Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Poznaniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2024 roku

Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile

w składzie następującym:

Przewodniczący sędzia Jacek Grudziński

Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Oszczypała

po rozpoznaniu w dniu 24 października 2024 roku w Pile

sprawy z powództwa A. K. (1)

przeciwko (...) ! (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. , (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przy udziale interwenienta ubocznego Towarzystwa (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  Oddala powództwo;

2.  Nie obciąża powódki kosztami procesu.

J. Grudziński

Sygn. akt XIV C 765/21

UZASADNIENIE

W dniu 24 sierpnia 2021 r. powódka A. K. (1) wniosła do Sądu Okręgowego w Poznaniu XIV Wydział Cywilny z siedzibą w Pile pozew opatrzony datą 20 sierpnia 2021 r. przeciwko pozwanym: (...)! (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T., w którym to pozwie wniosła o:

1.  Zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwoty 120.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

a.  dla pozwanego ad. 1 od dnia 1 listopada 2018 r. do dnia zapłaty;

b.  dla pozwanego ad. 2 od dnia 17 listopada 2018 r. do dnia zapłaty;

c.  dla pozwanego ad. 3 od dnia 27 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty.

2.  Zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwoty 2.335,96 zł tytułem odszkodowania ( zwrot kosztów leczenia i kosztów dojazdów do placówek medycznych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia następującego po dniu doręczenia każdemu z pozwanych odpisu pozwu do dnia zapłaty;

3.  Zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwoty 41.517.30 zł tytułem odszkodowania (zwrot kosztów opieki) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

a.  dla pozwanego ad. 1 od dnia 1 listopada 2018 r. do dnia zapłaty;

b.  dla pozwanego ad. 2 do 17 listopada 2018 r. do dnia zapłaty;

c.  dla pozwanego ad. 3 od dnia 27 grudnia 2018r. do dnia zapłaty;

4.  Zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwoty 670 zł miesięcznie, płatnej do 10. dnia każdego miesiąca, począwszy od dnia wniesienia pozwu, tytułem renty związanej ze zwiększonymi potrzebami powódki, wraz z odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat;

5.  Zasądzenie od każdego z pozwanych na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) Spółka z.o.o. z siedzibą wniosła o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrotu uiszczonej opłaty skarbowej wedle norm przypisanych (k. 130-147).

Pozwana (...)! (...) Spółka z .o.o. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrotu uiszczonej opłaty skarbowej wedle norm przypisanych (k. 253-265).

Pismem z dnia 9 maja 2022 r. Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. przystąpiła do procesu w charakterze interwenienta ubocznego po stronie pozwanego (...) Sp. z.o.o. Jednocześnie interwenient uboczny wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz interwenienta ubocznego kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych oraz kwoty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty (k. 386- -394).

Pismem z dnia 14 grudnia 2022 r. pozwana (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w T. wniosła o oddalenie powództwa w całości jako bezzasadnego oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrotu uiszczonej opłaty skarbowej wedle norm przypisanych (k. 530).

Na rozprawie dnia 24 października 2024 r. (k.624) strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2018 r. powódka A. K. (1) była emerytką. Powódka nie uskarżała się na żadne schorzenia, była ona osobą sprawną fizycznie i samodzielną.

W dniu 23 sierpnia 2018r. powódka A. K. (1) wspólnie z synem M. K. (1) udała się na zakupy do Centrum Handlowego (...)! znajdującego przy ul. (...) w P..

Galeria (...)! w P. posiada jeden poziom. Pomiędzy dwoma równoległymi pasażami, znajduje się korytarz, który umożliwia przejście z jednego pasażu na drugi. Korytarz ten z jednej strony znajduje się na wysokości sklepu (...), a z drugiej strony na wysokości sklepu (...). W korytarzu znajdują się ogólnodostępne toalety.

Około godziny 20:24 powódka wspólnie z synem przechodziła wyższej opisanym korytarzem. Zmierzając w kierunku sklepu (...) powódka poślizgnęła się na słabo widocznej, żółtawej i płynnej substancji, która prawdopodobnie była rozlanym sorbetem.

W wyniku poślizgnięcia powódka upadła na prawą stronę ciała, doznając urazu prawej nogi i biodra.

Syn powódki postanowił wezwać pogotowie ratunkowe, o zaistniałej sytuacji poinformował również pracowników ochrony.

