Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 763/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Kościanie z dnia 8 kwietnia 2020 roku, sygnatura akt II K 1/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXX

XXXXXX

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXX

XXXXXX

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

XXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXXXXXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia, to jest art. 14 k.p.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wprawdzie w apelacji wniesionej w niniejszej sprawie takiego zarzutu nie postawiono, pomimo sporządzenia jej przez fachowy podmiot, to Sąd Okręgowy uważa za zasadne w pierwszej kolejności odnieść się do popełnionej przez Sąd I instancji obrazy tego przepisu.

E. B. oskarżono o popełnienie dwóch odrębnych przestępstw: z art. 178 a § 1 k.k. i z art. 177 § 1 k.k. w związku z art. 178 § 1 k.k.

(akt oskarżenia- karta 81 akt II K 1/21)

Wyrokiem z dnia 8 kwietnia 2020 roku Sąd Rejonowy w Kościanie rozstrzygnął jedynie co do zarzutu z art. 177 § 1 k.k. w związku z art. 178 § 1 k.k., uznając oskarżoną za winną popełnienia tego przestępstwa i wymierzając jej stosowną karę, jak i środki karne. Wyrok ten nie zawiera żadnego rozstrzygnięcia co do zarzutu z art. 178 a § 1 k.k. Jedynie w pisemnym uzasadnieniu, na karcie 101 akt, ujęto stwierdzenie, że : „Konstruowanie dwóch odrębnych zarzutów jest nieprawidłowe, gdyż oskarżyciel powtórzył w drugim zrzucie opis kierowania pojazdem pod wpływem środków odurzających, a zatem uwzględnił tę okoliczność drugi raz, co jest bezpodstawne. Należy pobocznie wskazać, że jest to również niekorzystne dla sprawcy, prowadziłoby bowiem do wymierzenia kary łącznej.”

(wyrok – karty 94 – 95 akt; pisemne uzasadnienie – karty 98 – 104 akt II K 1/21)

Z wyrokiem tym nie zgodził się oskarżyciel publiczny, Prokurator Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych i obrazę prawa materialnego, wnosząc w konsekwencji, na rozprawie apelacyjnej, o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Grodzisku Kościanie do ponownego rozpoznania w całości.

(apelacja oskarżyciela publicznego – karty 109 – 112v akt II K 1/21)

Przechodząc do realiów niniejszej sprawy, to, zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy przeprowadził w niniejszej sprawie wyczerpujące postępowanie dowodowe, na co wskazuje nie tylko zawartość akt niniejszej sprawy, ale przede wszystkim dowody przeanalizowane przez ten Sąd w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy z kolei, przeprowadzając kontrolę instancyjną zaskarżonego orzeczenia, nie dostrzegł, aby istniała konieczność przeprowadzenia jeszcze jakiegoś innego dowodu, który pomógłby w ustaleniu przebiegu przedmiotowych zdarzeń, może poza sprawdzeniem, zwłaszcza w świetle wątpliwości Sądu I instancji co do zasadności przyjęcia dwóch odrębnych przestępstw popełnionych przez oskarżoną, jaką odległość pokonała oskarżona prowadząc samochód pod wpływem środków odurzających zanim doszło do wypadku komunikacyjnego.

Następnie Sąd Rejonowy dokonał oceny zebranego w sprawie i w całości ujawnionego materiału dowodowego i to w sposób czyniący zadość obowiązującym w tym względzie zasadom (art. 7 k.p.k.). Każdy z ujawnionych w toku przewodu sądowego dowodów poddany został ocenie. Potwierdza to analiza akt sprawy i uzasadnienie wyroku, w którym wskazano, jakie fakty zostały uznane za udowodnione i jakie dowody były podstawą ich przyjęcia. Ocena materiału dowodowego nie budzi zastrzeżeń, albowiem nie wykracza poza ramy swobodnej ich oceny, jest dokładna i nie wykazuje błędów logicznych.

Podkreślić przy tym należy, że żadna ze stron nie kwestionowała kompletności materiału dowodowego, ujawnionego w toku postępowania sądowego.

Pomimo tego kontrola instancyjna potwierdziła że postępowanie jurysdykcyjne w niniejszej sprawie było obarczone uchybieniem, które miało wpływ na treść wyroku.

W myśl art. 14 § 1 k.p.k. wszczęcie postępowania sądowego następuje na żądanie uprawnionego oskarżyciela. Skarga uprawnionego oskarżyciela zakreśla ramy postępowania sądowego. Granice procesu zakreślają zdarzenia faktyczne, które oskarżyciel opisał w akcie oskarżenia w formie zarzutów, podając także naruszone, jego zdaniem, przepisy ustawy karnej. Niezmienność stanu oskarżenia należy do pryncypiów procesu karnego. Sąd obowiązany jest do rozpoznania skargi w pełnym zakresie. Sąd a quo musi wypowiedzieć się co do wszystkich zarzutów zawartych w akcie oskarżenia.

Jak wynika z treści zaskarżonego wyroku, Sąd I instancji rozstrzygnął jedynie w zakresie drugiego zarzutu, postawionego oskarżonej w akcie oskarżenia. Zatem w zaskarżonym wyroku brak rozstrzygnięcia co do zarzutu popełnienia przez E. B. przestępstwa z art. 178 a § 1 k.k.

Sąd I instancji powinien był albo skazać E. B. za przestępstwo z art. 178 a § 1 k.k., albo ją uniewinnić, bądź z jakiś, sobie znanych, powodów umorzyć postępowanie w tym zakresie, bądź - stosownie zmieniając opis przypisanego czynu - ująć iż w ramach obu zrzucanych jej czynów uznaje ją winną wyłącznie tego co zawiera punkt I zaskarżonego wyroku. Tylko wówczas można by było przyjąć, iż Sąd I instancji rozpoznał w całości wniesioną w niniejszej sprawie skargę. Wówczas rozpoznając apelację prokuratora, Sąd Okręgowy mógłby stosownie skorygować zaskarżony wyrok.

Na marginesie, a o czym będzie mowa w dalszej części niniejszego uzasadnienia, Sąd Okręgowy nie zgadza się z Sądem I instancji, że brak podstaw do oskarżenia, jak i skazania E. B. za dwa odrębne przestępstwa: z art. 178 a § 1 k.k. i z art. 177 § 1 k.k. w związku z art. 178 § 1 k.k.

W pierwszej kolejności Sąd Odwoławczy przypomina, iż w myśl przepisu art. 2 § 2 k.p.k., wyrażającego zasadę prawdy materialnej, podstawą wszelkich rozstrzygnięć sądu w procesie karnym winny stanowić prawdziwe ustalenia faktyczne. Dyrektywa wynikająca z powołanego powyżej przepisu prawa nakazuje prowadzić tak postępowanie, aby ustalenia faktyczne były zbliżone do prawdy w takim stopniu, w jakim jest to możliwe. Jeżeli tak, to punktem wyjścia dla podjęcia rozważań, czy danemu oskarżonemu można przypisać sprawstwo i winę zarzucanych w akcie oskarżenia czynów, stanowi prawidłowo ustalony przez sąd rozstrzygający stan faktyczny konkretnej sprawy.

Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy, Sąd II instancji podnosi, iż Sąd Rejonowy w Kościanie wadliwie ustalił stan faktyczny niniejszej sprawy, przyjmując iż zachowanie E. B. w dniu 21 sierpnia 2020 roku polegające najpierw na prowadzeniu samochodu pod wpływem środków odurzających, a następnie polegające na kierowaniu tymże samochodem pod wpływem środków odurzających, nie zachowanie ostrożności, niedostateczne obserwowanie przedpola jazdy i doprowadzenie do zderzenia z rowerzystą, powodując u niego obrażenia ciała powyżej 7 dni, stanowiło jedno przestępstwo.

W myśl uchwały Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 28 marca 2002 roku,

sygnatura akt I KZP 4/02, zachowanie sprawcy, kierującego pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka odurzającego, który w następstwie naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu powoduje wypadek komunikacyjny, stanowi dwa odrębne czyny zabronione - jeden określony w art. 178a § 1 lub 2 k.k., drugi zaś - w art. 177 § 1 lub 2 k.k. w związku z art. 178 § 1 k.k.. Ewentualna redukcja ocen prawnokarnych powinna zostać dokonana - z uwzględnieniem okoliczności konkretnego przypadku - przy przyjęciu, iż występek zakwalifikowany z art. 178a § 1 lub 2 k.k. stanowi współukarane przestępstwo uprzednie.

Sąd Odwoławczy podziela powyższy pogląd co do odrębności czynów polegających na kierowaniu pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka odurzającego oraz na spowodowaniu przez sprawcę kierującego pojazdem w takim stanie, w następstwie naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu, tzw. wypadku komunikacyjnego.

Przypomnieć zatem należy w ślad za zacytowanym orzeczeniem i jego uzasadnieniem, że przyjmowane są dwie zasadnicze grupy kryteriów, których spełnienie waży na ocenach o możliwości przyjęcia (lub o odrzuceniu takiej możliwości) jedności czynu:

- kryterium subiektywne (nastawienie sprawcy, zmierzające do osiągnięcia tego samego, relewantnego z punktu widzenia prawa karnego, celu);

- kryterium obiektywne (w szczególności zwartość miejscowa i czasowa ocenianego wydarzenia; wyodrębnienie zintegrowanych zespołów aktywności sprawcy).

W sytuacji faktycznej niniejszej sprawy kryterium jedności celu działania sprawcy nie jest spełnione. W pierwszym stadium ocenianego zdarzenia cel sprawcy jest z punktu widzenia ocen prawnokarnych jasny: złamanie zakazu prowadzenia pojazdu w stanie pod wpływem środka odurzającego. Natomiast w stadium drugim (spowodowanie wypadku) cel sprawcy jest z punktu widzenia prawnokarnego neutralny, albowiem sprawca dąży do osiągnięcia określonego punktu geograficznego, a jedynie na skutek naruszenia zasad ostrożności dochodzi do tzw. zboczenia działania, w którego wyniku następuje wypadek drogowy (por. uzasadnienie uchwały składu 7 sędziów SN z dnia 12.4.1995 r., I KZP 2/95, OSNKW 1995, z. 5-6, poz. 26). Tak więc nie tyle sam fakt, że działanie sprawcy wypełnia zarówno znamiona przestępstwa umyślnego, jak i przestępstwa nieumyślnego, ale wystąpienie zasadniczej różnicy w nastawieniu psychicznym sprawcy do poszczególnych fragmentów zdarzenia, utrudnia w analizowanym układzie przyjęcie jedności czynu.

