Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, 6 września 2018 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Flisikowska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Anna Krzemińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 sierpnia 2018 r. w Poznaniu

sprawy z powództwa Z. L.

przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu we W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  odstępuje od obciążania powoda kosztami procesu.

SSO Hanna Flisikowska

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 sierpnia 2017 r. powód Z. L. wniósł o zasądzenie od pozwanego Zakładu Karnego we W. odszkodowania w kwocie 100.000 zł.

Uzasadniając swoje roszczenie powód wskazał, że od dnia 18 maja 2017 r. pozwany nie zapewnia mu odpowiednich warunków do humanitarnego odbywania kary pozbawienia wolności. Powód wskazał w szczególności, że cela mieszkalna w której przebywa nie spełnia obowiązujących wymogów metrażowych, znajdują się w niej pluskwy, nie posiada odpowiedniej wentylacji oraz bieżącej ciepłej wody. Dodał, że pozwany nie zapewnił mu dostępu do środków czystości, regularnej wymiany koców i materaców. Nadto wskazał, że cela wyposażona jest w zniszczone umeblowanie, posiada tylko jeden podwójny kontakt, który jest zniszczony oraz nie zapewniono w niej odpowiedniego oświetlenia (k.2-5).

W odpowiedzi na pozew z dnia 27 grudnia 2017 r. pozwany reprezentowany przez Dyrektora Zakładu Karnego we W. i zastępowany przez Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, w tym na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej kosztów zastępstwa procesowego (k. 86).

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany zakwestionował roszczenie powoda co do zasady i co do wysokości. Wskazał, że powód nie wykazał przesłanek odpowiedzialności pozwanego, a działanie pozwanego nie było bezprawne. Podał również, że nawet jeśli przyjąć, że w rzeczywistości powód dochodzi nie odszkodowania lecz zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych w postaci godności, to także nie zostały udowodnione przesłanki odpowiedzialności pozwanego. Dodał, że powód nie rozpoczął swojego pobytu u pozwanego od dnia 18 maja 2017 r., lecz od 24 maja 2017 r. oraz że powód nie wskazał daty, którą należy przyjąć za koniec okresu w którym nastąpiła szkoda. Wskazał, że pozwany zaprzecza, iż w niniejszej sprawie doszło do wyrządzania szkody bądź krzywdy niemajątkowej powodowi, jednak z daleko posuniętej ostrożności procesowej podniósł że wysokość roszczeń żądanych przez powoda jest niewspółmiernie wysoka. Nadto zaprzeczył wszelkim twierdzeniom powoda dotyczących niezapewnienia przez pozwanego prawidłowych warunków bytowych podczas pobytu w zakładzie karnym.

Powód w swoim przesłuchaniu doprecyzował okres , którego pozew dotyczy tj. od 24 maja do 22 sierpnia 2017r. ( k.144).

Na dalszym etapie strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód w okresie od 24 maja 2017 r. przebywa w pozwanym Zakładzie Karnym we W.. Powód zakończy odbywanie kary w dniu 16 grudnia 2018 r. W okresie od 24 maja 2017 r. do 23 sierpnia 2017 r. powód był osadzony w celi nr (...), położonej w pawilonie A., w oddziale II znajdującej się w na terenie jednostki pozwanego.
W powyższej celi osadzonych było pięć osób (łącznie z powodem), a powierzchnia celi miała 16,50 m ^{( 2)}. Cela spełniła obowiązujące wymogi 3m ^{( 2 )} na jednego osadzonego.

Dowód: informacja o pobytach i orzeczeniach (k. 106-113), notatka służbowa (k. 117), notatka służbowa (k. 163), wykaz pomieszczeń w budynkach mieszkalnych (k.164-182), zeznania świadka S. Ł. (k.243-244), zeznania świadka R. K. (k.240-241), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307), częściowo zeznania powoda (k.146)

W każdej z celi znajdującej się na terenie pozwanego zakładu karnego, w tym również w celi nr(...)każdy z osadzonych ma zapewnione łóżko, taboret, wspólny stół, miejsce przy stole orasz szafkę więzienną. W celi nr (...) znajdowała się również półka na której umieszczono telewizor, będący własnością powoda. W przypadku uszkodzenia mebli są one naprawiane na bieżąco, w tym na zgłoszenie osadzonych.