Na miejsce wypadku przybył pracownik ochrony S. R. (1), który został tam kobietę uskarżająca na silny ból z prawej strony biodra. Syn kobiety wskazał na posadzce plamę koloru żółtawego, na której kobieta się poślizgnęła. Plama ta była bardzo słabo widoczna i miała wielkość kartki A4.

/notatka służbowa (k. 323); zeznania świadków S. R. (k. 535 v.-536) i M. K. (k. 476 v.-478); przesłuchanie powódki A. K. (k. 620 v.-622)/

Miejsce wypadku nie było objęte monitoringiem wizyjnym. Pewien czas po zdarzeniu nastąpiła modernizacja monitoringu tak, że cały korytarz prowadzący do toalet jest w zasięgu kamer, w tym miejsce wypadku powódki.

Bezpośrednio po wypadku powódka została przewieziona do Szpitala (...) w P.. Powódka początkowo przebywała na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym, jednak ze stwierdzeniem złamania szyjki kości udowej prawej została przekazana na Odział Ortopedii i Traumatologii Narządu Ruchu.

27 sierpnia 2018 r. powódka przeszła operację wstawienie endoprotezy stawu biodrowego. Stan zdrowia powódki zaczął się pogarszać; zaczęła ona odczuwać duszności z uciskiem w klatce piersiowej. Pojawiło się podejrzenie zatorowości płucnej i dnia 30 sierpnia 2018 r. powódka została przekazana na Oddział Kardiologiczny, gdzie lekarze potwierdzili podejrzewaną diagnozę. Zdaniem lekarzy prowadzących powódkę przyczyną zatorowości płucnej była przeprowadzana operacja wstawienia endoprotezy stawu biodrowego. Powódka przebywała na Oddziale Kardiologicznym do dnia 24 września 2018r. Jej pobyt w szpitalu trwał więc łącznie 30 dni.

/karta informacyjna leczenia szpitalnego (k. 45-55)/

Właścicielem Centrum Handlowego (...)! (...) na dzień wypadku powódki był (...) sp. z.o.o. z siedzibą w W..

W dniu 7 września 2018r. Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników spółki (...)! (...) sp.z.o.o. (spółka przejmująca) podjęło uchwałę o połączeniu ze spółkami (...) sp. z.o.o. (...) sp. z.o.o. (spółki przejmowane) w trybie ar. 492 §1 k.s.h. tj. przez przeniesienie całego majątku spółek przejmowanych na spółkę przejmującą.

Postanowieniem z dnia 22 października 2018r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawa dokonał wpisu o połączeniu w.w. spółek do rejestru przedsiębiorców KRS, przy czym postanowienie o wpisie uprawomocniło się w dniu 6 listopada 2018r.

/wydruk odpowiadający odpisowi pełnemu KRS (k. 74-80)/

Pozwana spółka (...)! (...) (następca prawny (...) sp. z.o.o.) stosownie do postanowień umowy zawartej na okres od dnia 1 marca 2018 r. do dnia 28 lutego 2020r. zleciła firmie (...) Spółka z o.o. z siedzibą w K. świadczenie usług m.in. sprzątania obiektu, jako przedsiębiorcy świadczącego usługi sprzątania. Do obowiązków firmy sprzątającej należało utrzymywanie w czystości podłóg i wnętrz ogólnodostępnych. Prócz codziennego sprzątania wskazanych pomieszczeń i powierzchni firma sprzątająca zobowiązała się do zapewnienia serwisu dziennego stosownie do potrzeb, w stałej dyspozycji, w godzinach otwarcia galerii (...)! (...), utrzymanie porządku w toaletach publicznych, w odstępach co godzinnych.

(...) Spółka z o.o. z siedzibą w K. zawarła umowę podwykonawczą z (...) Spółka z o.o. z siedzibą w T., która również trudni się świadczeniem usług sprzątania w ramach prowadzonej działalności. Umowa podwykonawcza dotyczyła usług sprzątających dla Galerii (...)! Polska.

(...) Spółka z o.o. z siedzibą w K.. zawarła z Towarzystwem (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. umowę odpowiedzialności cywilnej z tytułu prowadzenia działalności i posiadania mienia na okres 11.04.2018 r. do 10.04.2019 r.

/umowa odpowiedzialności cywilnej (k. 397-399)/

W obiekcie (...)! (...) w dniu wypadku pracowało dwóch pracowników firmy sprzątającej. W okresie, w którym doszło do wypadku powódki, system sprzątania pozwanej galerii handlowej w sytuacjach nagłych opierał się na zgłoszeniu zaistniałego zabrudzenia podłogi w miejscach ogólnodostępnych do pracowników ochrony obiektu, których na zmianie było trzech: dwóch przy drzwiach wejściowych, a jeden patrolujący pasaż i sprawdzający co godzinę toalety dla klientów. Pracownicy firmy sprzątającej zobligowani byli w takiej sytuacji do natychmiastowego udania się na miejsce gdzie zaobserwowano zanieczyszczenie, zabezpieczenie miejsca poprzez umieszczenie znaków ostrzegających o śliskiej nawierzchni i uprzątniecie zabrudzeń.

/umowa na usługi sprzątania, utrzymanie krajobrazu i usługi zimowe (k. 268-283)/

Z kolei usługi w zakresie ochrony i bezpieczeństwa obiektu wykonywała spółka (...) na podstawie umowy o świadczenie usług z dnia 28 lutego 2018 r. Pozwana galeria handlowa powierzyła obowiązki w zakresie ochrony osobie trzeciej szczegółowo określając zakres usług i czynności, które skupiają się za bezpieczeństwu osób i mienia. Wśród obowiązków pracowników ochrony brak jest czynności w zakresie monitorowania czystości bądź zadań polegających na koordynacji działań firmy sprzątającej.

/umowa o świadczenie usług (k. 301-322)/

Powódka zgłosiła pozwanym powstanie szkody pismami z 22 października 2018 r., z 6 listopada 2018 r. i z 13 grudnia 2018 r. Pozwani oraz zakłady ubezpieczeń, które udzielały im ochrony ubezpieczeniowej, odmówili przyjęcia odpowiedzialności za skutki zdarzenia z dnia 23 sierpnia 2018 r.

/ dowody: pisma pełnomocnika powódki (k.90-100)/

Powódka złożyła pozew w Sądzie Rejonowym w Pile, w którym to domagała się zasądzenia solidarnie od pozwanych (...)! (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w W., (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w K. oraz (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w T. na rzecz powódki kwoty 371,88 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, oraz zasądzenie od pozwanych solidarnie na rzecz pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Wyrokiem z dnia 16 lutego 2021 r. Sąd Rejonowy w Pile zasądził solidarnie od pozwanych (...)! (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w W., (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w K. oraz (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w T. na rzecz powódki A. K. (1) kwotę 371,88 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie i kosztami procesu.

Na skutek apelacji wniesionych przez pozwanych, wyrokiem z dnia 26 września 2022 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo w całości oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanych zwrot kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrot kosztów procesu w instancji odwoławczej.

/wyrok Sądu Rejonowego w Pile z 16.02.2021 r.(k.491), wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z 26.09.2022 r. (k. 490)/

Na skutek apelacji wniesionych przez pozwanych, wyrokiem z dnia 26 września 2022r. Sąd Okręgowy w Poznaniu, Wydział XV Cywilny Odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddalił powództwo w całości oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanych zwrot kosztów zastępstwa procesowego oraz zwrot kosztów procesu w instancji odwoławczej.

/wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu, Wydział XV Cywilny Odwoławczy z dnia 26.09.2022r., sygn. akt XV Ca 108/21 (k. 490)/

Obecnie powódka porusza się przy pomocy balkonika. Powódka utrzymuje się z emerytury w wysokości 2.400 zł miesięcznie. Powódka zamieszkuje w domu jednorodzinnym wspólnie z synem i jego rodziną.

/zeznania świadków M. K. (k. 476-478), L. P. (k. 478-479), M. D. (k. 536), M. C. (k. 536-537), przesłuchanie świadka), B. M. (k. 561-562); przesłuchanie członka zarządu pozwanego (...) Sp. z o.o. A. S. (k.562-563), przesłuchanie członka zarządu pozwanego (...) Sp. z o.o. Ł. W. (k. 562-563), przesłuchanie prezesa pozwanej (...) Sp. z o.o. M. P. (k. 563-564); przesłuchanie powódki A. K. (k. 620 v.-622)/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następującą ocenę dowodów:

M. K. (1) jest synem powódki. Pomimo relacji rodzinnych łączących go z powódką, świadek zeznawał w sposób wiarygodny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Świadek opisał przebieg wypadku z dnia 23 sierpnia 2018 r. jak i odniósł się do stanu zdrowia powódki, przed i po zaistniałym zdarzeniu.