Jeszcze istotniejsze przeszkody w przyjęciu jedności czynu występują jednak przy analizie przeprowadzonej z uwzględnieniem kryteriów o charakterze obiektywnym. Najczęściej zachowania polegające na prowadzeniu pojazdu przez sprawcę znajdującego się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego i na spowodowaniu karalnego wypadku drogowego - z uwagi na wspomniany wyżej trwały charakter przestępstwa stypizowanego w art. 178a k.k. - jedynie w "szczątkowej" formie spełniają nie tylko kryterium zwartości czasowej popełnienia czynu, ale także i zwartości miejscowej. Można wyobrazić sobie sytuacje, w których do realizacji ustawowych znamion występku określonego w art. 178a § 1 i 2 k.k. dochodzić będzie nie tylko przez dłuższy okres poprzedzający samo spowodowanie wypadku, ale także - z przestrzennego punktu widzenia - w miejscach, które uzasadniałyby właściwość rozpoznania sprawy (art. 31 § 1 KPK) przez różne sądy (miejscem popełnienia tego czynu nie jest wszak jedynie to, w którym sprawca został ujęty lub spowodował wypadek komunikacyjny, który zakończył jego jazdę, chociaż w praktyce ono decydować będzie o właściwości miejscowej sądu). Najpoważniejszych przeszkód w przyjęciu koncepcji jedności czynu dostarcza jednak analiza obu zachowań z punktu widzenia kryterium wyodrębnienia zintegrowanych zespołów aktywności sprawcy. Rozpatrując stronę przedmiotową, istota występku określonego w art. 178a § 1 i 2 k.k. polega na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Już sam tylko fakt prowadzenia pojazdu w takim stanie pociąga za sobą wypełnienie ustawowych znamion przestępstwa, chociażby pojazd był prowadzony całkowicie prawidłowo, sprawca nie naruszył żadnej innej zasady bezpieczeństwa w ruchu i nie sprowadził konkretnego niebezpieczeństwa. Tymczasem, chociaż nie może być kwestionowane, iż kierowanie pojazdem przez osobę będącą w stanie nietrzeźwości stanowi naruszenie zasady bezpieczeństwa ruchu (zob. np. tezę 7 uchwały pełnego składu Izby Karnej SN z dnia 28.2.1975 r., V KZP 2/74, OSNKW 1975, z. 3-4, poz. 33 oraz wyrok składu 7 sędziów SN z 19.4.1985 r., RNW 5/85, OSNKW 1986, z. 1-2, poz. 4), tym niemniej do przypisania sprawcy przestępstwa tzw. spowodowania wypadku komunikacyjnego konieczne jest stwierdzenie nadto i innych elementów zespołu aktywności (lub bierności) sprawcy. W art. 177 k.k. chodzi bowiem o takie zasady, których naruszenie może stanowić bezpośrednią przyczynę skutków wymienionych w tym przepisie. Między samym tylko stanem nietrzeźwości, a skutkami przewidzianymi w art. 177 § 1 i 2 k.k. nie istnieje związek przyczynowy o bezpośrednim charakterze (zob. A. Gubiński: glosa do cyt. wyżej wyroku SN z 19.4.1985 r., PiP 1986, z. 9, s. 147). Kierujący pojazdem w stanie nietrzeźwości (a więc osoba, która już tylko przez ten zespół ruchów wypełnia ustawowe znamiona przestępstwa stypizowanego w art. 178a § 1 lub § 2 k.k.) wprawdzie dopuszcza się naruszenia zasady trzeźwości w ruchu, ale jeżeli wykonał wszystkie manewry prawidłowo, a pomimo tego doszło do wypadku komunikacyjnego, nie może odpowiadać za spowodowanie tego wypadku, albowiem nie w zachowaniu nietrzeźwego kierującego tkwiła przyczyna zdarzenia (zob. np. R.A. Stefański: Przestępstwa drogowe w nowym Kodeksie karnym, Kraków 1999, s. 181-183; tegoż Autora: Przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu..., op. cit., s. 295-297 oraz wskazane tam dalsze piśmiennictwo). Także w orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie podkreślano, że stan nietrzeźwości kierowcy nie może automatycznie przesądzać o jego winie za spowodowanie wypadku, zwłaszcza jeśli zagrożenie bezpieczeństwa ruchu zapoczątkowane zostało ewidentnie nieprawidłowym zachowaniem innego uczestnika ruchu (np. wyrok z dnia 18.1.1984 r., V KRN 289/83, nie publ., wyrok z dnia 19.8.1986 r., V KRN 522/85, OSNPG 1986, z. 5, poz. 61, wyrok z dnia 5.2.1997 r., V KKN 171/96, nie publ., wyrok z dnia 11.3.1998 r., II KKN 310/96, OSN Prok. i Pr. 1998, z. 10, poz. 3, wyrok z dnia 8.12.1998 r., II KKN 94/97, nie publ.). Tak więc aktywność sprawcy polegająca li tylko na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego stanowi występek określony w art. 178a § 1 lub § 2 k.k., a do odpowiedzialności sprawcy za spowodowanie wypadku komunikacyjnego konieczne jest stwierdzenie nadto dodatkowego zespołu aktywności (rozumianej także jako zaniechanie określonej aktywności), naruszającego inną konkretną zasadę bezpieczeństwa ruchu, pozostającą w związku przyczynowym z zaistniałym wypadkiem. Ten właśnie specyficzny charakter wzajemnego stosunku zachowania wypełniającego jedynie znamiona występku określonego w art. 178a § 1 lub § 2 k.k. oraz zachowania nietrzeźwego kierowcy wypełniającego znamiona występku stypizowanego w art. 177 § 1 lub § 2 k.k. różnicuje omawiany tu zbieg przestępstwa umyślnego z przestępstwem nieumyślnym oraz przestępstwa trwałego z przestępstwem "jednorazowym" w porównaniu ze zbiegami przestępstw o takim samym charakterze, które rozpatrywane mogą być w ramach jedności przestępstwa (art. 11 § 1 k.k.) o kumulatywnej kwalifikacji prawnej (art. 11 § 2 k.k.), gdyż nie wymagają dołączenia się dodatkowych elementów aktywności sprawcy.

Oczywiście podzielenie koncepcji, iż zachowanie sprawcy, kierującego pojazdem w stanie nietrzeźwości lub po użyciu środka odurzającego, który w następstwie naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu powoduje wypadek komunikacyjny, stanowi dwa odrębne czyny zabronione -jeden z art. 178a § 1 lub 2 k.k., drugi zaś z art. 177 § 1 lub 2 KK w związku z art. 178 § 1 k.k., nie musi (a w znakomitej większości sytuacji nawet nie powinno) prowadzić do skazywania sprawcy za oba tak zakwalifikowane przestępstwa. Ewentualna redukcja ocen prawnokarnych powinna być dokonywana - z uwzględnieniem okoliczności konkretnego przypadku - przy przyjęciu, iż występek zakwalifikowany z art. 178a § 1 lub 2 k.k. stanowi współukarane przestępstwo uprzednie ukarane, przy z uwzględnieniem realiów konkretnej sprawy. Szczególnie celowe może okazać się przyjęcie wskazanej metody redukcji ocen w sytuacji, gdy - poprzedzający spowodowanie wypadku komunikacyjnego - stan abstrakcyjnego zagrożenia, spowodowanego prowadzeniem pojazdu w stanie nietrzeźwości, trwał bardzo krótko, a zatem porównanie stopnia społecznej szkodliwości obu czynów wskazuje na to, że czyn zakwalifikowany z art. 177 § lub § 2 k.k. w zw. z art. 178 § 1 i art. 11 § 2 k.k., który stanowiłby podstawę skazania, w pełni pozwala na oddanie stopnia bezprawia kryminalnego zachowania sprawcy.

To samo stanowisko wynika z postanowienia Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 30 stycznia 2019 roku sygnatura akt V KK 465/18, zgodnie z którym z zasady sprawca kierujący pojazdem pod wpływem środka odurzającego, w następstwie czego spowodował wypadek komunikacyjny odpowiada za dwa odrębne przestępstwa, a ewentualna redukcja ocen prawnokarnych powinna zostać dokonana – z uwzględnieniem konkretnego przypadku – przy przyjęciu, iż występek z art. 178a § 1 KK stanowi współukarane przestępstwo uprzednie.

Przypomnieć zatem w tym miejscu należy, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, może okazać się trafnym tylko wówczas, gdy podnoszący go w apelacji zdoła wykazać sądowi orzekającemu w I instancji uchybienia przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, polegające na nie uwzględnieniu przy jej dokonywaniu – tak zasad logiki, wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego, jak też całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności (art. 410 k.p.k.). Co najistotniejsze, błąd istotnych ustaleń faktycznych zachodzi wówczas, gdy treść dokonanych ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd nie odpowiada zasadom rozumowania, a błąd mógł mieć wpływ na treść orzeczenia.

W kontekście powyższego postawiony w apelacji prokuratora zarzut błędu w ustaleniach faktycznych okazał się w pełni zasadny. W zestawieniu z ustalonym przez Sąd Rejonowy, a przypomnianym powyżej, stanem faktycznym, oraz w kontekście przywołanych orzeczeń Sądu Najwyższego, nie może bowiem budzić wątpliwości, iż Sąd Rejonowy popełnił błąd przyjmując, iż zachowanie E. B. w dniu 21 sierpnia 2020 roku nie stanowiło dwóch odrębnych przestępstw, których popełnienie zarzucono jej w akcie oskarżenia.

Oczywiście Sąd Okręgowy nie zna miejscowości C., w której miały miejsce przedmiotowe zdarzenia. Jednak z akt sprawy wynika, że przed wypadkiem E. B. wyjechała samochodem z miejsca swego zamieszkania, a do wypadku nie doszło przed jej domem, lecz po przejechaniu przez nią dłuższego odcinka drogi, zatem takim swoim zachowaniem wyczerpała znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 k.k. Zaś dalsze jej zachowanie, które polegało nie tylko na prowadzeniu samochodu pod wpływem środków odurzających, ale także na niezachowaniu ostrożności i niedostatecznym obserwowaniu przedpola jazdy, wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 177 § k.k. w związku z art. 178 § 1 k.k. i art. 11 § 2 k.k.

W kontekście powyższego niezbędne było uchylenie zaskarżonego wyroku w celu rozpoznania niniejszej sprawy w całości, odnośnie obu zarzutów, i poczynienie prawidłowych ustaleń faktycznych.

