2.1W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 lipca 2025 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Hanna Bartkowiak

3Sędziowie: SO Jarosław Ochocki

4 SR del do SO Przemysław Wita

5Protokolant: p.o. stażysty Kinga Miczuga

6przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Arkadiusza Dzikowskiego

po rozpoznaniu w dniu 22 lipca 2025 r.

sprawy skazanego J. K.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

7od wyroku łącznego Sądu Rejonowego we Wrześni

8z dnia 19 marca 2025 r., sygn. akt II K 209/24

1.  Utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok.

2.  Zwalnia skazanego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

9 Przemysław Wita Hanna Bartkowiak Jarosław Ochocki

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 546/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Rejonowego we Wrześni z dnia 19 marca 2025 r., sygn. akt II K 209/24

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.2.

Zarzut podniesiony w apelacji obrońcy skazanego: Rażąca niewspółmierność kary w postaci orzeczenia kary łącznej 5 lat pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Warto przypomnieć, iż zarzut niewspółmierności kary, aby był zasadny, musi dotyczyć rażącej niewspółmierności, a więc nienadającej się do zaakceptowania. Niewspółmierność rażąca to znaczna, "bijąca w oczy" różnica między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą, zasłużoną ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 01 grudnia 1994 r., sygn. akt III KRN 120/94, Legalis nr 28989). Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyrażającą oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą. Chodzi o taką karę, której wymiar razi poczucie sprawiedliwości.

Uwzględniając powyższe, Sąd II instancji był przekonany o bezzasadności zarzutu apelacyjnego obrońcy. Nie sposób bowiem zgodzić się ze skarżącym aby orzeczona kara łączna była niewspółmiernie surowa do okoliczności przedmiotowej sprawy oraz danych dotyczących osoby skazanego.

Konieczne jest przypomnienie, iż przy wydawaniu wyroku łącznego sąd powinien przede wszystkim badać związki: podmiotowo-przedmiotowy jak i czasowy, zachodzące pomiędzy zbiegającymi się czynami, jako okoliczności istotne dla zastosowania jednej z dyrektyw wymiaru kary łącznej: absorpcji (w aktualnym stanie prawnym, od dnia 24 czerwca 2020 r. zastosowanie tej zasady w pełnym zakresie nie jest możliwe z uwagi na nowelizację przepisu art. 86 § 1 kk określającego surowsze granice kary łącznej), asperacji (częściowa absorpcja) czy kumulacji (suma kar), ustalając czy związek ten jest ścisły, dość odległy lub w ogóle go brak ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 czerwca 2018 r., sygn. akt II AKa 73/18, Legalis nr 1813581). Dodać jeszcze warto, iż każdorazowo decyzja sądu o wysokości kary łącznej musi uwzględniać z jednej strony, że celem instytucji kary łącznej jest zapewnienia racjonalnego i humanitarnego stosowania kar i środków karnych, ale też nie może pomijać, że kara łączna nie jest swoistym narzędziem łagodzenia kar jednostkowych i polepszania sytuacji faktycznej oraz prawnej wielokrotnego sprawcy. Oznacza to w praktyce, że priorytetową zasadą kary łącznej powinna być zasada asperacji, natomiast karę łączną orzeczoną na zasadzie absorpcji albo kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 września 2018 r., sygn. akt II AKa 144/18, Legalis nr 1852052). Wyrokowanie łączne w żadnym razie nie sprowadza się do automatycznego przyjmowania rozwiązania najkorzystniejszego dla skazanego i wymierzania mu kary łącznej na zasadzie maksymalnej absorpcji, której zastosowanie nie jest obowiązkiem sądu orzekającego, a wręcz przeciwnie, powinno mieć charakter wyjątkowy i dotyczyć sytuacji bardzo nietypowych. Stosowanie zasady absorpcji przy wymiarze kary łącznej nie przedstawia się jako obowiązek sądu orzekającego, ani nie stanowi punktu wyjścia przy dokonywaniu oceny wymiaru kary łącznej ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 25 marca 2019 r., sygn. akt II AKa 362/18, Legalis nr 1997972).

