Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

XII C 1491/16 - zarządzenie, wyrok, uzasadnienie Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2019-11-22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Poznań, dnia 31 października 2019 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Hanna Ratajczak

Protokolant:starszy sekretarz sądowy Katarzyna Słup- Ostrawska

po rozpoznaniu w dniu 17 października 2019 r. w Poznaniu na rozprawie

sprawy z powództwa M. L., L. L.

przeciwko (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., K. C.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

1.  Uznaje za bezskuteczną w stosunku do powodów M. L. i L. L. umowę darowizny zawartą w dniu 20 czerwca 2012 r. pomiędzy J. Ś. (1) a K. C. przed notariuszem W. D., rep. nr (...) oraz umowę zawartą w dniu 25 czerwca 2012 r. pomiędzy K. C. a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. KRS (...), przed notariuszem W. D., Rep. A. nr (...), których przedmiotem było przedsiębiorstwo stanowiące zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, w skład którego wchodziło m.in.:

a. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w W.;

b. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.

c. udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

d. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

e. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

f. udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

g. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

h. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

i. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

j. udział wynoszący 1/2 części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

k. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

l. udział wynoszący 3/24 w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości objętej kw nr (...) położonej w P.;

m. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

a to w celu ochrony wierzytelności w kwocie 5.000.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu w łącznej kwocie 37.617 zł, a które są stwierdzone nakazem zapłaty wydanym w dniu 25 czerwca 2012 r. przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt (...), wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 października 2014 r., sygn. akt (...)oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt (...)

2.  Uznaje za bezskuteczną w stosunku do powodów M. L. i L. L. umowę z dnia 18 grudnia 2012 r. zawartą przed notariuszem W. D., rep. nr (...), na podstawie której (...) Sp. z o.o. przeniosła na K. C. własność nieruchomości objętej kw nr (...), a to w celu ochrony wierzytelności w kwocie 5.000.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu w łącznej kwocie 37.617 zł, a które są stwierdzone nakazem zapłaty wydanym w dniu 25 czerwca 2012 r. przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt(...), wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 października 2014 r., sygn. akt(...)oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt (...)

3.  Kosztami postępowania obciąża w całości solidarnie pozwanych i z tego tytułu zasądza od nich na rzecz powodów kwotę 40.017 zł, w tym 15.017 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

4.  Przyznaje adwokatowi P. J. wynagrodzenie za pełnienie funkcji kuratora procesowego ustanowionego dla (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. w kwocie 2.460 zł, w tym 23% podatku VAT, które nakazuje wypłacić ze środków Skarbu Państwa tut. Sądu.

SSO Hanna Ratajczak

UZASADNIENIE

Pozwem z 27 czerwca 2016 roku (k. 4- 526) powodowie M. L. oraz L. L. wnieśli o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powodów umowę darowizny zawartą w dniu 20 czerwca 2012 roku pomiędzy J. Ś. (1), a K. C. przed notariuszem W. D., rep A nr (...), której przedmiotem było przedsiębiorstwo stanowiące zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, a to w celu ochrony wierzytelności w kwocie 5.000.000 zł, wraz z ustawowymi odsetkami od 14 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty, wraz z kosztami procesu w łącznej kwocie 37.617 zł, które są stwierdzone nakazem zapłaty wydanym w dniu 25 czerwca 2012 roku, przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt(...), wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 14 października 2014 roku sygn. akt (...)oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 maja 2016 roku w sprawie o sygn. akt I ACa (...); zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Nadto powodowie złożyli wniosek o udzielenie zabezpieczenia dla roszczenia powodów poprzez ustanowenie na czas trwania postępowania wobec (...) Sp. z o.o., KRS (...) zakazu zbywania i obciążania wskazanych we wniosku udziałów, praw własności oraz prawa użytkowania wieczystego.

W uzasadnieniu pozwu powodowie wskazali, że J. Ś. (1) jest ich dłużnikiem, przysługuje im wobec niego wierzytelność w kwocie 5.000.000 zł, płatna wraz z odsetkami liczonymi od dnia 14 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty oraz wierzytelność w kwocie 37.617 zł z tytułu kosztów procesu stwierdzonych nakazem zapłaty wydanym w dniu 25 czerwca 2012 roku przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt (...), wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 października 2014 roku, w sprawie o sygn. akt(...)oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 maja 2016 roku w sprawie o sygn. akt(...). W toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego okazało się, że umową z dnia 20 czerwca 2012 roku (tj. po doręczeniu J. Ś. (1) wezwań do wykupu weksli na łączną kwotę 5.000.000 zł i po upływie terminu ich płatności 13 czerwca 2012 roku), darował on swojej córce K. C. prowadzone przez siebie przedsiębiorstwo, funkcjonujące pod firmą (...), (...) I. Technika Ochrony (...), w tym wchodzące w jego skład nieruchomości. Wskutek powyżej opisanej czynności dłużnik stał się niewypłacalny, a prowadzona w stosunku do niego egzekucja okazała się całkowicie bezskuteczna. Postanowieniem z dnia 30 czerwca 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym P. (...)w P. na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. umorzył postępowanie egzekucyjne.

Sąd postanowieniem z 17 sierpnia 2016 roku (k. 529- 534) udzielił powodom zabezpieczenia roszczenia o uznanie za bezskuteczną w stosunku do nich czynności prawnej - umowy darowizny zawartej dnia 20 czerwca 2012 roku pomiędzy J. Ś. (1), a K. C. przed notariuszem W. D., rep. A nr(...)poprzez:

ustanowienie na czas trwania postępowania wobec (...) Sp. z o.o. zakazu zbywania i obciążania:

- prawa własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...) położonej w W.,

- udziału wynoszącego (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...) położonej Ł.,

- prawa własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w Ł.,

- prawa własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w K.,

- udziału wynoszącego (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w Ł.,

- prawa własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w Ł.,

- prawa własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w K.,

- prawa użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w K.,

- udziału wynoszącego ½ części w prawie własności nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w P.,

- prawa użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w P.,

- udziału wynoszącego 3/24 w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej (...), położonej w P.,

Oraz ustanowienie na czas trwania postępowania wobec K. C. zakazu zbywania i obciążania prawa użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej nr (...) położonej w P..

Na powyższe postawieniem pozwany ad. 1 pismem z dnia 29 sierpnia 2016 roku (k. 541- 637) złożył zażalenie, zaskarżając je w całości oraz pozwana ad. 2 pismem z 29 sierpnia 2016 roku (k. 639) również zaskarżając je w całości.

Postanowieniem z 05 września 2016 roku (k. 882) sąd oddalił wnioski obowiązanych o wstrzymanie wykonania zaskarżonego postanowienia z dnia 17 sierpnia 2016 roku.

Pismem z 04 października 2016 roku (k. 899) powodowie wnieśli o oddalenie zażaleń poznanych. Sąd Apelacyjny w Poznaniu postanowieniem z 25 października 2016 roku (k. 903- 906v) oddalił zażalenia pozwanych.

Pismem procesowym z 21 listopada 2016 roku (k. 919- 922) pozwany ad. 1 poinformował, że S. Z. będący jedynym członkiem zarządu, złożył rezygnację z pełnienia funkcji prezesa zarządu (...) sp. z o.o. z siedzibą w P.. W tym stanie rzeczy brak jest organu uprawnionego do reprezentowania spółki, a do chwili obecnej nie powołano organu uprawnionego do reprezentacji pozwanej spółki.

Mając powyższe na uwadze postanowieniem z 29 listopada 2016 roku (k. 924- 925) sąd zawiesił postępowanie w stosunku do (...) I. (...) so. Z o.o. z siedzibą w P..

W odpowiedzi na pozew z 29 listopada 2016 roku (k. 930- 934) pozwana K. C. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej ad. 2 kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pisma pozwana przyznała, iż w dniu 20 czerwca 2012 roku jej ojciec J. Ś. (1) dokonał na jej rzecz darowizny przedsiębiorstwa. Poznawana jednak przeczy temu, aby czynność ta została dokonana po doręczeniu J. Ś. (1) wezwań do wykupienia weksli, zaprzecza również aby ojciec działał przy dokonywaniu tej czynności z pokrzywdzeniem powodów. Nadto pozwana zakwestionowała wierzytelność stwierdzoną nakazem zapłaty z 25 czerwca 2012 roku. J. Ś. (1) nigdy nie otrzymał wezwań do wykupienia weksli załączonych do pozwu. Nadto zaskarżona czynność wiązała się z objęciem przez J. Ś. (1) funkcji konsula honorowego Bośni i Hercegowiny, którą objął w dniu 03 lipca 2012 roku i którą to funkcję sprawuje do dnia dzisiejszego. Warunkiem koniecznym do objęcia tej funkcji było zaprzestanie prowadzenia działalności na dotychczasowa skalę, stąd darowizna przedsiębiorstwa i zbycie udziałów w spółkach kapitałowych.

Pismem z 12 grudnia 2016 roku (k. 947- 954v) powodowie złożyli zażalenie na postanowienie z 29 listopada 2016 roku, zaskarżając je w całości i wnosząc o jego uchylenie. Pismem z 17 stycznia 2016 roku (k. 983- 985) pozwany ad. 1 wniósł o oddalenie zażalenia w całości. Sąd Apelacyjny w Poznaniu postanowieniem z 02 marca 2017 roku (k. 988- 988v) uchylił zaskarżone postanowienie.

Postanowieniem z 29 listopada 2016 roku (k. 924- 925) sąd zawiesił postępowanie w stosunku do (...) sp. z o.o. z siedzibą w P..

W odpowiedzi na pozew z 29 listopada 2016 roku (k. 930- 934) pozwana ad. 2 K. C. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Pozwana przyznała, iż w dniu 20 czerwca 2012 roku zawarła z ojcem J. Ś. (1) umowę darowizny przedsiębiorstwa o treści załączonej do pozwu oraz, że w dniu 25 czerwca 2012 roku przeniosła otrzymane w darowiźnie przedsiębiorstwo na rzecz pozwanej ad. 1. Nadto przyznała, iż zawarte zostały umowy z dnia 19 czerwca 2012 roku, 21 listopada 2012 roku, 18 grudnia 2012 roku oraz że postanowieniem z dnia 30 czerwca 2016 roku komornik umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko dłużnikowi na podstawie przedmiotowego nakazu zapłaty zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.

Nadto pozwana zaprzeczyła aby darowizna została dokonana po doręczeniu dłużnikowi wezwań do wykupu weksli oraz jakoby ojciec pozwanej działał przy dokonywaniu tej czynności prawnej ze świadomością pokrzywdzenia powodów. Nadto pozwana podniosła, iż dłużnik w dniu 08 maja 2012 roku zawarł z powodami umowę przeniesienia własności nieruchomości w trybie art. 231 §1 kc, która w rzeczywistości stanowiła ostateczne rozliczenie wszelkich należności pomiędzy stronami. Nadto zaskarżona czynności wiązała się z objęciem przez J. Ś. (1) funkcji konsula.

Pismem z 12 grudnia 2016 roku(k. 947-954) powodowie złożyli zażalenie na postanowienie z 29 listopada 2016 roku, zaskarżając je w całości. Sąd Apelacyjny w Poznaniu postanowieniem z 02 marca 2017 roku (k. 988-988v), wydanym w sprawie o sygn. (...) uchylił zaskarżone postanowienie.

