Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2015 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w XVII Wydziale Karnym-Odwoławczym
w składzie:

Przewodniczący: SSO Agata Adamczewska

Sędziowie: SO Jerzy Andrzejewski (spr.)

SO Justyna Andrzejczak

Protokolant: st. prot. sąd. Karolina Tomiak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Anny Oszwałdowskiej-Kocur

po rozpoznaniu w dniu 8 maja 2015 r.

sprawy M. Ś. oskarżonego o popełnienie przestępstw z art. 209 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 15 grudnia 2014 roku, sygn. akt. VI K 854/14

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;

2.  zwalnia oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym odstępuje od wymierzenia mu opłaty za drugą instancję.

Justyna Andrzejczak Agata Adamczewska Jerzy Andrzejewski

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, wyrokiem z dnia 15 grudnia 2014 r., uznał oskarżonego M. Ś.za winnego przestępstwa niealimentacji z art. 209 § 1 k.k. na szkodę swoich dzieci: A., S., E.i I. Ś.i wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz zwolnił od kosztów postępowania.

Wyrok ten zaskarżył obrońca oskarżonego zarzucając obrazę prawa materialnego, tj. art. 53 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 58 i art. 209 k.k. poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, mimo iż kara ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem może spełnić cele kary.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja okazała się niezasadna i to w stopniu oczywistym, zaś żaden z postawionych zarzutów nie mógł doprowadzić do uchylenia bądź zmiany zaskarżonego wyroku.

W tym miejscu przypomnieć należy, że apelacja jest oczywiście bezzasadna, jeżeli w sposób oczywisty brak jest wątpliwości, co do tego, że w sprawie nie wystąpiły uchybienia określone w art. 438 k.p.k. oraz art. 439 k.p.k., a nadto nie zachodzi przesłanka z art. 440 k.p.k. Apelacja oczywiście bezzasadna jest taką apelacją, której niezasadność nie budzi wątpliwości. Zasadność apelacji, bądź jej brak wiązać należy bowiem z oceną trafności uchybień, jakie w apelacji zostały wskazane. Opisane powyżej okoliczności zachodziły niewątpliwie w niniejszej sprawie.

Mimo postawienia zarzutu naruszenia prawa materialnego, lektura apelacji prowadzi do wniosku, że obrońca kwestionuje wymiar orzeczonej kary, a tym samym zarzut naruszenia prawa materialnego jest nieuzasadniony.

Sąd Najwyższy niejednokrotnie wskazywał, że przepis art. 53 § 1 k.k. nie ma charakteru normy stanowczej (zawierającej nakaz lub zakaz określonego postąpienia), zatem jego obraza - w rozumieniu art. 438 pkt 1 k.p.k. - nie wchodzi w grę. Wspomniany przepis określa natomiast objęte sferą swobodnego sędziowskiego uznania ogólne dyrektywy wymiaru kary, dlatego podważanie przyjętej na ich podstawie oceny sądu jest możliwe tylko w ramach zarzutu rażącej niewspółmierności kary (zob. np. postanowienia SN: z dnia 26 stycznia 2011 r., III KK 335/10, LEX nr 736755; z dnia 3 października 2011 r., V KK 96/11, LEX nr 1044083). Podobnie, zarzut naruszenia art. 58 § 1 k.k. nie jest zarzutem naruszenia prawa materialnego, a ma charakter zarzutu dotyczącego niewspółmierności kary (tak: postanowienie SN z 26 września 2007 r., IV KK 265/07, OSNwSK 2007/1/2102).

Sąd Okręgowy uznał jednak, iż nie ma podstaw do kwestionowania uzasadnienia rozstrzygnięcia w tym przedmiocie. Należy bowiem przypomnieć,
iż z sytuacją rażącej niewspółmierności kary mamy do czynienia wtedy, gdy rozmiar represji w rozpoznawanej sprawie jest w sposób oczywisty nieproporcjonalny w stosunku do dolegliwości wymierzanych podobnym sprawcom w podobnych sprawach. Przy czym nie chodzi o każdą ewentualną różnicę co do wymiaru kary,
ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować (vide: wyrok SN z 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, OSPriP 1995/6/18).

Sąd Odwoławczy w pełni podziela zawartą w uzasadnieniu wyroku argumentację odnoszącą się do wymiaru kary. Owszem, zasada ultima ratio bezwzględnej kary pozbawienia wolności nakazuje każdorazowo rozważyć wymierzenie kary łagodniejszego rodzaju, jednak Sąd Rejonowy takiej analizy dokonał i Sąd Odwoławczy w pełni ją podziela. Oskarżony był już dwukrotnie skazywany za przestępstwo niealimentacji. W 2009 r. właśnie na karę ograniczenia wolności, jednak po pierwsze w ogóle nie łożył wówczas na utrzymanie swoich dzieci, nadto zaś nie wykonywał nawet w części orzeczonej kary bowiem została mu ona zamieniona na karę zastępczą pozbawienia wolności. Z kolei w 2013 r. M. Ś. skazany został na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, po czym na tyle uporczywie nie wykonywał obowiązku alimentacyjnego, że kara ta została zarządzona do wykonania (obecnie oskarżony ją odbywa). Argumentacja, że kara ograniczenia wolności najlepiej chroni pokrzywdzonych przestępstwem niealimentacji, jest więc w przypadku M. Ś. bezprzedmiotowa, zaś wymierzone dotychczas kary łagodniejszego rodzaju w żaden sposób nie oddziaływały na zachowanie oskarżonego, ergo – okazały się nieskuteczne. W tej sytuacji, słusznie Sąd Rejonowy uznał, że tylko kara bezwzględnego pozbawienia wolności spełni swoje cele tak prewencji generalnej jak i indywidualnej. Deklaracje oskarżonego co do zamiaru podjęcia pracy i łożenia na utrzymanie dzieci są bowiem niewiarygodne w świetle jego dotychczasowego postępowania.

Uznając zatem, że Sąd I instancji wymierzył karę zgodnie z przyznanym mu mocą ustawy sędziowskim uznaniem i że kara te nie razi niewspółmiernością w rozumieniu surowości, Sąd Odwoławczy nie uwzględnił wniesionej apelacji.

O kosztach Sąd orzekł jak w punkcie 2, uznając że poniesienie kosztów postępowania byłoby zbyt uciążliwe dla oskarżonego.

Justyna Andrzejczak Agata Adamczewska Jerzy Andrzejewski