Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 9 stycznia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Zofia Lehmann

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy Elżbieta Witaszczyk

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2017 r. w Poznaniu na rozprawie sprawy z powództwa

D. K., zam. ul. (...), (...)-(...) P.

przeciwko Przedsiębiorstwu Usługowo-Handlowemu (...) Spółce z o.o. z siedzibą w G., ul. (...), (...)-(...) G.

- o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną (art. 527 kc)

I.  Uznaje za bezskuteczną w stosunku do powódki umowę sprzedaży zawartą w dniu 1 kwietnia 2015 roku przed notariuszem N. N. (1) w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w P. oznaczoną Repertorium A numer (...), na mocy której M. K. sprzedał pozwanemu należącą do niego nieruchomość położoną w P., dla której Sąd RejonowyP. (...)w P. Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...) – w celu zaspokojenia części wierzytelności (w wysokości 90.000,-zł) posiadanej przez powódkę, a wynikającej z aktu notarialnego z dnia 10 czerwca 2014 roku o oznaczeniu Repertorium A numer (...) sporządzonego przez notariusza N. N. (1) w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w P., zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 9 listopada 2015 roku nadaną mu postanowieniem Sądu Rejonowego P. (...)i W. w P. Wydział II Cywilny z dnia 14 października 2015 roku w sprawie o sygn. akt II Co(...)

II.  Kosztami niniejszego postepowania obciąża pozwanego i w związku z tym:

a.  zasądza od niego na rzez powódki kwotę 8.500,-zł z tytułu zwrotu uiszczonej przez nią opłaty sądowej oraz kwotę 5.400,-zł z tytułu zwrotu poniesionego przez nią kosztu jej procesowego zastępstwa;

b.  kosztem procesowego zastępstwa pozwanego obciąża go we własnym zakresie.

SSO Zofia Lehmann

Sygn. akt XII C 1405/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 7 czerwca 2017 roku, który do Sądu Okręgowego w Poznaniu wpłynął w dacie 21 sierpnia 2017 roku, działająca przez pełnomocnika w osobie adwokata, powódka D. K. skierowała p-ko pozwanemu Przedsiębiorstwu Usługowo-Handlowemu (...) sp. z oo z/s w G. żądanie:

-uznania za bezskuteczną w stosunku do niej umowę sprzedaży zawartą w dniu 1 kwietnia 2015 roku przed notariuszem N. N. (1) w prowadzonej przez nią w P. Kancelarii Notarialnej, na mocy której M. K. sprzedał mu należącą do niego nieruchomość położoną w P., przy ul. (...) /B, objętą księgą wieczystą o numerze (...) Wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego P. (...)w P. – w celu zaspokojenia jej wierzytelności o wysokości 170.000,- zł z odsetkami wynikającej z aktu notarialnego z dnia 10 czerwca 2014 roku o oznaczeniu rep. A nr (...) sporządzonego przez w/w notariusza, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 9 listopada 2015 roku nadaną mu przez Sąd Rejonowy P. (...)w P., Wydział II Cywilny postanowieniem z dnia 14 października 2015 roku w sprawie o sygn. akt II Co (...)

-zasądzenia od niego na jej rzecz zwrotu kosztów niniejszego postępowania - wg norm przepisanych,

nadto:

-rozpoznania tej sprawy pod nieobecność jej lub jej pełnomocnika;

nadto:

-udzielenia zabezpieczenia jej roszczeniu w zaproponowany przez nią sposób;

nadto:

-przeprowadzenia zawnioskowanych przez nią dowodów w związku z tezami przez nią podanymi.

Na tego poparcie:

-podała, jakie postępowanie egzekucyjne toczy się z jej wniosku przed Komornikiem przy Sądzie Rejonowym P. (...)i J. p-ko M. K. ,

-wskazała jej bezskuteczność i tego przyczyny,

-podała okoliczności, w jakich dowiedziała się o powyższej umowie,

-podała, jakie relacje natury gospodarczej łączyły go z pozwanym; w szczególności z J. D. (1) ,

-podała, że celem nabycia opisanej nieruchomości przekształcił on swoją działalność gospodarczą na działalność w ramach spółki z o.o;

-podała, że umowa ta miała na celu pokrzywdzenie jej jako wierzycielki M. K. i zawarta została przez nich z pełną tego świadomością po ich stronie,

-podała w jakich okolicznościach powstała jej wierzytelność wobec niego,

-podała podstawy prawne, na których wsparła swoje roszczenie,

-podała podstawy właściwości – do rozpoznania tej sprawy – Sądu Okręgowego w Poznaniu,

-podała motywy jej wniosku o udzielenie zabezpieczenia (k. 1 – 8 akt).

W reakcji na to pozwany Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowe (...) sp. z oo z/s w G. , także działając przez pełnomocnika procesowego w osobie adwokata, złożył w dniu 19 września 2017 roku odpowiedź na pozew, w treści której wniósł:

-o oddalenie powództwa powódki,

-o zasądzenie od niej na jego rzecz zwrotu kosztów przedmiotowego postępowania wraz z kosztem jego procesowego zastępstwa – wg norm przepisanych,

-o oddalenie jej wniosku o udzielenie zabezpieczenia,

nadto:

-o przeprowadzenie zaoferowanych przez niego dowodów w związku z okolicznościami przez niego podanymi.

W motywacji zaprezentowanego stanowiska:

-zaprzeczył, on nie przyznanym przez niego, twierdzeniom powódki,

-opisał okoliczności zawartej przez niego z M. K. umowy dotyczącej wskazanej nieruchomości,

-opisał okoliczności przekształcenia jednoosobowej działalności J. D. (1) w niego,

-zaprzeczył temu, jakoby posiadał wiedzę dotyczącą relacji rodzinnych ww z powódką,

-zaprzeczył posiadaniu przez niego wiedzy na temat zawarcia przez nich umowy związanej z tą samą nieruchomością,

-podał, że w/w zapewniał go o rozliczeniu się z nią z tego tytułu,

-podał przyczyny, dla których sprzeciwił się wnioskowi powódki o udzielenie jej zabezpieczenia jej roszczeniu związanym z tą sprawą (k. 50 – 53 akt).

Na rozprawach w dniach 25 października 2012 roku (k. 88 – 89 akt) oraz 20 grudnia 2017 roku (k. 98 akt) – strony podtrzymały swoje stanowiska.

Ustalenia stanu faktycznego:

A. Nieruchomość związana z niniejszym sporem stanowi niemieszkalny lokal (pomieszczenie warsztatowe, pomieszczenie socjalne, w.c.) o powierzchni 100.10 m.kw. położony w P. przy ul. (...) – B wraz z przynależnym do niego udziałem w nieruchomości wspólnej objętej księgą wieczystą prowadzoną dla niej przez Sąd Rejonowy P. (...)w P. Wydział Ksiąg Wieczystych o numerze (...) i częściach wspólnych budynku w wysokości (...) – objęty jest księgą wieczystą prowadzoną dla niego przez Wydział Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego P. (...)w P. o numerze (...) . Była ona przedmiotem następujących umów:

1. W dniu 10 czerwca 2014 roku między powódką – jako sprzedającą i świadkiem M. K. – jako kupującym (byłym małżeństwem) zawarta została odnośnie niej umowa sprzedaży stwierdzona aktem notarialnym z tego dnia sporządzonym przez notariusza N. N. (1) w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w P. o oznaczeniu Numer Repertorium (...). Z punktu widzenia tego sporu istotnymi jej zapisami były :

*znajdujący się w jej par. 5 punkcie 1 mówiący o jej cenie ( 170.000,- zł),

*znajdujący się w jej par. 2 punkcie 2 mówiący o terminie jej zapłaty (do 31 grudnia 2014 roku);

*znajdujący się w jej par. 5 punkcie 3 mówiący o poddaniu się przez cyt. świadka rygorowi z art. 777 par. 1 punkt 4 k.p.c.

2. W dniu 1 kwietnia 2015 roku między świadkiem M. K. – jako sprzedającym, a pozwanym reprezentowanym przez świadka J. D. (1) i jego syna S. D. doszło do zawarcia umowy jej sprzedaży, co znalazło odzwierciedlenie w akcie notarialnym z tego dnia o oznaczeniu Numer Repertorium A (...)sporządzonym przez notariusza N. N. (2) w prowadzonej przez nią w P. Kancelarii Notarialnej. W świetle niniejszego postępowania zwrócenia uwagi wymagały jej postanowienia:

*z jej par. 1 punktu h stwierdzający, że nie był w tym momencie wykorzystywany do działalności gospodarczej;

*z jej par. 5 punktu 1 ustalający jej cenę na kwotę 150.000,- zł.

(zeznania powódki ; zeznania świadków M. K., J. D. (2), F. S., T. K., k. 11 – 22, 57 – 66 akt; k. 10 akt Sądu RejonowegoP. (...)i W. w P. o sygn. II Co(...); k. 3 – 7 akt Komornika Sądowego przy Sądzie RejonowymP. (...)w P. o numerze(...)).

B. W związku z niewywiązaniem się wobec powódki przez świadka M. K. z jego zobowiązania wynikającego z pierwszej z w/opisanych umów – wnioskiem z dnia 17 sierpnia 2015 roku skierowanym do Sądu Rejonowego P. (...)wniosła ona o nadanie stwierdzającemu ją cyt. aktowi notarialnemu klauzuli wykonalności. Wniosek ten podległ uwzględnieniu postanowieniem wydanym przez referendarza sądowego tego Sądu w dniu 14 października 2014 roku w sprawie o sygn. akt (...)– na jego podstawie w dacie 9 listopada 2015 roku nadana została mu klauzula wykonalności; dalszy tytuł wykonawczy wydany został w dniu 24 czerwca 2016 roku (k. 1 akt Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P. (...)o numerze (...); k. 14 V akt).

1. Wnioskiem z dnia 30 listopada 2015 roku skierowanym do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym P. (...) w P. powódka wniosła o wszczęcie wobec jej w/w dłużnika postępowania egzekucyjnego celem ściągnięcia jej należności, kosztów egzekucji oraz kosztu jej procesowego zastępstwa w tym postępowaniu; w tego wyniku cyt. Komornik rozpoczął je w sprawie o oznaczeniu akt (...) . W dacie 28 października 2016 roku wydał on postanowienie o uznaniu swojej niewłaściwości do dalszego jego prowadzenia i przekazał je do dalszego Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym P. (...), który kontynuował je w sprawie o znaczeniu akt (...) (załączone akta komornicze; zeznania powódki; zeznania świadka M. K.).

2. Do czasu zakończenia niniejszego postępowania świadek M. K. zrealizował swoje zadłużeniu wobec powódki z powyższego tytułu w wysokości 80.000,- zł (k. 86 – 87 akt; k. 83 akt komorniczych; zeznania świadka M. K.; akta komornicze).

C. W dniu 25 kwietnia 2014 roku – prowadzący do tego momentu indywidualną działalność gospodarczą – świadek J. D. (1) przekształcił ją w jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, co stwierdzone zostało aktem notarialnym o oznaczeniu Numer Repertorium (...) sporządzonym w tym dniu przez notariusza N. N. (1) w prowadzonej przez nią Kancelarii Notarialnej w P. .

-Z treści jego par. 2 punktu 1 wynika, iż celem tego było zmiana formy jego działalności.

-Z treści jego par. 2 punktu 3 wynika, iż firma cyt. spółki będzie brzmiała jak pozwany.

Zarejestrowana jest ona od 28 listopada 2014 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...) (k. 29 – 34 akt).

1. Jego powiązania ze świadkami występującymi w niniejszej sprawie tj. M. K., F. S., T. K. ; częściowo z powódką wyglądały m.in.

-W spółce z oo z/s w P. działającej pod firmą Parki (...) zarejestrowanej 3 lipca 2014 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...) wspólnikami byli on (Dział 1 rubryka 7) oraz świadek T. K. ; prezesem jej zarządu (Dział 2 rubryki 1 i 2) świadek T. K. ; prokurentem (Dział 2 rubryka 3) świadek M. K. (k. 23 – 28 akt).

-W spółce z oo z/s w P. działającej pod firmą (...) zarejestrowanej od 31 stycznia 2012 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...) wspólnikami byli świadkowie T. K. i M. K. (Dział 1 rubryka 7); prezesem jej zarządu został (Dział 2 podrubryka 1) drugi z nich (k. 2 – 3 akt komorniczych).

-W spółce z oo z/s w P. działającej pod firmą (...) zarejestrowanej od 4 grudnia 2015 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorców za numerem (...) wspólnikami byli (Dział 1 rubryka 7) świadkowie T. K. i M. K. ; prezesem zarządu (Dział 2 podrubryka 1) świadek M. K. ; drugi z nich – natomiast – (Dział 2 rubryka 3) był w niej prokurentem (k. 6, 60 - 65 akt komorniczych).

-W spółce z oo z/s w P. działającej pod firmą (...) zarejestrowanej od 3 grudnia 2015 roku w Krajowym Rejestrze Sądowym – rejestrze przedsiębiorstw za numerem (...) wspólnikiem był m. in. (Dział 1 rubryka 7) świadek T. K. ; prezesem jej zarządu (Dział 2 podrubryka 1) świadek M. K. ; prokurentem – zaś – (Dział 2 rubryka 3) świadek T. K. (k. 5, 54 - 59 akt komorniczych).

Naprowadzony stan faktyczny znalazł oparcie w treści:

-dokumentów z k. 11 – 15, 57 – 66, 68 - 72 (odpisy aktów notarialnych), 16 – 22 (odpis księgi wieczystej), 23 – 34 (odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego – rejestru przedsiębiorców), potwierdzenia przelewów (k. 73, 86 – 87),

-zeznań świadków M. K., T. K., J. D. (1) i F. S. z k. 88 – 89,

-zeznań powódki z k. 98 akt.

-dokumentów z k. 3- 7 (odpis aktu notarialnego), 54 – 66, 2 - 8 (odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego – rejestru przedsiębiorców), 83 (potwierdzenie przelewu), 1, 10, 90 (orzeczenie) akt komorniczych.

Analiza i ocena zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego:

W jego skład w przedmiotowym procesie weszły dokumenty i to zarówno o charakterze urzędowym, jak i o charakterze prywatnym; zeznania świadków oraz zeznania stron ograniczone do zeznań powódki.

A. O dokumentach urzędowych ustawodawca wypowiada się w normie art. 244 k.p.c. stanowiąc, że… sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone…( par.1), co odpowiednio stosuje się do… sporządzonych przez organizacje zawodowe, samorządowe, spółdzielcze i inne organy pozarządowe w zakresie zleconych im przez ustawę spraw z dziedziny administracji publiczne…( par.2) – w niniejszej sprawie były nimi akty notarialne, odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego – rejestru przedsiębiorców, odpis księgi wieczystej oraz orzeczenia sądowe i komornicze.

-Z kolei art. 245 k.p.c. postanawia, że… dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba. Która go podpisała złożyła zawarte w nim oświadczenie…- objęły one pozostałe zaliczone wyżej w poczet dowodów.

Warunki zaprzeczenia ich prawdziwości określone zostały odpowiednio w normach art. 252 k.p.c. i art. 253 k.p.c. – żadna ze stron przy udziale art. 232 k.p.c z tego nie skorzystała; brak też było potrzeby wszczynania takiej inicjatywy z urzędu.

B. W roli świadków wystąpili w trakcie niniejszego postępowania:

-M. K., J. D. (1), T. K. i F. S. – z inicjatywy pozwanego.

W pierwszej kolejności zwrócenia uwagi wymagało, że zeznania świadków F. S., T. K. oraz J. D. (1) zasadniczo były zbieżne; odzwierciedlały te same okoliczności – istotne było też dla ich oceny z punktu widzenia ich wiarygodności podkreślenie tego, że z racji prowadzonej przez świadka M. K. oraz powódkę (w czasie, gdy pozostawali w związku małżeńskim) działalności o tym samym profilu, co oni współpracowali z nimi przez dłuższy czas; tym samym znali ich oboje; nadto - iż z w/w współpraca ta – na różnych poziomach – nadal istnieje.

1. W całości, więc, obdarzono zaufaniem tą część ich zeznań, w której potwierdzili powyższe oraz tą, w której podali szczegóły i okoliczności zawarcia związanej z tym sporem umowy.

2. Absolutnie odmienny stosunek w tym aspekcie zaprezentować należało – natomiast - do tych ich słów, w których zaprzeczyli istnieniu po stronie pozwanego (w tym jego jedynego wspólnika – świadka J. D. (1) ) świadomości faktów determinujących świadka M. K. do podejścia do tej umowy; także co do tego w jaki sposób nabył jej prawo własności. Przeczy temu, bowiem, pozostały zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów, zeznania powódki oraz zdrowy rozsądek i życiowe doświadczenie.

-Z treści w/wskazanych dokumentów, w szczególności odpisów z Krajowego Rejestru Sądowego, jednoznacznie wynikało, że świadkowie M. K.; T. K. i J. D. (1) w zbliżonym czasie zakładali wiele spółek zajmujących się tą samą branżą wymieniając się w nich rolami wspólników, prokurentów, prezesów ich zarządów, co dawało pełne podstawy do wyprowadzenia konkluzji, iż mieli do siebie zaufanie; byli wobec siebie lojalni – z co za tym idzie trudno było uwierzyć w to, że nie mieli wiedzy o zawarciu przez niego z powódką wskazanej umowy. Pogląd taki wzmacniał fakt, że – w czasie, gdy byli małżeństwem – współpracowali oni także z powódką; siedzibą i miejscem ich działalności była często sporna nieruchomość.

-Przede wszystkim, jednak, z perspektywy przesłanek skargi pauliańskiej – istotne było czy mieli oni świadomość tego, że umowa zawarta przez w/w świadka z pozwanym pociągnęła za sobą konsekwencję w postaci pokrzywdzenia jej jako jego wierzycielki.

1. Punktem wyjścia rozważań co do tego musiały być ich twierdzenia o tym, iż część analizowanego zadłużenia przekazał on jej w gotowce. Nie można było ich uznać za prawdziwe w świetle w/podanych kryteriów. Trudno, bowiem, wyobrazić sobie, by od lat zajmujący się profesjonalnie działalnością gospodarczą świadek M. K. wykazałby się taką lekkomyślnością, by nie dysponować na to dowodem; skoro w dzisiejszych czasach wszelkie operacje finansowe o wyższym poziomie przebiegają bezgotówkowo – analiza akt komorniczych także nie dała pozytywnej odpowiedzi na pytanie, by okoliczność tą podnosił; przeciwnie zastanawiał się nad możliwością jej spłaty na raty. Z drugiej strony, równie trudno było uwierzyć w to, by powódka podejmowała decyzję i ryzyko noszenia ze sobą tak dużej ilości pieniędzy.

Tak samo niewiarygodnie zabrzmiały wypowiedzi świadka J. D. (1) o tym, iż w/w okazywał mu dowody wpłaty na jej rzecz ceny za sporną nieruchomość zapewniając go tym samym o jej uiszczeniu. W materiale dowodowym tej sprawy znalazły się tylko dwa potwierdzenia przelewu kwot z tego tytułu – dotyczące kwoty 80.000,-zł podnoszonej przez niego w toku prowadzonego p-ko niemu w związku z tym postępowania egzekucyjnego. Wątpliwości wzbudziły też jego niejasne wyjaśnienia dotyczące przekształcenia formy jego aktywności gospodarczej. Zastanowienia już wzbudził związany z tym zapis w adekwatnym do tego akcie notarialnym; zgromadzony w tej sprawie materiał dowodowy nie wskazał, jaki miało to cel; jakie ewentualne korzyści miał z tego tytułu osiągnąć. Nie miał też racji powołując się na rzekomo długi czas przygotowywania tej operacji – biorąc pod uwagę jej datę; datę powstania zobowiązania świadka M. K. wobec powódki był on w pełni wystarczający, mimo procedury tego dotyczącej, a zasadzającej się na unormowaniach z art. 584 k.s.h; zwrócenia uwagi wymagała też sekwencja dat tych czynności. Przypuszczać należało, że chodziło tu raczej o utrudnienie powódce wykazania jej przesłanek stanowiących oparcie przedmiotowego roszczenia.

-Taki sam stosunek z rozważanego punktów widzenia przyjąć należało do zeznań świadka F. S. – pozostającego z nimi w takich samych relacjach.

Powyższa analiza jednoznacznie doprowadziła do zbudowania przekonania o tym, iż mieli oni świadomość tego, że celem zawarcie spornej umowy było pokrzywdzenie powódki – wpisuje się w to szereg innych posunięć świadka M. K., których wynikiem jest bezskuteczność wskazanego postępowania egzekucyjnego.

C. Ocena prawdziwości zeznań powódki stanowiła naturalną konsekwencję przedstawionej oceny zeznań świadków – co oznaczało danie im wiary jako odpowiadającym rzeczywistości. Odmiennie tylko potraktowano tą ich część, w których podnosiła, że w/w nie przekazał jej z tytułu zawartej przez nich umowy żadnej części ceny jej przedmiotu. Z podanych dokumentów (dowody przelewów) oraz lektury akt komorniczych jednoznacznie wynikało, iż otrzymała z tego tytułu kwotę 80.000,- zł.

Zważeniu podległo, co następuje:

Powództwo powódki zasługiwało na uwzględnienie co do zasady i w zasadniczej części co do jego wartości. Tezą taką uznano za udowodnioną w świetle analizy i oceny zgromadzonego w tej sprawie materiału dowodowego; naprowadzonych unormowań i opisanego rozumowania.

Skargę paulianśką reguluje art. 527 par.1 k.c. i nast. k.c. – mówiący o tym, że… gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkowa, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć…

W jego treści wymienione zostały jej przesłanki w postaci:

1.Przedmiotem uznania za bezskuteczne mogą być tylko czynności prawne jednostronne i dwustronne; odpłatne i nieodpłatne; dokonane w sposób doraźny lub dorozumiany; niezależnie do jakiego typu umów należą. Muszą być to czynności dokonane i to dokonane przez dłużnika, albo w jego imieniu przez ustawowego zastępcę lub pełnomocnika.

-Zaistnienie tego w analizowanych okolicznościach pozostawało poza granicami zastrzeżeń; skoro chodziło o umowę sprzedaży określoną w art. 535 k.c.; a sprzedającym był dłużnik powódki – świadek M. K. zawierający z nią taką samą umowę odnośnie zresztą tego samego przedmiotu.

2. Zaskarżeniu podlega wyłącznie czynność prawna pociągająca za sobą następstwo rozumiane par. 2 przywołanego przepisu w postaci zmniejszenia majątku dłużnika bądź dlatego, że z niego coś ubyło; bądź dlatego, że do niego nie weszło, a co mogło i powinno wejść, gdyby czynność ta nie była dokonana. Ocena ta dotyczyć musi nie chwili jej dokonania, ile chwili jej zaskarżenia – chodzi o to, czy w jej wyniku dłużnik stał się niewypłacalny lub niewypłacalny w wyższym stopniu, aniżeli przed jej dokonaniem.

-Zawarcie przez powódkę z w/w świadkiem umowy miało miejsce w dacie 10 czerwca 2014 roku – do momentu wniesienia tej sprawy z ustalonej ceny 170.000,- zł zapłacił on na jej rzecz kwotę 80.000,- zł, mimo ustalenia przez nich tego terminu na 31 grudnia 2014 roku. Wszczęte z jej inicjatywy postępowanie egzekucyjne okazało się fiaskiem; a badanie jego akt ujawniło, że nie jest on nigdzie zatrudniony; że nie posiada majątku; że korzysta z pomocy finansowej bliskich dla niego osób. W kontekście z tym – zawarcie przez niego z pozwanym w dacie 1 kwietnia 2015 roku zaskarżonej umowy w oczywisty sposób spowodowało jego niewypłacalność uniemożliwiając tym samym powódce zaspokojenie się z jej przedmiotu; poza kwestią pozostawała zależność (swoisty związek przyczynowo – skutkowy) tych zdarzeń.

3.Dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela, gdy zdaje sobie sprawę z tego, że wskutek dokonania czynności prawnej może spowodować niemożność zaspokojenia się przez wierzyciela z jego majątku. Momentem decydującym o tym jest chwila dokonywania jej. Niekonieczny jest przy tym taki jego zamiar; wystarczy, że przewiduje to on w granicach ewentualności.

-Dokonując oceny zrealizowania się tej przesłanki w rozpatrywanych okolicznościach – wprost dochodzi się do pozytywnej konkluzji. W dacie 1 kwietnia 2015 roku był on dłużnikiem powódki na kwotę 90.000,- zł; materiał dowodowy zgromadzony w tej sprawie nie wykazał, by dysponował on innym majątkiem poza niesprecyzowanymi udziałami nieruchomości w T. i w M. ; prowadzone od grudnia 2015 roku w stosunku do niego postępowanie egzekucyjne nie dało do tego momentu żadnego rezultatu – oczywiste, więc, było, że musiał posiadać świadomość tego, że opisywanej czynności prawnej dokonał w tych warunkach.

4. Z posiadaniem przez osobę trzecią wiedzy o tym, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, zrównana została sytuacja , gdy osoba trzecia przy zachowaniu należytej staranności mogła tę wiedzę uzyskać; jej źródło i sposób jej powzięcia jest prawnie obojętny.

-Norma art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 1997 roku o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 roku – prawo upadłościowe i niektórych innych ustaw (DU numer 117, p. 751) wprowadziła do analizowanego unormowania par. 4 wprowadzający takie samo domniemanie jak w par. 3, ale w odniesieniu do przedsiębiorcy pozostającego z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych. Wymagało to zastanowienia się nad dwoma aspektami.

a. Jeżeli jedną ze stron danej czynności prawnej jest osoba prawna reprezentowana przez jej organ świadomość pokrzywdzenia wierzyciela musi mieścić się w jej sferze; gdy składa się on z kilku osób wystarczającym jest, by miała ją jedna z nich.

b. Wskazane unormowanie par. 4 art. wprowadzające cyt. domniemanie – mówi o… przedsiębiorcy pozostającym z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych….

-Pojęcie przedsiębiorcy zawiera w swojej treści art. 43(1) k.c. umieszczając w nich m.in…. osobę prawną …prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową…- zalicza się do nich i kapitałowa spółka handlowa, jaką jest spółka z ograniczona odpowiedzialnością; a więc i pozwany.

-Powszechnie przyjmuje się, że stałe stosunki gospodarcze polegają na powtarzalności czy nawet trwałości wzajemnych relacji stron zakładając aktywność obu – a ich gospodarczy charakter na tym, że , że nakierowane są na osiągnięcie korzyści ekonomicznej nie mając charakteru wyłącznie rodzinnego czy towarzyskiego (por. E. Gniewek{w: }KC. Komentarz, wyd. 3, Warszawa 2008). Ale nie tylko – determinuje je także ich charakter i rozmiar, dające podstawę do przyjęcia, że przedsiębiorca ma wiedzę o stanie majątkowym dłużnika (por. G. Bieniek {w: }KC. Komentarz, wyd. 3, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 2001).

Taka sytuacja odnosi się do okoliczności niniejszej sprawy – poza, bowiem, marginesem wątpliwości pozostawało, że dłużnik – świadek M. K. oraz świadek J. D. (1) od wielu lat pozostają w takich stosunkach; od wielu lat podejmują wspólne przedsięwzięcia o celu ekonomicznym; od wielu lat zakładają spółki wymieniając się w nich stanowiskami. Gdy weźmie się pod uwagę, że ich znajomość trwa tak długo; że świadek J. D. (1) znał i zna także powódkę; to bezpośrednio można było wywieść konkluzję, iż miał on analizowaną wiedzę.

(punkt I wydanego w tej sprawie wyroku)

Koszty niniejszego postępowania:

W przedmiotowym procesie złożyły się nań: opłata sądowa ( 8.500,- zł) oraz koszt procesowego zastępstwa każdej ze stron ( 5.400,- zł). Prawnym wsparciem rozstrzygnięcia o nich były unormowania art. 108 par. 1 k.p.c.; art. 98 par. 1 i par. 3 k.p.c.; ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych; rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia w sprawie opłat za czynności adwokackie.

(punkt II wydanego w tej sprawie wyroku).

(-) Zofia Lehmann

-Z. Odnotować

Odpis wyroku plus uzasadnienie proszę doręczyć pełn. stron.

Proszę przedłożyć za 14 dni.

Pn. 28 maja 2018 roku Z. lehmann