Na marginesie Sąd Okręgowy zauważa, iż nie potrzebna była zmiana opisu zarzutu II aktu oskarżenia i poprawianie jego kwalifikacji, gdyż prawidłowo opisano i zakwalifikowano ten czyn w akcie oskarżenia.

Nadto Sąd Okręgowy zauważa, że rozważając ewentualny wymiar kary i zasadność warunkowego zawieszenia kary Sąd I instancji nie powinien automatycznie opierać się li tylko na tym co wynika z karty karnej oskarżonej. Oskarżona była skazana w marcu 2014 roku na karę z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat. Zasadnym byłoby więc sprawdzić, czy niedoszło już do zatarcia tego skazania.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Konieczne było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd I instancji z powodu popełnienia przez Sąd I instancji błędu w ustaleniach faktycznych i konieczności oceny prawnokarnej obu zarzucanych oskarżonej czynów.

Lp.

Zarzut

3

Obraza prawa materialnego, to jest art. 47 § 3 k.k.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie ze wskazanym powyżej przepisem, w razie skazania sprawcy za przestępstwo określone w art. 173, art. 174, art. 177 lub w art. 355, jeżeli sprawca był w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego lub zbiegł z miejsca zdarzenia, sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, a w razie jego śmierci w wyniku popełnionego przez skazanego przestępstwa nawiązkę na rzecz osoby najbliższej, której sytuacja życiowa wskutek śmierci pokrzywdzonego uległa znacznemu pogorszeniu. W razie gdy ustalono więcej niż jedną taką osobę, nawiązki orzeka się na rzecz każdej z nich. Jeśli ustalenie takiej osoby nie jest możliwe, sąd orzeka nawiązkę na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Sąd orzeka nawiązkę w wysokości co najmniej 10 000 złotych.

Orzeczenie nawiązki na podstawie art. 47 § 3 k.k. jest obligatoryjne i wzmaga represyjne znacznie kary orzeczonej przez sąd karny.

Niestety w zaskarżonym wyroku nie zawarto takiego rozstrzygnięcia, co bez wąpienia stanowi obrazę prawa materialnego.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Konieczne było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez Sąd I instancji z powodu popełnienia przez Sąd I instancji szeregu błędów, uzasadniających ponowne rozpoznanie sprawy w całości i dokonanie nowej oceny prawnokarnej czynów zarzucanych oskarżonej, w tym także w zakresie orzeczonych bądź nie środków karnych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.2.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach zmiany

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Bezwzględna przyczyna odwoławcza

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Z uwagi na szereg błędów Sądu I instancji i konieczność dokonania nowej oceny prawnokarnej czynów zarzucanych oskarżonej niezbędne jest powtórzenie przewodu sądowego

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

Sąd odwoławczy nie może skazać za coś, co nie było przedmiotem rozpoznania przez Sąd I instancji

☒ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Sąd I instancji nie wydał rozstrzygnięcia odnośnie zarzutu I aktu oskarżenia, zatem pomimo sugestii prokuratora, aby w tym zakresie zmienić zaskarżony wyrok i skazać oskarżoną, zdaniem Sądu Okręgowego nie było to wykonalne.

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Rozpoznając ponownie sprawę, Sąd I instancji winien, oczywiście za zgodą stron, ograniczyć postępowanie dowodowe do minimum, a następnie rozważyć, czy materiał ten rzeczywiście pozwala na ustalenie, że zachowanie E. B. w dniu 21 sierpnia 2020 roku stanowiło dwa przestępstwa: z art. 178a § 1 k.k. oraz z art. 177 § 1 k.k. w związku z art. 178 § 1 k.k., a w wyroku zawrzeć rozstrzygnięcie odnośnie obu zarzucanych oskarżonej przestępstw.

Sporządzając zaś pisemne uzasadnienie wydanego wyroku, Sąd Rejonowy winien, pamiętając o treści art. 424 k.p.k., dokładnie i szczegółowo przedstawić zasadność przypisania bądź nie obu czynów oskarżonej, ewentualnie zmianę ich opisu, oraz zastosowaną kwalifikację, a także wymierzoną oskarżonej karę i środki karne, tak, aby rozpoznając ewentualne przyszłe apelacje, Sąd Odwoławczy mógł dokonać oceny prawidłowości rozumowania Sądu I instancji.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

XXXXXXXXXX

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

7.  PODPIS

/Małgorzata Ziołecka/