Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 20 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Ewa Hoffa

Protokolant:Starszy sekretarz sądowy K. T. (1)

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2016 r. w Poznaniu

na rozprawie sprawy z powództwa (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S.

/KRS: (...)

przeciwko E. M. /PESEL: (...)/, D. M. /PESEL:(...)/

o zapłatę

I. Zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 705007,43 zł /siedemset tysięcy siedem złotych i czterdzieści trzy grosze/ z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości 8% w stosunku rocznym od kwot:

- 77.453,90 zł od 23 kwietnia 2015 r.

- 3.463,14 zł od 7 grudnia 2015 r.

- 87.453,90 zł od 20 maja 2015 r.

- 122.536,29 zł od 29 czerwca 2015 r.

- 87.472,16 zł od 24 czerwca 2015 r.

- 1.017,55 zł od 21 lipca 2015 r.

- 87.472,16 zł od 17 lipca 2015 r.

- 87.472,16 zł od 19 sierpnia 2015 r.

- 1.045,50 zł od 5 września 2015 r.

- 87.472,16 zł od 17 września 2015 r.

- 62.077,01 od 17 października 2015 r.

- 71,50 zł od 11 kwietnia 2015 r.

do dnia zapłaty każdej z tych kwot.

II. Kosztami postępowania obciąża w całości pozwanych i z tego tytułu zasądza od nich, solidarnie, na rzecz powoda kwotę 42.468 zł /czterdzieści dwa tysiące czterysta sześćdziesiąt osiem złotych, w tym 7217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

/-/ E. H.

Sygn akt XII C 2538/15

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym dnia 7 grudnia 2015 r. powód (...) spółka z ograniczoną z siedzibą w S. wniósł o zasądzenie od pozwanych: E. M. i Z. M. kwoty 705.007,43 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w wysokości 8% w stosunku rocznym od: 77.453,90 zł od 23 kwietnia 2015 r., 3.463,14 zł od 7 grudnia 2015 r., 87.453,90 zł od 20 maja 2015 r., 122.536,29 zł od 29 czerwca 2015 r., 87.472,16 zł od 24 czerwca 2015 r., 1.017,55 zł od 21 lipca 2015 r., 87.472,16 zł od 17 lipca 2015 r., 87.472,16 zł od 19 sierpnia 2015 r., .045,50 zł od 5 września 2015 r., 87.472,16 zł od 17 września 2015 r., 62.077,01 od 17 października 2015 r., 71,50 zł od 11 kwietnia 2015 r., do dnia zapłaty każdej z tych kwot oraz o zasądzenie od pozwanych na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W odpowiedzi na pozew pozwani E. M. i D. M. wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych /k.77/.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 20 lutego 2013 r. powódka w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., na okres 10-ciu lat, umowę najmu części nieruchomości zabudowanej obiektem handlowym, położonej w B., przy ul. (...), obejmującej działki o numerach ewidencyjnych (...), dla której Sąd Rejonowy w Braniewie (...)prowadzi księgę wieczystą pod numerem (...) (cyt. dalej jako Umowa). Przy tej czynności (...) sp. z o.o. była reprezentowana przez jednego z pozwanych – Prezesa Zarządu E. M..

W ww. umowie najmu strony ustaliły, że najemca będzie regulował czynsz najmu w okresach miesięcznych, w terminie 15 dni od dnia wystawienia przez wynajmującego faktur VAT, a stawka czynszu ustalona na kwotę 62.236,47 zł netto będzie podlegała corocznej waloryzacji. W 2015 r. zwaloryzowana stawka czynszu wynosiła 87.472,16 zł. W ramach umowy najemca zobowiązał się również do uiszczania wszelkich podatków i opłat dodatkowych związanych z przedmiotem najmu, takich jak: opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu, podatku od nieruchomości oraz ubezpieczenia majątkowego obiektu handlowego.

Jednocześnie za wszelkie zobowiązania spółki (...) sp. z o.o. wynikające lub mogące wyniknąć z Umowy, pozwani udzielili na piśmie nieodwołalnego oraz solidarnego poręczenia osobistego do kwoty wynoszącej maksymalnie 5.000.000,00 zł, obowiązującego przez okres 10 lat od ostatniego dnia obowiązywania tej umowy.

okoliczność bezsporna, umowa najmu z dn. 20.02.2013 r. (k.25-27),

Spółka (...) sp. z o.o. zaprzestała regulowania należności wynikających z w/w umowy w pierwszym semestrze 2015 r. i pomimo monitów ze strony powódki nie uiściła należnych kwot. W tym stanie rzeczy powódka, pismami z 15 lipca 2015 r. i 28 lipca 2015 r. wezwała dłużną spółkę do uregulowania należności w terminie do dnia 7 sierpnia 2015 r. z zagrożeniem skorzystania z uprawnienia do rozwiązania Umowy ze skutkiem natychmiastowym. Wezwania do zapłaty kierowane były do pozwanego E. M. jako osoby uprawnionej do reprezentowania dłużnej spółki. Wobec bezskuteczności wezwań powódka pismem z dnia 20 października 2015 r., doręczonym dnia 22 października 2015 r., złożyła oświadczenie o rozwiązaniu Umowy w trybie natychmiastowym, zobowiązując najemcę do opróżnienia obiektu handlowego i wydania nieruchomości stanowiących przedmiot Umowy w terminie 10 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia, nie później niż do dnia 2 listopada 2015 r.

Okoliczność bezsporna, wezwanie do zapłaty z dn. 15.07.2015 r. wraz z dowodem doręczenia (k.42), wezwanie do zapłaty z dn. 28.07.2015 r. wraz z dowodem doręczenia (k.46), wypowiedzenie Umowy z dn. 20.10.2015 r. wraz z dowodem doręczenia (k.47-48)

Ze względu na fakt, że (...) sp. z o.o. w dalszym ciągu nie zapłaciła wymagalnego zadłużenia, pismami z dnia 9 listopada 2015 r. i 20 listopada 2015 r., doręczonymi pozwanym odpowiednio w dniach: 23 listopada 2015 r. i 25 listopada 2015 r., powódka wezwała pozwanych, jako poręczycieli solidarnych, do dobrowolnej zapłaty zaległości w kwocie 736.867,94 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w płatnościach w wysokości 8 % w skali roku, wyznaczając im każdorazowo ostateczny 7-dniowy termin zapłaty.

Okoliczność bezsporna, wezwania do zapłaty z dn. 9.11.2015 r. wraz z dowodami doręczenia (k.52-57),wezwania do zapłaty z dn. 20.11.2051 r. (k.58-63)

Na zadłużenie pozwanych objęte pozwem składają się:

–

zaległa część czynszu najmu za kwiecień 2015 r. w kwocie 77.453,90 zł (należność w wysokości 10.000 zł została uregulowana w dniu 12 listopada 2015 r.) wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym liczone od dnia 23 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...)-55301z dn. 7.04.2015 r.(k.28)

–

odsetki umowne za opóźnienie w częściowym uregulowaniu czynszu najmu za kwiecień 2015 r. w kwocie 3.463,14 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

P ismo informacyjne wraz z wraz z pocztowym dowodem odbioru z dn. 3.12.2015 r. (k.29-31)

–

zaległy czynsz najmu za maj 2015 r. w kwocie 87.453,90 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 20 maja 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 4.05.2015 r. (k.32)

–

zaległy podatek od nieruchomości i gruntu za 2014 r. w kwocie 122.536,29 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 29 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 14.05.2015 r. (k.33)

–

zaległy czynsz najmu za czerwiec 2015 r. w kwocie 87.472,16 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 24 czerwca 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 1.06.2015 r. (k.34)

–

zaległa opłata za ubezpieczenie majątkowe w kwocie 1.017,55 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 21 lipca 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 30.06.2015 r. (k. 35)

–

zaległy czynsz najmu za lipiec 2015 r. w kwocie 87.472,16 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 17 lipca 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 1.07.2015 r. (k.39)

–

zaległy czynsz najmu za sierpień 2015 r. w kwocie 87.472,16 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 19 sierpnia 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 3.08.2015 r. (k. 37)

–

zaległa opłata za przegląd obiektów budowlanych w kwocie 1.045,50 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 5 września 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 20.08.2015 r. (k.38)

–

zaległy czynsz najmu za wrzesień 2015 r. w kwocie 87.472,16 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 17 września 2014 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 1.09.2015 r. (k. 36)

–

zaległy czynsz najmu za październik 2015 r. w kwocie 62.077,01 zł od dnia rozwiązania Umowy, za okres 22 dni października wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 17 października 2015 r. do dnia zapłaty;

Faktura Vat nr (...) z dn. 1.10.2015 r. wraz z korektą (k. 40 - 41)

–

zaległa opłata za zajęcie pasa drogowego w kwocie 71,50 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w zapłacie w wysokości 8% w stosunku rocznym od dnia 11 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty;

Nota obciążeniowa nr (...)- (...) z dn. 26.03.2015 r.(k. 64)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy których wiarygodność ani moc dowodowa nie została zakwestionowana przez strony, Sąd także nie znalazł podstaw aby czynić to z urzędu. Większość okoliczności stanu faktycznego była co do zasady bezsporna. Pozwani podnieśli jedynie zarzuty dotyczące oceny prawnej okoliczności faktycznych, zakwestionowali bowiem wyłącznie zgodność z prawem i dobrymi obyczajami wysokości czynszu określonego w Umowie, nie podważając jednocześnie samego faktu istnienia czynszu w tejże wysokości. Ponadto, pozwani podnieśli kwestię ważności zawartej przez siebie umowy poręczenia na zabezpieczenie zobowiązań strony powodowej wynikających z Umowy, nie kwestionując jednocześnie samego zawarcia tejże umowy. Ocena Sądu w rozpatrywanej sprawie ograniczała się zatem do powyższych kwestii pozostających spornymi pomiędzy stronami.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 659 § 1 kc, przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

W pierwszej kolejności, za niesłuszny należy uznać zarzut strony pozwanej co do ustalenia przez powódkę wysokości czynszu w umowie w sposób zawyżony i sprzeczny z prawem bądź dobrymi obyczajami. Na wstępie wskazać należy, że podstawę ustalenia wysokości czynszu najmu stanowiła zawarta przez strony umowa, którą podpisał pozwany E. M. jako prezes zarządu (...) sp. z o.o., w a jej zawarciu uczestniczyła także jego małżonka – pozwana D. M., która wspólnie ze swoim małżonkiem udzieliła poręczenia na zabezpieczenie należności powoda wynikających z umowy najmu. Istotnym jest zatem, że pozwanym wiadomym była wysokość czynszu określonego w umowie i maksymalna kwota poręczenia. Znając warunki umowy poręczenia dobrowolnie zgodzili się na jej zawarcie z czego wynika, że świadomie zaakceptowali warunki w niej określone. Zgodnie z art. 354 § 1 kc dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Co do zasady, nie sposób z faktu zawarcia umowy poręczenia o w/w treści wysnuć oceny, że nastąpiło jakiekolwiek pokrzywdzenie pozwanych. Na uwagę zasługuje przy tym fakt, że zaciągając przedmiotowe zobowiązanie pozwani działali w ramach wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej (k. 89), zatem jako przedsiębiorcy – profesjonaliści, nie zaś jako konsumenci - wbrew temu co zostało wskazane w odpowiedzi na pozew. Z tego względu nie przysługiwała im jakakolwiek wynikająca z przepisów konsumenckich zwiększona ochrona prawna w zakresie interpretacji składanych przez siebie oświadczeń woli. Zgodę pozwanych na określoną w Umowie wysokość czynszu należy zatem uznać za w pełni skuteczną i wiążącą, ze wszystkimi tego konsekwencjami prawnymi.

Niezależnie od powyższego, z przedłożonych przez pozwanych wydruków ze strony internetowej, mających obrazować rynkowe ceny najmu nieruchomości i, w ocenie pozwanych, świadczyć o zawyżeniu wysokości czynszu przez powódkę w Umowie, wcale taka okoliczność nie wynika. Wręcz przeciwnie, przedstawione oferty dotyczą nieruchomości o wielokrotnie niższej powierzchni niż nieruchomość analizowana, a zatem po pierwsze nie mogły one stanowić adekwatnego porównania, a po wtóre, ze stosunku powierzchni przedstawionych, przykładowych nieruchomości (ok. 1.300 m ²) do powierzchni nieruchomości opisanej w Umowie (10.070 m ²), wynika iż czynsz za nieruchomości przyjęte do porównania w przeliczeniu na powierzchnią równą powierzchni analizowanej nieruchomości nie tylko nie jest niższy od przyjętego przez strony w umowie, lecz znacznie tą stawkę przekracza. Tym samym dowody przytoczone przez pozwanych, niezależnie od braku ich przydatności w sprawie, stanowić by mogły, co najwyżej, o okolicznościach zupełnie przeciwnych niż te na które zostały powołane. Na tej podstawie brak jest zatem podstaw do uznania, że stawka czynszu została w istocie zawyżona przez powodów w Umowie w stosunku do stawek rynkowych.

Bezzasadny okazał się również zarzut nieważności udzielonego przez pozwanych poręczenia. Zgodnie z art. 878 kc można poręczyć za dług przyszły do wysokości z góry oznaczonej (§ 1). Bezterminowe poręczenie za dług przyszły może być przed powstaniem długu odwołane w każdym czasie (§ 2). O ile zgodzić się należy ze stanowiskiem, że nieważne jest poręczenie obejmujące nieokreśloną grupę zobowiązań dłużnika głównego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 29.05.2005 r. sygn. akt V CK 827/04), to za takie nie można uznać poręczenia udzielonego w niniejszej sprawie. Zgodnie z tym co zostało wskazane w dalszej części powołanego wyroku, z tzw. poręczeniem ogólnym nie mamy do czynienia w sytuacji dotyczącej oznaczonego pod względem podmiotowym i przedmiotowym długu dłużnika z umowy głównej, a takie oznaczenie bez wątpienia w rozpatrywanej sprawie nastąpiło. Określenie przedmiotu poręczenia jako zabezpieczającego „wszelkie zobowiązania, na podstawie umowy najmu” czyni zadość tym wymaganiom. Przy czym nie zasługuje na uwzględnienie zarzut, że poza kwotą czynszu żadna z wymienionych opłat czy podatków nie została bliżej określona. Abstrahując już od tego, że kwoty opłat i podatków są zmienne i nie jest możliwym ich ścisłe określenie w umowie, to pozwani jako profesjonaliści, w dodatku działający w branży której dotyczy umowa, posiadali możliwości samodzielnego uzyskania informacji na temat obowiązujących podatków i opłat i nie sposób z braku ich określenia w umowie wywodzić nieważności udzielonego poręczenia.

W oczywisty sposób nie zasługuje przy tym także na uwzględnienie zarzut nieoznaczenia górnej granicy poręczenia. Jak bezsprzecznie wynika z umowy poręczenia, granicą tą była kwota 5.000.000,00 zł, zatem została ona określona w sposób wystarczająco precyzyjny. Nie jest wymagane bardziej szczegółowe jej precyzowanie.

Z kolei, wprawdzie co do zasady trafnie podnosi strona pozwana, powołując się na wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 23 marca 2007 r., że ratio legis obowiązywania art. 878 § 1 sprowadza się do zabezpieczenia osoby poręczającej przed odpowiedzialnością za nieskonkretyzowany dług przyszły, na którego powstanie i wysokość nie będzie miała żadnego wówczas wpływu. Nie mniej jednak jak wskazane zostało w dalszej części tego orzeczenia, w przypadku, gdy sam poręczyciel kształtuje rozmiar swego zobowiązania, ochrona wynikająca z art. 878 § 1 pozostaje dla niego bez znaczenia (wyrok SA w Białymstoku z 23 marca 2007 r., I ACa 720/2006). W niniejszej sprawie to pozwani będąc stroną Umowy kształtowali wspólnie z powodem rozmiar swojego zobowiązania, mając tym samym wpływ na jego wysokość. Mając to na uwadze nie obejmuje ich zatem ochrona wynikająca z art. 878 § 1 kc.

Mając powyższe na względzie Sąd, uznając powództwo w całości za zasadne, orzekł jak w punkcie I wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc oraz § 6 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 461 ze zm.).

/-/ E. H.