XIV C 828/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2025-01-27
XIV C 828/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 27 stycznia 2025 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w Pile
w składzie następującym:
Przewodniczący: sędzia Marcin Garcia Fernandez
po rozpoznaniu w dniu 27 stycznia 2025 r. w Pile
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa (...) SA z siedzibą w W.
przeciwko J. T. (1) i J. T. (2)
o zapłatę
1. zasądza od pozwanych J. T. (1) i J. T. (2) solidarnie na rzecz powoda (...) SA z siedzibą w W. 101 058,59 (sto jeden tysięcy pięćdziesiąt osiem i 59/100) zł, z czego:
a) 83 847,59 zł zł z odsetkami umownymi od 4 lipca 2023 r. w wysokości sumy 5,34 % i średniej arytmetycznej stawek WIBOR 3m obowiązujących w dniach roboczych między 26 dniem danego miesiąca a 25 dniem kolejnego miesiąca, przy uwzględnieniu, że odsetki te obowiązują od pierwszego do ostatniego dnia najbliższego miesiąca i podlegają zmianie tylko, jeśli nowa średnia przekroczy 0,1 punktu procentowego, przy czym nie mogą one przekroczyć czterokrotności stopy oprocentowania kredytu lombardowego NBP i maksymalnych odsetek za opóźnienie,
b) 17 211 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 24 stycznia 2023 r. do dnia zapłaty,
2. zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powoda, jako zwrot kosztów procesu, 10 470 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocniania się niniejszego wyroku do dnia zapłaty.
Marcin Garcia Fernandez
UZASADNIENIE
Powód (...) SA z siedzibą w W. w pozwie z 4 lipca 2023 r., złożonym tego samego dnia (k. 148), wniósł o zasądzenie od pozwanych J. T. (1) i J. T. (2) solidarnie na jego rzecz 101 058,59 zł, z czego:
-
-
83 847,59 zł z odsetkami karnymi w wysokości podwojonego oprocentowania umownego przy zastosowaniu aktualnego wskaźnika DBPLN, z zastrzeżeniem, że ich wysokość nie może przekroczyć w stosunku rocznym czterokrotności oprocentowania kredytu lombardowego NBP, liczonymi od 4 lipca 2023 r.,
-
-
2269,67 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym, tj. 24 stycznia 2023 r.,
-
-
14 941,33 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 4 lipca 2023 r.
Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanych solidarnie kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.
W uzasadnieniu pozwu powód podał, że na mocy decyzji Bankowego Funduszu Gwarancyjnego z 29 września 2022 r. jest następcą prawnym (...) Banku SA w zakresie roszczeń wynikających z umowy, której dotyczy pozew. Pozwani 10 września 2009 r. złożyli wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego. W konsekwencji 2 października 2009 r. zawarł z pozwanymi umowę kredytu hipotecznego nr (...) na kwotę 80 479,47 zł. Kredyt był przeznczony na spłatę kredytu w (...) Banku SA, spłatę innych zobowiązań, dowolny cel konsumpcyjny, pokrycie składek ubezpieczeniowych, pokrycie kosztów ustanowienia hipoteki zabezpieczającej spłatę. W związku z brakiem płatności pismami z 5 maja 2022 r. wezwał pozwanych zapłaty zaległości i umożliwił im złożenie wniosku o restrukturyzację. Po bezskutecznym upływie terminu do zapłaty, wypowiedział pozwanym umowę. Na jego roszczenie składa się kwota 83 847,59 zł należności głównej, 2269,67 zł odsetek umownych za korzystanie z kapitału naliczanych od 31 grudnia 2021 r. do 22 sierpnia 2022 r. i 14 941,33 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczanych od 23 sierpnia 2022 do 3 lipca 2023 r.