L. P. (2) jest siostrą powódki. Świadek nie była bezpośrednim świadkiem zdarzenia z dnia 23 sierpnia 2018 r., pomagała jednak powódce dojść do zdrowia po zaistniałym zdarzeniu. Jej zeznania nie budzą wątpliwości.

S. R. (1) pracuje jako pracownik ochrony w galerii (...)! Świadek zeznawał w sposób wiarygodny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Pracownik ochrony nie był świadkiem wypadku powódki, jednak został wezwany na miejsce wypadku. Po przybyciu na miejsce zdarzenia, świadek zauważył starszą kobietę uskarżającą się na silny ból nogi. W miejscu wskazanym przez świadków zdarzenia znajdowała się rozlana gęsta ciecz, przypominająca sorbet lodowy. Plama była niewielka. Przed upadkiem powódki nikt nie sygnalizował ochronie, że podłoga jest brudna. Około pół godziny przez upadkiem powódki toalety były sprzątane przez sprzątaczki, zdaniem świadka sprzątaczki były dokładne w swojej pracy i gdyby zauważyły plamę z pewnością by ją posprzątały. W miejscu w którym przewróciła się powódka była tzw. „martwa sfera” nie objęta obrazem z kamer. Po wypadku powódki, galeria została wyposażona w większą ilość kamer, które obejmują swoim zasięgiem miejsce upadku powódki.

M. D. (2) pracuje w galerii (...)! jako dyrektor centrum. Świadek zeznawała w sposób wiarygodny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Do obowiązków świadka należy zarządzanie obiektem, w tym nadzorowanie wykonywania usługi sprzątania obiektu. W 2018 r. sprzątaniem w galerii zajmowała się firma (...), która usługę sprzątania w galerii wykonywała przez podwykonawcę firmę (...). Świadek nie była obecna w pracy, w dniu wypadku, dostała jednak informację od ochrony o takim zdarzeniu, oraz że z zdarzenia został sporządzony raport. Nigdy przed zdarzeniem z sierpnia 2018 r. w galerii nie było zgłaszane, aby ktoś uległ wypadkowi z uwagi na brudną podłogę. Nie było również zastrzeżeń, co do tego, że ekipa sprzątająca nie reagowała na uwagi dotyczące konieczności posprzątania jakiegoś miejsca. Monitoring w obiekcie ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa, a nie ustalanie czy gdzieś w obiekcie jest brudno.

M. C. (2) jest zatrudniony w galerii (...)! na stanowisku koordynatora ochrony. Świadek zeznawał w sposób wiarygodny. W dniu wypadku, świadek nie był obecny w pracy. O przebiegu wypadku, świadek dowiedział się z notatki służbowej pracownika. Jeżeli któryś z pracowników ochrony zauważy rozlany płyn na podłodze, ma obowiązek zgłosić to do firmy sprzątającej, która natychmiast usuwa zabrudzenie. W galerii na stałe pracuje trzech ochroniarzy, dwóch stoi przy drzwiach wyjściowych, a trzeci robi obchód galerii. Świadek pracuje w galerii od ponad 8 lat i nie przypomina sobie, aby w tym czasie doszło do innego wypadku z powodu poślizgnięcia się na brudnej posadzce.

B. M. (2) zeznawał w sposób wiarygodny. W 2018 r. świadek pracował w galerii (...)! jako menager operacyjny. Wiedza świadka na temat wypadku bazuje na notatce pracownika ochrony. Świadek wskazał, że w czasie jego pracy w galerii nie było innych zgłoszeń wypadków spowodowanych poślizgnięciem się na rozlanej cieczy, jak i nie były zgłaszane żadne uwagi dotyczące nieprzestrzegania zasad czystości na terenie galerii. Monitoring na terenie galerii ma celu zapewnianie bezpieczeństwa na terenie pasażu handlowego, a nie kontrolę osób sprzątających. Miejsce wypadku powódki nie było objęte monitoringiem. Pracownicy firmy sprzątającej mają obowiązek zgłoszenia zauważonych zabrudzeń do brygadzisty firmy sprzątającej.

Członek zarządu pozwanego (...) sp. z o.o. A. S. (2) zeznawał w sposób wiarygodny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Jest on prezesem Spółki, zarząd składa się z dwóch osób. Przedmiotem działalności spółki jest szeroko pojęte utrzymanie czystości specjalistycznej i niespecjalistycznej. Spółka zatrudnia około 2000 osób i obsługuje kilkaset obiektów. Sprzątanie galerii (...)! zlecone zostało podwykonawcy – spółce (...). Spółka ta cieszy się dobrą opinią i zaufaniem klientów.

Ł. W. (2) jest członkiem zarządu pozwanego (...) Sp. z o.o. Zeznawał w sposób spójny i logiczny. Spółka usługi wykonuje sama lub zleca ich wykonanie podwykonawcom. W przypadku galerii (...)! podwykonawcą usług sprzątających jest (...) Spółka z o.o. Zarząd nie otrzymywał krytycznych uwag co do wykonywania usług sprzątania w galerii (...)!. Zgodnie z polityką firmy sprzątanie bieżące jest wykonywane według harmonogramu, a sprzątanie awaryjne jest wykonywane na zgłoszenie.

Prezes pozwanej (...) Sp. z o.o. M. P. (2) zeznawał w sposób wiarygodny. Wskazał, że nigdy nie miał problemu z rzetelnością pracowników obsługujących galerię (...)! w P., nie były zgłaszane żadne uwagi dotyczące ich pracy. Z uwagi na obszar galerii nie jest możliwa ciągła kontrola klientów co do powstania nagłych zabrudzeń na terenie obiektu. Kwestia monitoringu nie jest poruszana przy podpisywaniu umowy o sprzątanie obiektu, gdyż nie ma znaczenia dla ustalania zasad obsługi obiektu.

Powódka A. K. (1) zeznawała w sposób wiarygodny i zgodny z resztą materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy. Powódka opisała przebieg wypadku z dnia 23 sierpnia 2018 r. Powódka opisała swój stan zdrowia przed przebytym wypadkiem, wskazała na skutki wypadku jak i odniosła się do swojej obecnej sytuacji życiowej w tym aktualnego stanu zdrowia powódki.

Na rozprawie dnia 24 października 2024r. Sąd na podstawie art. 235 ² § 2 pkt. 1 i 5 k.p.c. pominął zgłoszone przez powódkę, a dotychczas nieprzeprowadzone dowody, w szczególności dowody z opinii biegłych wnioskowanie w pozwie, a także pominął wszelkie nieprzeprowadzone do tej pory dowody wnioskowane przez pozwanych i interwenienta ubocznego w tym wnioskowane przez nich dowody z opinii biegłych.

Zdaniem Sądu w dniu 24 października 2024 r. stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony w sposób całkowity i wyczerpujący. W niniejszej sprawie nie istniała konieczność uzyskania informacji specjalistycznych od biegłych, a ich powołanie spowodowałoby jedynie przedłużenie postępowania.

Sąd zważył co następuje :

Powódka wniosła o zasądzenie od pozwanych solidarnie na jej rzecz wskazanych w pozwie kwot z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania.

Swoje roszczenia powódka wywodziła bezpośrednio ze skutków wypadku, który miał miejsce 23 sierpnia 2018 r. na terenie galerii (...)! Polska w P..

O ile sam przebieg zdarzenia z dnia 23 sierpnia 2018 r. nie był sporny w niniejszej sprawie, o tyle sama zasadność odpowiedzialności pozwanych za zdarzenie z dnia 23 sierpnia 2018r. była przedmiotem sporu w niniejszym postępowaniu.

Sąd podziela w niniejszej sprawie stanowisko pozwanych, iż nie ponoszą oni odpowiedzialności prawnej za skutki zdarzenia z dnia 23 sierpnia 2018r.

z przyczyn opisanych poniższej.

W niniejszej sprawie powódka opierała swoje roszczenia na twierdzeniach, że w stosunku do każdego z pozwanych, doszło to czynu niedozwolonego z art. 415 k.c., stanowiące zaniechanie, które w efekcie miało doprowadzić do powstania szkody u powódki.

Zgodnie z art. 416 k.c. osoba prawna jest obowiązana do naprawienia szkody wyrządzonej z winy jej organu.

Zgodnie z art. 429 k.c. kto powierza wykonanie czynności drugiemu, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną przez sprawcę przy wykonywaniu powierzonej mu czynności, chyba że nie ponosi winy w wyborze albo że wykonanie czynności powierzył osobie, przedsiębiorstwu lub zakładowi, które w zakresie swej działalności zawodowej trudnią się wykonywaniem takich czynności.

Powódka trafnie więc wskazała, że w sytuacji powierzenia sprzątania przez pozwanych (...)! (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w K. spółce (...) Sp. z.o.o. z siedzibą w T., która w zakresie swej działalności trudni się usługami sprzątania, to odpowiedzialność pozwanych ad.1 i ad.2 może wynikać z art. 415 k.c. za szkodę wyrządzoną ich własnym zaniedbaniem.

Jednak po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd stoi na stanowisku, iż pozwani nie dopuścili się zaniedbań, które skutkowałyby przypisaniem im deliktu bezprawnego i zawinionego zaniechania.

Przepis art. 415 k.c. stanowi, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę obowiązany jest do jej naprawienia.

Do przypisania określonemu podmiotowi odpowiedzialności cywilnej na podstawie powyższego przepisu konieczne jest zaistnienie trzech przesłanek: powstanie szkody na osobie lub mieniu, zdarzenie, z którym wiąże się obowiązek odszkodowawczy danego podmiotu (czyn niedozwolony) oraz związek przyczynowy między takim zdarzenie, a szkodą. Przepis art. 415 k.c. dla przypisania odpowiedzialności deliktowej, wymaga ustalenia bezprawności zachowania sprawcy, oraz jego winy, określonej subiektywną przesłanka odpowiedzialności.

Zawiniony czyn sprawcy pociągający za sobą odpowiedzialność cywilną, musi wykazywać znamiona niewłaściwości postępowania zarówno, od strony przedmiotowej, co określa się mianem bezprawności czynu, jak i od strony podmiotowej, co określa się jako winę w znaczeniu subiektywnym. Bezprawność jako przedmiotowa cecha sprawcy czynu, jest ujmowana jak sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym, przez które rozumie się nakazy i zakazy, wynikające nie tylko z norm prawnych, z zakresu prawa cywilnego, karnego, administracyjnego, lecz także wynikające z norm moralnych i obyczajowych, określane jako zasady współżycia społecznego lub dobre obyczaje.

Gdy zaś chodzi o winę, to zarówno w literaturze przedmiotu jak i orzecznictwie dominuje obecnie stanowisko, że należy w tym względnie odwołać się do wzorca starannego działania, określonego w art. 355 k.c. i dokonać analizy pod kątem tego, czy sprawca szkody mógł i powinien zachować się w taki sposób, aby nie doszło do wyrządzenia szkody.

Zgodnie z art. 355 k.c. dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność). Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

Trzeba zatem przypomnieć, że bezprawność zaniechania następuję wówczas, gdy istniał nakaz działania, zakaz zaniechania, czy też zakaz sprowadzenia skutku, jaki przez zaniechanie mógł nastąpić.

Powódka podnosiła, że wina pozwanego (...)! (...) polegała na niezażytej organizacji monitoringu w obiekcie, co miało się przedkładać na dysfunkcję systemu przeciwdziałania nagłym zagrożeniom i nieprawidłowym monitoringu miejsca zdarzenia, którego istnienie mogło skutkować zapobieżeniem wypadku przez szybsze uchwycenie chwili, w której doszło do zabrudzenia podłogi.

Zgodnie z przepisami art. 61 pkt. 1 w zw. z art. 5 ust. 2 w zw. z art. 5 ust. 1 plt. 1 lit. c ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane, właściciel lub zarządca obiektu budowlanego ma obowiązek utrzymywać go w stanie zapewniającym bezpieczeństwo użytkowania.

Przy czym w polskim ustawodawstwie nie ma przepisów, z których wynikałby obowiązek zamontowania monitoringu w obiekcie jako narzędzie służące do prawidłowego zabezpieczenia bezpieczeństwa przebywających tam ludzi, choć nie wątpliwie istnienie monitoringu stanowi wyraz dbałości o bezpieczeństwo przebywających tam osób i mienia.

Zdaniem Sądu także z ogólnych zasad prawidłowego postępowania nie można wywieść obowiązku monitorowania przez kamery (w tym w ciągach komunikacyjnych) ewentualnie powstałych tam zabrudzeń. Tym bardziej nie można wymagać, aby monitowanie służyło do ciągłego monitorowania stanu nawierzchni ciągów komunikacyjnych pod względem czystości, ponieważ wymagałoby to zatrudnienia bardzo wielu osób, które musiałaby nieustanie wnikliwie obserwować przechodzące osoby, pod kontem tego czy czasem im coś nie wypadnie, aby natychmiast biec to posprzątać. Ponadto funkcjonowanie tak dużego obiektu musi uwzględniać aspekt ekonomiczny i możliwości techniczne.

Co bardzo istotne z zeznań samej powódki, jak i jej syna będącego świadkiem zdarzenia, wynika w sposób jednoznaczny, że rozlana ciecz była bardzo słabo widoczna, co czyni ją bardzo trudną do dostrzeżenia na monitoringu.

Oczywistym jest, że osoba, która świadomie lub nie, dokonała zabrudzeń podłogi, winna poinformować o takim zdarzeniu ochronę, lub serwis sprzątający. I z pewnością tak najczęściej bywa w praktyce, co powoduje uruchomienie procedury zabezpieczenia miejsca zdarzenia oraz uprzątnięcie ewentualnego zabrudzenia. W niniejszej sprawie tak się jednak nie stało. Powódka w żaden sposób nie wykazała, że zgłoszenie zabrudzenia nastąpiło przed upadkiem powódki, a pozwani dopuścili się zaniedbania w podjęciu odpowiednich kroków – zabezpieczenia zabrudzonego miejsca przed możliwym potencjalnym wypadkiem.

Właściciel obiektu handlowego miał obowiązek dbania o bezpieczeństwo przebywających tam osób, w tym obowiązek utrzymywania czystości w galerii. Wykonywanie tego obowiązku powierzył jednak firmie profesjonalnie zajmującej się sprzątaniem, czym zwolnił się z odpowiedzialności zgodnie z art. 429 k.c.

Sąd nie podziela w tym zakresie twierdzeń powódki, jakoby pozwany (...)! (...) pozostawił sobie cześć uprawnień, a w zasadzie obowiązków wyrażających się w tym, że miał poprzez kamery śledzić stan czystości powierzchni i przekazywać te dane profesjonalnej firmie sprzątającej, a w efekcie jego wina polega na niewłaściwym zorganizowaniu systemu monitoringu, który nie pozwolił na wystarczająco szybkie uchwycenie zabrudzenia.

Podsumowując, zdaniem Sądu dowody przeprowadzone w sprawie nie dawały podstaw do przyjęcia, że obowiązkiem właściciela obiektu było stałe monitorowanie stanu czystości nawierzchni obiektu pod kątem ewentualnych zabrudzeń, w sytuacji gdy pozwany powierzał sprzątnie podmiotowi zawodowo wykonującemu te czynności, a takiego obowiązku nie można wywieść z ogólnych zasad dbałości o bezpieczeństwo przebywających w nim osób.

Gdy zaś chodzi o odpowiedzialność pozwanego (...), o wskazać należy, że wbrew twierdzeniom powódki, pozwana firma sprzątająca nie zaniedbała swoich obowiązków. Podkreślić należy, że sama powódka wskazywała, że zabrudzenie na podłodze mogło się tam znajdować maksymalnie 30 minut. Co prawda od profesjonalistów należy oczekiwać zawodowej staranności wynikającej z art. 355 k.c., to jednak staranność ta nie może polegać na nieustannym sprawdzaniu stanu czystości podłogi. Trudno tez przyjąć, by w czasie gdy galeria handlowa jest otwarta, podłogi były myte w częstych odstępach czasu, stwarzało by to bowiem realne zagrożenie dla klientów z uwagi na mokrą podłogę.

Należy przy tym zwrócić uwagę, że zgodnie z ustaleniami faktycznymi (nie kwestionowanymi przez strony postępowania) w dniu zdarzenia jeden pracownik ochrony patrolował pasaż i co godzinę sprawdzał toalety dla klientów, a więc także miejsce, w pobliżu którego doszło do zdarzenia. Owszem z ustaleń faktycznych wynika, że po posprzątaniu toalet jedna z pracownic udała się na przerwę, a druga dopiero po drugim zgłoszeniu przybyła na miejsce wypadku i posprzątała zabrudzenie, oznacza to natomiast jedynie tyle, że obie pracownice były w okolicy miejsca zdarzenia, jednak mogły nie dostrzec plamy, tak samo jak powódka i jej syn.

Trzeba podkreślić, że to na powódce, zgodnie z art. 6 k.c. ciążył obowiązek udowodnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczych pozwanych, w tym przede wszystkim winy choćby w postaci niedbalstwa.

Zgodnie z art. 355 § 2 k.c. należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności. Nie chodzi tu zatem o staranność ponadprzeciętną, ale o staranność, która jest wymagana od profesjonalisty należycie wykonującego określoną działalność gospodarczą. Co przy tym istotne, należyta staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, którą określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności, oznacza staranność dostosowaną do działającej osoby, przedmiotu, jakiego działanie dotyczy, oraz okoliczności w jakich działanie to następuje (wyrok SN z dnia 25 września 2002 r., I CKN 971/00, niepubl.). Innymi słowy, nie można wymagać od przedsiębiorcy, zajmującego się profesjonalnie określoną działalnością, staranności wykraczającej poza zasady prowadzenia tej działalności. Nie chodzi tu bowiem o staranność ponadprzeciętną, ale o staranność, która jest wymagana od profesjonalisty należycie wykonującego określoną działalność gospodarczą.

Z uwagi na powyższe, aby zarzucić pozwanym niedochowanie należytej staranności najpierw należałoby stworzyć obiektywny wzorzec funkcjonowania galerii pod kątem bezpieczeństwa przebywających tam osób, w tym gdy chodzi o utrzymanie w nim czystości, łącznie z takimi zdarzeniami jak wylanie substancji przez innego klienta sklepu. Powódka nie wywodziła przecież, ze w galerii było brudno, czy też, że galeria była znana z brudnych podłóg, a pozwany słusznie wywodził, że wypadek powódki miał charakter incydentalny, czemu powódka nie przeczyła.

W okolicznościach przedmiotowej sprawy w sposób niebudzący wątpliwości przyjąć należy, że rozlana ciecz była słabo widoczna, trudna do dostrzeżenia. Skoro tak to można wysnuć wniosek, że była trudno dostrzegalna także dla pracowników pozwanych, tym bardziej przez monitoring, nawet gdyby wówczas istniał w miejscu wypadku. Zdaniem Sądu z samego faktu niespornego wypadku powódki w postaci poślizgnięcia na płynnej substancji, nie można wywodzić, że organizacja funkcjonowania galerii oraz organizacja sprzątania była nieprawidłowa i świadczyła o nienależytej staranności.

W dniu zdarzenia na miejscu były dwie osoby sprzątające, a zatem obiekt nie był pozbawiony dozoru. Osoby te znajdowały się w pobliżu miejsca zdarzenia. I brak dowodów na to, ze w galerii było brudno i z tego powodu zdarzały się tam wypadki.

W tym miejscu podkreślić należy, że nie w każdej sytuacji, w której następstwem jest szkoda w mieniu, czy w osobie, musi być przypisana czyjaś cywilnoprawna odpowiedzialność odszkodowawcza. Zdarzają się przecież sytuacje, które określane są mianem nieszczęśliwego zdarzenia, czy wypadku za które nikt nie odpowiada. Aby jakiś podmiot mógł zostać zobowiązany do odpowiedzialności odszkodowawczej musi zostać wykazane, że szkoda była następstwem i to pozostającym w adekwatnym związku przyczynowym z czynem, to jest działaniem lub zaniechaniem tego podmiotu i to z czynem niedozwolonym i zawinionym. W niniejszej sprawie nie zostało wykazane przez powódkę, że upadek na śliskiej powierzchni był wynikiem czynu niedozwolonego w postaci zaniechania, któregoś z pozwanych.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie przytoczonych przepisów prawa powództwo należało oddalić, o czym orzeczono w punkcie pierwszym pozwu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami.

Zdaniem Sądu taka sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie. Powódka została w niniejszej sprawie zwolniona od kosztów sądowych w całości.

Z uwagi to, że powódka w wyniku poślizgnięcia się w pozwanej galerii handlowej doznała ciężkich obrażeń, mogła pozostawać w uzasadnionym okolicznościami sprawy przeświadczeniu, że powództwo jest zasadne. W szczególności powódka mogła mieć takie przekonanie po wydaniu wyroku przez Sąd Rejonowy w Pile.

Sytuacja życiowa i materialna powódki jest obiektywnie trudna. Utrzymuje się ona ze świadczenia emerytalnego, które wraz z dodatkami wynosi 2.400 zł. A. K. (1) doznała poważnego urazu; pozostaje pod opieką lekarza ortopedy; wymaga rehabilitacji.

Wszystkie te okoliczności, zdaniem Sądu, uzasadniają odstąpienie od obciążania powódki kosztami procesu, mimo przegrania przez nią sprawy.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w punkcie drugim wyroku nie obciążył powódki kosztami procesu.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie wyżej powołanych przepisów prawa, orzeczono jak w sentencji wyroku.

Jacek Grudziński