Biorąc pod uwagę wszystkie powyżej przypomniane najważniejsze reguły i dyrektywy orzekania o karze łącznej, Sąd odwoławczy stwierdził, iż Sąd Rejonowy prawidłowo orzekł karę łączną pozbawienia wolności, uznając że zachodzą warunki z art. 85 § 1 kk oraz z art. 86 § 1 kk do połączenia kar pozbawienia wolności z wyroków opisanych pod literami A, B, C zaskarżonego rozstrzygnięcia. Wbrew stanowisku obrońcy, Sąd I instancji prawidłowo ocenił wszystkie okoliczności mające wpływ na wymiar orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności, w tym związek podmiotowo-przedmiotowy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami i w odpowiednim stopniu to uwzględnił określając karę łączną przy zastosowaniu zasady asperacji.

Właściwie wzięto pod uwagę, że łączeniu podlegały kary za występki popełnione w na przestrzeni ponad 6 miesięcy. Ponadto, skazania dotyczyły nie tylko przestępstw przeciwko mieniu, choć te J. K. popełniał w zdecydowanej większości przy tym na szkodę wielu osób pokrzywdzonych, ale także był sprawcą przestępstwa przeciwko ochronie informacji. Ponadto, odnośnie czynów z art. 279 § 1 kk, art. 278 § 1 kk oraz art. 286 § 1 kk skazany odpowiadał w warunkach recydywy z art. 64 § 1 kk. Sąd Okręgowy zwrócił też uwagę, iż nie jest to pierwsza sprawa skazanego o wyrok łączny, a wielokrotna uprzednia jego karalność pokazuje (łącznie w KRK widnieje 19 jednostkowych wyroków), że skazany mimo kolejnych skazań, nie schodzi z przestępczej drogi. Poza tym, w ostatnim wyroku łącznym jaki zapadł w stosunku do skazanego w Sądzie Rejonowym we Wrześni w dniu 6 grudnia 2023 r. pod sygn. II K 520/23, także zastosowano zasadę częściowej absorpcji, na skutek czego skazany „zyskał” tam 4 miesiące pozbawienia wolności. Ta wielokrotna karalność skazanego pokazuje, że jest on całkowicie niepoprawny i notorycznie wchodził w konflikt z prawem zanim nie trafił ponownie do zakładu karnego (odbywa karę od dnia 3.04.2023 r.). Taka postawa skazanego nie mogła wpłynąć pozytywnie na wymiar kary łącznej przy kolejnym wyrokowaniu, czego zdaje się nie dostrzegać apelujący obrońca.

Skarżący bezskutecznie przekonywał, iż należało ponownie oceniać stopień społecznej szkodliwości czynów, za które został skazany, gdyż uczyniły to już prawomocnie organy sądowe na etapie rozpoznawczym. Nie sposób też było za apelującym przyjmować, że proces resocjalizacji nie wymagał określenia kary łącznej na poziomie aż 5 lat pozbawienia wolności skoro po rozłączeniu węzła kary łącznej w sprawie II K 520/23, granice kary za popełnione 50 przestępstw wynosiły od 3 lat i 2 miesięcy do 7 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności. Opinia o J. K. na temat jego zachowania w warunkach izolacji penitencjarnej jest tylko poprawna, nie wybijała się na plus, a cele kary nie zostały dotąd uzyskane. Nadmienić trzeba, że skazany nie naprawił szkód wyrządzonych przestępstwami.

Wszystko to miał na uwadze Sąd Rejonowy orzekając karę łączną. Sąd Okręgowy także stoi na stanowisku, że popełnienie większej ilości przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji. Wskazuje bowiem na posunięty stopień demoralizacji skazanego, dla którego wejście w konflikt z prawem nie miało jednorazowego, przypadkowego charakteru ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 4 kwietnia 2019 r., sygn. akt II AKa 34/19, Legalis nr 2238832).

Natomiast kwestia obecnego stanu zdrowia podsądnego, jego udokumentowanych w aktach sprawy schorzeń, nie powinny mieć wyraźnego wpływu na wysokość kary łącznej, jakby uważał skazany Kodeks karny wykonawczy przewiduje bowiem szereg instytucji regulujących odbywanie kary w takich sytuacjach (np. sąd penitencjarny udziela przerwy w karze).