W odpowiedziach na pozew pozwani wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniach podnieśli, że powód dochodzi kwoty kapitału wyższej niż udzielony kredyt, dopisywanie do kapitału kredytu składek ubezpieczeniowych nie ma podstaw w umowie kredytu, powód w sposób nieuzasadniony zawyża oprocentowanie przez dodawanie do wskaźnika referencyjnego WIBOR własnego indeksu (DBPLN), wysokość wskaźnika WIBOR nie odpowiada rzeczywistemu kosztowi pozyskania przez bank środków na finansowanie kredytu, umowa jest nieważna z powodu przekroczenia granic swobody umów przez stosowanie nieprzejrzystych wskaźników WIBOR i DBPLN i przez uzależnienie wysokości rat od swobodnego uznania banku, zapisy umowy dotyczące oprocentowania kredytu są abuzywne, powód nie wykazał zawarcia umowy, jej wykonania i skutecznego wypowiedzenia, jak też wysokości roszczenia (k. 239-248 i 252-256).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Pozwani małżonkowie J. T. (1) i J. T. (2) 10 września 2009 r. złożyli w placówce pośrednika finansowego (...) SA wniosek do (...) Bank SA z siedzibą w K. o udzielenie im kredytu hipotecznego w kwocie 80 000 zł na okres 360 miesięcy na refinansowanie zobowiązań konsumpcyjnych (19 710 zł) i dowolny cel konsumpcyjny (60 290 zł). Wskazali w nim pięć zobowiązań wobec banków, które chcą spłacić kredytem oraz nieruchomość, która ma być obciążona hipoteką na zabezpieczenie spłaty kredytu. We wniosku wyrazili też zgodę na przystąpienie do: 1) ubezpieczenia od utraty wartości nieruchomości w (...) SA i oświadczyli, że otrzymali warunki tego ubezpieczenia, 2) ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych zawartego w (...) SA i oświadczyli, że otrzymali warunki tego ubezpieczenia, 3) pakietowego ubezpieczenia ochrony prawnej kredytobiorców hipotecznych na wypadek odmowy wpisu hipoteki (...) SA na okres 12 miesięcy i oświadczyli, że otrzymali warunki tego ubezpieczenia. Jednocześnie wybrali opcję doliczenia składek za w/w ubezpieczenia do kwoty kredytu. We wniosku oświadczyli również, że wybierają ubezpieczenia: 1) od ryzyka utraty pracy zawarte w (...) SA (...) na okres 2 lat, 2) na życie zawarte w (...) SA na rok, 3) odpowiedzialności cywilnej i ochrony prawnej zawarte w (...) SA na 2 lata. Natomiast nie wybrali opcji ubezpieczenia na wypadek następstw nieszczęśliwych wypadków. Jednocześnie wnieśli o doliczenie składek za wybrane ubezpieczenia do kwoty kredytu.
(dowód: wniosek o kredyt, k. 26-32)
(...) Bank SA (nazywany dalej Bankiem) i pozwani 2 października 2009 r. zawarli w placówce w/w pośrednika finansowego umowę kredytu hipotecznego nr (...) (nazywaną dalej umową). Na jej mocy Bank udzielił im 80 479,47 zł kredytu, a oni zobowiązali się go spłacić w 360 miesięcznych, równych ratach zgodnie z harmonogramem spłat (§ 1 ust. 1 i 2 i § 10 ust. 1 umowy). W umowie zapisano, że oprocentowanie kredytu jest zmienne i składa się na nie suma obowiązującej stawki (...) i marży, która wynosi 5,34 % (§ ust. 3). Wskazano, że kredytobiorcy ponoszą solidarną odpowiedzialność za zobowiązania wynikające z umowy (§ 1 ust. 10).
W umowie podano, że kredyt jest przeznaczony: a) 14 500 zł na spłatę kredytu w (...) Banku SA, b) 5210 zł na spłatę innych zobowiązań, c) 48 290 zł na dowolny cel konsumpcyjny, d) 2011,99 zł na składkę z tytułu ubezpieczenia od ryzyka utraty wartości nieruchomości, e) 4948,77 zł na składki: ubezpieczenia w (...) SA od ryzyka braku możliwości spłaty kredytu z powodu utraty źródła dochodu, ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w życiu codziennym, ubezpieczenia spłaty kredytu na wypadek śmierci lub trwałej niezdolności do pracy i ubezpieczenia w (...) SA nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych, f) 4080 zł na składkę z tytułu ubezpieczenia na życie w (...) SA, g) 472,96 zł na koszty ustanowienia hipoteki, h) 965,75 zł na składkę z tytułu ubezpieczenia na wypadek odmowy wpisu hipoteki (§ 2 ust. 1 w zw. z § 4 ust. 1).
Zabezpieczeniem spłaty kredytu były: 1) hipoteka zwykła na nieruchomości lokalowej pozwanej, 2) ubezpieczenie na wypadek odmowy wpisu hipoteki przez 12 pierwszych miesięcy kredytowania, 3) cesja na rzecz Banku wierzytelności z umowy ubezpieczenia nieruchomości od ognia, powodzi i innych zdarzeń losowych, 4) weksel, 5) ubezpieczenie od ryzyka utraty wartości nieruchomości przez okres 5 lat od uruchomienia kredytu, 6) ubezpieczenie spłaty kredytu na wypadek śmierci lub trwałej niezdolności do pracy przez okres pierwszego roku kredytowania w TU na Życie (...), 7) cesja wierzytelności z tytułu ubezpieczenia na życie w TU na (...) SA zawartej na 36 miesięcy (§ 3). Jednocześnie pozwani wyrazili zgodę na uczestnictwo w programie DOM BankAssurance w ramach ubezpieczeń: a) od ryzyka braku możliwości spłaty kredytu z powodu utraty źródła dochodu w (...) SA, b) odpowiedzialności cywilnej w życiu codziennym, c) spłaty kredytu na wypadek śmierci lub trwałej niezdolności do pracy, d) nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych (§ 4).
Zgodnie z umową, oprocentowanie kredytu było zmienne i ulegało zmianie w pierwszym dniu najbliższego miesiąca następującego po ostatniej zmianie indeksu (...). Przy czym ustalono, że indeks (...) dla każdego miesiąca oblicza się jako średnią arytmetyczną stawek WIBOR 3m obowiązujących w dniach roboczych w okresie od 26 dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc ostatni do 25 dnia miesiąca poprzedzającego zmianę. Indeks (...) miał ulegać zmianie w okresach miesięcznych i obowiązywać od pierwszego dnia miesiąca, jeżeli jego wartość jest różna od obowiązującej stawki o przynajmniej 0,1 punktu procentowego (§ 13 ust. 1, 2 i 3).
W umowie przewidziano, że w przypadku niespłacenia przez kredytobiorcę w terminie całości lub części raty, niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym, od którego Bank nalicza odsetki karne w wysokości podwojonego oprocentowania umownego, ale nie wyższe niż czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP (§ 14 ust. 1 i 2 i § 1 ust. 4).
W umowie postanowiono także, że pozwani w całym okresie kredytowania będą ponosili koszty ustanowienia, utrzymywania odnawiania oraz zwalniania zabezpieczeń (§ 17 ust. 1). Jednocześnie upoważnili Bank, w przypadku braku ustanowienia zabezpieczeń lub zaniechania ich przedłużania przez cały okres kredytowania – do ustanowienia tych zabezpieczeń: a) złożenia wniosku o wpis hipoteki, b) zawarcia umowy ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych na koszt kredytobiorcy (doliczenia do raty spłaty) i dokonanie cesji na rzecz Banku (§ 17 ust. 1 i 2).
Umowa zawierała zapis, że uczestnictwo w Programie DOM BankAssurance jest dobrowolne. Regulowała wysokość opłat i przewidywała, że ochrona ubezpieczeniowa jest kontynuowana w dalszych latach trwania umowy ubezpieczenia, jeżeli przed upływem okresu ubezpieczenia kredytobiorca nie złoży pisemnego oświadczenia o rezygnacji z dalszej ochrony i że kredytobiorca może w każdym momencie zrezygnować z ubezpieczenia. Pozwani wyrazili zgodę, aby wszelkie koszty i opłaty związane z Programem DOM BankAssurance były doliczane do kwoty kredytu przez podwyższanie bieżącego salda kredytowego a w przypadku ubezpieczenia nieruchomości od ognia i innych zdarzeń losowych do raty spłaty (§ 19 ust. 2, 3, 4 i 6).
W umowie przewidziano przesłanki i sposób jej wypowiedzenia. Między innymi wskazano, że Bank ma prawo dokonać wypowiedzenia w razie stwierdzenia, że warunki udzielenia kredytu nie zostały dotrzymane, w szczególności zaś niespłacenie dwóch rat odsetkowych lub odsetkowo- kapitałowych (§ 21 ust. 1).
(dowód: umowa kredytu, k. 38-49)
Na wniosek pozwanych kwota kredytu została wypłacona 14 października 2009 r.
(dowód: wniosek o wypłatę, k 69-70, dyspozycja uruchomienia kredytu, k. 67-68 oraz domniemanie prawne z art. 71 ustawy o księgach wieczystych i hipotece)
W wykonaniu postanowień umowy, 3 listopada 2009 r. w księdze wieczystej prowadzonej dla należącego do pozwanej lokalu położonego w T. przy ul. (...) zostały wpisane na rzecz (...) Banku SA dwie hipoteki: zwykła w kwocie 80 479,47 zł na zabezpieczenie spłaty kapitału kredytu i kaucyjna do kwoty 56 335,63 zł na zabezpieczenie spłaty odsetek i innych należności wynikających z umowy kredytu.
(fakt, o którym informacja jest powszechnie dostępna, jako wynikająca z księgi wieczystej)
W związku powstaniem zadłużenie w spłacie kredytu w wysokości 1464,19 zł, pismami z 5 maja 2022 r. (...) Bank SA z siedzibą w W. - następca prawny (...) Banku SA - wezwał pozwanych do jego uregulowania w terminie 14 dni roboczych. Jednocześnie poinformował o możliwości złożenia w tym samym terminie wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wezwania zostały doręczone 16 maja 2024 r. Zadłużenie nie zostało uregulowane, w związku z czym pismami z 13 lipca 2022 r. G. (...) Bank wypowiedział pozwanym umowę kredytu. Pisma zostały doręczone pozwanym 22 lipca 2022 r.
(dowód: pisma banku, k. 72-77, 80-85, potwierdzenia doręczenia, k. 78-79 i 86-87, pisma banku, k. 88, 92, potwierdzenia doręczenia, k. 90-91, 94-95)
Powód w zakresie przedmiotowej umowy kredytu jest następcą prawnym (...) Banku SA.
(dowód: decyzja (...) z 29.09.2022 r., k. 20, informacja z KRS, k. 15-19)
Na dzień 4 lipca 2023 r. zadłużenie pozwanych względem powoda wynosiło 83 847,59 zł z tytułu niespłaconego kapitału z uwzględnieniem dopisanych do kapitału składek ubezpieczeniowych, 2269,67 zł odsetek umownych za korzystanie z kapitału naliczonych od 30 listopada 2021 r. do 22 sierpnia 2022 r. i 14 941,33 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczonych od 23 sierpnia 2022 do 3 lipca 2023 r.
Powód 24 stycznia 2023 r. złożył pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, domagając się spłaty zadłużenia. Nakazem zapłaty z 1 marca 2023 r. referendarz uwzględnił powództwo. Pozwani złożyli sprzeciw, na skutek którego referendarz umorzył postępowanie.
(dowód: wyciąg z ksiąg powoda, k. 105, historia kredytu, k. 106-143 i 144, wydruki z (...), k. 145-147)
Ustalając powyższy stan faktyczny Sąd miał na względzie, że część faktów nie wymagała dowodów, gdyż informacja o nich była powszechnie dostępna (art. 228 § 2 k.p.c.) lub zostały przez powodów przyznane wprost (art. 229 k.p.c.) albo pośrednio (art. 230 k.p.c.).
Podkreślenia wymaga, że ogólne zaprzeczenie przez każdego z pozwanych w odpowiedzi na pozew wszystkim okolicznościom powołanym przez powoda, których wyraźnie nie przyznali, nie stanowiło realizacji obowiązku odniesienia się do twierdzeń drugiej strony o faktach przez wyszczególnienie, które fakty przyznaje, a którym zaprzecza (art. 210 § 2 k.p.c. w zw. z art. 127 k.p.c.). W związku z tym nie wywołało żadnych skutków procesowych, w szczególności tych, które wynikają z zaprzeczenia twierdzeniom strony przeciwnej o faktach.
Sąd dokonał ustaleń także na podstawie domniemania prawnego (art. 234 k.p.c.) przewidzianego w art. 71 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece. Wprawdzie przepis ten został uchylony ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw, jednak miał w sprawie zastosowanie. Hipoteka zwykła na nieruchomości lokalowej pozwanej została wpisana do księgi wieczystej 3 listopada 2009 r. Nastąpiło to przed 20 lutego 2011 r., a więc przed wejściem w życie powołanej ustawy z dnia 26 czerwca 2009 r. Ustawa ta w art. 10 ust. 2 przesądziła, że do hipotek zwykłych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się dotychczasowe przepisy ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Na mocy tego przepisu do hipotek na nieruchomości pozwanej miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece w brzmieniu obowiązującym do 19 lutego 2011 r. W związku z tym miał też zastosowanie art. 71 tej ustawy, który przewidywał domniemanie prawne istnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką zwykłą. Domniemanie to mogło być przez pozwanych obalone, jednak w tym zakresie nie przedstawili żadnych dowodów.
Część ustaleń Sąd poczynił w oparciu o dokumenty prywatne, które zostały złożone przez powoda w kserokopiach. Złożenie tych kserokopii stanowiło w istocie zgłoszenie twierdzeń o istnieniu dokumentów o wynikającej z kopii formie i treści. Odwołanie się przez pozwanych do złożonej przez powoda kopii dokumentu było ewidentnym przyznaniem takiego twierdzenia (art. 229 k.p.c.). Natomiast niedoniesienie się do kserokopii stanowiło nie wypowiedzenie się co do twierdzeń o istnieniu dokumentów o wynikającej z kopii formie i treści, które pozwalało uznać je za przyznane (art. 230 k.p.c.). Dawało to możliwość przeprowadzenia dowodów z dokumentów, których istnienie, treść i forma zostały przyjęte bez dowodów, tak jakby zostały złożone w oryginałach.
Dokumenty prywatne, na podstawie których Sąd dokonał ustaleń, nie budziły wątpliwości co do swojej prawdziwości, jak też nie były przez strony podważane pod jakimkolwiek względem. Dlatego Sąd uznał je za w pełni godne zaufania. W szczególności Sąd uznał za wiarygodny wyciąg z ksiąg powoda. Podobnie, jak każdy inny dokument prywatny, mógł on być uznany za potwierdzenie tego, co w nim stwierdzono, na podstawie oceny sądu (art. 233 § 1 k.p.c.). Taka ocena prowadziła zaś do wniosku o jego przydatności dla potwierdzenia wysokości zadłużenia pozwanych. Treść wyciągu była spójna z zapisami umowy kredytu i historią kredytu a jednocześnie nie była sprzeczna z żadnymi innymi dowodami. Dodatkowo podnoszone przez pozwanych zarzuty i sposób ich formułowania wskazywały na to, że nie dysponują rzeczywistymi argumentami, pozwalającymi podważyć istnienie i wysokość zadłużenia, a jedynie próbują różnymi wybiegami uniknąć odpowiedzialności za dług.
Sąd zważył, co następuje:
Powód dochodził roszczenia o zapłatę należności z tytułu łączącej go z pozwanymi umowy kredytu. Dokonane w sprawie ustalenia potwierdziły, że strony łączyła umowa o kredyt z 2 października 2009 r. nr (...) i że na jej podstawie powodowi przysługiwało dochodzone pozwem roszczenie.
Pozwani przeciwko żądaniu pozwu zgłosili liczne zarzuty. Były one bezzasadne.
W odpowiedzi na zarzut niewykazania umocowania osób, które podpisały umowę z jego strony, powód przedłożył pełnomocnictwa dla tych osób, tj. M. M. i B. S. (k. 283 i 284). Niezależnie od tego zauważyć trzeba, że umowa została przez Bank wykonana a przewidziane w niej jako zabezpieczenie hipoteki zostały ustanowione. Dawało to podstawę do domniemania faktycznego (art. 231 k.p.c.), że osoby, którą ją ze strony Banku podpisały, były do tego umocowane. Także domniemanie prawne istnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką zwykłą nakazywało przyjąć, że umowa została ważnie zawarta, a więc przez osoby umocowane.
Wbrew stanowisku pozwanych, w świetle dokumentów i wynikającego z domniemania prawnego, o którym była wyżej mowa, faktu istnienia wierzytelności zabezpieczonej hipoteką zwykłą, nie było wątpliwości, że kwota kredytu została im wypłacona.
Zarzut pozwanych, dotyczący zawyżania oprocentowania przez dodawanie do wskaźnika WIBOR własnego indeksu (...), jest oderwany od treści umowy. Z jej § 1 ust. 3 wynika, że oprocentowanie kredytu jest sumą stawki (...) i stałej marży. Natomiast w jej § 13 ust. 2 ustalono, że indeks (...) jest średnią arytmetyczną stawek WIBOR obowiązujących od 26 dnia danego miesiąca do 25 dnia kolejnego miesiąca. Umowa nie przewidywała sumowania stawek WIBOR i (...). Sposób określania indeksu (...) powodował, że był on uśrednioną stawką WIBOR z okresu jednego miesiąca. Tak ustalony indeks (...) podlegał powiększeniu o marżę Banku.
Zarzut, że stosowanie przez powoda wskaźnika WIBOR narusza granice swobody umów określone w art. 353 1 k.c. nie został uzasadniony w sposób umożliwiający jego ocenę. Pozwani nie wskazali, którą z granic swobody umów (natura umowy, przepisy prawa, zasady współżycia społecznego) uważają za naruszoną i w jaki sposób została przekroczona. Podali jedynie, że naruszenie polegało na nieprzejrzystym sposobie ustalania tego wskaźnika i niereprezentowaniu przez niego rynkowych realiów. Zakładając nawet, że taka nieprzejrzystość faktycznie występuje, mogłaby być ona rozważana jako argument na rzecz stanowiska pozwanych, gdyby powód sam go ustalał albo miał wpływ na jego wysokość. Tak jednak nie było. Pozwani nie podali, dlaczego uważają, że wysokość wskaźnika WIBOR nie odpowiadała rzeczywistemu kosztowi pozyskiwania przez powoda środków na rynku międzybankowym. Nie przedstawili żadnych dowodów na potwierdzenie, że koszt ten był o 3 % niższy niż wskaźnik WIBOR. W tym zakresie podstawa faktyczna zarzutu nie została więc udowodniona.
Chybiony był zarzut pozwanych, że postanowienia, przewidujące oprocentowanie umowne jako sumę stawki (...) i marży, podważały zasadę równoprawności stron stosunku zobowiązaniowego, gdyż uzależniały wysokość oprocentowania od swobodnej decyzji Banku. Indeks (...) w żadnym stopniu nie zależał od decyzji powoda, gdyż zależał wyłącznie od wysokości wskaźnika WIBOR, na który powód nie miał wpływu. Wbrew twierdzeniom pozwanych, z umowy dokładnie wynikało, w jaki sposób indeks (...) będzie ustalany i od czego będzie zależał (§ 13).
Podważając postanowienia umowy kredytu, dotyczące jego oprocentowania, jako abuzywne, pozwani uczynili to to czysto hasłowo, bez jakiegokolwiek nawiązania do ich treści. Zdaniem Sądu § 1 ust. 3 w związku z § 13 umowy jasno reguluje stopę procentową kredytu i zasady jej zmiany.
Wbrew stanowisku pozwanych, powód miał podstawy do dopisywania do kapitału kredytu składek ubezpieczeniowych. Pozwani sami o to wnieśli we wniosku kredytowym i w związku z tym odpowiednie zapisy znalazły się w § 17 ust. 2 lit. b) i w § 19 ust. 6 umowy. Wysokość składek ubezpieczeniowych została określona w § 2 i 4 umowy. Co istotne, ubezpieczenia, które nie stanowiły zabezpieczenia spłaty kredytu były dobrowolne i pozwani mogli w każdej chwili z nich zrezygnować (§ 19 ust. 2, 3 i 4), czego jednak nie uczynili. W tym kontekście jako nieuzasadniony musiał być oceniony zarzut pozwanych, że niemożliwe jest, aby na dzień wniesienia pozwu kwota niespłaconego kapitału była wyższa od wyjściowej kwoty kredytu. Mechanizm powiększania się kwoty kapitału o składki na ubezpieczenia obrazuje złożona przez powoda historia kredytu (k. (k. 106-143). Podkreślenia wymaga, że pozwani nie zakwestionowali żadnych jej zapisów.
Nieuzasadnione było stanowisko pozwanych, że postanowienia umowy, przewidujące powiększanie zadłużenia o składki ubezpieczeniowe, powodowały, że umowa nie określała kwoty kredytu. Dla ważności umowy, kwota ta winna być określona na dzień jej zawarcia i taki wymóg umowa stron spełniła. Stanowisko pozwanych, że kapitał kredytu nie może się powiększać w okresie trwania umowy nie ma oparcia w przepisach prawa i do tego jest nieracjonalne. Powodowałoby, że kredytobiorca nie mógłby w okresie kredytowania wziąć dodatkowej kwoty kredytu w ramach tej samej umowy.
Pozwani nie wskazali, na czym opierają przekonanie, że wypowiedzenie nie zostało podpisane przez osobę do tego przez Bank umocowaną. Nie zgłosili żadnych twierdzeń, które by takie ich stanowisko uwiarygadniały. Jednocześnie wystawienie przez powoda wyciągu ze swoich ksiąg opartego na założeniu skutecznego wypowiedzenia umowy i wytoczenie powództwa, które jest oparte na identycznym założeniu, jednoznacznie świadczyły o tym, że wypowiedzenie zostało podpisane przez osobę, którą Bank uznawał za umocowaną do tego.
Skuteczne doręczenie wypowiedzenia pozwanym wynikało z wydruków ze strony operatora pocztowego przeznaczonej do śledzenia przesyłek. Był to wystarczający dowód z tym zakresie.
Z dokonanych ustaleń wynikało, że powód dochował wymogów art. 75c ust. 1 Prawa bankowego. Przeciwne stanowisko pozwanych jest w sprzeczności ze zgromadzonym materiałem dowodowym.
W procesie o zapłatę należności z umowy kredytu powoda obciążą obowiązek wykazania, że umowa została zawarta i wypłacił kwotę kredytu. Natomiast pozwany ma obowiązek wykazania, że spłacił należności wynikające z umowy w całości lub w większym stopniu niż powód uwzględnił (art. 6 k.c.). W tym zakresie pozwani nie tylko nie przedstawili żadnych dowodów, ale nawet nie sformułowali konkretnych twierdzeń.
W ocenie Sądu umowa stron nie zawiera niedozwolonych postanowień w rozumieniu art. 385 1 § 1 k.c. W tym zakresie pozwana powołała się jedynie na możność dowolnego kształtowania przez powoda wysokości oprocentowania a przez to raty kredytu (k. 354v). Jak o tym była już wyżej mowa, taki zarzut stał w sprzeczności z postanowieniami umowy. Powód nie miał wpływu na wysokość wskaźnika WIBOR a tym samym również na wysokość indeksu (...).
W ramach umowy kredytu pozwani otrzymali od powoda określoną ilość środków pieniężnych i byli zobowiązani do ich zwrotu w sposób i na warunkach w umowie ustalonych (art. 354 § 1 k.c.). Ponieważ z tego obowiązku się nie wywiązywali, powód wypowiedział im umowę na podstawie jej postanowień. W świetle dokonanych ustaleń nie budziła wątpliwości wysokość zadłużenia pozwanych. Na dzień 4 lipca 2023 r. wynosiło ono 83 847,59 zł z tytułu niespłaconego kapitału z uwzględnieniem dopisanych do kapitału składek ubezpieczeniowych, 2269,67 zł odsetek umownych za korzystanie z kapitału naliczanych od 30 listopada 2021 r. do 22 sierpnia 2022 r. i 14 941,33 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczanych od 23 sierpnia 2022 do 3 lipca 2023 r. Zatem żądanie pozwu było w całości uzasadnione.
Mając powyższe na uwadze, Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.
O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. obciążając pozwanych, jako przegrywających obowiązkiem zwrotu powodowi poniesionych przez niego kosztów. Składały się na nie: opłata od pozwu 5053 zł (k. 14 i 145), wynagrodzenie pełnomocnika 5.400 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł.
SSO Marcin Garcia Fernandez
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Marcin Garcia Fernandez
Data wytworzenia informacji: