IV Ka 1171/19 - wyrok Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2020-02-04
WYROK
W I M I E N I U
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 4 lutego 2020 roku
Sąd Okręgowy w Poznaniu w IV Wydziale Karnym - Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący: sędzia Małgorzata Ziołecka
Protokolant: prot. sąd. Natalia Komorniczak
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Pawła Gryzieckiego
po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2020 roku sprawy R. S.
oskarżonej z art. 178 a § 1 k.k. i art. 178 b k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k.
z powodu apelacji, wniesionej przez Prokuratora Rejonowego w Wągrowcu od wyroku Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 25 października 2019 roku sygnatura akt II K 627/19
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Wągrowcu do ponownego rozpoznania.
/Małgorzata Ziołecka/
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IV Ka 1171/19 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Wągrowcu z dnia 25 października 2019 r., sygn. akt II K 627/19 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
XX |
XXXXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXXX |
XXXXXXX |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
XX |
XXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXX |
XXXXXX |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
XXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
XXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXX |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
Obraza prawa materialnego w postaci art. 42 § 2 k.k. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut jest w pełni zasadny. Z opisu i kwalifikacji przypisanego oskarżonej czynu wynika, iż prowadziła pojazd w stanie nietrzeźwości. W takiej sytuacji podstawą orzeczenia obligatoryjnego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych jest przepis art. 42 § 2 k.k., a minimalny wymiar tego środka karnego to 3 lata. Tymczasem w wyroku, jako podstawę wymiaru środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, wskazano przepis art. 42 § 1 a pkt 1 k.k., a jego wymiar określono na 2 lata (punkt 5 zaskarżonego wyroku). Sporządzając pisemne uzasadnienie swojego wyroku, Sąd I instancji dostrzegł swój błąd stwierdzając iż „omyłkowo podano błędną podstawę prawną orzeczonego środka karnego” (karta 78 akt). Niestety, zdaniem Sądu Okręgowego, nie była to omyłka w podaniu podstawy zastosowanego środka karnego, o czym świadczy wymiar tego środka w zaskarżonym wyroku określony na 2 lata, zgodny z konsensusem stron. |
||
Wniosek |
||
Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonej na podstawie przepisu art. 42 § 2 k.k. środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 3 lat |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Zarzut jest zasadny, ale nie wniosek, gdyż z uwagi na fakt wydania wyroku w trybie art. 387 § 1 k.p.k., jego zmiana bez zgody oskarżonej nie jest możliwa, gdyż jest to sprzeczne z zawartym przez strony konsensusem. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
Konsensualny charakter zaskarżonego wyroku, wykluczający zmiany w nim bez zgody obu stron. |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
W myśl art. 387 § 1 k.p.k. do chwili zakończenia pierwszego przesłuchania na rozprawie głównej oskarżony, któremu zarzucono przestępstwo zagrożone karą nieprzekraczającą 15 lat pozbawienia wolności, może złożyć wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie mu określonej kary lub środka karnego, orzeczenie przepadku lub środka kompensacyjnego bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Wniosek może również dotyczyć wydania określonego rozstrzygnięcia w przedmiocie poniesienia kosztów procesu. Uwzględnienie wniosku oskarżonego o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z oskarżonym kary lub środków karnych, obliguje sąd do wydania orzeczenia zgodnego z tym wnioskiem, co do wszystkich zawartych w nim rozstrzygnięć, a więc zarówno w zakresie kar (rodzaj, wymiar, sposób wykonania), jak i środków karnych. W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy, uznając, iż zachodzą warunki pozwalające na wydanie wyroku bez przeprowadzania postępowania dowodowego i uwzględnienie wniosku oskarżonej, skonsultowanego w międzyczasie z oskarżycielem publicznym i zmodyfikowanym zgodnie z jego sugestiami, na co zgodziła się oskarżona, wydał wyrok skazujący zgodny wprawdzie z treścią konsensusu zawartego przez strony, niemniej naruszający przepisy prawa materialnego, a dokładnie art. 42 § 2 k.k.. Podkreślić w tym miejscu należy, że sąd zawsze zobligowany jest do zbadania wniosku prokuratora czy oskarżonego pod względem zarówno formalnym, jak i merytorycznym. Kontrola ta powinna, między innymi, objąć także zagadnienie zgodności propozycji zawartych we wniosku z regułami obowiązującego prawa materialnego. Zaakceptowanie wniosku, który zawiera propozycje wymierzenia kary naruszającej granice sankcji przewidzianej w przepisach szczęści szczególnej albo ogólne reguły wymiaru kary, oznacza, że do wydania wyroku w trybie art. 387 § 1 k.p.k. doszło pomimo braku spełnienia warunków określających dopuszczalność orzekania w tym trybie. W niniejszej sprawie Sąd I instancji nie dostrzegł, iż konsensus stron zawarty w trakcie rozprawy odbywającej się w dniu 25 października 2019 roku zawiera błąd merytoryczny. Zgodnie bowiem z treścią art. 42 § 2 k.k., w razie skazania za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości, sąd orzeka obligatoryjny środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres co najmniej 3 lat. Tymczasem konsensus stron dotyczący wydania wyroku skazującego bez przeprowadzenia postępowania dowodowego obejmował orzeczenie wobec oskarżonej środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres jedynie 2 lat. Dostrzeżone w porę powyższe uchybienie powinno w konsekwencji skutkować rozpoznaniem sprawy na zasadach ogólnych, bowiem tylko wówczas istniałaby możliwość orzeczenia wobec oskarżonej obligatoryjnego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres co najmniej 3 lat.. Nie jest bowiem dopuszczalne uwzględnienie wniosku, o którym mowa w art. 387 § 1 k.p.k., jeżeli wniosek zawiera propozycje niezgodnych z prawem rozstrzygnięć. W takim wypadku powinnością sądu jest rozpoznanie sprawy na zasadach ogólnych albo spowodowanie uzgodnienia przez strony wniosku we wszystkich elementach zgodnego z prawem. Zatem Sąd Rejonowy w Wągrowcu, akceptując konsensus stron w kształcie uzgodnionym w toku rozprawy, nie dokonał prawidłowej jego kontroli i wydał wyrok naruszający przepis art. 42 § 2 k.k. |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
Z istoty wyroku wydanego w trybie art. 387 § 1 k.p.k. i konsensusu zawartego między oskarżycielem publicznym a oskarżonym wynika zakaz samodzielnego dokonywania zmian w treści wniosku przez sądy każdej instancji. Naruszałoby to bowiem warunki zawartej między stronami postępowania ugody. Dlatego również Sąd Odwoławczy nie jest uprawniony do zmiany zaskarżonego orzeczenia w ramach kontroli instancyjnej i ukształtowania wyroku w sposób zgodny z przepisami prawa materialnego. Stanowiłoby to bowiem nie tylko naruszenie wspomnianego wyżej konsensusu, ale również pozbawiałoby oskarżoną możliwości odwołania się od nowo ukształtowanego wyroku. Z uwagi na powyższe Sąd Odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Wągrowcu do ponownego rozpoznania. |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
4.1. |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Sąd Rejonowy, ponownie rozpoznający sprawę, powinien w pierwszej kolejności dążyć do zmodyfikowania konsensusu zawartego między oskarżycielem publiczny a oskarżoną i wydania wyroku bez przeprowadzenia postepowania dowodowego na podstawie nowo zawartego porozumienia, bądź też – jeżeli nie uda się ustalić nowego porozumienia –rozpoznać sprawę na zasadach ogólnych, przeprowadzić rozprawę, całe postępowanie dowodowe, a następnie wydać wyrok zgodny z prawem procesowym i materialnym. |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
|||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX |
7. PODPIS |
/Małgorzata Ziołecka/ |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Małgorzata Ziołecka
Data wytworzenia informacji: