Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 marca 2015r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział VIII Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący SSO Julia Przyłębska

Protokolant st. sekr. sąd. Monika Sawka

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2015r. w Poznaniu

odwołania B. F.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 20 sierpnia 2014r. nr (...)

w sprawie B. F.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego – P. Terenowa w R.

o wysokość świadczenia

zmienia zaskarżoną decyzję i wlicza do stażu pracy odwołującego B. F. okres zatrudnienia w O. S. W. w L. ul. (...) w ramach pobierania nauki zawodu ogrodnika o d dnia 15 marca 1949 roku do 30 września 1950 roku

Sygn. akt VIII U 9849/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20.08.2014r., znak: (...)-1/15, Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, załatwiając wniosek z dnia 25.07.2014r., odmówił B. F. prawa do doliczenia pracy zawodowej do wysokości emerytury rolniczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2013r., poz. 1403 ze zm.).

W uzasadnieniu powyższej decyzji organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 25 ust. 2a pkt 1 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U z 2013r., poz. 1403 ze zm.) do liczby lat mających wpływ na wysokość części składkowej świadczenia dolicza się liczbę lat podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed dniem 01.01.1999r. oraz podleganiu zaopatrzeniu emerytalnemu przypadającemu po dacie. Analizując przedłożoną dokumentację stwierdza się brak oświadczenia o niemożności przedłożenia innych dokumentów potwierdzających pracę zawodową w O. S. W. w latach od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r., takich jak świadectwo pracy czy legitymacja ubezpieczeniowa. Dokonując natomiast analizy zeznań świadków należy zaznaczyć, iż są one mało wiarygodne, gdyż nie potwierdzają wspólnej pracy wnioskodawcy ze świadkami. Jeden ze świadków pobierający świadczenie rolnicze i oświadczający o pracy w w/w zakładzie nie posiada stosownych dokumentów potwierdzających pracę. Ponadto w dokumentacji emerytalno-rentowej znajduje się zaświadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Wydział Dochodów i Rozliczeń w R., że pracodawca S. W. nie figuruje w ewidencji ZUS. Reasumując powyższe fakty należy uznać, iż nie zostały spełnione warunki do doliczenia okresu pracy zawodowej w w/w latach.

Od powyższej decyzji w przepisanym prawem trybie i terminie odwołał się B. F., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i doliczenie okresu pracy zawodowej do wysokości emerytury rolniczej i o zasądzenie kosztów sądowych, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu odwołania B. F. wskazał, że w okresie od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. był zatrudniony jako praktykant ogrodniczy w O. S. W. w L.. Staż pracy w O. odwołujący udokumentował zaświadczeniem z dnia 11.02.1952r., wystawionym przez W. S. - właściciela ogrodnictwa.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie i powołując argumentację przytoczoną w zaskarżonej decyzji wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Odwołujący B. F. urodził się w dniu (...), z zawodu jest ogrodnikiem.

Odwołujący pobiera emeryturę rolniczą.

W. S. prowadził gospodarstwo ogrodnicze w L. przy ul. (...). W. S. zatrudniał w gospodarstwie pracowników, najczęściej dwóch uczniów, pomocnika i kobiety do pomocy.

Odwołujący odbywał praktyczną naukę zawodu ogrodnika w okresie od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. w O. S. W. w L. ul. (...).

W 1993r. odwołujący złożył w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wniosek o doliczenie do stażu okresu pracy od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. w O. S. W. w L. i uwzględnienia go do naliczenia emerytury rolniczej.

Pismem z dnia 14.01.1993r. KRUS poinformował odwołującego, że W. S., pracodawca odwołującego nie figuruje w ewidencji ZUS, natomiast Wydział Dochodu i Rozliczeń we W. nie może potwierdzić okresu pracy, gdyż akta z tych lat uległy zniszczeniu.

W dniu 25.07.2014r. B. F. ponownie złożył w organie rentowym wniosek o doliczenie do wysokości pobieranego świadczenia okresu pracy od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. Na potwierdzenie faktu wykonywanej pracy nadesłał odpis zaświadczenia z dnia 11.02.1952r., wystawionego przez W. S. właściciela ogrodnictwa, w którym pracował.

Jak wynika z treści zaświadczenia z dnia 11.02.1952r., wystawionego przez pracodawcę W. S. - właściciela ogrodnictwa, odwołujący B. F. był zatrudniony jako praktykant ogrodniczy w okresie od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. w O. S. W. w L. ul. (...).

Odwołujący skończył kursy szkoły podstawowej po wojnie, w latach około 1947r., 1948r. Po skończeniu kursów odwołujący zamieszkiwał u rodziców w S., powiat G.. Rodzice odwołującego posiadali małe gospodarstwo rolne o powierzchni 1,25 ha. Odwołujący pomagał u rodziców w gospodarstwie rolnym.

W marcu 1949r. odwołujący rozpoczął naukę w ogrodnictwie u W. S. w L.. Ojciec odwołującego zawiózł go do L., tam został zakwaterowany i mieszkał przy ul. (...) w L. oraz uczył się ogrodnictwa.

Następnie po upaństwowieniu odwołujący dalej tam przebywał jako uczeń i praktykant. Odwołujący uczył się w tym gospodarstwie zawodu ogrodnika. Pracował codziennie w pełnym czasie pracy. Przychodził na godz. 7:00 i pracował do godz. 16:00 albo dłużej. W ramach swoich obowiązków odwołujący szedł do ogrodnictwa, odkrywał inspekty, następnie podlewał rośliny, wykonywał prace w polu, odchwaszczał, latem zrywał owoce, które były do zerwania. Palikował pomidory, wkładał do doniczek sadzonki kwiatów. Praca odwołującego w powyższym zakładzie pracy polegała na tym, że oczyszczał pole z chwastów, przesadzał rośliny, kwiaty i warzywa. Były to tulipany, piwonie, róże, pelargonie. Odwołujący jeździł koniem, orał, przesadzał wszystkie rośliny, siał, zrywał owoce - śliwki, gruszki, czereśnie. Odwołujący stołował się u pracodawcy W. S. - jadł tam śniadania, obiady i kolacje. W listopadzie 1949r. odwołujący wstąpił już do związku zawodowego robotników rolnych.

Zaskarżoną decyzją z dnia 20.08.2014r., organ rentowy odmówił B. F. prawa do doliczenia pracy zawodowej do wysokości emerytury rolniczej na podstawie przepisów ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2013r., poz. 1403 ze zm.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

- zeznań świadków: B. E. (k. 28v), E. M. (k. 27v-28),

- zeznań odwołującego B. F. (k. 29-29v),

- dokumentów zawartych w aktach organu rentowego nr (...)-1/15.

Sąd uznał za wiarygodne w całości dokumenty zawarte w aktach pozwanego organu rentowego, albowiem zostały one sporządzone przez kompetentne organy, w zakresie przyznanych im upoważnień i w przepisanej formie. Ponieważ nie były one kwestionowane przez żadną ze stron postępowania i nie wzbudziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności bądź prawdziwości zawartych w nich twierdzeń, nie było podstaw, ażeby odmówić im wiary.

Także wszelkie dokumenty prywatne Sąd wziął pod uwagę, nie powziąwszy zastrzeżeń co do ich autentyczności i wartości dowodowej, wobec faktu, że żadna ze stron w toku postępowania nie kwestionowała ich prawdziwości.

Za wiarygodne uznał Sąd zeznania świadków B. E. i E. M.. Zeznania te w ocenie Sądu były spontaniczne, nie nosiły znamion ustalonej wersji, przy tym były logiczne i korespondowały z zeznaniami odwołującego. Świadkowie potwierdzili, iż odwołujący B. F. w okresie od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. rzeczywiście był zatrudniony i pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako praktykant ogrodniczy w O. S. W. w L..

Zdaniem Sądu na przymiot wiarygodności zasługują także zeznania odwołującego B. F., albowiem były one spójne, logiczne i korespondowały z dowodami z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz z zeznaniami świadków. W ocenie Sądu odwołujący w sposób przekonywujący wyjaśnił, na czym polegała jego praca, wskazał, że w okresie od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako praktykant ogrodniczy w O. S. W. w L..

Analizując przedstawione przez odwołującego dowody dotyczące okresu zatrudnienia od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. w O. S. W. w L. ul. (...), Sąd uznał ostatecznie za udowodniony powyższy staż pracy, wskazany w zaświadczeniu z dnia 11.02.1952r., wystawionym przez pracodawcę W. S. - właściciela ogrodnictwa. Na zakwestionowanym przez organ rentowy zaświadczeniu z dnia 11.02.1952r., wprawdzie nie ma pieczęci osoby, która je sporządziła, jednak widnieje imię i nazwisko oraz wyraźny podpis osoby, która sporządziła zaświadczenie. Z uwagi na to, że świadkowie przesłuchani w sprawie w sposób nie budzący wątpliwości zeznali, że odwołujący pracował w spornym okresie w O. S. W. w L. ul. (...), dlatego Sąd uznał, że przedstawione zaświadczenie zawiera wiarygodne informację, zgodne z przebiegiem zatrudnienia odwołującego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było rozstrzygnięcie o prawie odwołującego B. F. do doliczenia pracy zawodowej do wysokości emerytury rolniczej z uwzględnieniem w stażu pracy odwołującego okresu od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. jako okresu pobierania przez odwołującego nauki zawodu ogrodnika w O. S. W. w L. ul. (...).

Odwołujący domagał się nakazania organowi rentowemu uwzględnienia do stażu jego pracy okresu od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. w O. S. W. w L. ul. (...) w ramach pobierania nauki zawodu ogrodnika.

Zgodnie z art. 25. ust. 2 a pkt 1 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2013r., poz. 1403 ze zm.) do liczby lat mających wpływ na wysokość części składkowej świadczenia dolicza się liczbę lat podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu i rentowemu określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, podlegania ubezpieczeniu społecznemu lub zaopatrzeniu emerytalnemu przed dniem 01.01.1999r. oraz podlegania zaopatrzeniu emerytalnemu przepadającemu po tej dacie.

W kwestii dotyczącej pracy i podlegania ubezpieczeniu przez odwołującego w spornym okresie KRUS przeprowadził postępowania wyjaśniające z ZUS w R., a otrzymane zaświadczenia z dnia 29.09.1992r. potwierdza, iż pracodawca W. S. nie figuruje w ewidencji Oddziału ZUS, jako osoba ubezpieczona. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zaskarżonej decyzji z dnia 20.08.2014r. stwierdził, że nie może uwzględnić roszczeń odwołującego, ponieważ nie jest on w stanie udokumentować okresu zatrudnienia świadectwem pracy lub legitymacją ubezpieczeniową. Natomiast zeznania świadków KRUS uznał za niewiarygodne, z uwagi na fakt, że jeden ze świadków nie może udokumentować swojej pracy w O. W. S.. Do zeznań drugiego ze świadków KRUS w uzasadnieniu decyzji w ogóle nie ustosunkował się.

Nie można zgodzić się ze stanowiskiem KRUS, ponieważ zgodnie z przepisami ustawy z dnia 28.03.1933r. o ubezpieczeniu społecznym (Dz. U. RP z 1933r., Nr 51, po. 396 ze zm.) prywatny sektor rolniczy, w tym także ogrodnictwo, nie był objęty społecznym ubezpieczeniem emerytalnym. Dlatego pracodawca odwołującego W. S. nie może figurować w ewidencji ZUS w latach 1949 - 1950, nawet gdyby akta nie uległy likwidacji.

Zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno- rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10 poz. 40) środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia są pisemne zaświadczenia zakładów pracy, wydane na podstawie posiadanych dokumentów oraz legitymacje ubezpieczeniowe, a także inne dowody z przebiegu ubezpieczenia. W myśl ust. 2 powołanego przepisu zaświadczenie zakładu pracy powinno w szczególności zawierać imię i nazwisko osoby, której dotyczy, datę podjęcia i ustania zatrudnienia oraz rodzaj wykonywanej czynności. Dowody z dokumentów dotyczące zatrudnienia i zarobków winny być doręczone w oryginale (§ 28 rozporządzenia).

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 07.12.2006r. (I UK 179/06), w którym Sąd Najwyższy wskazał, iż przepisy rozporządzenia regulującego postępowanie o świadczenia emerytalno-rentowe przed organem rentowym, zawierające ograniczenia dowodowe, nie mają zastosowania w postępowaniu sądowym, opartym na zasadzie swobodnej oceny dowodów.

Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14.06.2006r. (I UK 115/06) wskazując, że wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 k.p.c.), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi. Nie obowiązuje wówczas ograniczenie wynikające z § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.).

Z kolei Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 04.03.1997r. (III AUa 105/97) podkreślił, iż w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych w postępowaniu sądowym zgodnie z art. 473 k.p.c. nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i przesłuchania stron (pkt I). Tym bardziej w postępowaniu sądowym mogą być przeprowadzone dowody z innych dokumentów niż wymienione w § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983r., Nr 10, poz. 49 ze zm.). (pkt. II)

Podobnie Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia z dnia 18.08.1993r. (III Aur 294/93) wskazał, iż w postępowaniu przed sądem, także wówczas, gdy przedmiotem sporu jest podstawa wymiaru świadczeń ubezpieczeniowych, fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie mogą być dowodzone wszelkimi dostępnymi środkami, a do sądu należy ocena ich wiarygodności.

Z powyższego wynika, że w postępowaniu sądowym nie występują ograniczenia dowodowe, jakie mają miejsce w postępowaniu przed organem rentowym.

Odwołujący na okoliczność pobierania nauki zawodu w O. S. W. w L. ul. (...) od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. przedłożył zaświadczenie z dnia 11.02.1952r., wystawione przez pracodawcę W. S. - właściciela ogrodnictwa.

Na zakwestionowanym przez organ rentowy zaświadczeniu z dnia 11.02.1952r., wprawdzie nie ma pieczęci osoby, która je sporządziła, jednak widnieje imię i nazwisko oraz wyraźny podpis osoby, która sporządziła zaświadczenie. Z uwagi na to, że świadkowie przesłuchani w sprawie w sposób nie budzący wątpliwości zeznali, że odwołujący pracował w spornym okresie w O. S. W. w L. ul. (...), dlatego Sąd uznał, że przedstawione zaświadczenie zawiera wiarygodne informację, zgodne z przebiegiem zatrudnienia odwołującego.

W toku postępowania przed Sądem Okręgowym przeprowadzono dowód z dokumentów i z zeznań świadków. Świadkowie potwierdzili, iż odwołujący B. F. w okresie od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. rzeczywiście był zatrudniony i pracował w pełnym wymiarze czasu pracy jako praktykant ogrodniczy w O. S. W. w L..

Zgodnie z treścią art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 02.07.1958r. (Dz. U. Nr 45, poz. 226), młodociani mogli być zatrudniani przez zakłady pracy tylko w celu :

1.  nauki zawodu

2.  przyuczenia do określonej pracy

3.  odbycia wstępnego stażu pracy

Wskazana ustawa z dnia 02.07.1958r. w art. 9 ust. 1 stanowiła, iż zakład pracy przyjmując młodocianego na naukę zawodu, w celu przyuczenia do określonej pracy oraz odbycia wstępnego stażu pracy jest obowiązany zawrzeć z nim na piśmie umowę określającą zawód albo rodzaj pracy, w jakim młodociany będzie szkolony, czas trwania nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy lub wstępnego stażu pracy oraz zasadnicze obowiązki i uprawnienia młodocianego.

Wskazane okresy nauki zawodu, przyuczenia do określonej pracy oraz wstępnego stażu pracy, zgodnie z treścią art. 10 wymienionej ustawy, są okresami zatrudnienia.

Z przeprowadzonego w niniejszej sprawie postępowania dowodowego - w ocenie Sądu - jednoznacznie wynika, że w okresie od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r. odwołujący B. F. był zatrudniony i pobierał naukę zawodu ogrodnika w O. S. W. w L. ul. (...).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 (14) § 2 k.p.c. oraz powołanych przepisów prawa materialnego zmienił zaskarżoną decyzję i wliczył do stażu pracy odwołującego B. F. okres zatrudnienia w O. S. W. w L. ul. (...) w ramach pobierania nauki zawodu ogrodnika od dnia 15.03.1949r. do 30.09.1950r.

SSO Julia Przyłębska