W piśmie procesowym z 08 czerwca 2017 roku (k. 1074- 1077) powodowie doprecyzowali swoje stanowisko procesowe wnosząc o uznanie za bezskuteczną w stosunku do powodów umowę darowizny zawartą w dniu 20 czerwca 2012 roku pomiędzy J. Ś. (1), a K. C. przed notariuszem W. R. nr (...) oraz umowę zawartą w dniu 25 czerwca 2012 roku pomiędzy K. C., a (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., KRS (...), przed notariuszem W. D., Rep. A nr (...), których przedmiotem było przedsiębiorstwo stanowiące zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, szczegółowo wskazanych w treści pisma powoda. Uznanie za bezskuteczną w stosunku do powodów umowę z 18 grudnia 2012 roku zawartą przed notariuszem W. D. rep. Nr (...) na podstawie, której (...) sp. z o.o. przeniosła na K. C. własność nieruchomości objętej księgą wieczystą nr (...), a to w celu ochrony wierzytelności w kwocie 5.000.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty i kosztami procesu w łącznej kwocie 37.617 zł, a które są stwierdzone nakazem zapłaty wydanym w dniu 25 czerwca 2012 roku przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt(...), wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 14 października 2014 roku sygn. akt(...)oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 10 maja 2016 roku w sprawie o sygn. akt (...). Zasądzenie od pozwanego solidarnie na rzecz powodów kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W piśmie procesowym z dnia 28 czerwca 2017 roku (k. 1082- 1159) pozwana ad. 2 wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie solidarnie od powodów na rzecz pozwanej zwrotu kosztów niniejszego postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

Postanowieniem z 13 grudnia 2017 roku (k. 1196- 1197) sąd na podstawie art. 144 §1 kpc w zw. z art. 146 kpc ustanowił dla (...) sp. z o.o. z siedzibą w P. kuratora w osobie adwokata P. J.. Następnie na skutek powołania nowego zarządu spółki sąd postanowieniem z 29 stycznia 2018 roku 9k. (...)- (...)) zwolnił adwokata P. J. z pełnienia obowiązków kuratora procesowego ustanowionego dla (...) sp. z o.o., a wniosek kuratora o przyznanie wynagrodzenia za pełnienie obowiązków kuratora oddalił.

W odpowiedzi na pozew z 08 marca 2018 roku (k. 1262- 1280) pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powodów na rzecz pozwanej kosztów postępowania w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w razie uch wystąpienia.

Pozwany wskazał, iż powodom były znane plany dłużnika związane z przeniesieniem majątku, nadto mieli oni wiedzę o kondycji finansowej spółki. Spółka nie stała się niewypłacalna w wyższym stopniu aniżeli miało to miejsce przed zbyciem nieruchomości z uwagi na istniejące obciążenia.

Postanowieniem z 09 lipca 2018 roku sąd na podstawie art. 144 §1 kpc w zw. z art. 146 kpc ustanowił dla (...) I. (...) sp. zo.o. z siedzibą w P. kuratora w osobie P. J..

Kurator działający w imieniu pozwanej spółki w piśmie procesowym z 18 lutego 2019 roku (k. 1414) wniósł o oddalenie powództwa oraz przyznanie wynagrodzenia z tytułu sprawowanej kurateli według norm przepisanych.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska procesowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. Ś. (1) prowadził przedsiębiorstwo pod firmą (...).

Okoliczność bezsporna

J. Ś. (1) wystawił 5 weksli na zlecenie M. i L. L., na zabezpieczenie wzajemnych rozliczeń.

Kolejno w dniach 09 marca 2011 roku, 19 marca 2011 roku, 22 marca 2011 roku, 29 marca 2011 roku, 06 czerwca 2012 roku powodowie uzupełnili wszystkie weksle, oznaczając ich dzień płatności na 13 czerwca 2012 roku oraz miejsce tj. K., ulica (...).

Pismami z dnia 06 czerwca 2012 roku powodowie wezwali J. Ś. (1) do wykupu weksli wystawionych kolejno na kwoty 3.000.000 zł, 500.000 zł, 500.000 zł, 500.000 zł, 500.000 zł.

Dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kopia weksli wystawionych przez dłużnika (k. 45, 46, 47, 48, 49), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia pism z 06 czerwca 2012 roku wraz z potwierdzeniem nadania przesyłki (k. 50, 51, 52, 53, 54)

Dłużnik nie spełnił zobowiązania, nie wykupił przedmiotowych weksli w terminie wyznaczonym przez powodów. Wobec powyższego celem odzyskania swoich należności powodowie wystąpili na drogę sądową.

Okoliczność bezsporna

Nakazem zapłaty z 25 czerwca 2012 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu nakazała J. Ś. (1) aby zapłacił solidarnie na rzecz M. L. i L. L. kwotę 5.000.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2012 do dnia zapłaty oraz kwotę 69.717 zł tytułem kosztów postępowania nakazowego w tym 7.217 zł tytułem kosztów zastępstwa radcowskiego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu, albo wniósł w tym terminie zarzuty.

Następnie Sąd Okręgowy w Poznaniu wyrokiem z 14 października 2014 roku utrzymał nakaz zapłaty z dnia 25 czerwca 2012 roku sygn. akt(...) w części obejmującej zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów solidarnie kwoty 5.000.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty oraz uchylił rozstrzygnięcie o kosztach procesu wobec czego kosztami procesu obciążył pozwanego w całości i na tej podstawie zasądził do niego na rzecz powodów solidarnie kwotę 32.217 zł w tym kwotę 7.217 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Sąd Apelacyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 10 maja 2016 roku wydanym w sprawie o sygn. akt(...)oddalił apelację pozwanego.

Dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kopia nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Poznaniu z 25 czerwca 2012 roku, wydanego w sprawie(...)(k. 28), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 14 października 2014 roku, wydanego w sprawie (...)(k. 29), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 10 maja 2016 roku, wydanego w sprawie(...) (k. 30)

W dniu 20 czerwca 2012 roku przed notariuszem W. D. J. Ś. (1) oraz K. C. zawarli umowę darowizny, Repertorium A(...)

Poprzez dokonaną czynność dłużnik przeniósł na K. C. całe przedsiębiorstwo prowadzone pod firmą (...), w skład którego wchodziło min.:

a. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w W.;

b. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej wK.

c. udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

d. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

e. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

f. udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

g. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

h. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

i. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

j. udział wynoszący 1/2 części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

k. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

l. udział wynoszący 3/24 w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości objętej kw nr (...) położonej w P.;

m. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P..

Dowód: kopia wypisu umowy darowizny rep. A. nr (...)(k. 31- 43), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 55- 77), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 78- 91), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 92- 130), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 131- 152v), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 153- 182), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 183- 226), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 227- 251), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 252- 281v), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 282- 303), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 304- 344), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 345- 398), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 399- 449), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 450- 469v), zeznania pozwanej (e-protokół z dnia 06 czerwca 2019 roku), zeznania świadka J. Ś. (1) (e-protokół z dnia 12 lipca 2018 roku)

Przedsiębiorstwo będące przedmiotem w/w umowy darowizny na dzień 20 czerwca 2012 roku miało wartość 23.159.699,97 zł.

Dowód: kopia wydruku wykazu składników materialnych i niematerialnych przedsiębiorstwa prowadzonego pod firma (...) , Technika Ochrony (...) (k. 272)

Na podstawie przedmiotowego nakazu zapłaty, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności powodowie wszczęli postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi, które toczyło się pod sygnaturą (...)

Podejmowane przez komornika sądowego czynności nie doprowadziły do wyegzekwowania jakichkolwiek należności. Wobec powyższego postanowieniem z dnia 30 czerwca 2016 roku Komornik Sądowy przy Sądzie RejonowymP. (...)w P. Z. G. umorzył postępowanie egzekucyjne wobec bezskutecznej egzekucji.

Z powodu zawarcia umowy darowizny dłużnik J. Ś. (1) stał się niewypłacalny, zaś wskazana czynność została dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli- M. L. i L. L..

Dowód: poświadczona za zgodność z oryginałem kopia zawiadomienia komornika sądowego z 30 stycznia 2015 roku (k. 470- 470v), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia postanowienia z 30 czerwca 2016 roku o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wydanego w sprawie (...)(k. 471), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia nakazu zapłaty z 25 czerwca 2012 roku, wydanego w sprawie(...)zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (k. 472- 473)

W dniu 25 czerwca 2012 roku K. C. oraz (...) Sp. z o.o. zawarły umowę przeniesienia na rzecz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedmiotu aportu, R. A numer (...). K. C. wniosła aportem do (...) Sp. z o.o. całe przedsiębiorstwo, nabyte w drodze darowizny od dłużnika, dokonanej w dniu 20 czerwca 2012 roku.

Spółkę (...) Sp. z o.o. przy dokonywaniu przedmiotowej czynności reprezentował J. Ś. (1), pełniący w tamtym czasie funkcję prezesa zarządu.

Dowód: kopia wypisu aktu notarialnego rep. A nr (...) (k. 485- 192)

W dniu 18 grudnia 2012 roku, przed notariuszem W. D. została zawarta umowa na podstawie której (...) Sp. z o.o. przeniosła na K. C. własność nieruchomości objętej kw nr (...).

Okoliczność bezsporna

W dniu dokonania umowy darowizny na nieruchomościach wchodzących w skład przedsiębiorstwa były ustanowione obciążenia hipoteczne na rzecz innych wierzycieli.

Dowód: wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 55- 77), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 78- 91), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 92- 130), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 131- 152v), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 153- 182), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 183- 226), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 227- 251), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 252- 281v), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 282- 303), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 304- 344), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 345- 398), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 399- 449), wydruk treści elektronicznej księgi wieczystej o nr (...) (k. 450- 469v), zeznania pozwanej (e-protokół z dnia 06 czerwca 2019 roku)

Pozwana K. C. jest córką dłużnika J. Ś. (1). Pozwana współpracowała z ojcem, wobec czego była zorientowana sprawach przedsiębiorstwa.

W chwili obecnej dłużnik, nie posiada żadnego majtku, jak podaje pracuje na stanowisku prezesa zarządu za wynagrodzeniem około 2.000 zł miesięcznie. Zaspokojenie wierzytelności powodów nie jest możliwe z majątku dłużnika.

Dowód: zeznania pozwanej (e-protokół z dnia 06 czerwca 2019 roku), zeznania świadka J. Ś. (1) (e-protokół z dnia 12 lipca 2018 roku), poświadczona za zgodność z oryginałem kopia postanowienia z 30 czerwca 2016 roku o umorzeniu postępowania egzekucyjnego wydanego w sprawie (...)(k. 471)

Przedstawiony stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej dowodów.

Sąd dał wiarę powołanym wyżej dokumentom oraz ich odpisom i kserokopiom, albowiem nie były przez strony kwestionowane, jak również nie budziły wątpliwości Sądu. Podkreślić przy tym należy, że zgodnie z art. 244 § 1 kpc dokumenty urzędowe, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, stanowią dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone. Z kolei w świetle art. 245 kpc dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie.

Zeznaniom świadka J. Ś. (1) sąd dał wiarę wyłącznie w części, tj. co do okoliczności nie stojących w sprzeczności z ustalonym przez sąd stanem faktycznym. W ocenie sądu świadek zeznawał niespójnie, udzielał zwięzłych wypowiedzi, często zasłaniając się niewiedzą, bądź brakiem pamięci co do poszczególnych faktów. Często udzielał odpowiedzi na zadawane pytania używając ogólnych sformułowań. Nadto nie potrafił w sposób logiczny wytłumaczyć związku między wyzbywaniem się majątku, a objęciem przez niego funkcji konsula honorowego Bośni i Hercegowiny.

Odnosząc się do treści zeznań pozwanej K. C. sąd niemal w całości uznał za wiarygodne. Świadek przyznała, że na podstawie umowy z dnia 20 czerwca 2012 r. ojciec przeniósł na nią swoje przedsiębiorstwo, które następnie wniosła jako aport do spółki (...) Sp. z o.o. oraz fakt, iż współpracowała z ojcem oraz pełniła funkcję prokurenta. Mając to na uwadze oraz fakt, że pozwana jest córką dłużnika sąd domniema, że dokonanie darowizny przedsiębiorstwa nastąpiło z pokrzywdzeniem wierzycieli- powodów, wobec czego sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanej co do tego, że nie miała wiedzy o zobowiązaniach ojca względem powodów.

Sąd jako nieprzydatne dla ustalenia istotnych okoliczności w sprawie uznał przedłożone opinie prywatne dot. szacowania wartości poszczególnych nieruchomości, a wchodzących w skład przedsiębiorstwa. Dokumenty te nie mogą zastąpić dowodu z opinii biegłego, który w ocenie sądu był niezbędny do ustalenia wartości przedmiotowych nieruchomości, a który to dowód został ostatecznie przez sąd pomięty z uwagi na fakt, iż pozwana mimo zobowiązania nie uiściła zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 527 kc gdy wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego, jeżeli dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć. Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności. Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

Jak wynika z art. 531§ 2 kc w wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 24 września 2015 roku, w sprawie V CSK 667/14 wypowiedział się, iż z punktu widzenia potrzeby ochrony wierzyciela nie ma znaczenia kilkakrotny i wielopodmiotowy transfer korzyści majątkowej, jeżeli korzyść ta wyszła z majątku dłużnika (lub do niego nie weszła) w okolicznościach usprawiedliwiających roszczenie paulińskie wierzyciela (art. 527 kc). Dlatego w art. 531 § 2 kc przewidziano wprost możliwość wystąpienia wierzyciela bezpośrednio przeciwko ostatniemu nabywcy korzyści i jednoczenie domagania się uznania za bezskuteczną wobec wierzyciela ostatniej czynności prawnej z udziałem ostatniego nabywcy korzyści. W razie rozporządzenia korzyścią majątkową przez osobę trzecią na rzecz dalszej osoby, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko tej osobie i zaskarżyć czynność prawną, w której uczestniczyła (art. 531 § 2 kc).

Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 marca 2017 roku w sprawie III CSK 143/16 wyraził stanowisko, które Sąd orzekający w sprawie niniejszej całkowicie podziela, że w sprawach, których dotyczy art. 531 § 2 kc zakres przesłanek uznania czynności prawnej za bezskuteczną wobec powoda ze skutkiem przewidzianym w art. 532 kc jest co do zasady szerszy. Uwzględnienie powództwa zaskarżającego czynność prawną, którą osoba trzecia rozporządziła korzyścią uzyskaną od dłużnika na rzecz kolejnej osoby, zależy w pierwszej kolejności od wykazania wynikających z art. 527 § 1 kc przesłanek uzasadniających uznanie bezskuteczności czynności prawnej dłużnika przysparzającej korzyść osobie trzeciej. Ustalenie w tej sprawie przesłanek warunkujących ubezskutecznienie czynności prawnej dłużnika jest koniecznym warunkiem orzeczenia o bezskuteczności wobec powoda czynności prawnej, którą osoba trzecia rozporządziła korzyścią uzyskaną od dłużnika na rzecz kolejnej osoby ( w niniejszej sprawie pozwanej spółki). Ponadto art. 531 § 2 kc uzależnia uwzględnienie powództwa zaskarżającego czynność prawną, którą osoba trzecia rozporządziła korzyścią uzyskaną od dłużnika na rzecz kolejnej osoby od tego, aby osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne.

Biorąc pod uwagę podane wyżej argumenty stwierdzić należy, że okoliczności warunkujące bezskuteczność umowy sprzedaży zawartej pomiędzy dłużnikiem, a K. C. były w niniejszej sprawie przesłankami orzekania w zakresie żądania ubezskutecznienia umowy zawartej między samymi pozwanymi.

Zgodnie ze Stanowiskiem Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 27 kwietnia 2018 roku, IV CSK 200/17), skarga pauliańska ma na celu ochronę wierzytelności przed uniemożliwieniem wierzycielowi przez dłużnika przymusowego jej zaspokojenia z jego majątku, wskutek dokonania czynności prawnych umniejszających ten majątek i przysparzających korzyści osobom trzecim. Pokrzywdzenie w rozumieniu art. 527 § 2 kc, to stan rzeczywistej niewypłacalności dłużnika w ogóle lub niewypłacalności w wyższym stopniu niż przed dokonaniem czynności prawnej. Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia niewypłacalności dla oceny podstaw skargi pauliańskiej. Niewypłacalność dłużnika w rozumieniu art. 527 § 2 kc należy rozumieć jako, stan majątku dłużnika, w którym egzekucja nie może przynieść zaspokojenia wierzytelności pieniężnej przysługującej przeciwko temu dłużnikowi. Dochodzi do tego w drodze dokonania przez dłużnika czynności prawnej polegającej na przesunięciu składników majątkowych, powodującym uszczuplenie masy majątkowej i braku składników, z których można przeprowadzić egzekucję. Chodzi przy tym o aktualną niewypłacalność dłużnika. Dla wykazania niewypłacalności nie jest konieczne ogłoszenie upadłości dłużnika. Nie ma uzasadnienia dla utożsamiania niewypłacalności w rozumieniu art. 527 § 2 kc z przyczynami ogłoszenia upadłości, przewidzianymi w art. 10 i 11 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 2344), ponieważ znaczenie prawne ma jedynie to, czy czynność prawna dłużnika mogła spowodować lub pogłębić jego niewypłacalność istniejącą w chwili jej zaskarżenia i utrzymującą się do dnia wydania orzeczenia.

Uznanie czynności prawnej za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzyciela wymaga wykazania przez niego, że stanowi ona samodzielnie lub w powiązaniu z innymi zdarzeniami warunek konieczny niewypłacalności lub powiększenia niewypłacalności. Jeżeli niemożność pełnego, przymusowego zaspokojenia wierzytelności powstała także bez dokonania przez dłużnika zaskarżonej czynności prawnej, żądanie jej ubezskutecznienia nie może być uznane za zasadne. Istotne jest dla zbadania pokrzywdzenia, czy w przypadku niedokonania konkretnej czynności wierzyciel faktycznie zostałby zaspokojony. Ocena zaistnienia pokrzywdzenia wierzyciela w tym znaczeniu, powinna być dokonana według chwili wyrokowania. Niewystarczające jest stwierdzenie, takiego stanu majątku dłużnika tylko w chwili zaskarżenia czynności prawnej. Nie ma znaczenia, czy stan uniemożliwiający zaspokojenie wierzytelności istniał w chwili zdziałania czynności prawnej przez dłużnika.

Dłużnik J. Ś. (2) dokonał zaskarżonej czynności będąc świadomy istniejących zadłużeń wobec powodów. Dłużnik przyznał, iż złożone w niniejszym postępowaniu weksle zostały przez niego wystawione. Twierdzenia dłużnika, że wszelkie zobowiązania z powodami zostały rozliczone, nie zasługują na uwzględnienie zwłaszcza wobec faktu, iż weksle (mimo twierdzeń o rozliczeniu wzajemnych wierzytelności) nie zostały mu zwrócone. Nadto nie podawał jakie wierzytelności i w jaki sposób zostały rozliczone. Również nie wskazał jasno na zabezpieczenie jakich zobowiązań weksle zostały wystawione.

Również na uwzględnienie nie zasługiwały zarzuty strony pozwanej, a dot. istnienia wierzytelności oraz kwestii doręczenia weksli, albowiem okoliczności te były badane przez sąd w postępowaniu toczącym się pod sygnaturą(...)

Zgodnie z powołanym wyżej orzecznictwem Sądu Najwyższego dla wykazania niewypłacalności nie jest konieczne ogłoszenie upadłości dłużnika. Nie ma uzasadnienia dla utożsamiania niewypłacalności w rozumieniu art. 527 § 2 kc z przyczynami ogłoszenia upadłości, przewidzianymi w art. 10 i 11 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz.U. z 2017 r. poz. 2344), ponieważ znaczenie prawne ma jedynie to, czy czynność prawna dłużnika mogła spowodować lub pogłębić jego niewypłacalność istniejącą w chwili jej zaskarżenia i utrzymującą się do dnia wydania orzeczenia.

Nadto uznanie czynności prawnej za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzyciela wymaga wykazania przez niego, że stanowi ona samodzielnie lub w powiązaniu z innymi zdarzeniami warunek konieczny niewypłacalności lub powiększenia niewypłacalności. Jeżeli niemożność pełnego, przymusowego zaspokojenia wierzytelności powstała także bez dokonania przez dłużnika zaskarżonej czynności prawnej, żądanie jej ubezskutecznienia nie może być uznane za zasadne.

W literaturze podkreśla się, że dłużnik działa ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, gdy zdaje sobie sprawę (uświadamia sobie), że wskutek dokonania czynności prawnej z osobą trzecią może spowodować niemożność zaspokojenia się wierzycieli z jego majątku. Jednak samo pokrzywdzenie wierzycieli nie musi być zamiarem dłużnika – wystarczy, żeby dłużnik takie pokrzywdzenie przewidywał w granicach ewentualności. Innymi słowy wystarczająca będzie u dłużnika świadomość możliwości wystąpienia pokrzywdzenia. Wskazuje się również, że dostateczną przesłanką przyjęcia działania dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli jest istnienie ogólnej świadomości co do tego, iż w wyniku podejmowanych czynności może on być niewypłacalny lub stan jego niewypłacalności może się pogłębić (zob. L. Stecki (w:) Kodeks..., s. 520).

Wobec powyższego trudno przyjąć wniosek przeciwny aniżeli taki, że J. Ś. (1) działał na szkodę wierzycieli, a w tym przypadku powodów M. L. i L. L.. Bezsprzecznie obejmował świadomością i zdawał sobie sprawę, iż wyzbywa się majątku, z którego możliwe będzie prowadzenie egzekucji. Sądowi wiadomo z urzędu na podstawie ustaleń dokonanych przez tut. Sąd w sprawie o sygn. akt (...), że dłużnik dokonał w tym samym czasie przekazania także innych składników majątku na rzecz kolejnych osób. Okoliczności te nadto przyznała pozwana w trakcie składania zeznań. W świetle powyższego trudno uznać aby dłużnik nie działał z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Również sam dłużnik zeznał, iż przekazania udziałów w spółkach dokonał na rzecz syna i byłej żony jako osób godnych zaufania. Nie potrafił też wskazać czy na rzecz byłej żony były to czynności dokonywane na skutek podziału majątku wspólnego.

Dłużnik prowadzący działalność gospodarczą bez wątpienia miał świadomość jakie i od kiedy wymagalne wierzytelności posiadają powodowie wobec niego.

W ocenie sądu opierając się na zasadach logiki i doświadczenia życiowego dłużnik, jako osoba prowadząca dzielność gospodarczą na dużą skalę (o czym świadczyły chociażby istniejące składniki majątkowe przedsiębiorstwa), miał wiedzę że wystawione przez niego weksle rodzą odpowiedzialność względem remitenta. Wyzbywając się przedsiębiorstwa dłużnik doprowadził do stanu swojej niewypłacalności, działał więc co najmniej ze świadomością pokrzywdzenia wierzyciela czyli powodów. Na co w szczególności wskazuje fakt, iż darowizna została dokonana po dacie wezwania go do wykupu przedmiotowych weksli.

Dłużnik, dokonując kwestionowanych czynności w niedługim terminie po wezwaniu go do zapłacenia wierzytelności wekslowej, mógł przewidywać, że działania te mogą powodować pokrzywdzenie powodów. Rozważając kwestie świadomości dłużnika ciężar należy oprzeć na świadomości możliwości wystąpienia pokrzywdzenia wierzyciela. Nie musi wcale wystąpić zamiar pokrzywdzenia. W powyższej sprawie należy więc uznać, że dłużnik miał świadomość pokrzywdzenia powodów.

W oparciu o zgromadzone dokumenty (w szczególności dotyczące postępowania egzekucyjnego) sąd stwierdził, iż powodowie w sposób wystarczający wykazali stan niewypłacalności J. Ś. (1). Obecnie dłużnik jest niewypłacalny, a toczące się przeciwko niemu postępowania egzekucyjne są bezskuteczne.

Przesłanki do wniesienia skargi pauliańskiej muszą zostać spełnione łącznie. W niniejszej sprawie koniecznym było także ustalenie czy kwestionowana czynność prawna obejmująca przeniesienie udziału w prawie własności nieruchomości obciążonej hipotekami spowodowała, że dłużnik stał się niewypłacalny, lub niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.

Rozpatrując zasadność wniesionego powództwa należało zbadać, czy nieruchomości będące przedmiotem darowizny były obciążone hipotekami ponad swoją wartość oraz czy darowizna przedsiębiorstwa na rzecz pozwanej K. C. prowadzi do pokrzywdzenia powodów oraz zwiększenia niewypłacalności dłużnika.

Strona pozwana wskazywała, że przedmiotowe nieruchomości były obciążone licznymi hipotekami, wobec czego nawet gdyby umowa darowizny nie została zawarta, powodowie nie mieliby możliwości zaspokojenia się ze składników przedsiębiorstwa.

Z treści art. 527 § 2 kc wynika, że wierzyciel pauliański powinien udowodnić jedynie związek między zaskarżoną czynnością dłużnika a stanem jego niewypłacalności (verba legis: „jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny”) i tylko w tym zakresie obciąża go ciężar dowodu omawianej obiektywnej przesłanki skargi pauliańskiej (art. 6 kc). Oznacza to, że na osobie trzeciej spoczywa ciężar dowodu wystąpienia innej, realnej przyczyny nieefektywności egzekucji wierzyciela pauliańskiego i wpływu tej przyczyny na tę nieefektywność (np. częściowo, całkowicie). Powinien on zatem wykazać, np. fakt istnienia określonego obciążenia hipotecznego eliminującego skuteczność egzekucji wierzyciela i utrzymywanie się określonego pułapu zadłużenia dłużnika wobec wierzyciela hipotecznego w chwili wytoczenia powództwa o uznanie czynności prawnej dłużnika za bezskuteczną oraz w chwili zamknięcia rozprawy (art. 316 § 2 kpc).

W okolicznościach niniejszej sprawy należy uznać, że strona pozwana nie wykazała, by przedmiotowe nieruchomości przedstawiały wartość niższą niż wartość ciążącego na nich obciążenia hipotecznego.

Nieruchomości wchodzące w skład przedsiębiorstwa darowanego były obciążane hipotekami na rzecz innych wierzycieli. Niemniej jednak strona pozwana nie wykazała, aby obciążenia te przekraczały wartości przedmiotowych nieruchomości, a tym samym zaspokojenie powodów z tych składników majątku nie było możliwe. W ocenie sądu mimo istniejących na dzień 20 czerwca 2012 roku obciążeń powodowie mogli zaspokoić się z tego składnika majątku dłużnika chociażby w części. Okoliczności przeciwne nie zostały wykazane w toku procesu. Pozwana wyłącznie ograniczyła się do twierdzeń, a ostatecznie nie uiściła zaliczki na poczet przeprowadzenia zawnioskowanego przez nią dowodu z opinii biegłego z dziedziny wyceny nieruchomości. Wobec czego sąd wniosek ten pominął.

Zważyć nadto należy, że dla wykazania, że zaspokojenie się powodów choćby w części nie byłoby możliwe, pozwana wskazywała na fakt istnienia hipotek ustanowionych już po 20 czerwca 2012 roku. Powyższe twierdzenia nie zasługują na uwzględnienie. Nadto opierając się na zasadach doświadczenia życiowego należy zważyć, że jeżeli banki po dacie 20 czerwca 2012 roku dokonywały na tych nieruchomościach kolejnych zabezpieczeń, należy wyprowadzić wniosek, że dotychczas ustanowione nie przekraczały rynkowej wartości tych nieruchomości, a zatem na datę dokonania darowizny powodowie byliby w stanie z nich się zaspokoić (okoliczności przeciwne nie zostały dowiedzione).

Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku, domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W toku postępowania dowodowego pozwana K. C. nie obaliła powyższego domniemania, albowiem nie wykazała, że pomimo stosunku bliskości z dłużnikiem nie wiedziała o świadomości (ojca) dłużnika pokrzywdzenia wierzycieli i nawet przy należytej staranności nie mogła się o tym dowiedzieć. Wszak pozwaną łączyły z ojcem relacje zawodowe, w ocenie sądu bez wątpienia znała kondycje firmy i jej zobowiązania. Twierdzenia pozwanej, że dopiero po przejęciu przedsiębiorstwa dowiedziała się o istniejących zadłużeniach, co nie wynikało z wcześniej przedłożonych jej dokumentów firmy, są w tym zakresie niewystarczające.

Zgodnie z zasadami obowiązującymi w procedurze cywilnej ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach (art. 232 kpc, art. 6 kc). Art. 6 kc określa reguły dowodzenia, to jest przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Przy czym Sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne.

Ponadto na uznanie nie zasługiwała argumentacja przytaczana przez pozwaną oraz samego dłużnika, że pozbywał się on majątku na skutek otrzymanej nominacji na konsula honorowego B. H., które to stanowisko objął w lipcu 2012 roku. Twierdzenia dotyczą wyłącznie rzekomego zakazu prowadzenia działalności na szeroką skalę, nadto dłużnik wskazywał, że chciał wyjechać do B. H. i pozamykać swoje sprawy. Mając to na uwadze w ocenie sądu okoliczności przytaczane przez strony spornej umowy darowizny nie zasługują na uwzględnienie, tym samym brak jest okoliczności dostatecznie usprawiedliwiających dokonanie spornej czynności.

Na podstawie powołanych przepisów oraz w świetle dokonanych ustaleń sąd uznał, iż wszystkie przesłanki wynikające z art. 527 kc zostały spełnione łącznie. Wobec powyższego sąd uznał za bezskuteczną w stosunku do powodów M. L. i L. L. umowę darowizny zawartą w dniu 20 czerwca 2012 roku pomiędzy J. Ś. (1) a K. C. przed notariuszem W. D., rep. nr (...) oraz umowę zawartą w dniu 25 czerwca 2012 roku pomiędzy K. C. a (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. KRS (...), przed notariuszem W. D., Rep. A. nr 1842/2012, których przedmiotem było przedsiębiorstwo stanowiące zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, w skład którego wchodziło m.in.:

a. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w W.;

b. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.

c. udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

d. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

e. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

f. udział wynoszący (...) części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

g. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w Ł.;

h. prawo własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

i. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w K.;

j. udział wynoszący 1/2 części w prawie własności nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

k. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

l. udział wynoszący 3/24 w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości objętej kw nr (...) położonej w P.;

m. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości zapisanej w kw nr (...) położonej w P.;

a to w celu ochrony wierzytelności w kwocie 5.000.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu w łącznej kwocie 37.617 zł, a które są stwierdzone nakazem zapłaty wydanym w dniu 25 czerwca 2012 r. przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt(...), wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 października 2014 r., sygn. akt (...)oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt I. ACa. 674/15.

W ocenie sądu w niniejszej sprawie zostały również spełnione przesłanki określone w art. 531 § 2 kc w stosunku do każdego z pozwanych. Zgodnie z przytoczonym przepisem w wypadku gdy osoba trzecia rozporządziła uzyskaną korzyścią, wierzyciel może wystąpić bezpośrednio przeciwko osobie, na której rzecz rozporządzenie nastąpiło, jeżeli osoba ta wiedziała o okolicznościach uzasadniających uznanie czynności dłużnika za bezskuteczną albo jeżeli rozporządzenie było nieodpłatne. Innymi słowy przesłankami warunkującymi uwzględnienie powództwo ze skargi pauliańskiej w stosunku do kolejnych osób (czwartych, piątych) jest spełnienie dwóch dodatkowych przesłanek: rozporządzenie uzyskaną korzyścią przez osobę trzecią oraz wiedza kolejnych osób bądź nieodpłatność rozporządzenia.

W oparciu o dokonane ustalenia faktyczne sąd doszedł do przekonania, że również powyższe przesłanki zostały spełnione. Przy zawieraniu umowy pomiędzy samymi pozowanymi w dniu 25 czerwca 2012 roku Spółka (...) sp. z o.o. była reprezentowana przez J. Ś. (1) czyli dłużnika, co w ocenie sądu jest jednoznaczne z tym, że miał świadomość pokrzywdzenia wierzycieli, działając w imieniu i na rzecz reprezentowanej przez siebie spółki.

Wyżej dokonane przez sąd ustalenia nadto implikują wniosek, iż pozwani zawierając umowę w dniu 18 grudnia 2012 roku, dotyczącą przeniesienia własności nieruchomości również działali ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli. Była to bowiem kolejna czynności prawna dokonana przez pozwanych, na skutek wcześniej zwartej umowy darowizny pomiędzy K. C., a dłużnikiem.

Mając powyższe na uwadze sąd uznał za bezskuteczną w stosunku do powodów M. L. i L. L. umowę z dnia 18 grudnia 2012 roku zawartą przed notariuszem W. D., nr (...), na podstawie, której (...) Sp. z o.o. przeniosła na K. C. własność nieruchomości objętej kw nr (...), a to w celu ochrony wierzytelności w kwocie 5.000.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14 czerwca 2012 r. do dnia zapłaty i kosztami procesu w łącznej kwocie 37.617 zł, a które są stwierdzone nakazem zapłaty wydanym w dniu 25 czerwca 2012 r. przez Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt (...)wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 14 października 2014 r., sygn. akt(...)oraz wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt I ACa 674/15.

O kosztach postępowania sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc i obciążył nimi w całości solidarnie pozwanych, jako stronę która przegrała niniejszy proces i z tego tytułu zasądził od nich na rzecz powodów kwotę 40.017 zł, w tym 15.017 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 25.000 zł tytułem opłaty od pozwu.

W toku postępowania dla pozwanej (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością został ustanowiony kurator procesowy w osobie adwokata P. J.. Wobec powyższego sąd na podstawie art. 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej z dnia 13 listopada 2013 roku (Dz.U. z 2013 r., poz. 1476) w zw. z art. 2 ust. 8 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) zasądził na rzecz kuratora wynagrodzenie w kwocie 2.460 zł, w tym 23 % podatku VAT. Sąd mając na uwadze nakład pracy kuratora w przedmiotowym postępowaniu miarkował należne mu wynagrodzenie i uznał, że przyznana kwota 2.000 zł netto jest adekwatna do podjętych przez niego czynności.

Mając na uwadze powyższe na podstawie powołanych przepisów sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

/-/ Hanna Ratajczak

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować;

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem proszę doręczyć kuratorowi;

3.  Akta przedłożyć za 14 dni od doręczenia.

P. dnia 22 listopada 2019 roku

/-/ Hanna Ratajczak

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Beata Komorniczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Hanna Ratajczak
Data wytworzenia informacji: