XIV C 1097/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Poznaniu z 2024-09-17
Sygn. akt XIV C 1097/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 września 2024 roku
Sąd Okręgowy w Poznaniu XIV Zamiejscowy Wydział Cywilny
z siedzibą w Pile
w składzie następującym:
Przewodniczący sędzia Jacek Grudziński
Protokolant st. sekr. sąd. Agnieszka Oszczypała
po rozpoznaniu w dniu 20 sierpnia 2024 roku w Pile
sprawy z powództwa J. M. (M.) i K. W.
przeciwko Bankowi (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.
o ustalenie i zapłatę
1. Ustala, że między powodami J. M. i K. W. a pozwanym Bankiem (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. nie istnieje stosunek prawny wynikający z zawarcia umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 8 stycznia 2009 r., w związku z nieważnością tej umowy;
2. Zasądza od pozwanego Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda J. M. kwotę 27.361,06 zł (dwadzieścia siedem tysięcy trzysta sześćdziesiąt jeden złotych sześć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty;
3. Zasądza od pozwanego Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki K. W. kwotę 21.539,79 zł (dwadzieścia jeden tysięcy pięćset trzydzieści dziewięć złotych siedemdziesiąt dziewięć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty;
4. Zasądza od pozwanego na rzecz powodów w częściach równych 1.000 zł tytułem opłaty od pozwu, 2.000 zł tytułem wydatków oraz 7.234 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Jacek Grudziński
Sygn. akt XIV C 1097/23
UZASADNIENIE
Pozwem z dnia 25 sierpnia 2020 r. powodowie J. M. i K. W. wnieśli o:
1. Zasądzenie od pozwanego Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powodów w częściach równych 35.157,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnianie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu nienależnych świadczeń spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010 r. do dnia 16.09.2019 r. w związku z zastosowaniem w umowie kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. niedozwolonych postanowień umownych, tj. po 17.578,57 zł na rzecz każdego z powodów;
2. Zasądzenie od pozwanego w częściach równych na rzecz powodów kwoty 2.635 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tj. po 1.317,50 zł na rzecz każdego z powodów.
Ewentualnie w przypadku nieuwzględnienia powyższych żądań w wyniku przyjęcia przez Sąd, że strony nie pozostają związane stosunkiem prawnym kredytu i istnieją przesłanki do stwierdzenia umowy kredytowej, powodowie wnieśli o:
1. Ustalenie nieistnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego w związku z nieważnością umowy kredytu KH (...) z dnia 08.01.2009 r. zawartej pomiędzy stronami postępowania;
2. Zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów w częściach równych kwoty 46.264,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu nienależnie pobranych rat kapitałowo-odsetkowych spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010 r. do dnia 16.12.2013 r. w związku z wykonywaniem umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r., tj. po 23.132,42 zł na rzecz każdego z powodów;
3. zasądzenie od pozwanego w częściach równych na rzecz powodów kwoty po 2.635 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tj. po 1.317,50 zł na rzecz każdego z powodów.
Ponadto powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kosztów postępowania według norm przypisanych, w tym dwukrotności kosztów zastępstwa procesowego tj. 7.200 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w zapłacie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 34 zł.
W odpowiedzi na pozew pozwany Bank (...) SA z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie solidarnie od powodów na jego rzecz kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia uprawomocnia się orzeczenia, którym je zasądzono do dnia zapłaty i kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Pismem z dnia 27 lipca 2023 r. strona powodowa dokonała modyfikacji powództwa w ten sposób, że wniosła o:
1. Ustalenie nieistnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego w związku z nieważnością umowy kredytu KH (...) z dnia 08.01.2009 r. zawartej pomiędzy stronami postępowania;
2. Zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów w częściach równych kwoty 46.264,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu nienależnie pobranych rat kapitałowo-odsetkowych spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010 r. do dnia 16.12.2013 r. w związku z wykonywaniem umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. tj. po 23.132,42 zł na rzecz każdego z powodów:
3. Zasądzenie od pozwanego w częściach równych na rzecz powodów kwoty po 2.635 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredytu hipotecznego nr. KH (...) z dnia 08.01.2009 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tj. po 1.317,50 zł na rzecz każdego z powodów.
Ewentualnie, w przypadku uznania przez Sąd umowy zawartej przez strony za zgodną z prawem i mogącą dalej obowiązywać w kształcie pozbawionym zapisów abuzywnych, powodowie wnieśli o:
1. Zasądzenie od pozwanego Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powodów w częściach równych 35.157,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnianie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu nienależnych świadczeń spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010 r. do dnia 16.09.2019 r. w związku z zastosowaniem w umowie kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. niedozwolonych postanowień umownych, tj. po 17.578,57 zł na rzecz każdego z powodów;
2. Zasądzenie od pozwanego w częściach równych na rzecz powodów kwoty 2.635 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty tj. po 1.317,50 zł na rzecz każdego z powodów.
Pismem z dnia 01.07.2024r. powodowie po raz kolejny zmodyfikowali swoje powództwo w ten sposób, że wnieśli o:
1. Zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kwoty 46.265,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 05.12.2019 r. do dnia zapłaty, tytułem nienależnie pobranych rat kapitałowo- odsetkowych spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010 r. do dnia 16.12.2013 r. w związku z wykonywaniem umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009r., w ten sposób, że:
- na rzecz powódki K. W. kwoty 20.222,29 zł za okres od 15.09.2010 r. do 16.07.2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie licznymi od dnia 05.12.2019 r. do dnia zapłaty,
- na rzecz powoda J. M. kwoty 26.043,56 zł za okres od 15.09.2010 r. do 16.07.2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie licznymi od dnia 05.12.2019 r. do dnia zapłaty,
2. Ustalenie nieistnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego kredytu w związku z nieważnością umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r.,
3. Zasądzenie od pozwanego w częściach równych na rzecz powodów kwoty 2.635,00 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczeń niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 05.12.2019 r. do dnia zapłaty, tj. po 1.317,50 zł na rzecz każdego z powodów.
Ewentualnie, w przypadku uznania przez Sąd umowy zawartej przez strony za zgodną z prawem i mogącą dalej obowiązywać w kształcie pozbawionym zapisów abuzywnych, powodowie wnieśli o:
1. Zasądzenie od pozwanego Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powodów w częściach równych 35.157,14 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnianie liczonymi od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty, tytułem zwrotu nienależnych świadczeń spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010 r. do dnia 16.09.2019 r. w związku z zastosowaniem w umowie kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009r. niedozwolonych postanowień umownych, w ten sposób, że:
- na rzecz powódki K. W. kwoty 4.305,49 zł za okres od 15.09.2010 r. do 16.07.2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5.12.2019 r. do dnia zapłaty;
- na rzecz powoda J. M. kwoty 30.851,65 zł za okres od 15.09.2010 r. do 16.07.2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5.12.2019 r. do dnia zapłaty;
2. zasądzenie od pozwanego w częściach równych na rzecz powodów kwoty 2.635,00 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczeń niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 8.01.2009 r., wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5.12.2019 r. do dnia zapłaty tj. po 1.317,50 zł na rzecz każdego z powodów.
Na rozprawie dnia 20 sierpnia 2024 r. strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W 2009 roku powodowie J. M. i K. W. pozostawali w nieformalnym związku partnerskim. Powodowie chcieli zakupić mieszkanie. W celu zwiększenia swojej zdolności kredytowej powodowie zdecydowali się zaciągnąć kredyt wspólnie z rodzicami K. W.: W. i P. W..
W celu wybrania najkorzystniejszej oferty kredytowej, powodowie korzystali z pomocy doradcy kredytowego K. C.. Za namową doradcy kredytowego, powodowie zdecydowali się na kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego.
Powodowie zdecydowali się na zaciągnięcie kredytu w (...) S.A. Umowa kredytowa została podpisana w siedzibie banku w B..
Powodowie zdecydowali się na zaoferowany im kredyt indeksowany z uwagi na najniższą ratę. W związku z tym złożyli wniosek kredytowy, w którym wskazali, ze wnioskują o 184.854,00 zł kredytu w walucie CHF na okres 300 miesięcy.
/wniosek o udzielenie kredytu (k. 157-162)/
Powodowie uzyskali pozytywną decyzję kredytową, w związku z czym 8 stycznia 2009 r. (...) S.A. sporządził umowę o kredyt hipoteczny nr KH (...). Została ona przygotowana przy wykorzystaniu stosowanego przez ten Bank wzoru. Następnie doszło do jej podpisania przez powodów i przedstawicieli Banku.
Umowa kredytu zawiera, wśród innych, następujące postanowienia:
Bank udziela Kredytobiorcom kredytu w kwocie, na cel i na warunkach określonych w niniejszej Umowie, zaś Kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z kredytu na warunkach określonych w Umowie i Regulaminie oraz zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami, opłatami, prowizjami i innymi kosztami w terminach spłaty określonych w Umowie (§ 1 ust.1)
Określenia użyte w Umowie mają znaczenie nadanie im w Regulaminie, który stanowi integralną część Umowy (§ 1 ust. 2).
Bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji Kredytobiorcy kwotę w wysokości 184.854,00 zł. Kredyt jest indeksowany do waluty obcej CHF (§ 1 ust. 3).
Bank pobiera od kredytobiorcy jednorazową, bezzwrotną prowizję przygotowawczą w wysokości 1,50 % kwoty kredytu tj. 2.700 zł, płatną najpóźniej w dniu uruchomienia kredytu lub pierwszej transzy, lub z kwoty kredytu ( § 6 ust.1).
Kredyt przeznaczony jest na wykończenie nieruchomości i nabycie prawa do nieruchomości na rynku pierwotnym ( (§ 2). Okres kredytowania wynosi 300 miesięcy (§ 1 ust. 3.7).
Kredyt oprocentowany jest według zmiennej stopy procentowej, składającej się ze stałej w okresie kredytowania Marży Banku oraz aktualnej w danym kwartale Stopy Bazowej ogłaszanej w Tabeli obowiązującej Banku. Oprocentowanie Kredytu w stosunku rocznym w dniu zawarcia umowy wynosi 3,74 % (§ 6 ust. 2).
Raty kredytu oraz inne należności związane z kredytem pobierane są z rachunku bankowego wskazanego w treści Pełnomocnictwa, stanowiącego załącznik do niniejszej Umowy ( § 6 ust.6).
Jako zabezpieczenie spłaty kredytu (…) ustanawia się (…):hipotekę kaucyjną do kwoty 369.708.00 zł, ubezpieczenie nieruchomości, ubezpieczenie kredytu, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego (§ 3 ust. 1 pkt 1).
W zakresie nieuregulowanym Umową zastosowanie mają postanowienia Regulaminu( § 14 pkt 6).
Przy podpisywaniu umowy powodom został przekazany Regulamin kredytu hipotecznego udzielonego przez (...) Bank S.A.
Kredyt został uruchomiony w trzech transzach w następujących dniach i kwotach:
1.W dniu 28.01.2009r. w łącznej kwocie 73.877,20 zł – 27.479,85 CHF, w tym: kredytowana prowizja przygotowawcza- 2.700,00 zł (1.004,09 CHF), kredytowana opłata refinansująca koszt ubezpieczenia niskiego wkładu-718,00 zł (267,00 CHF), kredytowa opłata refinansująca koszt ubezpieczenia kredytu- 1.436,00 zł (534,03 CHF);
2. W dniu 26.03.2009r. w kwocie 89.276,80 zł – 31.925,62 CHF;
3. W dniu 5.08.2009r. w kwocie 21.700,00 zł – 8.565,90 CHF.
Pierwsza rata spłaty odsetkowej została ustalona na dzień 16 marca 2009 roku.
Pierwsza rata spłaty raty kapitałowo-odsetkowej została ustalona na dzień 15 grudnia 2009 r.
Spłata równych rat kapitałowo-odsetkowych następuje 15 dnia każdego miesiąca na podstawie nieodwołanego, przez czas trwania umowy zlecenia dokonywania przelewu z rachunku założonego w Euro Banku przez powodów. Jeżeli termin spłaty kredytu przypada na dzień ustawowo wolny lub sobotę, upływa on w najbliższym, następującym po nim dniu roboczym.
/umowa kredytu hipotecznego (k. 46-51), regulamin udzielania kredytów i pożyczek hipotecznych przez (...) Bank S.A. (k. 52-55)/
Od początku tylko powodowie J. M. i K. W. spłacali kredyt. Kredyt ten spłacali w częściach równych (po połowie). Spłata kredytu następowania w złotówkach w taki sposób, że powodowie przekazywali na rachunek bankowy kwotę na spłatę raty, wyliczoną w oparciu o harmonogram spłaty kredytu przesyłany im przez bank. Wysokość rat kredytu była podana w harmonogramie we frankach szwajcarskich. Rodzice powódki P. W. i W. W. (2) nigdy kredytu nie spłacali.
Do lipca 2013 roku powodowie spłacali kredyt wspólnie po połowie. W sierpniu 2013 roku ich związek się rozpadł i K. W. wyprowadziła się z mieszkania. Od tego czasu kredyt spłaca wyłącznie J. M..
Łączna kwota faktycznie pobranych przez pozwanego rat kapitałowo- odsetkowych od udzielonego kredytu na podstawie zawartej umowy z dnia 8 stycznia 2009 r. w okresie od 15 września 2010 r. do dnia 16 września 2019 r. wyniosła 130.700,82 zł.
Pismem z dnia 25 października 2019 r. powodowie działając przez pełnomocnika złożyli reklamację, w której zażądali zwrotu kwot odpowiadających bezpodstawnemu wzbogaceniu pozwanej, wskazując jednocześnie, które postanowienia łączącej strony umowy zawierają klauzule abuzywne. W odpowiedzi na zgłoszoną reklamację, pozwany nie uwzględnił zgłoszonych roszczeń wskazując, że zakwestionowane postanowienia umowne są w jego ocenie zgodne z prawem, w związku z czym umowa obowiązuje strony w swoim pierwotnym kształcie.
W dniu 1 października 2019 r. w VI Rubryce Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego dla Banku (...) S.A. z siedzibą w W., wpisano postanowienie o połączeniu Bank (...) S.A. z siedzibą w W. (spółka przejmująca) z (...) Bank S.A. z siedzibą we W. (spółka przejmowana) poprzez przeniesienie całego majątku (wszystkich aktywów i pasywów) spółki przejmowanej na spółkę przejmująca w trybie art. 492 § 1 pkt 1 k.s.h.
/reklamacja powodów(k. 69-72), odpowiedź pozwanego (k. 73-74), zeznania świadka A. K.–P. (k. 490-492), zeznania świadka R. F. (k. 499-503), zeznania świadka K. C. (k. 509-515, k. 624), zeznania świadka W. W. (2) (k. 802), zeznania świadka P. W. (k. 822-822 v.); opinia biegłej K. J. (k. 534-550), oraz opinia uzupełniająca ( k. 586-591), przesłuchanie powoda J. M. (k. 624-626, k. 853-854), przesłuchanie powódki K. W. (k.625-626, k. 855),
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o następującą ocenę dowodów:
Dokumenty znajdujące się w aktach sprawy, na podstawie których Sąd dokonał ustaleń, nie budziły wątpliwości co do swojej prawdziwości, jak też nie były przez strony podważane pod jakimkolwiek względem. Dlatego Sąd uznał je za w pełni godne zaufania. Pozostałe dokumenty nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.
W pełni zasługuje na wiarę pisemna opinia biegłej K. J. z 2 sierpnia 2021r. jak i opinia uzupełniająca. Biegła jest specjalistą z zakresu ekonomii, finansów i zarządzania. Jej zadaniem było wyliczenie wysokości rat kredytowych należnych rzeczywiście pozwanemu Bankowi na podstawie umowy kredytu hipotecznego wiążącego strony postępowania, w okresie wskazanym przez powodów w pozwie, w sytuacji pozbawienia umowy postanowień dotyczących indeksacji kredytu do waluty CHF oraz różnicy między kwotami faktycznie pobranymi przez Bank tytułem spłaty rat kredytowych a kwotami rzeczywiście należnymi pozwanemu obliczonymi z uwzględnieniem pozbawienia umowy postanowień dotyczących indeksacji kredytu do CHF. K. J. w pełni wywiązała się z postawionego jej zadania. Opinia z 2 sierpnia 2021 r. i opinia uzupełniająca udzielają precyzyjnych i należycie uzasadnionych odpowiedzi na pytania postawione w tezach dowodowych.
Zeznania świadków A. K.-P. i R. F., choć w zasadniczej części wiarygodne, nie mogą mieć istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. Co prawda świadkowie byli pracownikami pozwanego banku i brali udział, choćby tylko w pewnym zakresie, w procesie udzielania kredytów hipotecznych – to nie pamiętali jednak powodów, ani okoliczności związanych z zawartym przez nich kredytem. Dlatego też na podstawie ich zeznań nie sposób było ustalić jakie informacje zostały przekazane powodom na etapie przedkontraktowym, to one zaś miały znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Brzmienie procedur banku w braku wykazania, że pracownicy banku w przypadku umowy zawartej z powodem postąpili zgodnie z ich treścią pozostawało bowiem bez wpływu na wynik niniejszej sprawy. Powyższe dotyczy także kwestii sposobu ustalania kursu CHF przez bank, gdy nie wynikał on z treści stosunku prawnego łączącego strony i to w sposób pozwalający konsumentowi na jego weryfikację. Z kolei dokonanie oceny prawnej charakteru spornej umowy leży w kompetencji sądu.
Świadek K. C. zeznawał w sposób wiarygodny. Świadek opisał swoją pracę w charakterze doradcy kredytowego jak i odniósł się do procedur udzielania kredytów we frankach szwajcarskich.
Co się tyczy dowodu z przesłuchania stron, to w niniejszej sprawie, z oczywistych względów, znaczenie dla jej rozstrzygnięcia mogły mieć jedynie zeznania powodów i dlatego Sąd dowód z przesłuchania stron ograniczył tylko do nich. Strony są osobami najbardziej zainteresowanymi wynikiem sprawy, skutkiem czego dowód z ich zeznań jest bardzo niepewnym źródłem poznania prawdy. Ponadto w chwili składania przez powodów zeznań minęło ponad kilkanaście lat od zawarcia umowy kredytu, co nie mogło nie mieć negatywnego wpływu na ich pamięć i to niezależnie od tego, że okoliczności zawarcia umów, jako dotyczące bardzo istotnej dla nich kwestii życiowej, mogły się im mocno wryć w pamięć. Przemawiało to za podejściem do tych zeznań z ograniczonym zaufaniem. Taka ich ostrożna ocena prowadziła do wniosku, że są wiarygodne. Przedstawione przez powodów okoliczności dotyczące zawarcia umowy kredytowej i jej wykonania są co do zasadniczych kwestii zgodne z treścią zgromadzonych w aktach dokumentów. Dlatego nie było podstaw, żeby zeznaniom powodów odmówić wiary.
Sąd zważył, co następuje:
Ostatecznie powodowie wnieśli o ustalenie nieistnienia pomiędzy stronami stosunku prawnego kredytu w związku z nieważnością umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009 r. oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kwoty 46.265,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 05.12.2019r. do dnia zapłaty, tytułem nienależnie pobranych rat kapitałowo-odsetkowych spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010 r. do dnia 16.12.2013 r. w związku z wykonywaniem umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 08.01.2009r., w ten sposób, że: na rzecz powódki K. W. kwoty 20.222,29 zł za okres od 15.09.2010 r. do 16.07.2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie licznymi od dnia 5.12.2019 r. do dnia zapłaty, a na rzecz powoda J. M. kwoty 26.043,56 zł za okres od 15.09.2010 r. do 16.07.2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie licznymi od dnia 05.12.2019 r. do dnia zapłaty.
Ustalenie nieistnienia (nieważności) umowy kredytowej stanowi zatem zarówno samodzielne żądanie, jak i przesłankę zasądzenia kwot dochodzonych w pkt. 1. pozwu W związku z tym powinno zostać ocenione w pierwszej kolejności.
Zgodnie z art. 189 k.p.c., powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Interes prawny jest to interes dotyczący szeroko rozumianych praw i stosunków prawnych powoda i występuje wówczas, gdy z jego strony istnieje obiektywna potrzeba ochrony prawnej, np. gdy powstała sytuacja grożąca naruszeniem prawa lub stosunku prawnego albo pozbawieniem go ochrony prawnej albo też zaistniała wątpliwość co do jego istnienia, a jednocześnie nie ma innych środków ochrony prawnej lub są one nieadekwatne do istniejącej obiektywnie potrzeby tej ochrony. Jak podkreśla się w orzecznictwie, ocena istnienia interesu prawnego wymaga zindywidualizowanych, elastycznych kryteriów, uwzględniających celowościowe podstawy powództwa wytoczonego w oparciu o art. 189 k.p.c., a jednym z tych kryteriów jest znaczenie, jakie wyrok ustalający wywarłby na sytuację prawną powoda obecnie i w przyszłości. O występowaniu interesu prawnego w uzyskaniu wyroku ustalającego świadczy możliwość stanowczego zakończenia tym wyrokiem sporu obecnie występującego, jak i sporów, które mogą z kwestionowanego stosunku prawnego wystąpić w przyszłości. Natomiast przeciwko istnieniu interesu prawnego przemawia możliwość uzyskania pełniejszej ochrony praw powoda w drodze innego powództwa (por. z wielu wyroki Sądu Najwyższego z 19 lutego 2002 r., IV CKN 769/00, OSNC 2003/1/13, z 30 listopada 2005 r. III CK 277/05, z 29 marca 2012 r. I CSK 325/11, z 15 maja 2013 r. III CSK 254/12, z 2 lipca 2015 r., V CSK 640/14, nie publ.).
Przy czym podkreślić należy, że zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2023r. ( III CZP 12/23) : "w sprawie przeciwko bankowi o ustalenie nieważności umowy kredytu nie zachodzi po stronie powodowej współuczestnictwo konieczne wszystkich kredytobiorców". Tym samym powodowie J. M. i K. W. mają legitymację do wystąpienie z powództwem o ustalenie nieważności umowy kredytowej.
Między stronami powstał spór co do ważności zawartej umowy kredytowej. Opierając się na założeniu nieważności umowy kredytu (nieistnienia stosunku prawnego przez tę umowę wykreowanego), powodowie wytoczyli powództwo o zwrot świadczeń spełnionych. Jednakże w drodze powództwa o świadczenie nie są w stanie uzyskać pełnej ochrony swego interesu prawnego, gdyż sam wyrok zasądzający nie usunąłby definitywnie stanu niepewności prawnej, co do tego, czy pozwanemu są należne świadczenia, które nie zostały objęte pozwem i nie mogłyby zostać nim objęte (bo termin ich spełnienia przypadnie po dniu wyrokowania). Jest to skutkiem tego, że w orzecznictwie i doktrynie nie ma zgody co do tego, czy prawomocny wyrok zasądzający świadczenie wiąże tylko w zakresie samej sentencji, czy również motywów rozstrzygnięcia (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z 14 maja 2003 r., I CKN 263/01, M. Prawn. 2015, nr 2, s. 85 i z 15 stycznia 2015 r., IV CSK 181/14, nie publ. oraz postanowienie tego Sądu z 9 stycznia 2019 r., sygn. I CZ 112/18, nie publ.). W rezultacie nie ma pewności, że sam wyrok zasądzający świadczenie definitywnie przeciąłby spór o ważność umowy i zagwarantowałby powodom, że w celu odzyskania świadczeń nie objętych pozwem, nie będą zmuszeni do wytoczenia kolejnego powództwa. Zatem wyrok zasądzający nie zapewni powodom takiego samego poziomu ochrony prawnej, jak wyrok ustalający.
Wyrok ustalający nieważność umowy daje także powodom pełniejszą ochronę prawną, gdyż w odróżnieniu od wyroku zasądzającego stanowi podstawę wykreślenia hipoteki ustanowionej jako zabezpieczenie spłaty udzielonego kredytu.
Uzasadniało to przyjęcie, że powodowie mają interes prawny w żądaniu ustalenia nieistnienia stosunku prawnego (nieważności umowy).
Przechodząc do oceny zasadności żądania ustalenia, w pierwszej kolejności należy wskazać, że przedmiotowa umowa kredytu miała charakter umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej. Tego rodzaju umowa wykształciła się w obrocie jako podtyp umowy kredytu. Charakteryzuje się ona tym, że kwota kredytu zostaje wyrażona w złotówkach, ale zostaje poddana indeksacji, czyli przeliczeniu na walutę obcą - w tym wypadku frank szwajcarski - według zasad przewidzianych w umowie; w ten sposób przeliczona kwota kredytu stanowi podstawę do ustalenia wysokości rat, które są spłacane w złotych po ich przeliczeniu na tę walutę w dacie wymagalności.
Zastosowanie konstrukcji indeksacji w celu ustalenia salda kredytu i wysokości świadczeń, do których zobowiązany jest kredytobiorca, nie narusza istoty umowy kredytu. Zachowana jest jej istota, która polega na tym, że bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy kwotę środków pieniężnych a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie oraz zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty (art. 69 ust. 1 prawa bankowego). Takie stanowisko zostało też wyrażone w orzecznictwie Sądu Najwyższego (por. wyroki z 19 marca 2015 r., IV CSK 362/14, OSNC - ZD 2016, Nr 3, poz. 49, z 22 stycznia 2016 r., I CSK 1049/14, OSNC 2016, Nr 11, poz. 134, z 8 września 2016 r., II CSK 750/15, z 14 lipca 2017 r., z 27 lutego 2019 r., II CSK 19/18, z 11 grudnia 2019 r., V CSK 382/18).
W myśl art. 69 ust. 2 Prawa bankowego, umowa kredytu powinna być zawarta na piśmie i określać w szczególności: 1) strony umowy, 2) kwotę i walutę kredytu, 3) cel, na który kredyt został udzielony, 4) zasady i termin spłaty kredytu, 5) wysokość oprocentowania kredytu i warunki jego zmiany, 6) sposób zabezpieczenia spłaty kredytu, 7) zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu, 8) terminy i sposób postawienia do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, 9) wysokość prowizji, jeżeli umowa ją przewiduje, 10) warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy.
Sporna umowa kredytu indeksowanego do waluty obcej (CHF) spełnia wymagania art. 69 ustawy - Prawo bankowe (w brzmieniu obowiązującym w dacie jej zawarcia). Znane są strony umowy, kwota i waluta kredytu (podana w PLN), cel na jaki kredyt został udzielony, zasady i termin jego spłaty, wysokość oprocentowania i zasady jego zmiany (marża i zmienna stopa bazowa). Oceny tej nie zmienia okoliczność, że kwota udzielonego kredytu miała być waloryzowana kursem waluty obcej przez ustalenie wysokości sumy kredytowej - wypłaconej w walucie polskiej - w walucie obcej, a następnie ustalanie wartości spłaty dokonanej w walucie polskiej i wysokości pozostałego do spłaty zadłużenia również w tej walucie. Wymaga w tym
miejscu podkreślenia, że w przeciwieństwie do umowy kredytu denominowanego znana była w tym przypadku od początku kwota kredytu w złotych. Jednocześnie nie ulegało przy tym wątpliwości, iż zawarta przez strony umowa kredytu nie jest umową kredytu walutowego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 7 listopada 2019 r., IV CSK 13/19).
Stosownie do art. 353 1 k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Jak z tego wynika, artykuł 353 1 k.c., wyrażający zasadę wolności (swobody) umów, wyznacza trzy granice tej wolności, którymi są: natura stosunku, ustawa i zasady współżycia społecznego. Natura umowy gospodarczej i generowanego przez nią stosunku sprowadza się generalnie do tego, że wyraża ona i pozwala realizować interes każdej ze stron, ponieważ zaś interesy te bywają przeciwstawne, istotę umowy stanowi uzgodnienie woli stron, wyrażającej ich interesy. Zgoda obydwu stron jest oczywistym wymogiem tak przy zawarciu umowy, jak i przy zmianach jej treści (por. uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 22 maja 1991 r., III CZP 15/91, OSNC 1992/1/1). Sąd nie podziela zatem poglądu o bezwzględnej nieważności zawartej przez strony umowy kredytowej z powodu wprowadzenia do tej umowy elementu waloryzacji (indeksacji) kwoty kredytu do waluty obcej (CHF).
Uzasadniony był natomiast zarzut powodów, że zawarta przez nich z pozwanym bankiem umowa kredytowa zawiera klauzule niedozwolone (abuzywne).
Rozważania w tym zakresie należy rozpocząć od przytoczenia art. 385 1 § 1 k.c. Stanowi on:
§ 1. Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.
§ 2. Jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie.
§ 3. Nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.
§ 4. Ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidualnie spoczywa na tym, kto się na to powołuje.
Powyższy przepis stanowi implementację do polskiego prawa dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Rodzi to obowiązek dokonywania jego wykładni w taki sposób, który pozwala urzeczywistnić cele tej dyrektywy. Dlatego w ramach tej wykładni należy brać pod uwagę treść tej dyrektywy i dotyczące jej orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ( (...)) (por. uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021 r., III CZP 6/21, OSNC 2021/9/56).
Z art. 385 1 § 1 k.c. wynika, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są takie zapisy, które: 1) znajdują się w umowie zawartej przez przedsiębiorcę z konsumentem, 2) nie zostały z nim indywidualnie uzgodnione 3) kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszając jego interesy oraz 4) nie dotyczą głównych świadczeń stron, w tym ceny lub wynagrodzenia, o ile świadczenia te są jednoznacznie określone.
Niewątpliwe jest, że przy zawieraniu umowy z powodami pozwany bank działał jako przedsiębiorca. Równie niewątpliwe jest, że powodowie zawarli umowę jako konsumenci w rozumieniu art. 22 1 k.c. Stanowi on, że za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową. Powodowie zawarli zaś sporną umowę bez jakiegokolwiek związku z działalnością gospodarczą, której na dzień jej podpisania nie prowadzili.
Jak wynika nadto z poczynionych ustaleń faktycznych postanowienia dotyczące mechanizmu indeksacji nie zostały indywidualnie uzgodnione z powodami.
W doktrynie i orzecznictwie przedstawiane były różnorodne poglądy co do oceny czy klauzule indeksacyjne określają główne czy też poboczne świadczenie stron w rozumieniu art. 385 1 § 1 zd. 2 k.c. W ocenie Sądu przekonujące jest stwierdzenie, że za postanowienia umowne mieszczące się w pojęciu "głównego przedmiotu umowy" w rozumieniu art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. należy uważać te, które określają podstawowe świadczenia w ramach danej umowy i które z tego względu charakteryzują daną umowę. Za takie uznawane są m.in. postanowienia (określane niekiedy jako "klauzule ryzyka walutowego"), które wiążą się z obciążeniem kredytobiorcy-konsumenta ryzykiem zmiany kursu waluty i związanym z tym ryzykiem zwiększenia kosztu kredytu. Zatem za klauzule określające świadczenie główne należy uznać zapisy umowy kredytu złotowego indeksowanego do waluty obcej kształtujące mechanizm indeksacji. W konsekwencji w ten sam sposób należy ocenić postanowienie stanowiące część mechanizmu indeksacyjnego, określające sposób oznaczenia kursu miarodajnego dla dokonywania przeliczeń walutowego (por. wyroki Sądu Najwyższego: z 11 grudnia 2019 r., sygn. akt V CSK 382/18, z 4 kwietnia 2019 r., sygn. akt III CSK 159/17, OSP 2019, z. 12, poz. 115, i z 9 maja 2019 r., sygn. akt I CSK 242/18, nie publ.).