Biorąc pod uwagę powyższe wskazania Sąd odwoławczy stwierdził, iż Sąd Rejonowy orzekając o karze łącznej prawidłowo wyważył wszystkie okoliczności mające wpływ na jej wymiar wobec skazanego i uwzględnił je w odpowiednim stopniu gdy zdecydował o zastosowaniu zasady asperacji przy kształtowaniu kary łącznej 5 lat pozbawienia wolności.

Jednocześnie Sąd odwoławczy stwierdził, że wymierzenie skazanemu kary łącznej w niższym wymiarze byłoby sprzeczne z celami zapobiegawczymi i wychowawczymi oraz potrzebami w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, a nadto nie uwzględniałoby w odpowiednim stopniu okoliczności podmiotowo-przedmiotowych poszczególnych przestępstw podlegających łączeniu. Nie ulega wątpliwości, że skazany J. K. wymaga stosunkowo długofalowego oddziaływania aby nie tylko wreszcie zrozumiał naganność swojego zachowania, ale też aby kara ta podziałała na niego prewencyjnie i aby zaprzestał popełniania kolejnych przestępstw. Uznać zatem należało, że obrońca bezzasadnie domagał się zastosowania zasady pochłaniania kar jednostkowych do maksymalnej absorpcji i nie przekonał o nieprawidłowości kary orzeczonej przez Sąd I instancji.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i złagodzenie orzeczonej kary łącznej poprzez orzeczenie kary pozbawienia wolności przy zastosowaniu zasady pełnej absorpcji, tj. kary minimalnej w wymiarze 3 lat i 5 miesięcy

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia wniosku z uwagi na niezasadność omówionego zarzutu. Przeprowadzona kontrola odwoławcza nie wykazała istnienia okoliczności, które byłyby powodem do ingerencji w wymiar kary łącznej i przyczynkiem do jej wydatnego złagodzenia. Niniejsze postępowanie nie potwierdziło by orzeczoną przez Sąd Rejonowy wobec skazanego J. K. karę łączną pozbawienia wolności cechowała rażąca surowość.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok został w całości utrzymany w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Postępowanie odwoławcze nie wykazało uchybień w zaskarżonym wyroku, które podnosił obrońca w apelacji. Brak było także podstaw wskazanych w art. 439, 440 kpk, uzasadniających uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Zgodnie z art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego wniesionego przez oskarżonego (odpowiednio skazanego) ma on obowiązek ponieść koszty sądowe na rzecz Skarbu Państwa. Koszty te zgodnie z art. 616 § 1 kpk obejmują wydatki poniesione przez Skarb Państwa od chwili wszczęcia postępowania oraz opłaty. Natomiast wedle art. 634 kpk, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, do kosztów procesu za postępowanie odwoławcze od orzeczeń kończących postępowanie w sprawie mają odpowiednie zastosowanie przepisy o kosztach za postępowanie przed sądem I instancji.

Mając to na względzie, Sąd Okręgowy sięgnął po rozwiązanie przewidziane art. 624 § 1 kpk i zwolnił skazanego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa należnych od niego kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Stwierdził bowiem, że skazany J. K. nie posiada żadnego majątku, nie jest zatrudniony odpłatnie w jednostce penitencjarne, poza tym ciążą na nim zaległości alimentacyjne oraz zobowiązania z tytułu naprawienia szkody. Tak przedstawiająca się sytuacja materialna skazanego przemawiała za zwolnieniem go od kosztów sądowych za postępowanie apelacyjne.

Na marginesie Sąd wskazuje, że nie zasądził na rzecz obrońcy z urzędu wynagrodzenia za postępowanie odwoławcze ponieważ adwokat nie brał udziału w rozprawie apelacyjnej, zaś samo sporządzenie środka odwoławczego należało uznać za czynność wchodzącą w skład kosztów obrony za I instancję. Takie zaś koszty adw. J. J. zasądzono w pkt IV zaskarżonego wyroku.

7.  PODPISy

Przemysław Wita Hanna Bartkowiak Jarosław Ochocki

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anita Mikłasewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Hanna Bartkowiak,  Jarosław Ochocki ,  Przemysław Wita
Data wytworzenia informacji: