Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 30 stycznia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: SSOEwa Hoffa

Protokolant:protokolant sądowy Marcin Szaroleta

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2020 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa E. P. /PESEL: (...)/

przeciwko Gminie D. z siedzibą w D. /(...)

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1.517.224,19 zł /jeden milion pięćset siedemnaście tysięcy dwieście dwadzieścia cztery złote i dziewiętnaście groszy/ z odsetkami ustawowymi, a od

1 stycznia 2016 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 listopada 2012 r. do dnia zapłaty.

II. Zasądza od pozwanej na rzecz powódki odsetki ustawowe od kwoty 259.408,04 zł /dwieście pięćdziesiąt dziewięć tysięcy czterysta osiem złotych i cztery grosze/ za okres od 5 listopada 2012 r. do dnia 30 grudnia 2012 r. włącznie.

III. Umarza postępowanie dotyczące roszczenia o zapłatę kwoty 14.792, 34 zł wobec skutecznego cofnięcia pozwu w tym zakresie.

IV. W pozostałej części powództwo oddala.

V. Kosztami postępowania obciąża powódkę w 30/100 części, a pozwaną w 70/100 części i z tego tytułu:

1/ nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa /Sądu Okręgowego w Poznaniu/:

a/ od powódki kwotę 41.222,70 zł /czterdzieści jeden tysięcy dwieście dwadzieścia dwa złote i siedemdziesiąt groszy/ z zasądzonego roszczenia,

b/ od pozwanej kwotę 88.186,30 zł /osiemdziesiąt osiem tysięcy sto osiemdziesiąt sześć złotych i trzydzieści groszy/.

2/ zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 5.767 zł /pięć tysięcy siedemset sześćdziesiąt siedem złotych/.

/-/ E. Hoffa

Sygn akt XII C 1288/16

UZASADNIENIE

Powódka , E. P. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...) /k.5- wypis z rejestru działalności gospodarczej/, wniosła o zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kwoty 2.167.816,10 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 5 listopada 2012 r. do dnia zapłaty /k.2, oraz k.3/, oraz o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych /k.60/.

Następnie cofnęła pozew co do kwoty 14.792,34 zł z roszczeniami akcesoryjnymi od tej kwoty, czyli ostatecznie żądała zapłaty kwoty 1.517,224,82 zł stanowiącą niezapłaconą część wynagrodzenia za roboty budowlane wskazane w umowach i zapłaty kwoty 635.798,94 zł za roboty dodatkowe, czyli łącznie 2.153.023,76 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 5 listopada 2012 r. /k.985/.

Twierdziła, że nastąpiła przerwa biegu przedawnienia co do roszczenia w kwocie 1.944.984 zł z roszczeniami akcesoryjnymi wskazując na złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej co do tej kwoty i odsetek ustawowych od dnia złożenia tego wniosku, czyli od 21 sierpnia 2013 r do dnia zapłaty /k.994- 996- wniosek złożony do Sądu Rejonowego P. (...)i J. w P. z prezentatą/. Wskazała, że postępowanie w sprawie (...)toczyło się do dnia 5 listopada 2013 r. /k.1000- kserokopia protokołu posiedzenia z 5 listopada 2013 r. z informacją, że nie doszło do zawarcia ugody/ wobec czego od 5 listopada 2013 r. przedawnienie biegło na nowo.

Pozwana, Gmina D., konsekwentnie wnosiła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych /k.114/.

Twierdziła, że skutecznie potrąciła tytułem kar umownych za zwłokę w realizacji umów kwoty wynoszące 811.374 zł i 446.442,156 zł

Powołała się na § 17 umów stron określający sposób naliczenia, warunki i wysokość kar umownych za zwłokę /k.43 i 44- pismo pozwanej z 9 listopada 2012 r. ze wskazaniem zakresu potrąceń, a także informacją, że potrącenie obejmuje też kwotę 86.100 zł zapłaconą przez pozwaną podwykonawcy powódki- firmie (...) za wykonanie windy, k.623- ponowione oświadczenie o potrąceniach z 1 marca 2017 r./.

Ponadto podniosła zarzut przedawnienia roszczenia głównego i roszczeń akcesoryjnych /k.989 i k.986-988- oświadczenie na rozprawie i uzasadnienie zarzutu w piśmie procesowym/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 14 marca 2011 r. strony, po przetargu, zawarły umowę o roboty budowlane

polegające na wykonaniu budynku szkoły podstawowej z halą gimnastyczną w miejscowości D. zgodnie z dokumentacją techniczną znaną stronom

/k. 6- 12- kserokopia umowy/.

§2 pkt 2g i h wskazywały, że powódka przeanalizowała dokumentację projektową i specyfikacje techniczne, dokonała szczegółowej wizji miejsca robót i warunki lokalizacyjno- terenowe placu budowy /k.6v/.

Wszelkie roboty zamienne mogły być realizowane wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody pozwanej, a termin wykonania obiektu mógł być przedłużony ze ściśle określonych w umowie przyczyn /k.8v- § 12 pkt 2 i 3 umowy/.

Zmiana postanowień umowy wymagała zgody stron wyrażonej na piśmie /k.8- § 12 pkt 1 umowy/.

Zastrzeżenie to dotyczyło wszelkich warunków umownych w tym zmiany wysokości wynagrodzenia ryczałtowego określonego na kwotę 17.638.565,31 zł brutto /k.9v- § 14 umowy/.

Strony wskazały, że wynagrodzenie ryczałtowe obejmuje też wynagrodzenie za „wszelkie czynności związane z usunięciem wad wykonanych w ramach Inwestycji budowlanej” /k.9v- § 14 pkt 4/.

W § 17 strony określiły warunki i sposób naliczania ewentualnych kar umownych /k.10v/.

W § 18 ustaliły kolejność czynności związanych z odbiorem robót, zastrzegły sporządzanie protokołów odbioru robót /częściowych i końcowego, a także konieczność dokumentowania tzw. robót zanikowych. Określiły też sposób działań w przypadku zaistnienia wad wykonawczych /k.11- 11v/.

Dnia 13 lipca 2011 r. strony sporządziły aneks nr (...) w którym ustaliły, że termin zakończenia robót i przekazania budynku pozwanej nastąpi 3 sierpnia 2012 r., a w aneksie nr (...) pozbawionym daty termin ten przedłużyły do dnia 17 sierpnia 2012 r. /k.13- 15- kserokopie aneksów/.

W aneksie nr (...) strony ustaliły też, że pozwana będzie płacić wynagrodzenie w miarę postępu robót na podstawie faktur częściowych /k 13/, faktura końcowa wystawiona przez powódkę obejmie resztę należnego wynagrodzenia , a jej wystawienie może nastąpić wyłącznie „po wykonaniu wszystkich prac w ramach inwestycji budowlanej na kwotę obejmującą resztę wynagrodzenia wynikającego z niniejszej umowy” /k. 13 i 14/.

Powódka zgłosiła, pismem z 17 sierpnia 2012 r. , obiekt do odbioru końcowego /k.16/, inspektor nadzoru potwierdził, że nastąpiło zakończenie robót budowlano- instalacyjnych, teren budowy jest uporządkowany, a obiekt jest gotowy do odbioru /k.20-zapis w dzienniku budowy/.

Termin odbioru wyznaczony został przez pozwaną na 28 sierpnia 2012 r. jednak czynności odbiorowe nie odbyły się w tym dniu /bezsporne/, bowiem konieczne było uzyskanie zaświadczeń od Powiatowego Inspektoratu Sanepidu i Komendy Miejskiej Straży Pożarnej w P., że budynek szkoły z salą gimnastyczną spełniają stosowne standardy /k.544- zeznania świadka J. W., k.653 i 654- zeznania świadka W. B., k.680- zeznania świadka J. S., opinia biegłego J. P. (1) w szczególności k.118-120 tej opinii z analizą dokumentów procesu inwestycyjnego opisanych wcześniej, oraz k.123- 126- uwagi i wnioski biegłego/.

Ze względu na konieczność rozpoczęcia nauki z początkiem roku szkolnego

/pozwana nie dysponowała innym budynkiem szkolnym mogącym pełnić funkcję zastępczą/ pozwana załatwiła decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia 3 września 2012 r. /k.27/ o pozwoleniu na użytkowanie budynku pod warunkiem wykonania robót konkretnie w tej decyzji wskazanych.

Dnia 13 września 2012 r. sporządzony został protokół odbioru ze spisem usterek /k.22- 24 i k.26- spis usterek/, a dnia 4 października 2012 r. protokół usunięcia wskazanych w poprzednim protokole „usterek i niedoróbek” /k.25/.

Protokół ten został sporządzony z nieuzasadnionym opóźnieniem, bowiem pozwana powinna dokonać formalności odbiorowych 10 dni roboczych od daty zgłoszenia obiektu do odbioru i obiekt odebrać, lub nie odebrać /k.234 i 238 opinii/.

Opóźnienia w realizacji robót budowlanych nastąpiły z przyczyn obiektywnych, czyli ze względu na warunki atmosferyczne, warunki gruntowe skutkujące koniecznością wykonania robót dodatkowych, oraz brak docelowego zasilania i przerw w dostawie energii elektrycznej, a także z innych przyczyn leżących po stronie inwestora, czyli pozwanej.

Inwestor nie dostarczył kompletnej dokumentacji budowlanej, projekt budowlany dotknięty był błędami, korekty dokumentacji i modyfikacje projektu były załatwiane z opóźnieniem. Pozwana zlecała liczne roboty zamienne, z opóźnieniem reagowała na zgłaszane przez powódkę zapytania i problemy wymagające decyzji inwestora /k.235 opinii- skrótowy opis działań i zaniechań pozwanej skutkujących opóźnieniami budowy/.

Efektem była chaotyczność budowy, bowiem tego rodzaju proces budowlany wymaga odpowiedniej kolejności robót.

Powódka, z kolei, nie prowadziła szczegółowej dokumentacji robót zamiennych i dodatkowych.

Strony wprawdzie organizowały liczne narady i sporządzały notatki z tych narad /k.66- 99 opinii/, ale roboty zamienne i zmiany wynikające z korekt projektu nie były udokumentowane pod względem finansowym tzn. nie określano kosztów robót budowlanych wynikających z tych zmian i korekt /k.66- 100, k.101 i k.238 opinii biegłego/.

Dnia 5 października 2012 r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 2.116.627,85 zł /k.41- kserokopia faktury/, a dnia 16 października wystawiła fakturę korygującą na kwotę 2.058.336 zł wskazując że korekta wynika z błędnego wliczenia kosztów ułożenia mozaiki ściennej /k.42- kserokopia faktury korygującej oznaczonej jako kopia (...)/.

Była to faktura końcowa dotycząca reszty wynagrodzenia za wybudowanie w/w szkoły z halą gimnastyczną. Powódka zażądała zapłaty kwoty 2.058.336 zł i było to żądanie finalne, bowiem pozwana wcześniej płaciła powódce części wynagrodzenia odpowiednio do treści faktur częściowych /bezsporne/.

Powódka nie wystawiła dodatkowej faktury za roboty dodatkowe, lub zamienne z czego wynika, że koszt tych robót zostały ujęte zarówno w fakturach częściowych jak i w w/w fakturze końcowej skorygowanej.

Na poczet f-ry (...) pozwana zapłaciła powódce 496.962 zł w dniu

6 listopada 2012 r. /k.230- kserokopia potwierdzenia przelewu, k.572- wyciąg z konta powódki/., oraz kwotę 400.000 zł w dniu 5 grudnia 2012 r. /k.231- kserokopia potwierdzenia przelewu, k.570- wyciąg z konta powódki/.

Ponieważ ze wskazanej w fakturze kwoty potrąciła też karę umowną w wysokości 811.374 zł /k.43- pismo z dnia 9 listopada 2012 r. wynika z tego , że odmówiła zapłaty pozostałej kwoty 350.000 zł /2058- 811.374- 496.962- 400.000/ ze względu na koszty nie wykonanych przez powódkę prac, oraz usunięcia pozostawionych wad i niedoróbek.

Dnia 6 kwietnia 2012 r. strony, po przetargu, zawarły umowę o zagospodarowanie terenu wokół w/w szkoły w D.. zgodnie z dokumentacją projektową techniczną znaną stronom /k. 28- 35- kserokopia umowy z aneksem nr. (...) korygującym drobną omyłkę rachunkową/.

§2 pkt 2g i h, oraz i wskazywały, że powódka przeanalizowała dokumentację projektową i specyfikacje techniczne, dokonała szczegółowej wizji miejsca robót i warunki lokalizacyjno- terenowe placu budowy, oraz jest świadoma, że równolegle prowadzone są prace budowlane /k.28v/.

Wszelkie zmiany umowy wymagały pisemnej zgody obu stron, a termin wykonania obiektu mógł być przedłużony ze ściśle określonych w umowie przyczyn /k.30v i 31v/.

Zmiana postanowień umowy wymagała więc zgody stron wyrażonej na piśmie pod rygorem nieważności /k.30v- § 12 pkt 1 umowy/.

Zastrzeżenie to dotyczyło wszelkich warunków umownych w tym modyfikacji terminu wykonania i wysokości częściowych płatności wynagrodzenia ryczałtowego określonego na kwotę 2.705.771,10 zł brutto /k.31- § 14 umowy i k.31v- § 12 pkt 8 umowy/.

Strony wskazały, że wynagrodzenie ryczałtowe obejmuje też wynagrodzenie za „wszelkie czynności związane z usunięciem wad wykonanych w ramach Inwestycji budowlanej” /k.31- § 14 pkt 3/.

W § 17 strony określiły warunki i sposób naliczania ewentualnych kar umownych /k.32/.

W § 18 określiły kolejność czynności związanych z odbiorem robót, zastrzegły sporządzanie protokołów odbioru robót /częściowych i końcowego, oraz konieczność dokumentowania tzw. robót zanikowych w formie załączników do tych protokołów. Określiły też sposób działań w przypadku zaistnienia wad wykonawczych /k.32- 33v/.

W §20 umowy strony ustaliły , że pozwana będzie płacić wynagrodzenie odpowiednio do postępu robót w na podstawie faktur częściowych, faktura końcowa wystawiona przez powódkę obejmie resztę należnego wynagrodzenia , a jej wystawienie może nastąpić wyłącznie „po podpisaniu przez strony umowy protokołu odbioru końcowego” /k. 34/.

W czasie wykonywania robót przez powódkę nastąpiły liczne zmiany pierwotnego projektu i powódka te zmiany realizowała.

Obie strony nie dokumentowały zakresu i kosztów prac dodatkowych, lub zamiennych /k.102- 103 opinii biegłego J. P. (1)/.

Powódka zgłosiła pismem z 6 sierpnia 2012 r. wykonane prace do odbioru końcowego /k.36- kserokopia tego pisma z prezentatą pozwanej, oraz k.53 opinii biegłego-zapis w dzienniku budowy potwierdzający zakończenie robót/.

Termin odbioru wyznaczony został przez pozwaną na 20 sierpnia 2012 r. jednak czynności odbiorowe nie odbyły się w tym dniu /bezsporne/, bowiem podczas oględzin stwierdzono, że powódka nie dostarczyła dokumentacji powykonawczej, występują liczne nierówności i zagłębienia na powierzchni kostki brukowej, oraz nie wykonano innych robót i urządzeń /k.127 opinii biegłego- szczegółowy opis, oraz k.230, 231, 233- uwagi i wnioski biegłego/.

Dnia 3 października 2012 r. sporządzony został protokół odbioru ze spisem usterek /k.37- 39- spis usterek/.

Protokół ten został sporządzony z nieuzasadnionym opóźnieniem, ponieważ pozwana powinna dokonać formalności odbiorowych w terminie 3 dni roboczych od daty zgłoszenia obiektu do odbioru i obiekt odebrać, lub nie

/k.32- §18 umowy/.

Opóźnienia w realizacji urządzenia terenu nastąpiły z przyczyn obiektywnych, czyli ze względu na warunki atmosferyczne w postaci obfitych opadów deszczu, konieczności likwidacji niedrożnego przepustu wody pod ulicą (...) /k.236 opinii/, a także z przyczyn leżących po stronie inwestora.

Projekt budowlany dostarczony przez inwestora dotknięty był błędami w szczególności w zakresie melioracji, oraz nieuwzględnienia faktycznego przebiegu sieci gazowej i przyłącza wodociągowego /k.237 opinii biegłego- szczegółowy opis/.

Korekty dokumentacji i modyfikacje projektu były załatwiane w czasie wykonywania robót, strony nie sporządzały protokołów konieczności dla robót zanikowych, zamiennych i dodatkowych /k.237 opinii- skrótowy opis działań i zaniechań pozwanej skutkujących opóźnieniami budowy/.

Strony, również co do tych robót, prowadziły liczne narady i sporządzały notatki z tych narad /k.66- 99 opinii/, ale roboty zamienne i zmiany wynikające z korekt projektu nie były udokumentowane pod względem finansowym tzn. nie określano kosztów robót budowlanych wynikających z tych zmian i korekt /k.66- 100, k.101 i k.238 opinii biegłego/.

Dnia 5 października 2012 r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 676.457,75 zł /k.40- kserokopia faktury/.

Była to faktura końcowa dotycząca reszty wynagrodzenia za zagospodarowanie terenu wokół szkoły w D..

Powódka zażądała zatem zapłaty tej kwoty jako końcowej.

Powódka nie wystawiła dodatkowej faktury za roboty dodatkowe, lub zamienne z czego wynika, że koszt tych robót zostały ujęte zarówno w fakturach częściowych jak i w w/w fakturze końcowej.

Na poczet f-ry (...) pozwana zapłaciła powódce 80.015,60b zł w dniu

6 listopada 2012 r. /k.229- kserokopia potwierdzenia przelewu, k.569- wyciąg z konta powódki/.

Ponieważ ze wskazanej w fakturze kwoty potrąciła też karę umowną w wysokości 446.442 zł /k.43- pismo z dnia 9 listopada 2012 r. wynika z tego , że odmówiła zapłaty pozostałej kwoty 149.999,97 zł /676.457,72- 446.442,15- 80.015,60/ ze względu na koszty nie wykonanych przez powódkę prac, oraz usunięcia pozostawionych wad i niedoróbek.

Pozwana złożyła też do akt sprawy kserokopię potwierdzenia przelewu kwoty 154.491,93 zł dokonanego dnia 31 grudnia 2012 r. na rzecz firmy powódki.

Nastąpiło to już po wystawieniu i doręczeniu pozwanej obu faktur końcowych.

Jako tytuł przelewu pozwana wskazała (...) wobec czego

należy wnioskować, że przelew ten dotyczy faktury (...) będących podstawą żądania pozwu.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie w/w dokumentów złożonych w kserokopiach bez poświadczeń zgodności z oryginałem, których treści strony jednak nie kwestionowały, a jedynie odmiennie interpretowały ich znaczenie i skutki.

Zeznaniom świadków zawnioskowanych przez powódkę: W. B.- inspektora nadzoru /k.652- 655/, J. S.- kierownika budowy

/k.680- 682/, J. P. (2)- męża powódki /k.628-630/, Z. K.- nadzorującego wykonanie instalacji elektrycznej /k.655- 657/, zeznaniom świadków zawnioskowanych przez pozwaną: T. Z.- zastępcy wójta /k.678- 679/, I. N.- pani dyrektor w/w szkoły podstawowej /k.627- 628/, M. Ł. /k.626- 627, M. P. prowadzącej procedury przetargowe /k.699- 701/, oraz zawnioskowanego przez obie strony świadka A. W. /k.543-545/ sąd uwzględnił w takim zakresie w jakim nie były one sprzeczne z dokumentami przyjętymi za podstawę ustaleń.

Wniosek o dowód z zeznań świadka J. D./k.3/ powódka cofnęła /k.682/, natomiast pozwana cofnęła /k.545/ wnioski o dowody z zeznań świadków: W. S., R. L., M. B. i M. S. /k.115v.

Opinię biegłego J. P. (1) ze stycznia 2019 r. /dwutomowy plik w białych okładkach / sąd uznał za wysoce przydatną dla rozstrzygnięcia sprawy ponieważ biegły wydał ją po dokonaniu wizji lokalnej, na podstawie dokładnej analizy wszelkich złożonych do akt sprawy i doręczonych biegłemu dokumentów w oryginałach w tym dziennika budowy, protokołów, notatek z narad. Jego opinia jest precyzyjna i pozbawiona wewnętrznych sprzeczności. Zawiera dokumentację fotograficzną, szkice sytuacyjne i plany kondygnacji budynku, oraz plany jego otoczenia. Biegły sporządził też, w zakresie objętym zleceniem, kosztorysy robót dodatkowych i zamiennych według cen z III kwartału 2012 r. poprzedzającego wystawienie faktur końcowych dołączonych do pozwu.

Opinia i zeznania biegłego J. P. (1) /k.916- 917- skrót protokolarny zeznań, k. 911- 915- pisemne odpowiedzi na pytania pełnomocnika pozwanej wskazane w jego piśmie procesowym z 2 maja 2019 r.- k.890-891/ również stanowią wartościowy materiał dowodowy przydatny dla rozstrzygnięcia sprawy.

W tym stanie rzeczy sąd oddalił wniosek pozwanej o dopuszczenie dowodu z opinii kolejnego biegłego na okoliczności wskazane w odpowiedzi na pozew /k.115 i 917/, bowiem byłby to dowód całkowicie zbędny.

Dowód z przesłuchania stron sąd pominął wobec wyjaśnienia okoliczności sprawy.

W toku postępowania strony złożyły liczne kserokopie dokumentów w tym wielokrotnie składały np. te same kserokopie umów, lub protokołów odbiorowych mimo, że ich treść była bezsporna.

Jak słusznie zauważył biegły notatki służbowe nie miały znaczenia czynności odbiorowych, bowiem umowy stron nie przewidywały sporządzania takich notatek /np. k.132,135- 140/. Nie stanowiły dowodu przydatnego dla rozstrzygnięcia sprawy również kserokopie dokumentów związanych z procedurami przetargowymi /k.242- 486/ i kserokopie rozmaitych weryfikacji zleconych przez pozwaną /k.143- 228/, bowiem zostały one dokonane po 13 września 2012 r. i 3 października 2012 r. , czyli po odbiorach robót i w sytuacji gdy w protokołach pozwana nie wskazała owych odstępstw i niezgodności z projektami opisanych w spisach weryfikacyjnych.

Bezsporne jest ponadto, że odstępstwa od projektów występowały i były znane pozwanej co biegły J. P. (1) szczegółowo wskazał w swej opinii.

Przedstawioną przez powódkę historię jej rachunku w nieistniejącym już Banku (...) /k.564- 579/ i zaświadczenie z G. (...) Banku /k.572/ sąd uwzględnił , bowiem potwierdzały one wskazane przez pozwanego płatności dotyczące faktur końcowych.

Wykaz płatności /k.571- 572/ nieznanego autorstwa i nie zawierający daty jego sporządzenia był dowodem nieprzydatnym ze względu na to, że niniejsze postępowanie dotyczyło faktur końcowych wskazanych w pozwie jako podstawa roszczeń, a nie wszelkich rozliczeń między stronami dokonanymi podczas realizacji umów.

Zapłata przez pozwaną kwoty 86.100 zł na wniosek powódki /k.238- wniosek z dnia 19 listopada 2012 r./ została dokonana , na podstawie faktury VAT /k.240- kserokopia f-ry nr (...) wystawionej dnia 4 września 2012 r. przez firmę (...)/

Została dokonana przez pozwaną 31 grudnia 2012 r. /k.241- kserokopia przelewu/. Ponieważ strony nie kwestionowały tych czynności sąd zaliczył te kserokopie w poczet dowodów

Kserokopie dokumentów dotyczących napraw /k, 929- 956/ były nieprzydatne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Zostały złożone z opóźnieniem i w końcowej fazie postępowania.

Dotyczą one okresu od 2013- 2016 r. a wskazane w fakturach uszkodzenia mogą być skutkiem niewłaściwego użytkowania obiektu, lub skutkiem uszkodzeń dokonanych przez osoby trzecie /np. rozbita szyba jak k.942, uszkodzenie osłon grzejników jak k.943/.

Pozwanej, ewentualnie, przysługują roszczenia z tytułu rękojmi, o ile wystąpiły tzw. wady ukryte. Wymagają one jednak przeprowadzenia postępowania dowodowego w szerokim zakresie i nie nadają się do potrącenia w niniejszym postępowaniu.

Sąd zważył co następuje:

Roszczenie powódki nie jest przedawnione co do kwoty 1.944.984 zł i odsetek za opóźnienie od 21 sierpnia 2013 r. /k.994- opis roszczenia we wniosku o zawezwanie do próby ugodowej/

Od dnia 5 listopada 2013 r. , czyli od zakończenia w/w sprawy o zawezwanie do próby ugodowej toczącej się w Sądzie Rejonowym P. (...) i J. w P. pod sygnaturą(...) /k.1000- kserokopia protokołu/ termin przedawnienia 3- letniego biegnie na nowo /art. 123§1 pkt. 1 k.c. w związku z art. 118 k.c./.

Pozew w sprawie niniejszej został wniesiony 12 lipca 2016 r. /k.3- prezentata/ co nastąpiło przed 5 listopada 2016 r., czyli przed upływem terminu przedawnienia.

Brak jest podstaw do zastosowania art. 5 k.c. i nie uwzględnienia upływu przedawnienia co do kwoty przekraczającej 1.944.984 zł roszczeniami akcesoryjnymi.

Powódka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie budownictwa. Jako firma jest podmiotem profesjonalnym, zorientowanym i w czynnościach technicznych i w działaniach formalnych związanych z budową. Niewątpliwie znany był też jej termin przedawnienia roszczeń, oraz obliczyła wysokość zadłużenia pozwanej według posiadanych dokumentów rozliczeniowych.

Jeśli uczyniła to niedokładnie ryzyko wadliwych obliczeń i zaniechania tylko ją obciąża, a zarzut przedawnienia zgłoszony przez pozwanego nie jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, ani społeczno- gospodarczym przeznaczeniem tego prawa.

Pozwana potrąciła z wynagrodzenia należnego powódce kary umowne, gdyż oceniła, że zobowiązania z obu umów zostały przez powódkę z opóźnieniem, czyli nienależycie wykonane, /k.43 i 44- pismo z 9 listopada 2012 r. i k.623- oświadczenie z 1 marca 2017 r./.

Naliczenie kar umownych było bezpodstawne, bowiem opóźnienia wskazane przez pozwaną jako przyczyny naliczenia tych kar nastąpiły na skutek okoliczności obiektywnych niezależnych od powódki, lub z przyczyn leżących po stronie pozwanej /opis jak wyżej, oraz szczegółowy opis przyczyn opóźnień w opinii biegłego J. P. (1) – k.234- 235 i k.235- 237 opinii/.

W tym stanie rzeczy § 17 umowy z dnia 14 marca 2011 r. i § 17 umowy z 6 kwietnia 2012 r. nie powinny zostać zastosowane.

Pozwana powinna zwrócić powódce kwoty 811.374 zł i 446.442,15 zł potrącone jako kary umowne- łącznie 1.257.816,15 zł i to z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 5 listopada 2016 r.

Jak wskazano powyżej sporządzony przez świadków W. B. i J. S. spis robót dodatkowych i zamiennych /k.573- 576/ został złożony przez powódkę w kserokopii bez daty, a wskazane w nim wyceny poszczególnych robót w łącznej kwocie 349.363,33 zł były orientacyjne- bez kosztorysowania. Nie sposób jest ustalić kiedy ten dokument prywatny został sporządzony i z jakiego okresu ceny w nim uwzględniono. Roboty te nie były przez powódkę odrębnie fakturowane.

Biegły J. P. (1) obliczył w swej opinii roboty zamienne i dodatkowe według cen z 1 września 2012 r., czyli z okresu oddania obiektu do użytku /k.232- 234 opinii/. Są to wartości znacznie wyższe niż kwoty wskazane w w/w wykazie płatności bez daty /k.571- 572/ z czego wynika, że wykaz został sporządzony znacznie wcześniej, a wskazany w nim koszt został wliczony do kwot żądanych w fakturach częściowych.

Powódka wystawiła dwie faktury końcowe dołączone do pozwu, które wskazała jako podstawę swych roszczeń dochodzonych w niniejszym postępowaniu. Nie złożyła żadnej faktury dotyczącej robót dodatkowych, lub robót zamiennych z czego wynika, że roboty te zostały rozliczone według faktur częściowych wystawianych w miarę wykonywania poszczególnych etapów prac, lub wliczone do kwot uwidocznionych w fakturach końcowych.

Pozwana wykazała, że zapłaciła część kwot wskazanych w fakturach

końcowych.

Z kwoty 2.058.336 zł /skorygowana faktura (...) dotycząca budynku szkoły/ zapłaciła 496.962 zł dnia 6 listopada 2012 r.

/k.230 i k.572- kserokopia potwierdzenia przelewu i wyciąg z konta firmowego powódki/, i 400.000 zł dnia 5 grudnia 2012 r. /k.231 i 570- kserokopia potwierdzenia przelewu i wyciąg z konta firmowego powódki/.

Po potrąceniu 811.374 zł kary umownej pozostało do zapłaty z tej faktury 350.000 zł.

Z kwoty 676.457,72 zł / faktura (...) dotycząca urządzenia terenu wokół szkoły/ zapłaciła 80.015,60 zł dnia 6 listopada 2012 r. /k.229 i k.569- kserokopia potwierdzenia przelewu i wyciąg z konta firmowego powódki/.

Po potrąceniu 446.442,15 zł kary umownej pozostało do zapłaty z tej faktury 149.999,97 zł.

Pozwana zapłaciła dodatkowo kwotę 86.100 zł podwykonawcy - firmie (...) i kwotę 154.491,93 zł ze wskazaniem tytułu zapłaty jako (...) i oba przelewy, w łącznej kwocie 240.591,93 zł, dokonane zostały w dniu 31 grudnia 2012 r. /k. 232- potwierdzenie przelewu/.

Było to w znacznym odstępie czasowym po wystawieniu i doręczeniu faktur końcowych z czego wynika, że obie płatności dotyczyły kwot wskazanych w tych fakturach. Powódka temu nie zaprzeczyła.

Tak więc od pozostałych do zapłaty kwot 350.000 zł i 149.999,97 zł z obu faktur /w sumie kwota 499.999,97 zł/ należało odjąć kwotę jeszcze 154.491,93 zł i kwotę 86.100 zł. Różnica wynosi 259.408,04 zł.

Na rzecz powódki należało zasądzić więc, ostatecznie, kwotę 1.257.816,15 zł /811.374 zł i 446.442,15 zł potrącone bezpodstawnie naliczone kary umowne/, a także kwotę 259.408,04 zł wskazaną powyżej, łącznie 1.517.224,19 zł. i to na podstawie art. 647 k.c. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia

5 listopada 2012 r. do dnia zapłaty zgodnie z art. 476 k.c. i art. 481§ 1 i 2 k.c.

Kwoty 154.491,93 zł i 86.100 zł , łącznie 259.408,04 zł, pozwany zapłacił powódce i jej podwykonawcy 31 grudnia 2012 r., wobec czego zasądzono na rzecz powódki odsetki ustawowe za opóźnienie od tej kwoty za okres od

5 listopada 2012 r. do dnia 31 grudnia 2012 r. i to na podstawie w/w przepisów.

Powódka cofnęła pozew co do kwoty 14.792,34 zł /k.984/ na co pozwana wyraziła zgodę /k.989- oświadczenie na rozprawie/ wobec czego sąd umorzył postępowanie w tej części na podstawie art. 355§1 k.p.c. /punkt III wyroku/. Oddalił powództwo w pozostałej części jako pozbawione podstawy prawnej.

Powódka wygrała sprawę w około 70%, a pozwany w około 30% i w takich proporcjach należało obciążyć strony kosztami sądowymi i kosztami zastępstw procesowych.

Koszty sądowe obejmują opłatę od pozwu w kwocie 100.000 zł i koszty opinii biegłego w kwocie 37.408.55 zł /k.870 i k.876- 880- postanowienie o przyznaniu wynagrodzenia i potwierdzenia wypłaty/.

Łącznie jest to 137.408,55 zł, a w zaokrągleniu 137.409 zł.

Powódka została zwolniona od opłaty od pozwu /k. 105- postanowienie z dnia 28 września 2016 r. / i żadnych innych kosztów nie uiściła, natomiast pozwana zapłaciła zaliczkę w kwocie 8000 zł /k. 737/.

Powódkę obciąża 30% kwoty 137.409 zł, czyli kwota 41.222,70 zł, którą nakazano ściągnąć od niej na rzecz Skarbu Państwa /Sądu Okręgowego w Poznaniu/ z zasądzonego roszczenia.

Pozwanego obciąża 70% tej kwoty, czyli 96.186,30 zł, zatem, po odjęciu wpłaconej zaliczki /8000 zł/ nakazano ściągnąć od niego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 88.186,30 zł.

Koszty zastępstw procesowych każdej ze stron to kwota 14.400 zł / §2 pkt.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych /Dz. U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm./ z doliczeniem opłat skarbowych. Jest to łącznie 28.834 zł /14.417x2/.

30% tej kwoty to 8650 zł, a 70% tej kwoty, to 20.184 zł. Pozwany powinien więc zapłacić powódce z tego tytułu kwotę 5767 zł /14.417-8650/.

Podstawą prawną orzeczenia o kosztach postępowania jest art. 100 k.p.c.

/-/ E. Hoffa