Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2019 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny – Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Jęksa

Sędziowie: SSO Dariusz Śliwiński

SSO Hanna Bartkowiak (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. Aleksandra Langocz

przy udziale Kamili Sokołowskiej Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań – Stare Miasto w Poznaniu

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2019 r.

sprawy D. T. (1) oskarżonego z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk i art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu

z dnia 15 lutego 2018 r., sygn. akt VIII K 568/17

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązuje oskarżonego do informowania kuratora
o przebiegu próby.

2.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

3.  Zwalnia oskarżonego D. T. (1) z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa należnych od niego kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

Hanna Bartkowiak Sławomir Jęksa Dariusz Śliwiński

UZASADNIENIE

D. T. (1) został oskarżony o to, że w dniu 29 czerwca 2016 r. w P., działając wspólnie i w porozumieniu z A. K., po uprzednim pokonaniu zabezpieczeń czym spowodował uszkodzenie stacyjki, obudowy kolumny kierownicy, deski rozdzielczej, zamka drzwi oraz wgniecenia powierzchni drzwi lewych powodując straty w wysokości 1 000 zł usiłował dokonać kradzieży pojazdu marki V. (...) o nr rej. (...) o wartości 24 500 zł na szkodę E. i M. C., lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na zatrzymanie przez funkcjonariuszy Policji, tj. przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk i art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P., wyrokiem z dnia 15 lutego 2018 r. wydanym w sprawie o sygn. akt VIII K 568/17 uznał oskarżonego D. T. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, tj. przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk i art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i za to na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk i art. 33 § 1 i 3 kk wymierzył mu karę 1 roku pozbawienia wolności i grzywnę 100 stawek dziennych po 50 zł.

Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 kk Sąd warunkowo zawiesił wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec D. T. (1) na okres próby 3 lat.

W oparciu o art. 46 § 1 kk zobowiązał oskarżonego D. T. (1) oraz A. K. do naprawienia szkody poprzez zapłatę solidarnie na rzecz pokrzywdzonych E. i M. C. kwoty 1 000 zł.

Ponadto Sąd zasądził od oskarżonego D. T. (1) koszty sądowe i jednocześnie zwolnił go od opłaty (k. 305-306).

Apelację od powyższego wyroku wniósł prokurator zaskarżając go w części dotyczącej orzeczenia o karze na niekorzyść oskarżonego D. T. (1). Skarżący podniósł zarzut obrazy prawa materialnego polegający na wymierzeniu kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat z pominięciem nałożenia na oskarżonego jednego z obowiązków przewidzianych w art. 72 § 1 pkt 1-8 kk, których orzeczenie jest obligatoryjne.

Wskazując w ten sposób, oskarżyciel publiczny zawnioskował o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uznanie oskarżonego D. T. (1) winnego występku z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk, art. 288 §1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i wymierzenie kary 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby, kary grzywny 100 stawek dziennych po 50 zł, nałożenie na podstawie art. 46 § 1 kk solidarnego z oskarżonym A. K. obowiązku naprawienia szkody, orzeczenie dozoru kuratora na podstawie art. 73 § 1 kk oraz nałożenie na podsądnego obowiązku informowania kuratora o przebiegu okresu próby zgodnie z treścią art. 72 § 1 pkt 1 kk (k. 337-337v).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżyciela publicznego była zasadna i doprowadziła do zmiany zaskarżonego orzeczenia poprzez nałożenie na oskarżonego obowiązku probacyjnego z art. 72 § 1 pkt 1 kk.

Przed odniesieniem się do konkretnych zarzutów apelacyjnych Sąd Okręgowy będąc do tego ustawowo zobligowany, zbadał czy w sprawie nie wystąpiły uchybienia, o których mowa w art. 439 kpk i art. 440 kpk, powodujące konieczność ingerencji w zaskarżony wyrok niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, po czym stwierdził, że w sprawie nie ujawniły się żadne bezwzględne przyczyny odwoławcze ani nie wystąpiła rażąca niesprawiedliwość wyroku.

Przechodząc stricte do zarzutów zawartych w apelacji Sąd Okręgowy uznał słuszność wskazań prokuratora, że Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia prawa materialnego poprzez zaniechanie orzeczenia któregokolwiek z obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 pkt 1-8 kk pomimo wymierzenia oskarżonemu D. T. (1) kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Warto w tym miejscu przypomnieć, że obraza prawa materialnego ma miejsce wtedy, gdy stan faktyczny został w orzeczeniu prawidłowo ustalony, a nie zastosowano do niego właściwego przepisu prawa materialnego, a także w sytuacji niezastosowania określonego przepisu, gdy jego zastosowanie było obowiązkowe ( postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 stycznia 2017 r., IV KK 430/16, Legalis nr 1576697). Przepis art. 72 § 1 kk wskazuje wprost, iż w przypadku orzeczenia wobec sprawcy przestępstwa kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania obligatoryjne jest dodatkowo orzeczenie przynajmniej jednego z obowiązków uregulowanych w art. 72 § 1 pkt 1-8 kk. Sąd Rejonowy pomimo wymierzenia tego rodzaju kary D. T. (1) nie orzekł żadnego z obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 pkt 1-8 kk, czym dopuścił się obrazy prawa materialnego. Prawdą jest, że wyrok został wydany na podstawie porozumienia zawartego w trybie art. 387 § 1 kpk, a porozumienie to nie zawierało uzgodnienia odnośnie orzeczenia jednego z obowiązków wymienionych w art. 72 § 1 pkt 1-8 kk. Niemniej jednak Sąd Rejonowy zobowiązany był czuwać by uzgodnienia zawarte w porozumieniu były zgodne z obowiązującymi przepisami prawa materialnego, ponieważ o ile oskarżony składając wniosek o dobrowolne poddanie się karze na podstawie art. 387 § 1 kpk dysponuje swobodą w zakresie formułowania treści swojej propozycji co do wydania wyroku skazującego to jego wnioski muszą mieścić się w granicach obowiązującego prawa karnego materialnego ( J. Skorupka (red.), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. 31, 2019, Legalis). Mając na uwadze poczynione rozważania Sąd II instancji stwierdził, że Sąd niższej instancji nie uczynił zadość nałożonemu na niego obowiązkowi czuwania nad zgodnością propozycji oskarżonego co do wydania wyroku skazującego z obowiązującymi przepisami prawa materialnego i wydał wyrok na podstawie porozumienia niezgodnego z normami prawa materialnego.

W następstwie stwierdzonego uchybienia zaszła konieczność ingerencji w zaskarżony przez prokuratora wyrok. Z uwagi na fakt, że nie zaistniały w przedmiotowej sprawie okoliczności uzasadniające uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (art. 437 § 1 kpk) Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone orzeczenie zgodnie z wnioskiem apelującego, na niekorzyść podsądnego D. T. w ten sposób, że na podstawie art. 72 § 1 pkt 1 kk zobowiązał oskarżonego do informowania kuratora o przebiegu okresu próby (pkt 1 wyroku).

Natomiast wniosek oskarżyciela publicznego o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie na podstawie art. 73 § 1 kk wobec oskarżonego D. T. (1) dozoru kuratora Sąd Okręgowy ocenił jako niedopuszczalny procesowo. Podkreślić bowiem należy, że orzeczenie dozoru kuratora w sytuacji opisanej w art. 73 § 1 kk jest fakultatywne. Zawarte w trybie art. 387 § 1 kpk porozumienie, poprzedzające wydanie wyroku nie zawierało żadnych uzgodnień w zakresie poddania oskarżonego dozorowi kuratora. Prokurator zmierzając do dokonania omawianej w tym miejscu zmiany zaskarżonego orzeczenia powinien jednocześnie podnieść zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Jednakże nie mógł tego zrobić z uwagi na fakt, że treść normy prawnej zawartej w art. 447 § 5 kpk, w sytuacji wydania wyroku w oparciu o porozumienie zawarte na podstawie art. 387 § 1 kpk, zakazuje czynienia podstawą apelacji m.in. zarzutu rażącej niewspółmierności orzeczonej kary związanego z treścią zawartego porozumienia.

Nie dostrzegając dalszych powodów do ingerencji w zaskarżony wyrok, Sąd odwoławczy w pozostałym zakresie utrzymał w mocy zaskarżone orzeczenie (pkt 2 wyroku).

W pkt 3 wyroku Sąd Okręgowy orzekł o kosztach postępowania odwoławczego. Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 635 kpk i art. 633 kpk Sąd Okręgowy zwolnił oskarżonego D. T. (1) z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa należnych od niego kosztów procesu za postępowanie odwoławcze. Po pierwsze, Sąd odwoławczy uznał, że w sytuacji, gdy oskarżony jest bezrobotny, utrzymuje się z prac dorywczych, nie ma żadnych oszczędności nie miałby środków na uiszczenie kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Dodatkowo oskarżony ma do uiszczenia orzeczoną zaskarżonym wyrokiem grzywnę i ciąży na nim obowiązek naprawienia szkody. Po drugie zaś, dokonana ingerencja w zaskarżony wyrok nastąpiła z przyczyn niezależnych od oskarżonego, z powodu przeoczenia Sądu Rejonowego, zatem również względy słuszności przemawiały za zwolnieniem oskarżonego z obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa należnych od tego podsądnego w ½ części kosztów procesu za postępowanie odwoławcze (w ½ od kosztów zwolniony został współoskarżony A. K., co do którego pozostawiono bez rozpoznania cofnięte apelacje).

Hanna Bartkowiak Sławomir Jęksa Dariusz Śliwiński