Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1204/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 4 września 2024 r., sygn. akt VIII K 497/24

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażąca niewspółmierność kary polegająca na wymierzeniu D. K. (1) kary łącznej 2 lat i 7 miesięcy pozbawienia wolności oraz kary łącznej 6 lat pozbawienia wolności, mimo iż postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, opinia o skazanym pozwalają na orzeczenie wyroku w granicach kary łącznej oscylującej wokół najwyższej z wymierzonych kar jednostkowych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy kierując się regułą procesową z art. 436 kpk nie rozstrzygał zasadności powyższego zarzutu albowiem na skutek poważnego uchybienia Sądu Rejonowego dostrzeżonego z urzędu konieczne było uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu Poznań – Stare Miasto w Poznaniu do ponownego rozpoznania.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i orzeczenie wobec skazanego kary łącznej w wysokości 2 lat pozbawienia wolności obejmującej kary połączone w pkt II części rozstrzygającej wyroku oraz kary 3 lat pozbawienia wolności w przypadku kar połączonych w pkt IV części rozstrzygającej wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z tożsamych względów jak wyżej Sąd odwoławczy nie ustosunkowywał się do zgłoszonych w apelacji wniosków końcowych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

W przedmiotowej sprawie doszło do rażącej obrazy przepisów prawa materialnego (art. 438 pkt 1a kpk) – art. 85 § 1 kk oraz art. 86 § 1 kk, która doprowadziła do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu Poznań – Stare Miasto w Poznaniu do ponownego rozpoznania celem przeprowadzenia na nowo przewodu sądowego w całości. Nastąpiło to na podstawie art. 440 kpk, niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów, Sąd Okręgowy uznał bowiem, że naruszenie zasady łączenia kar spowodowało, iż zaskarżony wyrok łączny nie odpowiada prawu.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd Rejonowy wydając zaskarżony wyrok łączny połączył kary orzeczone wyrokami jednostkowymi wbrew zasadom z art. 85 § 1 kk. Zgodnie z tym przepisem jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną, biorąc za podstawę kary z osobna wymierzone za zbiegające się przestępstwa. Zbieg rzeczywisty tworzą więc wszystkie przestępstwa poprzedzające wyrok skazujący co do któregokolwiek z tych przestępstwa, natomiast kolejne przestępstwa tworzą nowy zbieg ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 lipca 2024 r., sygn. akt II KK 166/24, Lex nr 3736064). W świetle powyższego klarowne jest, że przy wydawaniu wyroku łącznego kluczowe jest ustalenie daty pierwszego, chociażby nieprawomocnego wyroku, który wyznacza końcową datę czynów, które mogą być połączone węzłem takiego wyroku łącznego. Sąd Rejonowy wydający zaskarżone orzeczenie nie uczynił zadość temu obowiązkowi i połączył kary orzeczone wyrokami jednostkowymi wbrew regule wyznaczonej w art. 85 § 1 kk. Analiza akt kontrolowanej sprawy prowadzi do wniosku, że pierwszym wyrokiem (spośród wyroków podlegających badaniu w tym postępowaniu o wydanie wyroku łącznego), wyznaczającym końcową datę czynów podlegających łączeniu pierwszym węzłem kary łącznej był wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 17 listopada 2022 r. wydany w sprawie o sygn. akt III K 963/22. Tę okoliczność Sąd I instancji ustalił prawidłowo, co wynika też jednoznacznie z treści uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia. Doszło jednak do rażącej obrazy przepisu prawa materialnego w postaci art. 85 § 1 kk przy selekcji wyroków skazujących za czyny popełnione przed dniem 17 listopada 2022 r., a więc przed datą wydania wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu, sygn. akt III K 963/22.

Sąd Rejonowy błędnie uznał, że przed wskazaną wyżej datą popełnione zostały jedynie czyny objęte wyrokami skazującymi wydanymi w sprawach:

1) III K 963/22 - wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 17 listopada 2022 r. za czyn popełniony w dniu 17 czerwca 2022 r.,

2) III K 958/22 - wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 25 listopada 2022 r. za czyn popełniony w okresie od 11 lipca 2022 r. do 13 lipca 2022 r. (w zaskarżonym wyroku błędnie przyjęto, że początkowa data okresu popełnienia tego czynu to 17 lipca 2022r.),

3) VI K 1211/22 - wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 9 lutego 2023 r. za czyn popełniony w dniu 9 września 2022 r. oraz

4) VIII K 1350/22 - wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 22 lutego 2023 r. za czyn popełniony w dniu 11 lipca 2022 r.

Tymczasem dokładna analiza akt sprawy, w tym w szczególności treści wyroków jednostkowych podlegających badaniu w tej sprawie pod kątem możliwości objęcia węzłem kary łącznej, prowadzi do wniosku, że oprócz kar orzeczonych wyżej wymienionymi wyrokami do pierwszej kary łącznej możliwej do orzeczenia w tej sprawie powinny wchodzić również kary pozbawienia wolności orzeczone na podstawie:

5) wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 4 kwietnia 2023 r., sygn. akt III K 182/23 za przestępstwo popełnione w okresie od 21 lipca 2022 r. do 9 września 2022 r.,

6) wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 4 kwietnia 2023 r., sygn. akt III K 181/23 za przestępstwo popełnione w dniu 28 października 2022 r.,

7) wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 14 czerwca 2023 r., sygn. akt III K 346/23 za przestępstwo popełnione w dniu 13 lipca 2022 r.,

8) wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu z dnia 4 kwietnia 2023 r., sygn. akt VI K 1070/22 za przestępstwo popełnione w dniu 25 lipca 2022 r.,

9) wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 3 lipca 2023 r., sygn. akt VIII K 328/23 za przestępstwa popełnione w dniu 4 października 2022 r. oraz

10) wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 23 stycznia 2024 r., sygn. akt VIII K 48/23, przy czym w tym wypadku, po rozwiązaniu węzła kary łącznej możliwe do połączenia byłyby dwie kary jednostkowe pozbawienia wolności orzeczone za przestępstwo popełnione w dniu 1 sierpnia 2022 r. oraz za ciąg przestępstw popełnionych w dniach 3 sierpnia 2022 r. oraz 11 września 2022 r.