Podkreślić należy, że skoro zasady i termin spłaty kredytu stanowią istotne postanowienia umowy kredytu to klauzule indeksacyjne na podstawie, których ustalana jest wysokość zobowiązania kredytobiorcy i zasady spłaty tego zobowiązania muszą być określane jako zapisy określające świadczenie główne kredytobiorcy.
Analizując zapisy przedmiotowej umowy i regulaminu, który był integralną jej częścią, sąd uznał, że mechanizm indeksacji określający główne świadczenie powodów nie został określony w przedmiotowej umowie w sposób jednoznaczny. Dla takiego uznania zasadnicze znacznie ma to, czy umowa i regulamin wskazuje w sposób jednoznaczny powody i specyfikę mechanizmu przeliczania waluty, tak by konsument mógł przewidzieć, na podstawie transparentnych i zrozumiałych kryteriów, wynikające dla niego z tego faktu konsekwencje ekonomiczne. Tymczasem w spornej umowie nie ma żadnych podstaw dla ustalenia, jakie będzie saldo kredytu na datę jego uruchomienia w CHF i jaki mechanizm miałby doprowadzić do uzyskania tej kwoty, będącej następnie podstawą wyliczenia poszczególnych rat kredytowych. Z tych właśnie względów zapisy umowy kreujące klauzule indeksacyjne w żadnym razie nie mogą być uznane jako jednoznaczne.
Podsumowując powyższe uwagi dla potrzeb oceny klauzuli indeksacyjnej i tabel kursowych zawartych w przedmiotowej umowie kredytu, wskazać można, że w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszają interesy konsumenta takie postanowienia umowne, które, przez nielojalne, nierzetelne, czy nieuczciwe wykorzystanie zaufania konsumenta i braku po jego stronie odpowiedniej wiedzy, powodują nieusprawiedliwioną, poważną nierównowagę kontraktową na korzyść przedsiębiorcy.
Sąd uznał, iż w treści zaskarżonej umowy znalazły się postanowienia, które można było uznać za abuzywne. Były to postanowienia, dotyczące indeksowania udzielonego powodom kredytu w złotych do obcej waluty, franka szwajcarskiego w połączeniu z obowiązkiem spłaty kredytu według kursu kupna franka szwajcarskiego z dnia spłaty. Postanowienia te okazały się w ocenie Sądu nieuczciwe w stosunku do powodów – konsumentów przede wszystkim z uwagi na fakt, iż na mocy owych postanowień umowy, pozwany bank mógł samodzielnie kształtować wysokość raty kredytu, według nieskonkretyzowanych w umowie kryteriów. Konsekwencją tego, był zatem stan, który miał miejsce w niniejszej sprawie, iż w przypadku znacznego wzrostu kursu waluty obcej w stosunku do złotówki, rata kredytu oraz wysokość aktualnego salda zadłużenia, wzrastały w znaczny sposób. Umowa zatem w zawartym przez strony kształcie była umową nadmiernie ryzykowną i naruszającą w ten sposób interesy powodów, niebędących przecież specjalistami z dzieciny bankowości i obrotu walutami obcymi świadomymi ryzyka kursowego.
Za niedozwolone (abuzywne) zatem należało uznać postanowienia umowy dotyczące indeksacji kredytu do waluty franka szwajcarskiego.
Postanowienia te dawały Bankowi nieuzasadnioną swobodę w jednostronnym określaniu rzeczywistego rozmiaru zobowiązania własnego w zakresie wypłaty kredytu i zobowiązania kredytobiorcy w zakresie spłaty rat kredytu. To zaś sprawiało, że treść ukształtowanego w ten sposób stosunku prawnego kredytu była sprzeczna z właściwością (naturą) tego stosunku, co powodowało, że umowa była sprzeczna z prawem w rozumieniu art. 58 § 1 k.c., a zatem była bezwzględnie nieważna (por. uchwałę Sądu Najwyższego z 13 stycznia 2011 r., III CZP 119/10, OSNC 2011/9/95).
W konsekwencji powyższych uwag należało uznać, że wyeliminowanie z przedmiotowej umowy kredytu niedozwolonych postanowień umownych prowadzi do jej nieważności.
Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł, jak w punkcie 1 wyroku.
W związku z powyższym należało rozważyć konsekwencje nieważności umowy kredytowej z dnia 8 stycznia 2009 r. zawartej przez strony.
Świadczenie spełnione w wykonaniu nieważnej czynności prawnej jest objęte ostatnią z wymienionych w art. 410 § 2 k.c. kondykcji - czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia ( condictio sine causa). W przypadku nieważności umowy kredytu kredytobiorcy i kredytodawcy przysługują odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w jej wykonaniu (por. wyżej już powołana uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 7 maja 2021 r., III CZP 6/21).