Dowód: zeznania świadka P. B. (k. 234-236), zeznania świadka M. B. (k.237-239), zeznania świadka S. Ł. (k. 243-244), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307), częściowo zeznania świadka A. G. (k.146), częściowo zeznania świadka P. S. (k.146), częściowo zeznania świadka J. W. (1) (k. 146),

W celi nr (...) znajdował się zabudowany murowany kącik sanitarny z muszlą ustępową, posiadająca oddzielną wentylację od części mieszkalnej. W części mieszkalnej celi umieszona była umywalka z bieżącą wodę wraz z półką na przybory toaletowe. Dostęp do ciepłej wody następował w okresach czasowych, cztery razy w ciągu dnia po około jednej godzinie. Każdy z osadzonych ma możliwość kąpieli do dwóch razy w tygodniu (w ciepłej wodzie). Osadzeni zatrudnieni przy pracach brudzących korzystają z tych kąpieli częściej. Powód korzystał z kąpieli w zakładzie karnym w wyżej określony sposób. Wszyscy osadzeni mają do dyspozycji grzałkę elektryczną za pomocą której mogą podgrzewać wodę.

Każdy z osadzonych, w tym również powód zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2016 r. w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych systematycznie do piątego dnia każdego miesiąca otrzymuje środki do utrzymania higieny osobistej. Każdy z osadzonych ma możliwość pobrania dodatkowych środków czystości oraz środków do utrzymania czystości w celi mieszkalnej. Powód nie zwracał się z prośbami o wydanie dodatkowych środków higieny osobistej o do utrzymania czystości w celi mieszkalnej. Za czystość w celach mieszkalnych odpowiadają osadzeni.

Dowód: notatka służbowa z dnia 19 grudnia 2017 r. (k. 122), notatka służbowa z dnia 14 grudnia 2017 r. (k. 127), notatka służbowa z dnia 14 lutego 2017 r. (k. 118 - 120), zeznania świadka P. B. (k.234-236), zeznania świadka M. B. (k. 238-239), zeznania świadka R. K. (k. 240-241), zeznania świadka S. Ł. (k. 243-244), zeznania świadka P. P. (k. 245), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307), częściowo zeznania świadka A. O. (k.146)

Cela nr (...), w której przebywał powód wyposażona była w wentylację grawitacyjną pośrednią. W celi mieszkalnej zamontowana była kratka wentylacyjna. W zakładzie karnym odbywają się okresowe kontrole przewodów spalinowych oraz wentylacyjnych, zakończonych protokołami. W trakcie tych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie wentylacji w przedmiotowej celi. Nadto cela posiadała okna, które zapewniały dodatkową wentylację.

Dowód: notatka służbowa z dnia 15 grudnia 2017 r. (k. 115-116), zeznania świadka M. B. (k.238- 239), zeznania świadka R. K. (k. 240-241), zeznania świadka S. Ł. (k. 243-244), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307), zeznania świadka A. O. (k.143)

W celach mieszkalnych w pawilonie A., w tym również w celi nr (...) zgodnie z projektem technicznym nr 208/7 z marca 1983 roku przygotowanym przez Wojewódzkie Biuro (...) w P. do oświetlenia cel mieszkalnych zastosowano oprawy typu (...), które każdorazowo wyposażane są w żarówki o mocy 100 W lub w oprawy fluoroscencyjne wyposażone w dwie świetlówki liniowe o mocy 36 W. Wszystkie cele mieszkalne, w tym cela nr (...)posiadają okna, które zapewniają dostęp do światła naturalnego.

Dowód : notatka służbowa z dnia14 grudnia 2017 r. (k. 127), zeznania świadka P. B. (k. 234-236), zeznania świadka M. B. (k. 237-239), zeznania świadka R. K. (k. 240-241), zeznania świadka S. Ł. (k.243-244), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307)

Żadne z obowiązujących przepisów w pozwanym zakładzie karnym nie regulują wymiany materaców, które wymieniane są na prośbę osadzonego w przypadku ich zniszczenia lub utraty wartości użytkowych. Wymiana koców ma miejsce raz na pół roku zgodnie z harmonogramem pracy pralni, gdzie koce są prane i dezynfekowane w komorze parowej. Dodatkowo każdy z osadzonych ma możliwość wymiany koców po złożeniu prośby. W dniu 24 sierpnia 2018 r. powód złożył prośbę o wymianę koców, która została zrealizowana w dniu 31 sierpnia 2017 r, jednakże powód nie przebywał już wtedy w celi nr (...), gdyż opuścił ją w dniu 23 sierpnia 2017 r.

Dowód: notatka służbowa z dnia 14 grudnia 2017 r. (k. 123-124), pismo zawierające prośbę powoda (k. 125 – 126), częściowo zeznania powoda (k.146), zeznania świadka R. K. (k.240 -241), zeznania świadka P. P. (k. 245), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307)

W celu zwalczania występujących ewentualnie na terenie zakładu karnego insektów w tym pluskiew pozwany jest związany umową z przedsiębiorstwem (...) z siedzibą w P., zajmującym się usługami dezynsekcyjnymi i deratyzacyjnymi oraz monitoringiem ustawionych na terenie zakładu pułapek w pomieszczeniach i na terenie bloku żywnościowego. Ta usługa wykonywana jest przez ww. przedsiębiorstwo raz na kwartał. Dodatkowo przeprowadza się dezynsekcję cel mieszkalnych poprzez fumigacje mające zlikwidować pluskwy. Zabieg fumigacji jest wykonywany po zgłoszeniu o wystąpieniu pluskiew przez osadzonych. W przypadku wystąpienia ukąszenia przez pluskwy przeprowadzone są dodatkowe zabiegi dezynsekcji, a sami osadzeni kierowani są do pracowników służby zdrowia. Powód w trakcie pobytu w celi (...) raz zgłaszał fakt wystąpienie pluskiew. Powód nie zgłaszał żadnego pokąsania przez owady, w tym również jakichkolwiek problemów dermatologicznych.

Dowód: notatka służbowa z dnia 14 grudnia 2017 r. (k. 118- 120), notatka służbowa z dnia 15 grudnia 2017 r. (k. 115-116), notatka służbowa z dnia 15 grudnia 2017 r. (k.121), prośba pozwanego z dnia 27 czerwca 2017 r. (k. 125-126), zeznania świadka M. B. (k. 238 -239), zeznania świadka R. K. (k. 240-241), zeznania świadka S. Ł. (k. 243-244), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307), zeznania świadka A. G. (k.146), zeznania świadka A. O. (k. 146), częściowo zeznania świadka P. S. (k. 146)

W okresie od dnia 17 listopada 2017 r. do początku grudnia 2017 r. powód był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) we W. w wymiarze 1/1 etatu za wynagrodzeniem w kwocie 600 zł brutto miesięcznie. Następnie powód pracował w przedsiębiorstwie (...) z siedzibą we W.. Obecnie powód pracuje w Zakładzie Karnym we W. i z tego tytułu uzyskuje wynagrodzenie w kwocie od 400 do 500 zł.

Dowód: notatka służbowa z dnia 12 grudnia 2017 r. (k.114), częściowo zeznania powoda (k. 146, 320), zeznania świadka P. K. (k. 242)

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dowodów:

Sąd dał wiarę w całości zeznaniom świadków : P. B., M. B., R. K., S. Ł., P. P. oraz P. K. (k.234-245). W ocenie sądu zeznania świadków były spójne, logiczne a nadto znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy.

Za wiarygodne jedynie w zakresie zgodnym z ustalonym stanem faktycznym oraz pozostałym wiarygodnym dla sądu materiałem dowodowym - sąd uznał zeznania świadków A. G. i A. O. (k. 143). Za niewiarygodne sąd uznał w szczególności zeznania świadka A. O., w których wskazał on, że celna nr(...) nie spełniała wymogów 3 m ² na jednego osadzonego. Powyższe nie znajduje bowiem odzwierciedlenia w pozostałym materiałem dowodowym w szczególności w przedłożonych dokumentach w postaci notatek służbowych M. B. i E. Ł. (k.115,117) oraz zeznaniach wiarygodnych świadków i występującego za pozwanego A. K.. W ocenie sądu za niewiarygodne należało uznać te zeznania świadka A. G., w których wskazał on, że w celi uszkodzone były meble oraz że nie było w niej wentylacji, co również stoi w sprzeczności z pozostałym wiarygodnym materiałem dowodowym. Zdaniem sądu świadkowie będąc rozgoryczeni swoim pobytem w zakładzie karnym i nie zachowując przy tym obiektywizmu, ocenili warunki bytowe panujące w zakładzie karnym zbyt negatywnie oraz w oderwaniu od obowiązujących przepisów. Jednocześnie sąd wskazuje, że w pozostałym zakresie świadkowie potwierdzili, że okresowo w zakładzie karnym były pluskwy, jednakże pozwany na każde zgłoszenie przeprowadzał dezynfekcję ich celi, a także że kącik sanitarny był murowany i posiadał drzwi oraz zawierał wentylację.

Z podobnych względów za wiarygodne jedynie w części zgodnej z ustalonym w sprawie stanem faktycznym oraz pozostałym materiałem dowodowym sąd uznał zeznania świadków P. S. i J. W. (2) (k. 146). Zdaniem sądu świadkowie kierując się swoimi subiektywnymi odczuciami nie dostarczyli sądowi informacji, które odpowiadają rzeczywistości. Nadto świadkowie ocenili warunki bytowe panujące w pozwanym zakładzie karnym w oderwaniu od obowiązujących przepisów określających ich wymogi.

Zeznania powoda (k. 146) sąd nadał przymiot wiarygodności w zakresie w jakim były one zgodne z ustalonym w sprawie stanem faktycznym oraz pozostałym wiarygodnym dla sadu materiałem dowodowym. W ocenie sądu zeznania powoda stanowiły jego subiektywne odczucia, związane z odbywaniem kary pozbawienia wolności. W swoich zeznaniach powód wykazał się również niespójnością. W szczególności za niewiarygodne sąd uznał zeznania powoda dotyczące metrażu celi. Powód bowiem na rozprawie w dniu 25 stycznia 2018 r. zeznał, że cela nr (...) miała około 8-9 m ², a na rozprawie w dniu 26 kwietnia (...). oświadczył, iż miała ona około 15 m ^2.

Za całkowicie wiarygodne sąd uznał zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307). W ocenie sądu zeznania te okazały się być spójne oraz logiczne. Zeznania występującego za pozwanego potwierdziły również informacje zgromadzone w pozostałym materiale dowodowym, w szczególności dokumentach oraz wiarygodnych zeznaniach świadków P. B., M. B., R. K., S. Ł., P. P. oraz P. K..

Sąd ustalił co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód dochodził zasądzenia od pozwanego kwoty 100.000 zł tytułem odszkodowania, nie precyzując jednocześnie podstawy prawnej swojego roszczenia. Zdaniem sądu roszczenie powoda mogłoby być oparte na treści art. 24 k.c w zw. z art. 448 k.c dotyczącego naruszenia dóbr osobistych lub na podstawie art. 417 k.c. statuującego odpowiedzialność Skarbu Państwa za szkodę wyrządzone przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej.

W ocenie sądu w przedmiotowej sprawie powód nie wykazał, ażeby doszło do naruszenia jego dóbr osobistych. Zgodnie z art. 24 k.c § 1 ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i
w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Realizacja roszenia z tytułu naruszenia dóbr osobistych wymaga w konsekwencji wykazania przez stronę powodową dwóch przesłanek: istnienia dobra osobistego oraz zagrożenia naruszeniem lub naruszenia tegoż dobra.
Z kolei wynikające z ww. przepisu domniemanie bezprawności naruszenia dóbr osobistych powoduje, że ciężar udowodnienia że dane działanie lub zaniechanie powodujące naruszenie tego dobra nie było bezprawne.

Odnosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy sąd wskazuje, że powód nie określił istnienia jego dobra osobistego, a tym bardziej nie określił na czym polegało naruszenie tegoż dobra osobistego. Zaznaczyć przy tym należy, że to na stronie powodowej – zgodnie z art. 6 k.c – spoczywa ciężar udowodnienia tych faktów, jako wywodzącej z nich swoich skutków prawnych. Powód absolutnie nie wykazał naruszenia swoich dóbr osobistych przez pozwanego dlatego w tym zakresie jego powództwo podlegało oddaleniu.

W ocenie sądu stawiane przez powoda pozwanemu zarzuty mające uzasadniać jego odpowiedzialność odszkodowawczą ewidentnie wskazywały, że podstawę materialnoprawną tej odpowiedzialności jest treść normatywna art. 417 § 1 k.c, zgodnie z którym za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Powyższy przepis statuuje odpowiedzialność za delikt polegający na niezgodnym z prawem działaniem lub zaniechaniem przy wykonywaniu władzy publicznej. Wśród szerokiego ujęcia tegoż przepisu znajdują się szkody spowodowane aktami władczymi z różnorodnych stosunków publicznoprawnych pomiędzy państwem a jednostką (Kodeks cywilny. Komentarz. red. prof. dr hab. E. G.. Rok 2017, wyd.8).

Przesłankami warunkującymi zastosowanie ww. przepisu są: zdarzenie polegające na bezprawnym działaniu lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej, szkoda oraz związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy wyżej określonym zdarzeniem. Podkreślić przy tym należy, że ten przypadek odpowiedzialności deliktowej nie jest uwarunkowany winą po stronie wykonującego władzę publiczną. Oznacza to, że koniecznym jest samo działanie lub zaniechanie które będzie charakteryzowało się bezprawnością polegającą na naruszeniu norm powszechnie obowiązującego prawa, niezależnie od winy po stronie naruszającego. Podstawową więc przesłanką odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem przy wykonywaniu zadań z zakresu władzy publicznej jest ich bezprawność ujęta zarówno w art. 77 ust. 1 Konstytucji, jak i w art. 417 w formule „niezgodne z prawem”. Podkreślić przy tym należy, że rozkład ciężaru dowodu wskazany w wyżej przytoczonym art. 6 k.c znajduje również zastosowanie przy omawianym rodzaju odpowiedzialności deliktowej. Oznacza to, że osoba dochodząca odszkodowania musi wykazać, że zachowanie władzy publicznej było bezprawne, że wystąpiła szkoda określonego rodzaju i rozmiarów oraz że zachodzi adekwatny związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy tym zachowaniem a szkodą.

Wskazać przy tym należy, że kolejność badania ww. przesłanek nie jest dowolna. W pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie działania (zaniechania), z którego, jak twierdzi poszkodowany, wynikła szkoda oraz dokonanie oceny jego bezprawności, następnie ustalenie czy wystąpiła szkoda i jakiego rodzaju i dopiero po stwierdzeniu, że obie te przesłanki zachodzą, możliwe jest zbadanie istnienia między nimi normalnego związku przyczynowego" (zob. wyr. SA w Szczecinie z 27.6.2013 r., I ACA 174/13, Legalis; wyr. SA w Katowicach z 23.5.2014 r., I ACA 795/12, Legalis).

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy wskazać należy że działanie pozwanego zakładu karnego we W., z którego wynikła jego szkoda, zdaniem powoda miała polegać na niedochowaniu należytych warunków bytowych. Roszczenie pozwu dotyczyło przy tym okresu kiedy powód przebywał w celi nr(...) położonej na terenie pozowanego, tj. od dnia 24 maja 2017 r. do dnia 23 sierpnia 2017 r. W ramach niezapewniania tychże warunków powód wymienił w szczególności: osadzenie go w celi o niezgodnym z obowiązującym prawem metrażu, występujące na terenie zakładu karnego, w tym celi mieszkalnej powoda pluskwy, brak odpowiedniej wentylacji, brak bieżącej ciepłej woli, ograniczenie w dostępie do środków higieny osobistej oraz środków utrzymania czystości, brak regularnej wymiany koców i materaców, wyposażenie celi mieszkalnej powoda w zniszczone meble oraz nie naprawianie ich przez pracowników służby więziennej (w tym półki na których umiejscowiono telewizor powoda) oraz brak prawidłowo funkcjonującego kontaktu elektrycznego, brak odpowiedniego oświetlenia, niewłaściwe drzwi do kącika sanitarnego.

Zdaniem sądu powód nie wykazał, ażeby działanie pozwanego w zakresie niezapewniania mu celi spełniającej wymogi ustawowe było bezprawne. Zgodnie bowiem z art. 110 § 2 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. ( Dz.U. Nr 90, poz. 557) powierzchnia w celi mieszkalnej, przypadająca na skazanego, wynosi nie mniej niż 3 m ^{( 2)}. Cele wyposaża się w odpowiedni sprzęt kwaterunkowy zapewniający skazanemu osobne miejsce do spania, odpowiednie warunki higieny, dostateczny dopływ powietrza i odpowiednią do pory roku temperaturę, według norm określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, a także oświetlenie odpowiednie do czytania i wykonywania pracy. Z kolei w myśl obowiązującego zarządzenia z dnia 30 stycznia 2012 r. nr (...) Dyrektora Generalnego Służby Więziennej w sprawie ustalania pojemności jednostek penitencjarnych do powierzchni pomieszczenia mieszkalnego nie wlicza się wnęki okiennej i grzejnikowej, a także powierzchni znajdującej się poza kratami wewnętrznymi oraz wydzielonych kącików sanitarnych (§ 4. 4. zarządzenia). Z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika, że cela nr (...) spełniała wyżej określone wymogi ustawowe. Potwierdzają to zarówno wiarygodne zeznania świadków świadka R. K. (k.240-241), S. Ł. (k.243-244) oraz zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307). Powyższe znajduje również potwierdzenie w licznych dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, między innymi w notatkach służbowych z dnia 15 grudnia 2017 r. (k.115-116) oraz z dnia 13 grudnia 2017 r. (k.117), a także w wykazie pomieszczeń w budynkach mieszkalnych (k.104). W celi nr (...)przebywało 5 osób, co potwierdziły zeznania świadka A. G. oraz A. O. (k. 146), a także samego powoda (k. 144). Nadto w ocenie sądu sam powód wykazał się niespójnością w swoich twierdzeniach w tymże zakresie, wskazując w pierwszej kolejności że przedmiotowa cela miała około 8 -9 m ^{( 2 )}(k. 146), a następnie oświadczając, że miała 15 m ^{( 2 ,)}, a nie 16, 10 m ^{( 2)}. Powód przy tym samym podkreślił, że mierzył przedmiotową celę miarą. Wobec tychże nieścisłości sąd uznał, że tym bardziej twierdzenia powoda nie zasługiwały na uznanie je wiarygodne, a pozwany zapewnił powodowi przebywanie celi gwarantującej mu 3 m ^{( 2 )}wolnej powierzchni.

Odnosząc się do występujących na terenie zakładu karnego pluskiew, w ocenie sądu pozwany wykazał, że jego działanie nie było bezprawne. Zdaniem sądu, mając na względzie wiarygodny materiał dowodowy, w tym szczególności zeznania świadków M. B. (k. 238 -239), zeznania świadka R. K. (k. 240-241), zeznania świadka S. Ł. (k. 243-244), zeznania reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307) oraz przedłożone przez pozwanego dokumenty (k. 121, 115, 118-120) należało uznać, iż pozwany dochowuje wszelkich starań aby zwalczyć występujące okresowo na terenie zakładu karnego insekty. Specyfika tego obiektu powoduje, że tam są większe potencjalne możliwości pojawienia się ich niż w małych skupiskach ludzi w domach mieszkalnych prywatnych. W tym celu nawiązał współpracę z profesjonalistą, który dokonuje raz na kwartał odpowiednich zabiegów dezynsekcji oraz dezynfekcji. Nadto w przypadku zgłoszenia przez któregoś z osadzonych wystąpienia pluskiew, pozwany dokonywał dodatkowych zabiegów fumigacyjnych, co potwierdziły zeznania świadków A. G. i A. O. (k.146). Każdy z więźniów miał również możliwość leczenia ambulatoryjnego w przypadku zgłoszenia pokąsania. Z materiału dowodowego nie wynika jednakże, ażeby powód takiego zgłoszenia pokąsania przez pluskwę dokonał (k.121). Nawet jeśli świadkowie oraz powód wskazywali, że pomimo powyższych zabiegów na terenie zakładu karnego ponownie pojawiały się pluskwy, to nie można zarzucić pozwanemu, że nie działał przeciwko ich zniweczeniu. Po każdym bowiem zgłoszeniu, pozwany ponownie dokonywał odpowiednich zabiegów celem pozbycia się insektów. W konsekwencji niemożliwym, w ocenie sądu było uznanie że działanie pozwanego, na którym ciążył obowiązek zapewnienia właściwych warunków bytowych było bezprawne.

W ocenie sądu powód nie wykazał również bezprawności działania pozwanego polegającego na niezapewnieniu w celi nr(...)właściwej wentylacji oraz oświetlenia. Jak wynika z wiarygodnego materiału dowodowego pozwany zagwarantował na terenie całego zakładu karnego oświetlenie, zgodnie z wymogami obowiązującego projektu technicznego nr 208/7 z marca 1983 roku przygotowanego przez Wojewódzkie Biuro (...) w P. (k. 127). Okoliczność, że pozwany zapewnia w celach mieszkalnych oświetlenie zgodnie z powyższym projektem została potwierdzona przez świadków M. B. (k. 237-239), R. K. (k. 240-241), S. Ł. (k.243-244) oraz reprezentującego pozwanego A. K. (k.303-307). Bez znaczenia pozostają tu twierdzenia, że w celi nr (...) osadzeni z powodu braku klosza, zakładali na żarówkę składający się z gazety przygotowany przez nich klosz. Nawet jeśli powód był niezadowolony z tego rodzaju oświetlenia, podkreślić należy, że pozwany w swoich zachowaniu nie wykazał się bezprawnością, gdyż dochował obowiązujących w tym zakresie wymogów określonych w ww. projekcie. Podobnie należało ocenić działania pozwanego odnośnie wentylacji panującej w celi nr (...). Przedmiotowa cela bowiem posiadała wentylację pośrednią oraz odpowiednią kratkę wentylacyjną osobno dla celi mieszkalnej i kącika sanitarnego. O tym, że wentylacja zapewniała odpowiednie warunku bytowe, do których pozwany był zobowiązany świadczą przeprowadzane u pozwanego kontrole, podczas których nie stwierdzono nieprawidłowości, o jakich mowa w art. 70 ust 1. ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz.U. nr 80, poz. 414 z późn. zm) Prawo budowlane (k.116).

Odnosząc się do zarzutu braku bieżącej ciepłej wody sąd wskazuje, że tenże zarzut stawiany przez powoda również nie może zostać uznany za bezprawne zachowanie pozwanego. Wskazać jednak należy, że nawet jeśli ten dostęp nie był ciągły, a wyznaczonych godzinach to stwierdzić należy iż pozwany w tym zakresie kierował się obowiązującym go na terenie zakładu regulaminem Organizacyjno – Porządkowym Wykonywania K. Pozbawienia Wolności. Jak wynika z całkowicie wiarygodnych zeznań występującego za pozwanego Dyrektora zakładu karnego we W. A. K., na terenie zakładu obowiązują w tym zakresie wewnętrzne procedury, które dopuszczają dostęp do ciepłej wody w okresach czasowych – cztery razy w ciągu dnia po około jednej godzinie. W konsekwencji, nawet jeśli w odczuciu powoda dostęp do bieżącej ciepłej wody nie był wystarczający , w świetle powyższego nie można zachowaniu pozwanego nadać przymiotu bezprawności.

Dostęp do środków higieny osobistej oraz środków czystości do utrzymania celi mieszkalnej reguluje załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 19 grudnia 2016 roku w sprawie warunków bytowych osób osadzonych w zakładach karnych i aresztach śledczych. Powyższe rozporządzenie reguluje ilość wydawanych osadzonym, w tym powodowi środków czystości oraz środków do utrzymania czystości w celach mieszkalnych. W ocenie sądu, na podstawie materiału dowodowego zgormadzonego w sprawie należało uznać, że pozwany właściwie spełniał powyższe wymogi. Powód nie wykazał, ażeby pozwany ograniczał mu dostęp do środków czystości czy środków utrzymania czystości w celi. Świadczy o tym także fakt, że pomimo, iż powód miał taką możliwość nie zwracał się z dodatkowymi prośbami o wydanie dodatkowych środków (k.120). Wyposażenie celi więziennej również regulowane jest poprzez ww. rozporządzenie. W ocenie sądu, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, powód również nie wykazał ażeby pozwany nie dokonał nieprawidłowości w tym zakresie.

W ocenie sądu powód nie wykazał również bezprawności w działaniu pozwanego polegającego na niezapewnieniu regularnej wymiany koców i materaców. Pozwany zapewniając warunki bytowe osadzonym w tym zakresie kieruje się zasadami, ustalonym na podstawie harmonogramu pracy pralni (k.124). Nie istnieje bowiem norma prawna regulująca powyższy obowiązek zakładu karnego. Tym samym nie można uznać zachowania pozwanego za naruszające jakąkolwiek normę prawną. Abstrahując od powyższego, wskazać należy, że osadzeni mają możliwość wymiany koców po złożeniu stosownej prośby, czego dokonał powód (k.124,125), a jego prośba została zrealizowana. Nie można w konsekwencji uznać, że pozwany nie spełniał ciążącego na nim obowiązku zapewnienia powodowi właściwych warunków bytowych.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika, że w celi nr(...) pozwany zapewnił osadzonym kącik sanitarny, który był zamurowany oraz posiadał drzwi. W tym miejscu wskazać należy, że powód nie wykazał na czym polegało bezprawne zachowanie pozwanego.

Odnosząc się z kolei do braku prawidłowego kontaktu elektrycznego sąd wskazuje że powód w ogóle nie wykazał, że pozwany nie zagwarantował go w celi nr (...). Dowodu na tę okoliczność nie mogą stanowić bowiem jedynie gołosłowne twierdzenia pozwanego w pozwie (k.5). Wobec powyższego sąd uznał, że pozwany w tym zakresie nie wykazał istnienia zachowania pozwanego polegającego na zaniechaniu.

W drugiej kolejności sąd wskazuje że w przedmiotowej sprawie nie została spełniona druga przesłanka odszkodowawcza polegająca na wykazaniu rozmiaru i wysokości szkody. Zgodnie z ar. 361 § 2 k.c naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Szkodę w rozumieniu art. 361 KC stanowi różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po nastąpieniu zdarzenia powodującego uszczerbek, a stanem, jaki by w jego majątku istniał, gdyby to zdarzenie nie nastąpiło (por. wyr. SN z 3.2.1971 r., III CRN 450/70, OSNCP 1971, Nr 11, poz. 205).

W tym miejscu sąd wskazuje, że powód nie wykazał także wysokości poniesionej przez niego ewentualnej szkody, o czym świadczy w szczególności treść jego zeznania złożonego na rozprawie w dniu 28 sierpnia 2018 r. Powód wskazał wtedy, że wysokość dochodzonego odszkodowania, a więc poniesionej szkody obliczył tak aby zakwalifikować sprawę do właściwości Sądu Okręgowego, ponieważ dla poniżej kwoty 75 tys. właściwym byłyby Sąd Rejonowy bo uważa , że Sąd Okręgowy jest bardziej obiektywny, a gdyby nie miał się kierować tym argumentem to trudno jemu powiedzieć jaka kwota byłaby adekwatna do jego żądań. (k.318). W konsekwencji, tym bardziej wysokość dochodzonego przez powoda odszkodowania nie można uznać za faktycznie poniesioną przez niego szkodę.

Mając na uwadze na powyższe, sąd wobec nie wykazania dwóch wyżej wskazanych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej wynikającej z art. 417 k.c, nie badał ostatniej z nich, tj. związku przyczynowo – skutkowego.

Wobec powyższego powództwo jako całkowicie bezzasadne zasługiwało na oddalenie – o czym orzeczono w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 102 k.p.c. Jak wynika z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy powód obecnie uzyskuje wynagrodzenie, jednakże w nieznacznej wysokości tj. około 400 – 500 zł miesięcznie. W ocenie powyższego, mając na względzie że powód nie posiada żadnego innego majątku, zasadnym było odstąpienie od obciążania go kosztami procesu - o czym sąd orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku.

SSO Hanna Flisikowska

ZARZĄDZENIE

1.  Proszę odnotować uzasadnienie,

2.  Odpis uzasadnienia proszę doręczyć pełnomocnikowi pozwanego,

3.  Za 14 dni od doręczenia lub z apelacją.

P., dn______ 09. 18 r. SSO Hanna Flisikowska