Wszystkie przestępstwa objęte wyżej wymienionymi wyrokami skazującymi (łącznie 10 przestępstw i jeden ciąg przestępstw) zostały popełnione przed datą 17 listopada 2022 r., a więc dniem wydania pierwszego (chociażby nieprawomocnego) wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 17 listopada 2022 r., sygn. akt III K 963/22, co do któregokolwiek z tych czynów.

Dalsza analiza pozostałych skazań D. K. (1) podlegających analizie w kontrolowanej sprawie prowadziła do wniosku, że do połączenia węzłem kary łącznej pozostałyby jeszcze dwa orzeczenia o karze za czyny popełnione po dacie 17 listopada 2022 r., ale przed wydaniem kolejnego, chociażby nieprawomocnego wyroku skazującego.

Mianowicie: 1) skazanie z wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu z dnia 29 marca 2023 r., sygn. akt VIII K 148/23, za czyn popełniony w dniu 14 grudnia 2022 r. oraz

2) skazanie z wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w Poznaniu z dnia 23 stycznia 2024 r., sygn. akt VIII K 48/23, za przestępstwo popełnione w okresie od 18 czerwca 2022 r. do 17 grudnia 2022 r. (konieczność rozwiązania węzła kary łącznej, o czym była mowa wcześniej).

Wymienione przestępstwa zostały bowiem popełnione po dniu 17 listopada 2022 r., wyznaczającym koniec pierwszego okresu podlegającego łączeniu węzłem kary łącznej, ale jednocześnie przed 29 marca 2023 r., kiedy zapadł kolejny wyrok skazujący D. K. (wyrok Sądu Rejonowego Poznań – Grunwald i Jeżyce w Poznaniu, sygn. akt VIII K 148/23), zamykający okres możliwy do objęcia drugim węzłem kary łącznej.

Opisane wyżej szczegółowo uchybienia były rażące i istotnie rzutowały na treść zaskarżonego wyroku. Zachodziła w związku z tym konieczność uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu Poznań – Stare Miasto w Poznaniu do ponownego rozpoznania albowiem potrzebne jest przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości, tym razem z dbałością aby wydany wyrok łączny był zgodny z normami prawa materialnego wyznaczającymi zasady orzekania o karach łącznych.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☒ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W toku kontroli odwoławczej zaskarżonego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy stwierdził rażącą obrazę przepisów prawa materialnego – art. 85 § 1 kk – powodującą konieczność uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu Poznań – Stare Miasto w P. do ponownego rozpoznania. Niezbędne jest bowiem przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości. Sąd Rejonowy, korzystając z przedstawionych powyżej uwag, winien prawidłowo ustalić, które kary orzeczone wyrokami jednostkowymi podlegały połączeniu poszczególnymi węzłami kary łącznej, a następnie zgodnie z treścią art. 86 § 1 kk oraz art. 91 § 2 kk, określić granice kar łącznych możliwych do orzeczenia wobec skazanego D. K. (1). Dopiero przeprowadzenie tych czynności pozwoli na wydanie trafnego i sprawiedliwego orzeczenia w tej sprawie.

Rażące uchybienia jakich dopuścił się Sąd Rejonowy poprzez błędne określenie skazań za przestępstwa podlegających łączeniu w węzeł kar łącznych doprowadziły do tego, że granice kar łącznych pozbawienia wolności możliwych do orzeczenia w tej sprawie zostały ukształtowane w sposób błędny i sprzeczny z treścią art. 86 § 1 kk. Dokonanie przez Sąd II instancji tak diametralnych zmian zaskarżonego wyroku w tworzeniu grup skazań do połączenia oraz wymierzenie na nowo kar łącznych spowodowałoby pozbawienie skazanego D. K. (1) możliwości poddania kontroli w instancji odwoławczej wydanego orzeczenia. Dla zapewnienia skazanemu pełni uprawnień do ewentualnego zaskarżenia takiego nowego wyroku łącznego, konieczne było uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

W trakcie ponownego rozpoznania sprawy należy dochować staranności by prawidłowo i zgodnie z przepisami art. 85 § 1 kk oraz art. 91 § 2 kk (w przypadku gdy elementem kary łącznej jest ciąg przestępstw) zostały wybrane kary podlegające łączeniu w kary łączne. W tym celu konieczne jest przeprowadzenie na nowo przewodu sądowego w całości. Następnie konieczne będzie prawidłowe i zgodne z brzmieniem art. 86 § 1 kk określenie granic wymiaru poszczególnych kar łącznych. Zadośćuczynienie tym obowiązkom w połączeniu z ustaleniem wszystkich okoliczności mających wpływ na kontrolowaną sprawę pozwoli na orzeczenie odpowiednich i współmiernych kar łącznych. Określając wymiar poszczególnych kar łącznych orzeczonych wyrokiem łącznym, Sąd Rejonowy musi też pamiętać o zakazie z art. 443 kpk.

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

7.  PODPISy

Mariusz Sygrela Hanna Bartkowiak Sławomir Jęksa