Ostatecznie powodowie wnieśli o zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kwoty 46.265,85 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 5.12.2019r. do dnia zapłaty, tytułem nienależnie pobranych rat kapitałowo- odsetkowych spełnionych przez powodów na rzecz pozwanego w okresie od dnia 15.09.2010r. do dnia 16.12.2013r. w związku z wykonywaniem umowy kredytu hipotecznego nr KH (...) z dnia 8.01.2009r., w ten sposób, że:
-na rzecz powódki K. W. kwoty 20.222,29 zł za okres od 15.09.2010r. do 16.07.2013r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie licznymi od dnia 5.12.2019r. do dnia zapłaty oraz kwoty 1.317,50 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredyt, co łącznie daje kwotę 21.539,79 zł
- na rzecz powoda J. M. kwoty 26.043,56 zł za okres od 15.09.2010r. do 16.07.2013r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie licznymi od dnia 5.12.2019r. do dnia zapłaty oraz kwoty 1.317,50 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredyt, co łącznie daje kwotę 27.361,60 zł.
Z przedłożonego do akt przez powoda o zaświadczenia wynika, że w wykonaniu umowy kredytowej powodowie uiścił na rzecz pozwanego kwotę 42.265,85 zł tytułem spłaty rat kapitałowo odsetkowych oraz kwotę 2.635,00 zł tytułem pobranych przez pozwanego składek ubezpieczenia niskiego wkładu własnego w trakcie trwania umowy kredyt, i zasądzenia takich kwot od pozwanego się domagali. Tym samym żądanie to należało uznać za uzasadnione.
Stosownie do art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Natomiast w myśl zdania pierwszego § 2 art. 481 k.c., jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. Opóźnienie ma miejsce wówczas, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia pieniężnego w terminie. Roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia ma charakter bezterminowy. Zgodnie z art. 455 k.c., w takiej sytuacji świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.
Powodowie w piśmie z dnia 25 października 2019 r. wezwali pozwanego do zawarcia porozumienia regulującego zasady dalszej spłaty kredytu. Powodowie wezwali również pozwanego do dokonania spłat na ich rzecz tytułem nadpłat kredytu z uwagi na wadliwe klauzule indeksacyjne.
Pozwany pismem z dnia 4 grudnia 2019r. odmówił dobrowolnego spełnienia świadczenia, a zatem zajął w sprawie merytoryczne stanowisko i przyjąć należy, że udzielona odpowiedź miała charakter stanowczy i ostateczny.
Zasadne było więc zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie z żądaniem powodów od dnia 5 grudnia 2019 r. do dnia zapłaty.
W związku z powyższym w punkcie drugim wyroku zasądził od pozwanego Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powoda J. M. kwotę 27.361,06 zł (dwadzieścia siedem tysięcy trzysta sześćdziesiąt jeden złotych sześć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty.
W punkcie trzecim wyroku Sąd zasądził od pozwanego Banku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rzecz powódki K. W. kwotę 21.539,79 zł (dwadzieścia jeden tysięcy pięćset trzydzieści dziewięć złotych siedemdziesiąt dziewięć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 5 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 k.p.c. zgodnie z którym, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
Sąd nie uwzględnił wnioseku strony powodowej o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w dwukrotnej wysokości, nie znajdując podstaw uzasadniających przyznanie ich w rzeczonej wysokości. Przedmiotowa sprawa dotyczyła bowiem roszczeń związanych z umowami frankowymi. Sprawy tego typu nie są już sprawami precedensowymi. Odnosząc się zaś do oceny wkładu pracy reprezentującego stronę pełnomocnika Sąd przyjął, że czynności dokonane przez radcę prawnego w imieniu strony w toku niniejszego postępowania, nie uzasadniały przyznania wynagrodzenia w dwukrotnej stawce. Przez pojęcie „nakładu pracy” pełnomocnika rozumieć należy w szczególności ilość i obszerność złożonych w sprawie pism procesowych oraz udział w rozprawach i posiedzeniach sądu ale także pozasądową pomoc prawną udzieloną klientowi w związku ze sprawą. Analiza akt przedmiotowej sprawy dowodzi, iż nie była ona wielowątkowa czy też precedensowa. Materia rozważanej sprawy na tle innych spraw tego typu nie należy do złożonych. Czynności zawodowego pełnomocnika obejmowały sporządzenie pozwu i pism procesowych, przy czym treść merytoryczna tych pism nie wskazuje na większe niż przeciętne zaangażowanie pełnomocnika w ich przygotowanie. Działania pełnomocnika w przedmiotowej sprawie Sąd traktuje jako niezbędną staranność, którą powinien przejawiać każdy pełnomocnik procesowy reprezentujący swojego mandantów.
Z uwagi na powyższe Sąd w punkcie czwartym wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powodów w częściach równych 1.000 zł tytułem opłaty od pozwu, 2.000 zł tytułem wydatków oraz 7.234 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
Mając powyższe na uwadze, na podstawie wyżej powołanych przepisów prawa, orzeczono jak w sentencji wyroku.
Jacek Grudziński
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Poznaniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Jacek Grudziński
Data wytworzenia informacji: